Ο κυρ Νικόλας ο Γαρίφαλος. Γέρος, σοφός και σκυφτός. Μα σκίρτησε η καρδιά του όταν κάποτε, μπροστά από τον κήπο του, τρία κορίτσια δροσερά όσο τα νιάτα, τραγούδησαν ένα τραγούδι ποι οι περισσότεροι από εσάς πια το ξέρετε όμως εκείνος δεν το ‘ξερε: “Αν όλα τα παιδιά της Γης πιάναν γερά τα χέρια, κορίτσια, αγόρια στη σειρά και στήνανε χορό, ο κύκλος θα γινότανε πολύ πολύ μεγάλος κι ολόκληρη τη Γη μας θ’ αγκάλιαζε, θαρρώ.”
Ήταν τα νιάτα τους κι η ομορφιά τους που τον ξεμυάλισαν. Μα πάνω απ’ όλα ήταν αυτό το μαγικό τραγούδι που του σφήνωσαν στο μυαλό εκείνη την παράτολμη, “παράλογη” ιδέα. Πήρε τα μάτια του, πήγε στο ιατρείο του γιατρού Ξανανιώνη και του ζήτησε να… ξανανιώσει, να αποκτήσει τη δύναμη και την αντοχή του νέου ανθρώπου. Του εξήγησε μάλιστα την ιδέα του: αν μια ορισμένη μέρα, όλα τα αγόρια και τα κορίτσια της γης, συμφωνούσαν να δώσουν τα χέρια, θα μπορούσαν να φτιάξουν ένα γαϊτανάκι γύρω από τη γη και τραγουδήσουν το τραγούδι που τον μάγεψε.
Νέος έγινε. Ενθουσιασμό Γέμισε. Και πάθος είχε. Γύρισε τον κόσμο όλο. Ταξίδεψε με κάθε τρόπο. Δούλεψε. Έκανε το χαμάλη. Κυνηγήθηκε. Αγαπήθηκε. Αγκαλιάστηκε. Φυλακίστηκε. Γιατί έτσι είναι ο κόσμος, μάτια μου. Στρωμένος με ρόδο και μ’ αγκάθι, με χάδι και χαστούκι, μ’ αγάπη και θυμό. Ήταν ο καλός, ο ευγενικός κι ονειροπόλος νέος γι’ άλλους. Ήταν ο ξένος, ο τρελός, που βάζει φωτιές γι’ άλλους τόσους. Πουθενά δε λύγισε. Πουθενά δεν κιότεψε. Και μια μέρα, μπόρεσε κι είδε χέρια εκατομμύρια στη γη να του χαρίζουν μια εικόνα αυτού του ονείρου που ανήκουν στην κατηγορία “δε γίνεται, βρε αδερφέ αυτό που λες”.
Λογοτεχνία για παιδιά στις απόλυτές της διαστάσεις. Ένας ήρωας. Ένα όνειρο. Ένα ταξίδι. Πολλές δυσκολίες. Εκατομμύρια άνθρωποι. Ένας κόσμος. Για την αφηγηματική ικανότητα της Ζωρζ Σαρή έχουν μιλήσει πολλοί. Το “Γαϊτανάκι” είναι ένα παιδικό μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί. Ταξιδεύει ο κυρ Νικόλας, ταξιδεύεσαι κι εσύ. Μέσα από το ταξίδι του αυτό περνούν ο πόλεμος, η βία, ο ρατσισμός, η έχθρα μα και η φιλία, η αγάπη, η καλοσύνη, η γενναιοδωρία, η ευγένεια. Ένα ρομαντικό παραλήρημα αγάπης, με τις ρίζες του στον Φάουστ του Γκαίτε αλλά και στο διάσημο γαλλικό τραγούδι του Γάλλου ποιητή Paul Fort (1872-1960) “Ballades Francaises” (“Si tout les filles voulaient se donner la main…”) που μάλλον είναι πιο διάσημο για εμάς ως ποίημα του Γιάννη Ρίτσου.
Ένα βιβλίο 42 χρόνων (1973). Η μικρή του ιστορία ξεκινάει από τις εκδόσεις Κέδρος όπου πέρασε τη μισή του ζωή σε εικονογράφηση Έλενας Γαρυφαλλίδου και το 1984 σε εικονογράφηση της Αγγελικής Μακρή. Το 1992 το βιβλίο ξεκινά τη δεύτερη ζωή του στις εκδόσεις Πατάκη με την εικονογράφηση της Αγγελικής Μακρή ενώ από πέρυσι τον Οκτώβριο το βιβλίο κυκλοφορεί σε νέο σχήμα με την εικονογράφηση της Έφης Λαδά.
Μια εικονογράφηση που βάζει στο παραμύθι τα καλύτερα του ρούχα και το φέρνει ξανά τόσο φρέσκο στα μάτια μας. Χρώματα, μορφές, σκιές, σελίδες που καταφέρνουν να συγκεντρώσουν όλη την -μεγάλη- αφήγηση και να σταθούν δίπλα της σαν ένα πραγματικό καλλιτέχνημα. Ένα κείμενο του 1973 με μια εικονογράφηση του 2014. Τόσο μακρινά χρονικά, τόσο απίθανα ταιριαστά. Πολύ όμορφη έκδοση. Πατάκης.
Καθότι είμαι από εκείνους που δεν κατάλαβα γιατί τις απόκριες ντυνόμαστε ινδιάνοι και άλλες παραδοσιακές φορεσιές λαών, θαρρώ ότι το γαϊτανάκι, εκτός από βέρο αντιπολεμικό και κυρίως φιλειρηνικό βιβλίο, δίνει και ένα δικό του στίγμα στις απόκριες. Ας είναι αυτή η γιορτή, πέρα από το ξέφρενο γλέντι και τις καρναβαλίστικες στολές και μια διαδήλωση αγάπης και συναδέλφωσης με όλους εκείνους που δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα. Δηλαδή με όλους.
Και τώρα τραγουδήστε και στριφογυρίστε γύρω από το δικό σας γαϊτανάκι…
Si toutes les filles du monde voulaient s’donner la main,
Tout autour de la mer elles pourraient faire une ronde.
Si tous les gars du monde voulaient bien êtr’ marins,
Ils f’raient avec leurs barques un joli pont sur l’onde.
Alors on pourrait faire une ronde autour du monde,
Si tous les gens du monde voulaient s’donner la main.
Ιταλική διασκευή από τον Sergio Endrigo
Se tutte le ragazze, le ragazze del mondo
si dessero la mano, si dessero la mano
allora ci sarebbe un girotondo
intorno al mondo, intorno al mondo.
E se tutti i ragazzi, i ragazzi del mondo
volessero una volta diventare marinai,
allora si farebbe un grande ponte
con tante barche, intorno al mare.
E se tutta la gente si desse la mano
se il mondo, veramente, si desse una mano
allora si farebbe un girotondo
intorno al mondo, intorno al mondo.
Se tutte le ragazze, le ragazze del mondo
si dessero la mano, si dessero la mano
allora si farebbe un girotondo
intorno al mondo, intorno al mondo.
E se tutta la gente si desse la mano
se il mondo, veramente, si desse una mano
allora si farebbe un girotondo
intorno al mondo, intorno al mondo.
Ελληνική διασκευή-Λουκιανός Κηλαηδόνης
Ελληνική διασκευή-Χορωδία Σ. Λάμπρου
Αν όλα τα παιδιά της γης
πιάναν γερά τα χέρια
κορίτσια αγόρια στη σειρά
και στήνανε χορό
ο κύκλος θα γινότανε
πολύ πολύ μεγάλος
κι ολόκληρη τη Γη μας
θ’ αγκάλιαζε θαρρώ.
Αν όλα τα παιδιά της γης
φωνάζαν τους μεγάλους
κι αφήναν τα γραφεία τους
και μπαίναν στο χορό
ο κύκλος θα γινότανε
ακόμα πιο μεγάλος
και δυο φορές τη Γη μας
θ’ αγκάλιαζε θαρρώ.
Θα `ρχόνταν τότε τα πουλιά
θα `ρχόνταν τα λουλούδια
θα `ρχότανε κι η άνοιξη
να μπει μες στο χορό
κι ο κύκλος θα γινότανε
ακόμα πιο μεγάλος
και τρεις φορές τη Γη μας
θ’ αγκάλιαζε θαρρώ!
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: |
Το γαϊτανάκι
|
| Συγγραφέας: | Ζωρζ Σαρή |
| Εικονογράφηση: | Έφη Λαδά |
| Εκδόσεις: | Πατάκη 2014, 2020 (Κέδρος 1973) |
| Σελίδες: | 64 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 22 |
| ISBN: | 978-960-16-5505-5 |
