Τα κλιμακωτά παραμύθια δεν είναι μόνο ελληνική μορφή παραμυθιών. Συναντάται και σε άλλους λαούς, με τη μορφή λαϊκών παραμυθιών ή τραγουδιών (ποιος δεν θυμάται το «Ντίλι
Ντίλι»;). Χαρακτηριστικό τους είναι πως συνήθως είναι αστεία και καλλιεργούν τη μνήμη, ενώ απαραίτητες είναι κάποιες λέξεις κλειδιά.
“Το χάος που δημιουργήσαμε” δεν έχει χιούμορ. Και δεν έχει χιούμορ γιατί το βασικό του χαρακτηριστικό είναι ο ρεαλισμός, ο οποίος στην περίπτωση της οικολογικής κρίσης είναι ένα αλυσιδωτό τραύμα που δεν χωρά το χιούμορ.
Εμπνευσμένο από τις δίνες απορριμμάτων όπως αυτή του Βόρειου Ειρηνικού, όπου εκτιμάται ότι υπάρχουν συγκεντρωμένα πάνω από 4 εκατομμύρια τόνοι σκουπιδιών, η ιστορία φέρνει στο βλέμμα των παιδιών την πραγματική έκταση του SOS που λέγεται πλαστική ρύπανση. Οι δίνες απορριμμάτων όπως αυτή του Ειρηνικού, την οποία ανακάλυψε ο ερευνητής Τσαρλς Μουρ το 1997, υπολογίζεται ότι έχει το διπλάσιο μέγεθος από αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ υπάρχουν άλλες πέντε μεγάλες δίνες στους ωκεανούς με αντίστοιχα νούμερα.
Κι από πού προέρχονται τα θαλάσσια αυτά απορρίμματα που στροβιλίζονται στις δίνες; Περίπου το 80 % των σκουπιδιών της θάλασσας προέρχεται από δραστηριότητες που εκτελούνται στην ξηρά. Δηλαδή από… εμάς! Όχι από κάποιους άλλους…
Η συγγραφέας και η εικονογράφος, αλληλένδετα πορευόμενες, εμφανίζουν μια παρέα τεσσάρων παιδιών σε μια μικρή βάρκα που πλέει στη θάλασσα. Τα παιδιά αυτά μας ξεναγούν στο “χάος που δημιουργήσαμε”. Και ο πρώτος πληθυντικός αφορά σε όλο το ανθρώπινο είδος και όχι στα τέσσερα αυτά παιδιά. Η εστίαση της εικονογράφησης μεταβάλλεται σταδιακά αλλάζοντας οπτική γωνιά. Έτσι αντιλαμβανόμαστε την πλαστική ρύπανση της θάλασσας ως μια πορεία ενεργειών που επιφέρουν συγκεκριμένες συνέπειες στον επόμενο κρίκο της αλυσίδας. Τα ψάρια κολυμπούν, η φώκια τρώει τα ψάρια, το δίχτυ πιάνει τη φώκια, η βάρκα ρίχνει τα δίχτυα, το ρεύμα κουνάει την βάρκα κ.ο.κ. μέχρι που φτάνουμε στις ακτές όπου άνθρωποι κάνουν μπάνιο δίπλα σε χωματερές. Γιατί αυτό είναι το χάος που δημιουργήσαμε και αυτό ακριβώς είναι που χρειάζεται την συνειδητοποίηση και άμεση δράση μας.
“Αυτό είναι το χάος που δημιουργήσαμε”
“Αυτά είναι τα ψάρια που κολυμπούν στο χάος που δημιουργήσαμε”
“Αυτή είναι η φώκια που τρώει τα ψάρια που κολυμπούν στο χάος που δημιουργήσαμε”
“Αυτό είναι το δίχτυ που πιάνει τη φώκια που τρώει τα ψάρια που κολυμπούν στο χάος που δημιουργήσαμε”
“Αυτή είναι η ατσάλινη βάρκα που ρίχνει το δίχτυ που πιάνει τη φώκια που τρώει τα ψάρια που κολυμπούν στο χάος που δημιουργήσαμε”.
Αυτές είναι οι πέντε πρώτες σελίδες/προτάσεις που αναδεικνύουν την κλιμακωτή συνθήκη του βιβλίου. Προτάσεις σαν ξυράφι, αλληλένδετες η καθεμιά με την προηγούμενη και την επόμενη, σαν κρίκοι μιας αλυσίδας, όπως αυτή που καταστρέφει το περιβάλλον, αφού καθετί έχει αντίκτυπο κάπου.
Πρόκειται περί ευρηματικής δομής βιβλίου περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης που κατορθώνει μέσω του λιτού, κοφτού λόγου και του κλιμακωτού του χαρακτήρα να χτυπήσει τις ευαίσθητες χορδές κάθε ανθρώπου και να εμπνεύσει τα παιδιά-αναγνώστες του να δράσουν.
“Το χάος που δημιουργήσαμε” δεν μεταθέτει την ευθύνη σε κάποιους άλλους. Δείχνει πεντακάθαρα το πρόβλημα, μας καθιστά συμμέτοχους και στο χάος και στην έξοδο από αυτό.
Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει παράρτημα με πληροφορίες για τη Δίνη Απορριμμάτων του Βόρειου Ειρηνικού, για τη ρύπανση των ωκεανών, καθώς και Εκκλήσεις για Δράση για παιδιά και ενήλικες.
Ένα καταπληκτικό βιβλίο, έναυσμα για γνώση και δράση. Απαραίτητο σε κάθε βιβλιοθήκη και περιβαλλοντικό πρόγραμμα.
Εκδόσεις Άγκυρα.
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Το χάος που δημιουργήσαμε |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | The mess that we made |
| Συγγραφέας: | Michelle Lord |
| Εικονογράφηση: | Julia Blattman |
| Μετάφραση: | Ντίνα Γεωργούλια |
| Εκδόσεις: | Άγκυρα, Ιανουάριος 2020 |
| Σελίδες: | 40 |
| Μέγεθος: | 26 X 26 |
| ISBN: | 978-960-547-512-3 |
