Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 11+ (target 12-18) – Graphic Novel
Μικροπληροφορία: Οι εκλογές του 1920 φέρεται να έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην έκβαση της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Ο Βενιζέλος ηττήθηκε αφού ο συνδυασμός του Δ. Γούναρη εκμεταλλεύθηκε τη δυσαρέσκεια από τις πολύμηνες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Μόλις ένα μήνα πριν, ο προσκείμενος στις συμμαχικές δυνάμεις Βασιλιάς Αλέξανδρος, σε αντίθεση με τον φιλογερμανό πατέρα του, πέθανε αιφνιδίως από… δάγκωμα μαϊμούς (πηγή Wikipedia)
Στις 25 Οκτωβρίου 1920 ο Βενιζέλος χάνει τις εκλογές. Η νέα κυβέρνηση Ράλλη διεξάγει τον Νοέμβριο δημοψήφισμα για την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου και ο αρχιστράτηγος Αναστάσιος Παπούλας γίνεται διοικητής της στρατιάς της Μικράς Ασίας, αργότερα, το μοιραίο τρίμηνο, τη θέση του παίρνει ο Γ. Χατζηανέστης. Ο ελληνικός στρατός προωθείται συνεχώς προς Ανατολάς, σχέδιο και επιτελικό κράτος είναι ανύπαρκτα, μάχες με νεκρούς διεξάγονται, κερδίζονται και κατόπιν δίνεται εντολή οπισθοχώρησης και ακολούθως επαναπροώθησης στις προηγούμενες θέσεις και η προχειρότητα βασιλεύει στις πολεμικές επιχειρήσεις των τριών στρατιών των Ελλήνων.
Ο Κεμάλ γνωρίζει άριστα τον τόπο και τη γεωγραφία του την ώρα που οι Έλληνες χρειάζονται 150 τόνους τροφής ημερησίως που πρέπει να μεταφερθούν 500 χιλιόμετρα μακριά, από τη Σμύρνη στη βαθιά Ανατολή. Η σύναψη συμφώνου του Κεμάλ με την άρτι δημιουργηθείσα Σοβιετική Ρωσία του Λένιν ανησύχησε τους συμμάχους για την πρόσδεσή του στο άρμα των κομμουνιστών, έτσι οι πάλαι σύμμαχοι Γάλλοι και Ιταλοί άρχισαν να επιδεικνύουν την αγαπημένη τους “ουδετερότητα”. Το ποτάμι που κυλούσε από το 1919 στη Μικρά Ασία άρχισε να γυρίζει πίσω, με αποκορύφωμα τη μεγάλη φυγή της Σμύρνης.
Το νέο graphic novel του διακεκριμένου δημιουργού Θανάση Πέτρου ακολουθεί το Α’ σώμα της στρατιάς που κατευθύνεται προς Ανατολάς: Μανγκάλ Νταγ, Αφιόν Καραχισάρ, Εσκισεχίρ, Κιουτάχεια. Το αφιλόξενο μέρος, οι μεγάλες ερημοποιημένες εκτάσεις, το συσσίτιο που ολοένα και γίνεται δυσκολότερο, η ανεξήγητη προέλαση, η σωματική και ηθική εξάντληση των στρατιωτών, οι διαφορές μέσα στο στράτευμα μεταξύ βασιλικών, φιλελεύθερων, ακραίων, οι φρικαλεότητες μερίδας αξιωματικών και στρατιωτών όσο πλησιάζαμε προς το τέλος, η αλλοιωμένη πραγματικότητα που έφτανε στην Ελλάδα μέσω των ανταποκρίσεων των εφημερίδων, το κέφι και η κατήφεια, η γενναιότητα και οι λιποταξίες, οι μεγάλες απώλειες, η τελική διάλυση σώματος και ψυχής και η επιστροφή μιας κινητής κουρελαρίας στη Σμύρνη 2-3 μέρες πριν εισέλθει ο Κεμάλ και πνίξει την πόλη στη φωτιά και το αίμα.
Ο δημιουργός στήνει μια επιδέξια αποτύπωση του ελληνικού ονείρου έτσι όπως προέλασε, οπισθοχώρησε και εν τέλει πνίγηκε από ασφυξία τη διετία 1920-1922 (η εκστρατεία είχε αρχίσει από το 1919), χρησιμοποιώντας οχήματα όπως ο πολυλογάς Κωνσταντίνος Νικολάου για να τροφοδοτεί την ιστορία του με ενδιαφέρουσες γνώσεις, ο Σμυρνιός αφηγητής Γιώργης Αμπατζής που κατατάχθηκε στον ελληνικό στρατό για να γλιτώσει τη στρατολόγηση στον τουρκικό ή ο ακραίος και αγροίκος Πράπας, ο “μπόγιας”, όλοι ενδεικτικές φιγούρες του στρατεύματος
Η παλέτα της εικονογράφησης κινείται κατά βάση στα χρώματα της άνυδρης γης, της ξεθωριασμένης χακί στολής των στρατιωτών, των αποχρωσεων του χειμώνα, της ερήμου, των βουνών, ενώ το σενάριο ισορροπεί μεταξύ σκληρότητας και ρεαλισμού, στιγμών χιούμορ και ψυχικής καθίζησης των πρωταγωνιστών.
Είναι ένα graphic novel που απολαμβάνεις. Φανερώνει μέσα από τα μεστά panel μια αντίστοιχη παλέτα συναισθημάτων, έτσι όπως αυτά αναπτύχθηκαν κάτω από ακραίες συνθήκες, κάτι στο οποίο συνδράμει η εκφραστικότητα των προσώπων καθώς συνδιαλέγονται με το κείμενο. Και αυτό επιτυγχάνεται σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και μέσα από μία πρόταση ή μια διαδοχή 2-3 εικόνων.
Η επανάληψη της πεποίθησής μου ότι με τέτοια βιβλία η Ιστορία γίνεται ελκυστική και ουσιώδης, για παιδιά και μη, μάλλον είναι πλεονασμός, ωστόσο χρειάζεται. Και καθώς ο Θανάσης Πέτρου δεν ακολουθεί γραμμή εθνικής μυθολογίας περί άμεμπτων Ελλήνων και κακών Τούρκων, η αφήγηση της ιστορίας εκείνης της καταστροφής, της οποίας θα θυμηθούμε τα 100 χρόνια οσονούπω, γίνεται ένα ειλικρινές οδοιπορικό μέσα στο όνειρο και τη συντριβή.
Για αναγνώστες από 10-11 ετών.
Εκδόσεις Ίκαρος.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Διακρίσεις
Με μια ματιά
- Το νέο graphic novel του διακεκριμένου δημιουργού Θανάση Πέτρου ακολουθεί το Α’ σώμα της στρατιάς που κατευθύνεται προς Ανατολάς. Το αφιλόξενο μέρος, οι μεγάλες ερημοποιημένες εκτάσεις, το συσσίτιο που ολοένα και γίνεται δυσκολότερο, η ανεξήγητη προέλαση, η σωματική και ηθική εξάντληση των στρατιωτών, οι διαφορές μέσα στο στράτευμα μεταξύ βασιλικών, φιλελεύθερων, ακραίων, οι φρικαλεότητες μερίδας αξιωματικών και στρατιωτών, η αλλοιωμένη πραγματικότητα που έφτανε στην Ελλάδα μέσω των ανταποκρίσεων των εφημερίδων, οι μεγάλες απώλειες, η τελική διάλυση σώματος και ψυχής. Mια επιδέξια αποτύπωση του ελληνικού ονείρου έτσι όπως προέλασε, οπισθοχώρησε και εν τέλει πνίγηκε από ασφυξία τη διετία 1920-1922. Ένα graphic novel που απολαμβάνεις.
Το Soundtrack του βιβλίου
ΔΕ ΣΕ ΘΕΛΩ ΠΙΑ – Μικρασιάτικο τραγούδι (Σμύρνης)
Όταν μ’ εγέννας μάνα μου- Τακιμ-Χρόνης Αηδονίδης
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | 1922. Το τέλος του ονείρου |
| Σενάριο: | Θανάσης Πέτρου |
| Σχέδιο: | Θανάσης Πέτρου |
| Εκδόσεις: | Ίκαρος, Μάιος 2021 |
| Επιμέλεια-Διορθώσεις: | Βασίλης Δουβίτσας |
| Βιβλιοδεσία: | Ηλ. Μπουντάς- Π. Βασιλειάδης Ο.Ε. |
| Σελίδες: | 112 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 29 |
| ISBN: | 978-960-57-2411-5 |
