Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 4+ (target 5-7) – Εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά
Σαμπάχ ελ χέιρ (sabah al kheir, صباح الخير)
Η καλημέρα στη γλώσσα του Φάρις
Η Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου και η Φωτεινή Τίκκου υψώνουν την παιδικότητα και την αλληλεγγύη πιο πάνω από κάθε αδεξιότητα, εμπόδιο, ατέλεια, δημιουργώντας μια υποδειγματική συνθήκη συμπεριφοράς προς παιδιά-πρόσφυγες.
Περί τίνος πρόκειται
Κάθε μέρα, ο Χάρης παίρνει τον ίδιο δρόμο για το σχολείο. Κάποια στιγμή φτάνει στη γέφυρα που οδηγεί στο σχολείο. Και τότε αρχίζει η περιπέτεια. Άλλες φορές παλεύει με δράκους και τέρατα και άλλες με στρατιές πολεμιστών. Κερδίζει πάντα χάρη και στον Μαύρο Ιππότη που είναι μαζί του.
Μια μέρα, όμως, συναντά έναν άλλο ιππότη, ένα παιδί, κουβαριασμένο κάτω από τη γέφυρα. Μήπως είναι επικίνδυνος; Τα ρούχα του είναι σκισμένα, βρόμικα, το πρόσωπό του σκοτεινό, σαν νύχτα. Τον βλέπει. Φοβάται. “Μη φοβάσαι. Δεν θα σε πειράξω. Μη φεύγεις. Να, θα σου αφήσω εδώ στον βράχο το σάντουιτς που μου ‘φτιαξε η μαμά για το σχολείο…”.
Το μεσημέρι ξαναγυρίζει στο παιδί κάτω από τη γέφυρα. Είναι ο Φάρις. Κι εκείνος ο Χάρης. Ένα φώνημα τους χωρίζει, όλα τα άλλα τους ενώνουν. Η φιλία. Κι ας μιλούν άλλη γλώσσα. Στην πραγματικότητα μιλούν την ίδια. Και ονειρεύονται σαν παιδιά. Παρά τις μικρές παραφωνίες που πάντα θα ακούσεις δω κι εκεί.
Εστιάζοντας
«Το καλοκαίρι του 2012, συγκλονισμένη από τις εικόνες των παιδιών-προσφύγων στη Συρία, θέλησα να γράψω μια ιστορία για να εκφράσω την οργή που ένιωθα για τη βίαιη στέρηση της παιδικής τους ηλικίας, για την κατάφορη καταπάτηση των δικαιωμάτων τους. Να δώσω φωνή στη βουβή κραυγή μέσα μου. Στο μυαλό μου είχε καρφωθεί για μέρες μια εικόνα. Ένα παιδί-κουβάρι μόνο του κάτω από μια γέφυρα σε μια ξένη χώρα. Από αυτή την εικόνα γεννήθηκε η ιστορία.
Η τύχη βέβαια του Φάρις στην ιστορία -που δεν τη γνωρίζουμε επακριβώς γιατί το τέλος μένει ανοιχτό- είναι πολύ καλύτερη από την τύχη πολλών παιδιών-προσφύγων που φθάνουν στη χώρα μας. Όσα βέβαια δεν αφήνουν την τελευταία τους πνοή στο δρόμο για τη σωτηρία…
Τα ασυνόδευτα παιδιά που εντοπίζονται στην Ελλάδα -όπως με πληροφόρησαν από το ελληνικό τμήμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες- κρατούνται σε ξενώνες φιλοξενίας συχνά σε απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Στη συγκεκριμένη ιστορία ήθελα να προβληματίσω τους μικρούς αναγνώστες χωρίς, όμως, να τους στερήσω την ελπίδα της αλλαγής.
Γι’ αυτό και η αίσια έκβαση στην πολύπαθη προσωπική ιστορία του Φάρις, όπως θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι, σεβόμενοι τα δικαιώματα του παιδιού-πρόσφυγα. Η αποκατάσταση της ταραγμένης ισορροπίας στη ζωή του κάθε Φάρις είναι καθήκον του κράτους που τον υποδέχεται.
Η πολυπολιτισμική τάξη του Χάρη στο τέλος της ιστορίας με τον ευαισθητοποιημένο κύριο Αριστείδη δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα στα μεγάλα –τουλάχιστον- αστικά κέντρα. Η διαπολιτισμική προσέγγιση του εν λόγω δασκάλου είναι πλήρως εναρμονισμένη με το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμα. Στόχος της η αποδοχή και ο σεβασμός της διαφορετικότητας, η ανάδειξη της ομορφιάς της και η αξιοποίηση του πολιτισμικού κεφαλαίου του κάθε παιδιού. Τα τελευταία χρόνια που εργάζομαι σε διαφορετικά σχολεία στην Αθήνα, έχω τάξεις πολύχρωμες σαν του κυρίου Αριστείδη. Και μ’ αρέσει», είχε πει στο ELNIPLEX και τη Δώρα Πουρή η Γιώτα Αλεξάνδρου με αφορμή την πρώτη έκδοση του βιβλίου.
Η ιστορία των δύο παιδιών με το εύρημα του ενός συμφώνου που παραλλάσσει το όνομά τους, δείχνει την ψυχική και συναισθηματική εγγύτητα των παιδιών, ανεξαρτήτως κατάστασης, προέλευσης, χρωμάτων. Ο Χάρης φανερώνει ένα ειρηνικό υπόβαθρο που πρέπει να διέπει όλα τα παιδιά και τους ανθρώπους. Προσεγγίζει το μοναχικό, φοβισμένο παιδί-πρόσφυγα και του τείνει χείρα βοηθείας. Αυτή η πράξη αλληλεγγύης κινητοποιεί έναν μηχανισμό βοήθειας και μας οδηγεί στον ιδανικό τρόπο ένταξης και υποστήριξης προσφυγοπαίδων, ασυνόδευτων παιδιών σε κοινωνίες που σέβονται τον εαυτό τους. Το παιχνίδι, η φαντασία, η ανάγκη για φιλία, για το παιδί γεφυρώνουν τις όποιες δυσκολίες επικοινωνίας, καθώς η αγάπη και η αθωότητα είναι ένας κώδικας που υπερβαίνει οποιονδήποτε συνδυασμό κακού.
Η συγγραφέας με χιούμορ, με ζωντάνια, με θεατρική ένταση που χαρακτηρίζει τα περισσότερα έργα της, αποτυπώνει μια δυνατή σκηνή όπου η διαδρομή, η γέφυρα, το δίπολο των παιδιών πάνω και κάτω από τη γέφυρα, δημιουργούν συμβολισμούς και σκέψεις που οδηγούν σε πλήθος προβληματισμών τον αναγνώστη. Με την εικονογράφηση της Φωτεινής Τίκκου να αγκαλιάζει υποδειγματικά την ιστορία ενισχύοντας με την οπτική αφήγηση την κειμενική, έχουμε μία έκδοση που αλλάζει κατηγορία, προσφέροντας μια ολοκληρωμενη αναγνωστική εμπειρία, ειδικά αν προσθέσουμε το πολύ ενδιαφέρον παράρτημα με ομαδικά παιχνίδια από διάφορες χώρες του κόσμου, την καλημέρα σε διάφορες γλώσσες καθώς και το επίμετρο από το Ελληνικό Τμήμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Με την εμπειρία της ως παιδαγωγός, η συγγραφέας καταγράφει στο παράρτημα προτάσεις για την αξιοποίηση, επεξεργασία και επέκταση της ιστορίας, προτάσσοντας την ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η αλληλεγγύη, η ενσυναίσθηση, η κριτική στάση απέναντι σε παρωχημένες αντιλήψεις που κάνουν την εμφάνισή τους σε κάθε κοινωνία.
Για αναγνώστες από 4-5 περίπου ετών.
Εκδόσεις Susaeta.
Διακρίσεις
Απόσπασμα
Πατήστε το εικονίδιο Full Screen για ανάγνωση σε πλήρες μέγεθος.
 |
|
|---|---|
| TAYTOTHTA | |
| Τίτλος: | Χάρης και Φάρις |
| Συγγραφέας: | |
| Εικονογράφος: | |
| Εκδόσεις: | Susaeta, Σεπτέμβριος 2023 (Α’ έκδοση 2015, εκδ. Βιβλιόφωνο) |
| Σελιδοποίηση: | Νάνσυ Τζαννή |
| Σελίδες: | 48 |
| Μέγεθος: | 24,6 Χ 25,6 |
| ISBN: | 978-618-224-032-8 |
