Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 9+ (target 10-15+) – Λογοτεχνία για παιδιά
Ένα έργο δίπλα στην είσοδο της αυλής, που θαρρείς βρισκόταν εκεί για να υποδέχεται τους επισκέπτες, τράβηξε το ενδιαφέρον της Αργυρώς. Το πλησίασε και διάβασε τον τίτλο στη βάση του: Ο πελεκάνος. Ύστερα πισωπάτησε, στάθηκε περίπου δυο μέτρα μακριά και σήκωσε το βλέμμα προς το παράξενο γλυπτό. Πελεκάνος; Ποιος Πελεκάνος; αναρωτήθηκε. Εγώ βλέπω κάτι σαν ανθρώπινη φιγούρα και ένα… τσεκούρι;… τεράστιο μαχαίρι;… Θα πρέπει να ρωτήσω τον κύριο Αστέριο.
Ο πελεκάνος, σελ 19
Μια πολύ όμορφη, ρεαλιστική ιστορία από τον Θοδωρή Παπαϊωάννου για τη δύναμη της τέχνης, της φιλίας, της εκπαίδευσης, της οικογένειας, των ονείρων που δεν πρέπει να εγκαταλείπεις ποτέ και των μακρινών ταξιδιών που κάνεις με πολλούς τρόπους.
Περί τίνος πρόκειται
Εκδρομή στο μουσείο του σπουδαίου γλύπτη Αστέριου ανακοίνωσε ο δάσκαλος της έκτης δημοτικού για τις αρχές Ιουνίου, λίγες μέρες πριν τελειώσει για πάντα το δημοτικό, αλλά δεν έλαβε και ενθουσιώδη υποδοχή. Μόνο η Αργυρώ ενθουσιάστηκε που είχε διαβάσει κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες στο διαδίκτυο. Μετά από μιάμιση ώρα ταξίδι, έφτασαν στο μουσείο. Διάφορα εκθέματα του γλύπτη σε διάφορες αίθουσες, ενώ στην τελευταία μια ολόκληρη τάξη από γύψο: θρανία, μαθητές, σύνεργα, τα πάντα.
Έξω, καθισμένος σε ένα μεταλλικό φίδι, τους περίμενε ο ίδιος ο Αστέριος για να συνεχίσει την ξενάγησή τους στον εξωτερικό χώρο της αυλής. Τους είπε να περιηγηθούν, να δουν τα εκθέματα και να τον ρωτήσουν για όποιο τους κινήσει την περιέργεια. Η Αργυρώ είδε ένα έργο που τράβηξε το ενδιαφέρον της. Λεγόταν Ο Πελεκάνος, αλλά της έμοιαζε σαν τσεκούρι. Πηγαίνει και ρωτά τον Αστέριο τις απορίες της. Γιατί ονομάζεται έτσι; Τι συμβολίζει; Κρύβει κάποιο μυστικό;
Και τότε αρχίζει ο καλπασμός του Αστέριου στο παρελθόν. Από τη γέννηση του Στέργιου, γιου της Ροδόπης και του Άγγελου, ένα χειμωνιάτικο βράδυ στο χωριό, 29 Φεβρουαρίου. Τα παιδικά του χρόνια, τον πατέρα που δεν ήθελε να τον στείλει σχολείο, τον ενθουσιασμό του ίδιου να γίνει μαθητής, την αγάπη του για τη φύση και τις υπαίθριες δραστηριότητες, τη συνάντησή του με τα σπιτόφιδα και τη συνομιλία μαζί τους, την έφεσή του στα γράμματα. Πρώτη χρονιά άριστα 10 και διαγωγή κοσμιοτάτη. Ύστερα, στην τρίτη δημοτικού, παρατά το σχολείο λόγω ενός συντηρητικού δασκάλου. Και κάπως έτσι θα δούμε τη ζωή του μέχρι το γυμνάσιο, μέχρι τη φοίτησή του στη Σχολή Καλών Τεχνών, μέχρι τους μεγάλους αποχωρισμούς και τα ξανανταμώματά του.
Εστιάζοντας
Ο Θοδωρής Παπαϊωάννου, με αφορμή την επίσκεψη μιας σχολικής τάξης σε ένα μουσείο γλυπτών, ιχνηλατεί τη δύναμη της τέχνης, τον τρόπο που επιδρά στα παιδιά, τα βιώματα και τον τρόπο που εγχαράζονται στον σκληρό δίσκο του καλλιτέχνη κατά την προκαλλιτεχνική του περίοδο επηρεάζοντας τις μετέπειτα δημιουργίες, ευαισθησίες και ερεθίσματά του, τη μαγεία των ιστοριών που μαζεύουν τα παιδιά κοντά τους ακόμα κι όταν βαριούνται την τέχνη.
Μέσα από την ιστορία του Στέργιου, ο συγγραφέας πλησιάζει τη ζωή στο χωριό, τον τρόπο που μεγάλωναν τα παιδιά σε άλλες εποχές, τη βιοπάλη των οικογενειών και το άγχος να τα φέρουν βόλτα, τα ήθη και έθιμα των κλειστών ελληνικών κοινωνιών, τα εμπόδια κάθε είδους, τον συντηρητισμό και την προοδευτικότητα των εκπαιδευτικών που συχνά καθόριζαν τη σταδιοδρομία των παιδιών, την αξία της μόρφωσης, τη φιλία που μένει ανεξίτηλη, τα όνειρα που πρέπει να κυνηγάς, τους πρώιμους έρωτες, τους δύσκολους αποχαιρετισμούς και τις απροσδόκητες επανενώσεις.
Αυτή η τεράστια εγκιβωτισμένη ιστορία μέσα στην τωρινή ιστορία, αυτής της επίσκεψης των παιδιών στο μουσείο, ανθίζει δια στόματος του αφηγητή Αστέριου, του ηλικιωμένου δημιουργού του μουσείου, ο οποίος, καθισμένος σε ένα μεταλλικό φίδι, αρχίζει ένα τρυφερό παραλήρημα με αφορμή τις ερωτήσεις της μικρής Αργυρώς που τον αναστατώνει ήδη από το όνομά της. Μια άλλη Αργυρώ, που μύριζε λεμονανθό, παίζει τον δικό της σημαντικό ρόλο στην αφήγηση του Αστέριου. Τι συμβολίζει τελικά ο Πελεκάνος και ποια μυστικά κρύβονται πίσω από τη ζωή του Αστέριου και τα έργα του, είναι μόνο το προπέτασμα που επιτείνει την αγωνία του αναγνώστη ως το τέλος όπου αποκαλύπτονται όλα.
Να ανοίγεις τα φτερά σου, να πιστεύεις ότι μπορείς να φτάσεις μακριά. Κι αυτό το μακριά δεν είναι μόνο χιλιομετρικό. Το ταξίδι γίνεται με διάφορους τρόπους και μέσα. Ένας από τους σπουδαιότερους; Η θάλασσα! Και ένας ίσως λίγο σπουδαιότερος; Η τέχνη! Κάτω από αυτά τα “ταξίδια μακρινά”, με ώθηση από τον γλύπτη Θεόδωρο Παπαγιάννη και το μουσείο του στο Ελληνικό Ιωαννίνων, ο καλός αφηγητής Θοδωρής Παπαϊωάννου ενορχηστρώνει με επιδεξιότητα και ευρυθμία μια, σχεδόν κινηματογραφική, ρεαλιστική ιστορία, νοτισμένη με αρκετό μυστήριο, που σε απορροφά και σε γεμίζει χαμόγελο, τρυφερότητα, σκέψεις.
Η εικονογράφηση που δίνει όψη σε σημαντικές στιγμές της ιστορίας είναι του Πέτρου Χριστούλια.
Για αναγνώστες από 9 περίπου ετών.
Εκδόσεις Ίκαρος.
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ο πελεκάνος |
| Συγγραφέας: | Θοδωρής Παπαϊωάννου |
| Εικονογράφος: | Πέτρος Χριστούλιας |
| Εκδόσεις: | Ίκαρος, Μάιος 2022 |
| Επιμέλεια-Διορθώσεις: | Μαρία Συμεωνίδου |
| Σελίδες: | 216 |
| Μέγεθος: | 14 X 20.8 |
| ISBN: | 978-960-572-485-6 |
