Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 16-17+ – Επιστήμη για ενήλικες
Κάποιοι λένε πως ο κόσμος θα τελέψει με φωτιά,
κάποιοι λεν με πάγο.
Μ’ όσα γεύτηκα από πόθο
Κι εγώ προς τη φωτιά κλίνω, το νιώθω.
Δυο φορές όμως αν ήταν να χαθεί,
Θαρρώ γνωρίζω αρκετά από μίσος
Να πω πως στην καταστροφή
Ο πάγος είναι ίσος
Κι επαρκεί.
Robert Frost, 1920, από το βιβλίο
Ξεκίνησα να διαβάζω τον πρόλογο του Διονύση Π. Σιμόπουλου. Στη δεύτερη παράγραφο είχα λάβει ήδη τόση ομορφιά, τόση συμπυκνωμένη γνώση και τόσα ερωτήματα που έκλεισα το βιβλίο, κοίταξα γύρω μου και αναρωτήθηκα: “τι με περιμένει αν αυτό συνέβη στη μέση της πρώτης σελίδας του προλόγου ενός βιβλίου;”
Όχι, διαβάστε να δείτε:
Όλα όσα βλέπουμε στον ουρανό ανήκουν στο παρελθόν! Ζούμε, δηλαδή, σ’ ένα σύμπαν που αποτελείται από αντικείμενα τα οποία βρίσκονται τόσο μακριά, ώστε το φως του χρειάζεται δεκάδες, χιλιάδες, εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει από εκεί μέχρις εδώ. Έτσι, όταν κοιτάμε έξω στο διάστημα, βλέπουμε εικόνες των διαφόρων ουράνιων αντικειμένων όπως ήταν στο παρελθόν, κι όχι όπως είναι τη στιγμή που τα κοιτάμε. Που σημαίνει ότι όλα όσα βλέπουμε εκεί έξω έχουν ήδη συμβεί. Οι αστρονόμοι αποκαλούν το φαινόμενο αυτό “χρόνο παρέλευσης”, που σημαίνει ότι, λόγω του χρόνου που χρειάζεται η εικόνα κάθε ουράνιου αντικειμένου για να έρθει σε εμάς, βγάζουμε το συμπέρασμα ότι βλέπουμε και μελετάμε… αναμνήσεις! Κατά κάποιο τρόπο δηλαδή, ο έναστρος ουρανός δεν είναι παρά ένας είδος μηχανής του χρόνου. Όσο πιο μακριά βλέπουμε μέσα στο σύμπαν, τόσο πιο πολύ εισχωρούμε στο παρελθόν”.
Αυτή ήταν η πρώτη παράγραφος του προλόγου. Θαυμάζεις, γοητεύεσαι και βουτάς μέσα.
Το βιβλίο της Katie Mack δεν είναι δύσκολο να το διαβάσεις∙ γιατί ενώ είναι ένα γεμάτο βιβλίο επιστήμης και εσχατολογικής κοσμολογίας (περί του τέλους του κόσμου για να το πούμε απλά), ωστόσο η συγγραφέας, ένα από τα πλέον υποσχόμενα πρόσωπα της σύγχρονης κοσμολογίας, διαχειρίζεται το υλικό και τον προσανατολισμό του βιβλίου της με πολύ χιούμορ το οποίο αλαφραίνει μια στάλα το βαρύ θέμα του τέλους του κόσμου. Έχουμε ένα σύμπαν. Από κάπου άρχισε και γνωρίζουμε πια ότι και κάπου θα τελειώσει. Άρχισε με την περίφημη Μεγάλη Έκρηξη, όταν και πέρασε από το τίποτα, στο κάτι, από μια “κατάσταση αδιανόητης πυκνότητας στη μορφή της κοσμικής πύρινης σφαίρας, σκορπώντας τους πρώτους σπόρους για τα πάντα, από τις μαύρες τρύπες μέχρι έναν βραχώδη πλανήτη, όπου έτυχε να αναπτυχθεί η ζωή όπως τη γνωρίζουμε”. Καμία όμως σοβαρά τεκμηριωμένη υπόθεση δεν υφίσταται που να ανατρέπει το τέλος του κόσμου. Ότι δηλαδή κάποια στιγμή θα συμβεί αναπόφευκτα. Έτσι, η Mack, που θεωρεί χρυσό αιώνα της φυσικής και της επιστήμης τον τρέχοντα σε αντίθεση με άλλα πεδία όπως ας πούμε η πολιτική που δείχνει διαρκώς σημάδια διάλυσης του κόσμου, ερευνά τα πέντε σοβαρά σενάρια του τέλους του κόσμου.
Η πρώτη αφορά στη Μεγάλη Σύνθλιψη, την κατάρρευση δηλαδή του σύμπαντος εφόσον η τρέχουσα κοσμική διαστολή αντιστρεφόταν. Η δεύτερη θέλει το σύμπαν να διαστέλλεται συνεχώς με αποτέλεσμα σταδιακά να αδειάζει και να σκοτεινιάζει (θερμικός θάνατος). Το τρίτο σενάριο μιλά για ένα σύμπαν που γίνεται συντρίμμια από μόνο του. Τέταρτη εκδοχή είναι η αποσύνθεση κενού, η αυθόρμητη δηλαδή δημιουργία μιας κβαντικής φυσαλίδας θανάτου (φυσαλίδα αληθινού κενού) που θα καταπιεί κυριολεκτικά το σύμπαν και τέλος τον αφανισμό του σύμπαντός μας επειδή θα συγκρουστεί με ένα άλλο σύμπαν ξανά και ξανά (αναπήδηση).
Στο τέλος, η Mack κάνει μια γρήγορη επισκόπηση και των πέντε και καταλήγει στο ποια είναι πιθανότερο να συμβεί. Όπου θα δούμε και πόσο διαφορετικά εισπράττουν οι άνθρωποι το γεγονός ότι η Γη θα πάψει να υπάρχει, όλη αυτή η γνώση, τα επιτεύγματα, ακόμα και ένα ίχνος ότι υπήρξαμε θα εξαφανιστούν και κανείς ποτέ, σε κάποιο άλλο σύμπαν ή γαλαξία δε θα μάθει ότι κάτι συνέβη σε αυτή τη γωνιά του γαλαξία μας.
Μια σημαντική παράμετρος είναι διαβάζοντας το βιβλίο της Mack δε θα πληροφορηθούμε μόνο για το τέλος του κόσμου, αλλά για ένα μεγάλο πλήθος σύγχρονων θεωριών και εξελίξεων γύρω από τη Μεγάλη Έκρηξη και όλες τις διακλαδώσεις της κοσμολογίας που ακόμα παλεύει να βρει τη θέση της ως ακαδημαϊκός κλάδος. Και όλα αυτά συναντιούνται σε έναν κοινό παρανομαστή: τι σημαίνουν όλα αυτά για εμάς σήμερα; Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι αυτά που μάλλον θα συμβούν σε κάμποσα εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια μας αφορούν και έχουν μια πολύ ιδιαίτερη γοητεία. Τώρα. Στο τώρα μας.
Θα το κάνω πιο αίσχος για τον μέσο νου που διαθέτουμε οι περισσότεροι: πώς σε κάνει να αισθάνεσαι το γεγονός ότι κάποτε όχι μόνο δε θα υπάρχει το σπίτι σου, κανένα από τα υπάρχοντά σου, κανένας απόγονος που να συνδέεται μαζί σου, αλλά και καμία απόδειξη ότι πέρασες ποτέ από αυτόν τον κόσμο; Δεν είναι θλιβερό να ζεις μια ολόκληρη ζωή κάνοντας και ράνοντας και ονειρευόμενος και συγκρουόμενος για να πάνε τελικά όλα αυτά στο βρόντο;
Πόσο πιθανό είναι να συμβεί η αποσύνθεση κενού, το πιο απρόβλεπτο από τα πέντε σενάρια που κάποιοι ειδικοί θέλουν να μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή; Η Mack έχει πολύ χιούμορ, απολαυστικό χιούμορ.
“Σε κάθε περίπτωση, αν θέλουμε να μπορούμε να πούμε κάτι πιο καθησυχαστικό από το “Δεν έχει νόημα να ανησυχείτε για κάτι τέτοιο επειδή δεν πρόκειται να νιώσετε τον παραμικρό πόνο”, θα χρειαστούμε ένα πολύ συγκεκριμένο είδος δεδομένων. Ευτυχώς έχουμε μια αρκετά καλή ιδέα για το πού μπορούμε να τα βρούμε.”
Όχι, η Mack θα σε κάνει να νιώσεις πολύ καλύτερα από εμένα. Η επιστήμη και μάλιστα όταν είναι κατανοητά και όχι με στόμφο γραμμένη, έχει αυτήν τη μαγεία.
Απόλαυση. Καταιγισμός γνώσεων, σκέψεων, ερωτημάτων, εικόνων, συσχετισμών που προκύπτουν στον νου σου.
Σε μια εποχή που η ανθρωπότητα μαστίζεται από έναν απειροελάχιστου μεγέθους αλλά θανατηφόρο ιό, σε μια εποχή που η ανθρώπινη παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον οδηγεί τον πλανήτη με μαθηματική ακρίβεια σε μια άμεσα καταστροφική κλιματική αλλαγή, μήπως η ενασχόλησή μας με τις πιθανές καταστροφές που αναμένονται σε τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων χρόνια από σήμερα είναι λίγο παράλογη; Κι όμως, η περιγραφή αυτή του μέλλοντος που αναμένει το σύμπαν δίνει στον αναγνώστη τα εφόδια για μια, φευγαλέα πιθανόν, ματιά σε πιθανές απαντήσεις στα θεμελιώδη ερωτήματα του ανθρώπου σχετικά με την προέλευσή του και τη μελλοντική του υπόσταση.
Από τον πρόλογο του Διονύση Π. Σιμόπουλου
Για αναγνώστες από 16-17+ ετών.
Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Promo video
Με μια ματιά
- Το βιβλίο της Katie Mack δεν είναι δύσκολο να το διαβάσεις∙ γιατί ενώ είναι ένα γεμάτο βιβλίο επιστήμης και εσχατολογικής κοσμολογίας, ωστόσο η συγγραφέας, ένα από τα πλέον υποσχόμενα πρόσωπα της σύγχρονης κοσμολογίας, διαχειρίζεται το υλικό και τον προσανατολισμό του βιβλίου της με πολύ χιούμορ το οποίο αλαφραίνει μια στάλα το βαρύ θέμα του τέλους του κόσμου. Έχουμε ένα σύμπαν. Από κάπου άρχισε και γνωρίζουμε πια ότι και κάπου θα τελειώσει. Άρχισε με την περίφημη Μεγάλη Έκρηξη… Καμία σοβαρά τεκμηριωμένη υπόθεση δεν υφίσταται που να ανατρέπει το τέλος του κόσμου. Ότι δηλαδή κάποια στιγμή θα συμβεί αναπόφευκτα. Έτσι, η Mack, ερευνά τα πέντε σοβαρά σενάρια του τέλους του κόσμου.
Το Soundtrack του βιβλίου
Richard Strauss – Also sprach Zarathustra, Op. 30
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Το Τέλος των Πάντων (…σύμφωνα με την αστροφυσική) |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | The end of everything (astrophysically speaking) |
| Συγγραφέας: | Katie Mack |
| Πρόλογος: | Διονύσης Π. Σιμόπουλος |
| Εκδόσεις: | Μεταίχμιο, 30 Σεπτεμβρίου 2021 |
| Μετάφραση: | Ανδρέας Μιχαηλίδης |
| Σχεδιασμός εξωφύλλου: | Σάκης Στριτσίδης |
| Σελίδες: | 272 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
| ISBN: | 978-618-03-2070-1 |
