Ήταν οκτώ χρονών. Κοίταζε πάντα κάτω. Όχι πέτρες και χώμα. Τα παπούτσια των ανθρώπων κοίταζε. Παπούτσια επίσημα, για περπάτημα, με ψηλά τακούνια, παιδικά, για παραλία, για χορό, για παιχνίδι, για τη βροχή, τόσα κι άλλα τόσα. Τα ξεχώριζε όλα, τα θυμόταν όλα, ειδικά όσα είχαν κορδόνια. Γιατί τα φοβόταν τα κορδόνια. Δε μπορούσε να μάθει να τα δένει. Αυτός ο φιόγκος τους ήταν το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο. Γι’ αυτό κι εκείνος προτιμούσε τα παπούτσια με Χρατς! Στο τσαγκαράδικο κοιτούσε τα παπούτσια με τα κορδόνια, με άγχος. Κι ύστερα εκείνα με Χρατς. Τα δικά του Χρατς.
Ο καιρός πέρασε. Μεγάλωσε. Έμαθε πολλά, από γραμματική και μαθηματικά μέχρι χορό και μουσική. Αλλά όχι να δένει κορδόνια. Και μεγάλωσε και άλλο. Και έμαθε να νιώθει. Και έμαθε ότι τα συναισθήματά του έχουν ονόματα. Και τότε, οι κόμποι όλοι έγιναν πιο… δικοί του!
Ο τρόπος που αφηγείται τις ιστορίες της η Εύη Γεροκώστα σε καθηλώνει. Δεν αποτελεί φιλοφρόνηση προς τη δημιουργό. Αν την ακούσεις, υπεισέρχεται η φωνή και η παρουσία της. Το μαγικό είναι ότι και στις έντυπες ιστορίες της ακούς μια αισθαντική φωνή να σου αφηγείται και ένα κορίτσι με μαύρο ή κόκκινο φουστάνι να κάθεται μπροστά σου και να δίνει υπόσταση στις λέξεις της.
Αφήνοντας τον κόσμο των αισθήσεων, θα πω ότι η συγγραφέας με λέξεις προσεγμένες, με λόγια λίγα κι ακριβά, με λυρισμό, αποτυπώνει ένα αγόρι που κάνει και μαθαίνει πλήθος πραγμάτων, αλλά αδυνατεί να εκτελέσει μια δεξιότητα σχετικά απλή για την ηλικία του, αναδεικνύοντας πόσο ανασχετικός παράγοντας μπορεί να αποβούν το άγχος και ο φόβος. Κυρίως το αγόρι -και όλους μας γιατί το αγόρι είμαστε όλοι εμείς- μας εμποδίζουν να κάνουμε όσα θεωρητικά μπορούμε οι συναισθηματικές μας εμπλοκές, η ελλιπής εκπαίδευσή μας στη διαχείριση των συναισθημάτων μας για τα οποία τόσο επιδέξια αδιαφορούμε όλοι αγνοώντας ότι η ποιότητα της ζωής μας, το ευ ζήν μας, θα καθορίζονται από το πόσο καλά θα μπορούμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Διαχειριζόμαστε! Βαριά λέξη. Η συγγραφέας δεν ενοχοποιεί, όπως εγώ λανθάνων, κανένα συναίσθημα. Άφησέ τα να έρθουν. Όπως έρθουν. Και σιγά σιγά αναγνώρισέ τα, ονόμασέ τα, αγκάλιασέ τα, ζήσε μαζί τους και θα βρεις τις ισορροπίες και τους συσχετισμούς μεταξύ τους. Σχεδόν ευεργετική είναι η συνύπαρξη όλων των συναισθημάτων, με θετικό και λιγότερο θετικό ή αρνητικό πρόσημο. Και όλον αυτόν τον στρόβιλο των συναισθημάτων, τόσο όμορφα ξετυλίγει από το κουβάρι της η συγγραφέας και το αφήνει να κατρακυλήσει μπροστά σου και να δεις εσύ πτυχές που θα σου γεννήσει η ιστορία της.
Άκρως γοητευτικό στοιχείο είναι ο συσχετισμός των συναισθημάτων με το πού εστιάζει το βλέμμα μας. Κοιτάς πάντα ψηλά; Κοιτάς πάντα χαμηλά; Νομίζω πως μια πολύ προσωπική ισορροπία θα σε βοηθούσε καλύτερα. Να κοιτάς ψηλά. Γίνονται πράγματα και θαύματα εκεί πάνω. Πράγματα που δε βλέπεις μα νιώθεις και αισθάνεσαι. Και άλλα που βλέπεις και μαγεύεσαι. Να κοιτάς χαμηλά. Υπάρχει κόσμος και πράγματα εκεί κάτω. Ένας μικρόκοσμος και ένας κόσμος μικροπραγμάτων που δεν είναι αδιάφορα πάντα. Έχω την εντύπωση ότι η συγγραφέας ψιθυρίζει ένα Let it be. Άσε το να περάσει, να σε διαπεράσει. Και να φύγει αν δεν το χρειάζεσαι.
Ο βραβευμένος εικονογράφος Κώστας Μαρκόπουλος για ακόμα μία φορά συσχετίζει όμορφα τις εικόνες του με το κείμενο, εστιάζοντας στο σημαντικό, παραμερίζοντας λεπτομέρειες που δεν παίζουν κάποιον σημαντικό ρόλο και δουλεύοντας κάθε σελίδα με τέτοιον τρόπο που σου δίνεται η αίσθηση από τη μία του ίδιου εικονογράφου, από την άλλη διαφορετικών προσεγγίσεων που διασπούν μια ευθύγραμμη εικονογράφηση που δεν θα τόνιζε τα οπτικά μηνύματα που αφηγείται.
Σημαντική αυτή η αρμονία, η ισορροπία μεταξύ συγγραφέα και εικονογράφου, δίχως κάποιος να σκεπάζει τον άλλο.
Ένα σημαντικό βιβλίο για τα συναισθήματά μας, για τον τρόπο που μεγαλώνουμε, για τον τρόπο και τις κατευθύνσεις που κοιτάμε.
Για παιδιά περίπου 5-8 ετών.
Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
Η συγγραφέας αποκαλύπτει στη συνέντευξη που έδωσε στο ELNIPLEX την γέννηση αυτής της ιστορίας:
“Για άλλη μια φορά όλα ξεκίνησαν από την αφήγηση. Μια συνάντηση ανάμεσα σε μένα, μια μουσικό -τη Μάτα Κούρτη-, και έναν beatboxer -τον Βασίλη Παπούλια (στα Πετράλωνα ήταν, μια ζεστή μέρα). Μια πρόταση να συνεργαστούμε και να φτιάξουμε μια παράσταση για το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, φυσικά με θέμα τη μουσική. Βουνό φαινόταν όλο αυτό. Εμείς όμως το κάναμε να μοιάζει με λοφάκι.
Η ιστορία γράφτηκε, η παράσταση «Μπαμπά, θα γίνω μαέστρος!» ετοιμάστηκε με ταχύτητα φωτός και παρουσιάστηκε κάμποσες Κυριακές στο Μέγαρο Μουσικής. Αφήγηση, τραγούδι, beatbox. Και γέλια. Πολλά κυριακάτικα γέλια.
Ο κύκλος παραστάσεων ολοκληρώθηκε και η ιστορία αποκοιμήθηκε. Την ξύπνησε όμως ένα καλειδοσκόπιο, που κάτι είδε σ’ αυτή την ιστορία.
Κι εγώ, που γράφω σχεδόν πάντα μια κι έξω και χωρίς ν’ αλλάζω πολλά, αυτή την ιστορία τη γνώρισα από την αρχή. Αυτή την αρχή κράτησα, βρήκα και το τέλος της. Στοίχημα μεγάλο να γράφει κανείς με λίγα λόγια -όσα είναι αρκετά.
Το βιβλίο δεν θα μπορούσε να έχει άλλο τίτλο πέρα από Χρατς. Φαντάζεστε με πόσους διαφορετικούς τρόπους μπορεί ν’ ακουστεί αυτή η λέξη από το στόμα και το σώμα; Αν συναντήσετε κάπου τη Μάτα και τον Βασίλη, θα σας πουν ότι αυτοί οι τρόποι είναι αμέτρητοι…”
Διακρίσεις
Το Soundtrack του βιβλίου
Alexander Hamilton-Lin-Manuel Miranda
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Χρατς |
| Συγγραφέας: | Εύη Γεροκώστα |
| Εικονογράφηση: | Κώστας Μαρκόπουλος |
| Εκδόσεις: | Καλειδοσκόπιο, Οκτώβριος 2020 |
| Επιμέλεια-Διόρθωση: | Χάρης Πολίτης |
| Καλλιτεχνική επιμέλεια: | Εριφύλη Αράπογλου- ενARTE |
| Σελίδες: | 36 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 21 |
| ISBN: | 978-960-471-196-3 |
