Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 13+ – Εφηβικό+ μυθιστόρημα
Το εξώφυλλο της έκδοσης στα γερμανικά:
Πρωτομαγιά του 1945, Ντέμιν, Βορειοανατολική Γερμανία. Ο Κόκκινος Στρατός εισβάλλει στην πόλη των 15 περίπου χιλιάδων κατοίκων όπου έχουν καταφύγει και άλλοι τόσοι Ανατολικογερμανοί κάτοικοι, αυξάνοντας τον πληθυσμό στις τριάντα περίπου χιλιάδες. Λόγω της ναζιστικής προπαγάνδας για τους βάρβαρους και υπανάπτυκτους Σοβιετικούς αλλά και κάποιων βαναυσοτήτων που αυτοί αποδεδειγμένα είχαν διαπράξει, επικρατεί ένας ανεπανάληπτος πανικός που οδηγεί στη μεγαλύτερη μαζική αυτοκτονία της Γερμανίας και μιας εκ των μεγαλύτερων παγκοσμίως. Υπολογίζεται ότι με διάφορους τρόπους που κινούνταν από πυροβολισμούς και απαγχονισμούς μέχρι πνιγμούς στον ποταμό Πέενε της πόλης, αυτοκτόνησαν πάνω από 1.200 άνθρωποι με κάποιες εκτιμήσεις να μιλούν ακόμα και για 2.500 αυτόχειρες. Ο τρόμος στις χειρότερες εκδοχές του.
Η Λαρίσα ζει σε αυτήν την πόλη σήμερα. Μόνο η μάνα της τη φωνάζει Λαρίσα. Όλοι οι άλλοι κατάφερε να τη φωνάζουν Λάρι. Τη θεωρεί μια βαρετή πόλη που της προσφέρει μια βαρετή ζωή. Όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει μάγισσα και έψαχνε το γραμματοκιβώτιο να δει αν ήρθε γράμμα από το Χόγκουαρτς, αλλά τώρα θέλει να γίνει πολεμική ανταποκρίτρια και μαθαίνει ό,τι μπορεί να τη βοηθήσει σ’ αυτό. Μεγάλος της στόχος είναι να πάρει μέρος στο Hostile Environment Awareness Training, μια εκπαίδευση ευαισθητοποίησης σε εχθρικό περιβάλλον δηλαδή που κάνει ο γερμανικός στρατός σε όσους, μη στρατιώτες, πρέπει να πάνε σε εμπόλεμες ζώνες. Προετοιμάζεται σκληρά για μια έκτακτη ανάγκη, βάζοντας τον εαυτό της να δοκιμάζεται σε επικίνδυνες καταστάσεις. Της αρέσει να κρεμιέται ανάποδα στα δέντρα, να βάζει όσο μπορεί το χέρι της μέσα σε παγωμένο νερό. Τι άλλο να κάνει κανείς στο Ντέμιν; Ίσως να σώσει ένα εγκλωβισμένο στον πάγο κύκνο κινδυνεύοντας να χάσει ο ίδιος τη ζωή του! Ναι, το έκανε και αυτό η Λάρι.
“Οι Κυριακές στο Ντέμιν έχουν την αίσθηση ενός χλιαρού μπάνιου. Δεν ξέρω γιατί, αλλά συχνά τις Κυριακές ξυπνάω μ’ αυτό το γκρίζο συναίσθημα που συχνά δεν μου φεύγει όλη την ημέρα, αλλά γίνεται όλο και πιο σκοτεινό, μέχρι που κάποια στιγμή καταλήγει τελείως μαύρο. Ίσως μάλιστα οι Κυριακές να μου αρέσουν λιγότερο από τις Δευτέρες”.
Η Λάρι είναι μια δεκαπεντάχρονη που μεγαλώνει πάνω στους κρατήρες της εφηβείας καθώς βαδίζει για την ενηλικίωση. Αυτό το προστάδιο του εφήβου προς ενήλικα είναι γεμάτο εκρήξεις, αντιφάσεις, παραλογισμούς, νοητικούς κοχλασμούς, ειδικά αν σε βαραίνουν ασυνήθιστες οικογενειακές ιστορίες. Η Λάρι εργάζεται περιστασιακά στο νεκροταφείο κάνοντας μικροδουλειές βγάζοντας ένα χαρτζιλίκι, όπου έχει την ευκαιρία να επισκέπτεται τον τάφο του τρίχρονου αδερφού της.
Δίπλα στη Λάρι, παρακολουθούμε μια φιγούρα στην ακριβώς αντίθετη φάση. Είναι μια άκληρη ηλικιωμένη γειτόνισσα που ετοιμάζεται, αφού την έπεισε ο εγγονός της, Στέφαν, να μετακομίσει σε έναν οίκο ευγηρίας, αφήνοντας το σπίτι της, όπου συνήθιζε να παρακολουθεί τη Λάρι και όχι μόνο, ανοιγοκλείνοντας τις κουρτίνες πίσω από τα παράθυρα. Καθώς πακετάρει και αποθηκεύει πράγματα στο σπίτι της, αναπολεί και συντρίβεται για ακόμα μια φορά. Η ζωή της στιγματίστηκε από την πιο καθηλωτική στιγμή στην ιστορία της πόλης: τη μαζική αυτοκτονία του 1945. Εκείνη γλίτωσε. Η μητέρα της και η αδερφή της όμως όχι. Είναι θαμμένες εκεί.
“Αυτό εδώ ήταν παλιότερα το σπίτι της λέσχης μας. Βλέπεις, η Σαρίνα κι εγώ είχαμε τη λέσχη κυνηγών φαντασμάτων. Ήμασταν τα μοναδικά μέλη και αρκετά κακές στο κυνήγι φαντασμάτων. Δεν πιάσαμε ποτέ κανένα. Τις περισσότερες φορές απλά περπατούσαμε μέσα στην πόλη και, αν κάποιος μας φαινόταν ύποπτος επειδή ήταν ιδιαίτερα χλωμός ή περπατούσε κάπως παράξενα, ή επειδή οι άλλοι άνθρωποι δεν έδειχναν να τον προσέχουν, τότε τον ακολουθούσαμε. Μέχρι που το θύμα μας εξαφανιζόταν στην είσοδο κάποιου σπιτιού. Στη συνέχεια παραμονεύαμε για λίγο μπροστά από το σπίτι και, αν αυτό το άτομο δεν εμφανιζόταν σε κάποιο από τα παράθυρα μέσα στην επόμενη μισή ώρα, τότε είχαμε πια πειστεί εντελώς ότι είχε εξαϋλωθεί. Ήταν αρκετοί αυτοί που πιστεύαμε πως ήταν φαντάσματα. Δάσκαλοι, συμμαθητές, η πωλήτρια στον φούρνο… Η μόνη για την οποία ήμασταν εκατό τα εκατό σίγουρες ήταν η κυρία Ντόλμπεργκ“.
Η Βερένα Κέσλερ συμπλέκει τις ζωές των σημερινών ανθρώπων με τις τύχες όσων ζούσαν στα χρόνια του δευτέρου παγκοσμίου γράφοντας από δύο οπτικές γωνίες: από εκείνη που βλέπει τα πράγματα η 15χρονη Λάρι, ούσα η πρώτη αφηγήτρια, και από εκείνη της ηλικιωμένης γειτόνισσας, της κυρίας Ντόλμπεργκ, η δεύτερη αφηγήτρια. Η Λάρι είναι μια έφηβη, με πυρίτιδα στον νου, με βιασύνη στα πόδια, με τόλμη, με ρίσκα, αλλά κυρίως με την έκρηξη και την αλαφράδα της έφηβης, με την κοφτή της αφήγηση και όχι με την λογοτεχνική αρτιότητα ενός ενήλικα που γράφει για εφήβους. Και αυτή είναι μια επιλογή που πολύ εκτιμάμε στην εφηβική λογοτεχνία. Η συγγραφέας την ντύνει με αρκετό χιούμορ μάλιστα, της δίνει μια ιδιαίτερη σχέση με τον πατέρα της και εν τέλει την χτίζει ιδιαιτέρως μεστά ως χαρακτήρα. Η κυρία Ντόλμπεργκ, από την άλλη, είναι στην αντίπερα όχθη, πιο εσωτερική, πιο λογοτεχνική, πιο νοσταλγική, με το βλέμμα στραμμένο στο παρελθόν και τη ζωή που δύει. Μια ζωή που της έβαλε δύσκολα από νωρίς. Η αντίθεσή τους και ο τρόπος που τις τοποθετεί η Βερένα Κέσλερ είναι πολύ όμορφη, καθώς παραλληλίζει τις ζωές τους με τρόπο συντριπτικό. Τόσα χρόνια μετά, πόσο άλλαξε άραγε η ζωή;
Η φιλία, οι τριβές της εφηβείας, ο πρώτος έρωτας από τη μια, κλασικά μοτίβα των εφήβων ανέκαθεν η μοναξιά, η ανέχεια, η θλίψη, οι βασανιστικές μνήμες και ο θάνατος από την άλλη. Δυο κόσμοι, δουλεμένοι καλά στις λεπτομέρειές τους, σε κίνηση προς διαφορετικές κατευθύνσεις, που όμως μοιάζουν στην βαθύτερη φύση τους.
Το θλιβερό γεγονός των μαζικών αυτοκτονιών της πόλης είναι το σημείο ζερό που φτάνει με μια νοητή γραμμή και αφήνει την αύρα της στην πόλη μέχρι σήμερα. Με φόντο, ιστορική αφετηρία και σημείο παραλληλισμού εκείνο το γεγονός, η συγγραφέας δημιουργεί ένα ισορροπημένο, λεπτοδουλεμένο, ευκολοδιάβαστο μυθιστόρημα για τον θάνατο και τη ζωή, για το ζενίθ και το ναδίρ, για την ενηλικίωση και την τρίτη ηλικία, για τους τρόπους που η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων δοκιμάζεται, για το χάσμα γενεών που άλλοτε εκμηδενίζεται και άλλοτε επιμηκύνεται. Η γραφή της άμεση, διεισδυτική, αγκιστρωμένη μεστά στη ζωή των δύο μεγάλων της ηρώων.
“Όταν είσαι παιδί, πιστεύεις ότι όλα μπορούν να γίνουν. Το κόλπο είναι να μη σταματήσεις ποτέ να το πιστεύεις“.
Να σημειώσω με αφορμή το βιβλίο της Β. Κέσλερ ότι οι τρομερές θηριωδίες και φρικαλεότητες του Χίτλερ και των δικών του δεν δικαιολογούν σε καμία περίπτωση τα αίσχη των συμμάχων σε Δρέσδη και άλλες Γερμανικές και μη πόλεις οι οποίες ισοπεδώθηκαν κυριολεκτικά με χιλιάδες νεκρούς αμάχους, ανάμεσά τους και παιδιά, δεν δικαιολογούν τα αίσχη σαν αυτό στο Ντέμιν.
Για αναγνώστες από 13 ετών περίπου.
Εκδόσεις Καστανιώτη.
Διακρίσεις
Με μια ματιά
- Η Βερένα Κέσλερ συμπλέκει τις ζωές των σημερινών ανθρώπων με τις τύχες όσων ζούσαν στα χρόνια του δευτέρου παγκοσμίου γράφοντας από δύο οπτικές γωνίες, εκείνη βλέπει της 15χρονης Λάρι και εκείνη της ηλικιωμένης γειτόνισσας, της κυρίας Ντόλμπεργκ. Η αντίθεσή τους και ο τρόπος που τις τοποθετεί η Βερένα Κέσλερ είναι πολύ όμορφη, καθώς παραλληλίζει τις ζωές τους με τρόπο συντριπτικό. Τόσα χρόνια μετά, πόσο άλλαξε άραγε η ζωή; Η φιλία, οι τριβές της εφηβείας, ο πρώτος έρωτας από τη μια, κλασικά μοτίβα των εφήβων ανέκαθεν η μοναξιά, η ανέχεια, η θλίψη, οι βασανιστικές μνήμες και ο θάνατος από την άλλη. Δυο κόσμοι, δουλεμένοι καλά στις λεπτομέρειές τους, σε κίνηση προς διαφορετικές κατευθύνσεις, που όμως μοιάζουν στην βαθύτερη φύση τους.
Το Soundtrack του βιβλίου
Blind Guardian – A Past And Future Secret (Orchestral) HQ
Billie Eilish – No Time To Die (Audio)
Perry Como – “Till The End of Time” (1945)
Scorpions – Sign of Hope (Official Audio)
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Τα φαντάσματα του Ντέμιν |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Die Gespenster von Demmin |
| Συγγραφέας: | Βερένα Κέσλερ |
| Εκδόσεις: | Καστανιώτη, 30 Νοεμβρίου 2021 |
| Μετάφραση: | Δέσποινα Κλεομβρότου |
| Σελίδες: | 256 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
| ISBN: | 978-960-03-6898-7 |
