Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 12+ (target 13-18) – Λογοτεχνία για εφήβους+
Ήρωας μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε, ακόμα και κάποιος που κάνει κάτι πολύ παλτό, όπως να τυλίξει με ένα παλτό έναν νέο για να του δείξει ότι ο κόσμος δεν έχει τελειώσει.
Μπάτμαν- Ο σκοτεινός ιππότης
Δε χρειάζεται να έχεις ακτίνες Χ στα μάτια για να δεις ότι κάτι δεν πάει καλά.
Σούπερμαν
Ο Ελόι Μορένο θα σας πάρει μαζί του και θα σας αλλάξει. Ο εκφοβισμός στην εφηβεία με αφηγηματική δύναμη.
Περί τίνος πρόκειται
Ούτε γιατί βρίσκεται εκεί αυτό το χέρι δεν θυμάται, πώς να ξέρει γιατί είναι ξαπλωμένο σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου τι το έστειλε εκεί. Ώρες ώρες νιώθει ότι πνίγεται κάτω από το νερό. Αλλά έχει βελτιωθεί. Τώρα πια δεν ουρλιάζει από τον πόνο. Και το πιο σημαντικό: ο κόσμος μπορεί να τον δει πια.
“Νομίζω ότι από τότε που συνέβη το ατύχημα δεν μπορώ να είμαι αόρατος, ίσως το χτύπημα να με άλλαξε από μέσα ή ίσως οι δυνάμεις όπως έρχονται να φεύγουν κιόλας. Είμαι πέντε μέρες εδώ και ακόμα δεν τα έχω καταφέρει”.
Το χέρι της μητέρας του είναι στο πόδι και το χέρι του. Φοβάται μην ξαναγίνει αόρατος, δεν τον αφήνει στιγμή. Προσπαθεί να θυμηθεί πότε έπαψε να βλέπει τον γιο της. Κόσμος παρελαύνει να τον δει, φίλοι και άλλοι, ίσως όχι τόσο φίλοι. Και δημοσιογράφοι. Και τηλεπαρουσιαστές. Αλλά δεν τους αφήνουν να του μιλήσουν. Και σιγά σιγά η μνήμη αρχίζει να λειτουργεί. Κανείς δεν ξέρει, ωστόσο, τι έχει συμβεί πραγματικά. Ούτε η ψυχολόγος που τον επισκέπτεται. “Δεν είμαι τρελός“. Όλοι ξέρουν μια εκδοχή. Την επίσημη. Και αυτή διαχέουν παντού. Αλλά υπάρχουν αντιφάσεις. Σημάδια παλιά στην πλάτη, δεν ταιριάζουν με την εκδοχή του ατυχήματος.
Θα μάθουμε τι έχει συμβεί. Θα το μάθουμε μέσα από τους φίλους του αγοριού που παλεύουν με τις τύψεις τους. Θα το μάθουμε μέσω του παλικαρά που έκανε τη ζωή του μαύρη. Θα το μάθουμε καθώς ο συγγραφέας θα γυρίζει επιδέξια στο παρελθόν, χτίζοντας τα γεγονότα που οδήγησαν το αγόρι στο νοσοκομείο. Θα δούμε τους συμμαθητές του που γελούν, τους δασκάλους του που σιωπούν, τον κόσμο που σφυρίζει αδιάφορα. Είναι μόνος του; Όχι! Έχει την εξάχρονη αδερφή του, τη Λούνα, που τελικά θα είναι εκείνη που τη μέρα του ατυχήματος θα τον βοηθήσει και θα καταφέρει να τον σώσει. Είναι ένας δάσκαλος που δεν γυρίζει το βλέμμα αλλού, που ξέρει, που βλέπει γιατί κοιτάζει πραγματικά.
Το αγόρι χάνεται από τα αλλεπάλληλα επεισόδια εκφοβισμού που βιώνει. Νιώθει διαλυμένο, τυλίγεται σε μια εσωστρέφεια που το μεταλλάσσει. Και τότε εύχεται να γίνει αόρατο. “Πόσο εύκολος θα ήταν ο κόσμος αν υπήρχε μόνο μία αλήθεια;” Και γίνεται! Και η αλήθεια, όλες οι πτυχές της, αρχίζουν σιγά σιγά να αποκαλύπτονται.
Εστιάζοντας
Νομίζω ότι είναι ένα από τα πλέον καθηλωτικά και καλοφτιαγμένα βιβλία για τον εκφοβισμό και τον σχολικό εκφοβισμό, το οποίο διαφοροποιεί τα συνήθη μοτίβα του είδους. Ο Ισπανός συγγραφέας Ελόι Μορένο ανακατεύει καλά την αφηγηματική τράπουλα με τη συλλογή των ευρημάτων, τραβά τις λέξεις του ασθματικά από το συναισθηματικό οπλοστάσιο του εκφοβισμένου, ψυχικά διαλυμένου παιδιού και εκλύει προς τον αναγνώστη την ενέργεια πράξεων, παραλείψεων, αντιφάσεων, ενοχών, θαμπών γεγονότων που ξεθολώνουν σταδιακά αποκαλύπτοντας έναν κόσμο σκληρό και τόσο διπλανό μας, δικό σου, δικό μου.
Διασπώντας την αφήγηση και την εστίαση σε αρκετά πρόσωπα και αφήνοντας τον κεντρικό του ήρωα να αναδιοργανώνεται μέχρι να ξανασυναντηθεί με τον αναγνώστη, ο συγγραφέας επιτυγχάνει αυτή την πολλαπλή οπτική που φωτίζει τα διαφορετικά σύμπαντα των εμπλεκομένων, αφού ποτέ στην ιστορία του εκφοβισμού ένας δεν έφτιαξε μόνος του μια τέτοια συνθήκη∙ ο εκφοβισμός είναι μια τύφλωση των πολλών. Είναι μια συμπαιγνία οπτικών του άλλου.
Το εύρημα της αορατότητας έχει παίξει στη λογοτεχνία γενικώς, με μεγάλη επιτυχία κάποιες φορές, ωστόσο σε αυτό που αποκαλούμε εφηβικό βιβλίο είναι αρκετά σπανιότερο. Δεν είναι, όμως, το εύρημα ως ύπαρξη που κάνει ένα βιβλίο να διαβαίνει τη μία ή την άλλη όχθη, αλλά η τοποθέτησή του, η λειτουργικότητά του, μέσα στο συνολικό σώμα της ιστορίας. Υπηρετεί την πλοκή, την αρμονία, το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα δίχως να το καθιστά άνισο ή βαρετό; Έχει ταιριάξει με ομοιογένεια με τα άλλα υλικά που έχει επιλέξει ο συγγραφέας, από τους ήρωές του, μέχρι τα γεγονότα που αναπτύσσονται; Εδώ, λοιπόν, θεωρώ ότι έχουμε μια αφηγηματική αρχιτεκτονική εναλλαγής προσώπων, κοφτών προτάσεων και συναισθηματικού χάους που αργά-αργά βρίσκει σαφή μονοπάτια, τα οποία συναντούν αυτήν την αορατότητα και κουμπώνουν μαζί της απολύτως ταιριαστά. Η υποσυνείδητη αυτή επιλογή του είναι ένας αμυντικός μηχανισμός του αγοριού να γλιτώσει από το μαρτύριο, εξαφανίζοντας τον εαυτό του, σαν τον αποσπά από την πραγματικότητα.
Ο σπαραγμός του αγοριού, η ψυχική του διάλυση και αποδιοργάνωση γίνονται απουσία, επιβεβαιώνοντας απλώς τις πράξεις των άλλων: δεν τον έβλεπαν πριν, δεν τον βλέπουν και τώρα. Αποτέλεσμα του εκφοβισμού είναι η σωματοποίηση αυτής της απαξίωσης, η απόσυρσή του από τη φυσιολογική ροή της ζωής του, το άγχος, τα καταθλιπτικά επεισόδια, η φυγή προς το πολλαπλό τραύμα. Όταν όλο αυτό το βιώνεις στην εφηβεία, στην περίοδο που στήνεις την προσωπικότητά του πάνω στην αυτοσχέδια σκακιέρα της ζωής σου, τότε τα γεγονότα λειτουργούν αθροιστικά σαν ένα βομβαρδιστικό πάνω από μια γέφυρα το καθένα. Και αυτή η συσσώρευση επηρεάζει και τον μεταγενέστερο κόσμο σου, στη νεότητα και αργότερα από αυτήν. Γιατί οι συνέπειες δεν έχουν βραχυπρόθεσμο χαρακτήρα και ο συγγραφέας το τονίζει αυτό, δεν διεκπεραιώνει το παρόν για να φτιάξει την ιστορία του απλά.
Το αγόρι είναι ανώνυμο. Γιατί είναι ο καθένας. Η αλήθεια είναι επώνυμη. Γιατί πρέπει να είναι φορέας και υπερασπιστής της ο καθένας. Η αορατότητα είναι μη μόνιμη και μέσο για να γίνει γόνιμη. Ο Ελόι Μορένο θα σας πάρει μαζί του και θα σας αλλάξει. Με τράνταξε.
Μετάφραση της Δέσποινας Δρακάκη
Για αναγνώστες από 12 περίπου ετών.
Εκδόσεις Ψυχογιός.
Απόσπασμα
Δείτε απόσπασμα εδώ
 |
|
|---|---|
| TAYTOTHTA | |
| Τίτλος: | |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Invisible |
| Συγγραφέας: | |
| Εκδόσεις: | Ψυχογιός, Ιούνιος 2024 |
| Μετάφραση: | Δέσποινα Δρακάκη |
| Επιμέλεια-Διορθώσεις: | Κυριακή Κάσση |
| Σελίδες: | 336 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
| ISBN: | 978-618-01-5666-9 |
