Γράφει η Κατερίνα Γούδα
Χειμώνας 1941
Το τελευταίο φθινόπωρο ξεκίνησε
κι ήταν κάτι ακαθόριστο, σαν κόμπος στο λαρύγγι,
σα μιά θηλιά ήρθε στο λαιμό και δέθηκε.
Κι η κάθε κίνηση όλο πιότερο τη σφίγγει.
Της πείνας το φθινόπωρο που εκίνησε,
δίχως ρομαντισμό ήρθε να κουρσέψει,
κι όπως καβάλησε στο φορτηγό αυτοκίνητο,
μιά λεία από ανθρώπους πλούσια θα μαζέψει.
Τα ξένοιαστα παιδιά μαζεύει, που άφησαν
τα γελαστά απογεύματα και τα παιχνίδια,
τα παιδιά που γυρνούν στους δρόμους, ψάχνοντας
για φλούδες κι αποφάγια στα σκουπίδια.
Μαζεύει αυτούς που πάγωσε στα χείλια τους
το ανέκφραστο χαμόγελο, που τρέφει η απελπισία.
Μαζεύει τους νεκρούς… Γιατί όσοι σώπασαν,
αυτοί σκοτώνουν της ζωής τη σημασία.
Κι έτσι σε δρόμους σκοτεινούς, τραβούν και χάνονται
και μια θηλιά στο τέρμα τούς προσμένει,
και μια θηλιά για τον καθένα κρέμεται,
μα σφίγγεται και πνίγει όποιον σωπαίνει.
Μες στης σιωπής το πέλαγος το ακύμαντον
η απελπισία ενός λαού διαβαίνει.
Στο πέλαγο η φωνή του θάρρους σώπασε
κι όταν σωπαίνει ένας Λαός, πεθαίνει.
«Η πορεία των σιωπηλών», Χειμώνας 1941
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΙΕΡΟΠΑΙΣ
Το τελευταίο τετράστιχο από το ποίημα του νεαρού, φυματικού ποιητή, Λευτέρη Ιερόπαι ένα ποιητικό αλλά ταυτόχρονα επίκαιρο πολιτικό μάθημα, δανείζεται ο Πάνος Αμυράς για να ξεκινήσει την αφήγηση μιας ιστορίας που ακροβατεί μεταξύ αλήθειας και μυθοπλασίας.
Αθήνα, Δεκέμβριος 1941.
«Ο Στελλάκης αυτή τη φορά ήταν αποφασισμένος. Και ας μην είχε ιδέα ότι μόλις ξεκινούσε η βραδιά που θα του έπεφτε ο ουρανός στο κεφάλι.
Ήξερε ότι ήταν η ώρα της δράσης, η δική του μεγάλη στιγμή.
Δεν άντεχε άλλο την πείνα, δεν χόρταινε πια με το νεροζούμι που του έβραζε η μάνα του, δεν θα άκουγε τίποτα, δεν θα φοβόταν κανέναν…
… Όχι σήμερα θα έτρωγε. Ο Κωστής που δούλευε λούστρος τα πρωινά έξω, στην πλατεία Συντάγματος, του είχε σφυρίξει το μυστικό. «Οι Γερμανοί το βράδυ έχουν γιορτή. Το φαγητό στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία, εκεί που λουστράρω μπότες, θα φτάνει για τη μισή Αθήνα… Στέλιο, πήγαινε εσύ και μάζεψε ό,τι μάσα μπορείς και για εμένα…
… Ο πόλεμος είχε μπει για τα καλά στο σπίτι τους…
Ο Πάνος Αμυράς, γνωστός σε όλους μας για τον αιχμηρό- πολλές φορές- πολιτικό σχολιασμό και τις οικονομικές αναλύσεις του, διευθυντής της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος αποφασίζει να μας ξαφνιάσει, αποδεικνύοντας πως κάτω από τη δημοσιογραφική του πένα κρυβόταν ένας εξαίρετος μυθιστοριογράφος.
Ένα εσωτερικό ερώτημα, μια φωνή γεμάτη αγωνία του ψιθύριζε: «Πώς ζούσε ο κόσμος στην Αθήνα και στα μεγάλα αστικά κέντρα της Κατοχικής Ελλάδας το χειμώνα του 1941-42» Ξεκίνησε λοιπόν τη δημοσιογραφική του αναζήτηση σε αρχεία, βιβλία, αφηγήσεις ιστοριών και σε όποια άλλη πηγή μπορούσε να φανταστεί. Δύο χρόνια κράτησε η έρευνα και κάπου εκεί ανάμεσα στα γεγονότα και τις ιστορίες κατάλαβε ότι υπάρχει ένα κενό ενημέρωσης για το τι πραγματικά συνέβη τη περίοδο εκείνη. Τα θύματα του λιμού ήταν πολύ περισσότερα από του Αλβανικού έπους αλλά και του εμφυλίου. Ήταν η ίδια η σιωπή που είχε σκοτώσει της ζωής τη σημασία και ήταν αυτός που είχε κληθεί να δώσει φωνή σε εκείνους που σιώπησαν. Η αλήθεια του λιμού έπρεπε να εμφανιστεί γυμνή, χωρίς κάλυψη. Έτσι γεννήθηκε Ο λιμός.
Βρισκόμαστε λοιπόν στη κατοχική Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όπου έχει βυθιστεί στον εφιάλτη του λιμού. Η πλατεία Συντάγματος έχει μετατραπεί σε υπαίθριο αμαξοστάσιο της Βέρμαχτ και το άλλοτε αριστοκρατικό ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία φιλοξενεί τους αξιωματικούς των Ες Ες. Η άγρια δολοφονία ενός λοχαγού των Ες Ες, ο οποίος ερευνά μια υπόθεση για λογαριασμό του υπουργού Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς θα γίνει η αφορμή να ξεκινήσει το ταξίδι μας πίσω στο χρόνο. Την έρευνα της δολοφονίας αναλαμβάνει ο υπαστυνόμος Νίκος Αγραφιώτης, ο οποίος επιστρέφει στην ενεργό δράση ύστερα από το καθεστώς διαθεσιμότητας που είχε τεθεί μετά την κλοπή της σβάστικας στην Ακρόπολη. Ξετυλίγοντας το κουβάρι της πλοκής, θα εμπλακεί σε ένα φονικό παιχνίδι. Μαυραγορίτες, μέλη της δωσιλογικής κυβέρνησης, επίορκα στελέχη της Ειδικής Ασφάλειας, αξιωματικοί των Ες Ες, παράνομα στέκια, καμπαρέ, κολαστήρια της Γκεστάπο θα φανερώσουν το πραγματικό πρόσωπο της κατοχικής Αθήνας. Ο υπαστυνόμος Αγραφιώτης θα αναζητήσει την αλήθεια και κάπου ανάμεσα στην εξιχνίαση της δολοφονίας και της εξαθλίωσης του λαού θα βρεθεί μπροστά σε ένα παράτολμο σχέδιο που θα κρίνει χιλιάδες ζωές.
Διαβάζοντας το βιβλίο του Πάνου Αμυρά θα μπορούσε να πει κανείς πως αποτελεί τη λογοτεχνική απόδοση του ποιήματος του νεαρού ποιητή Λευτέρη Ιερόπαι. Η πείνα, τα σκελετωμένα παιδιά που έψαχναν τα σκουπίδια για ένα κομμάτι ψωμί, τα κάρα του θανάτου που μάζευαν τους νεκρούς από τη πείνα σαν να ήταν απορρίμματα, ο ναυτικός αποκλεισμός, η οδύνη ενός λαού που σταδιακά μετατράπηκε σε σιωπή. Μια σιωπή που επιβλήθηκε για την υποτιθέμενη Ελευθερία των Εθνών, μια σιωπή που έγινε απόγνωση και σκότωσε της ζωής τη σημασία.
Ο λιμός αποτελεί ένα Ιστορικό Αστυνομικό μυθιστόρημα βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και πρόσωπα. Ο Πάνος Αμυράς καταφέρνει να συνδυάσει κάτω από τη συγγραφική του πένα την ιστορία και τη μυθοπλασία, δημιουργώντας άρτιους χαρακτήρες, έτσι ώστε να μην μπορείς να ξεχωρίσεις τα πραγματικά από τα φανταστικά πρόσωπα της εποχής. Σεφέρης, Τσάτσος, Παλαμάς, Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Αθηναγόρας, Λιλίκα Νάκου, Εμμανουήλ Τσουδερός, Μαρία Ιορδανίδου και πολλοί άλλοι θα βρουν τη θέση τους στο μυθιστόρημα αυτό.
Ο υπαστυνόμος Νίκος Αγραφιώτης είναι ένας μορφωμένος, θαρραλέος, ρομαντικός, γοητευτικός αλλά παράλληλα τραγικός, αντισυμβατικός ήρωας, ο οποίος βρίσκεται σε έναν συνεχή αγώνα με την ηθική. Η φωνή της ηθικής θα τον βοηθήσει να αφουγκραστεί τη πολεμική κραυγή στα σωθικά του και να αγωνιστεί για να δημιουργήσει κάτι καινούριο, την ώρα που το παλιό καταρρέει;
«ΣΚΥΒΩ ΚΙ ΑΦΟΥΓΚΡΑΖΟΜΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΤΟΥΤΗ ΚΡΑΥΓΗ ΣΤΑ ΣΩΘΙΚΑ ΜΟΥ. Αρχίζω και μαντεύω το πρόσωπο του Αρχηγού, ξεκαθαρίζω τη φωνή του, δέχουμαι με χαρά και με τρόμο τις σκληρές εντολές του».
Νίκος Καζαντζάκης.
Ο συγγραφέας έχοντας στήσει μια πλοκή που σε κρατά σε εγρήγορσή και έχοντας στη φαρέτρα του τον λιτό λόγο, το πικρό χιούμορ και την ειρωνεία δημιουργεί ένα μυθιστόρημα που παρ’ όλη την σκοτεινιά και τη θλίψη τον πέτρινων εκείνων χρόνων σου δημιουργεί ένα αίσθημα αισιοδοξίας, δύναμης και ελπίδας. Γιατί πάντα θα υπάρχουν εκείνοι οι λίγοι που θα αφουγκράζονται και θα πράττουν για τη σωτηρία των πολλών.
«Ν’ ΑΓΑΠΑΣ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω».
Νίκος Καζαντζάκης , Ασκητική- 1945
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον παρουσιάζει στο τέλος του βιβλίο το ευρετήριο των χαρακτήρων του έργου καθώς και ιστορικών προσώπων.
Ένα Ιστορικό Αστυνομικό μυθιστόρημα που σε παρασύρει, από τις Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ.
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
Αγόρασέ το |
|---|---|
| Τίτλος: | Ο λιμός |
| Συγγραφέας: | Πάνος Αμυράς |
| Μακέτα εξωφύλλου: | Ελένη Οικονόμου |
| Εκδόσεις: | Διόπτρα, Οκτώβριος 2019 |
| Επιμέλεια: | Μαρία Παναγοπούλου |
| Σελίδες: | 440 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
| ISBN: | 978-960-605-624-6 |
