ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ
ΒΡΑΒΕΙΟ Λογοτεχνικού περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ
ΒΡΑΒΕΙΟ Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου – Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ
«Αυτή η ιστοριούλα , πέρα για πέρα αληθινή, έγινε πριν χρόνια σ’ένα μουσείο» Κι είναι η ιστορία ενός μικρού, μόλις 63 εκατοστά, μαρμάρινου αγάλματος που αναπαριστά ένα βοσκόπουλο με κάπα που κρατάει αγκαλιά ένα σκυλάκι.
Το 1922 βρέθηκε σε ανασκαφές στο Γεροντικό της Νύσσσας αλλά δεν πρόλαβε να χαρεί τον ήλιο της πατρίδας του. Λόγω της Μικρασιατικής καταστροφής μεταφέρθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η διάσημη αρχαιολόγος και διευθύντρια του Μουσείου, δεδομένου ότι το αγαλματάκι ήρθε από την αντίπερα όχθη, το ονόμασε Προσφυγάκι. Πρόσφυγας δεν ήταν άλλωστε; Τα χάδια της Σέμνης, δηλαδή της Κλεοσέμνης Παπασπυρίδη-Καρούζου, πρώτης γυναίκας εφόρου του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, λαχταρούσε το προσφυγάκι. Και ήθελε να μοιραστεί μαζί της τη νοσταλγία για την πατρίδα του και τα χρόνια περνούσαν και η νοσταλγία μεγάλωνε.
Ένας ασυνήθιστος Οκτώβρης όμως, έφερε στο προσφυγάκι απρόσμενους φίλους. Πρώτα από όλα την κυρία Γαλάτεια, την Σμυρνιά καθαρίστρια του Μουσείου με την κελαριστή φωνή που είχαν τα μάτια της το χρώμα του Αιγαίου. Το λάτρευε το προσφυγάκι η κυρία Γαλάτεια και κάθε τόσο του έφερνε γλυκά του κουταλιού και πάνινα τόπια που έκρυβε κάτω από την κάπα του. Προσφυγοπούλα κι αυτή ήξερε τι θα πει νοσταλγία για την πατρίδα και μοναξιά. Τραγουδούσε τα βράδια στο προσφυγάκι και του μιλούσε για τον Όμηρο, τον νόστο, τις χαμένες πατρίδες και τα μάτια της που ήταν μαύρα αλλά σαν πέρασε το Αιγαίο έγιναν γαλάζια σαν τα νερά του. Μια ιστορία από μόνη της τα μάτια της κυρίας Γαλάτειας που έκανε το προσφυγάκι να βουρκώνει και μαργαριτάρια να κυλούν από τα μάτια του αντί για δάκρυα. Μαργαριτάρια που τα χάριζε στην κυρία Γαλάτεια για να στολίζει το λαιμό της. Κι ύστερα ήρθε ένα παράξενο πουλί κι ύστερα ο Λάμπης, ο μικρός γιος του νυχτοφύλακα με τα παιχνίδια και τους φίλους του.
Κι ήταν ένα Αυγουστιάτικο βράδυ με πανσέληνο που ένα όνειρο έγινε πραγματικότητα. Ένα ταξίδι με το ταξιδιάρικο πουλί μέσα στο μεταξωτό νυφικό της κυρίας Σέμνης που τελικά ένιωσε τη νοσταλγία και το βουβό παράπονο. Και τι δεν είδαν σε αυτό το ταξίδι το προσφυγάκι και η Γαλάτεια. Την Πέργαμο, τη Μίλητο, την Έφεσε, την Αλικαρνασσό, τη Σμύρνη… Και που να φτάσει μια νύχτα να αγκαλιάσουν οι αισθήσεις αυτά που χρόνια λαχταρούσαν: «Να ξεφυτρώσω δυο νυχτολούλουδα, βασιλικό και δυόσμο» έκανε όλο πεθυμιά η κυρία Γαλάτεια «να τα φυτέψω στην αυλή μου στην Αθήνα»… «και το καρπούζι να μην ξεχάσουμε και το μελοπέπονο και να πιω γάργαρο νερό από πηγή βουνίσια και να μαζέψουμε κοχύλια, και να κυλιστούμε στα θερισμένα σταροχώραφα, και…» και τούτο και το άλλο… αράδιασε το προσφυγάκι όλες τις πεθυμιές του χωρίς να πάρει ανάσα.
Αξέχαστο αυτό το ταξίδι που ζέστανε τις καρδιές τους. Μα είναι κάτι φορές που κρυώνει πάλι η καρδούλα από το Προσφυγάκι, όχι από το κρύο, μα από τη νοσταλγία, πάντα από τη νοσταλγία.
Το άγαλμα που κρύωνε είναι ένα από τα ωραιότερα βιβλία που μπορεί κανείς, χωρίς υπερβολή να βρει στην ελληνική λογοτεχνία. Ο συγγραφέας παντρεύει σε αυτό τις μεγάλες του αγάπες , την αρχαιολογία και τη συγγραφή και προσεγγίζει το θέμα της προσφυγιάς με τρόπο τρυφερό, νοσταλγικό, αλλά χωρίς εξάρσεις και εθνικιστικές κορώνες. Ο λόγος καλοδουλεμένος δημιουργεί εικόνες, αναδύει μυρωδιές, δημιουργεί συγκινήσεις. Έχει εξάλλου βραβευτέι με τρία βραβεία:Kρατικό Bραβείο παιδικής λογοτεχνίας, Bραβείo του περιοδικού “ΔΙΑΒΑΖΩ”, Βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για παιδιά Μέσης Σχολικής Ηλικίας.
Οι ζωγραφιές της Φωτεινής Στεφανίδη είναι θαρρείς πίνακες ζωγραφικής που παλεύουν να δραπετεύσουν από το βιβλίο. Ξεχωρίσαμε και αγαπήσαμε την εικόνα του γαλάζιου πουλιού που μεταφέρει την κυρία Γαλάτεια και το Προσφυγάκι πίσω στην πατρίδα.
Είναι μάλλον περιττό να πούμε ότι το βιβλίο μπορεί να αποτελέσει μια θαυμάσια αφορμή για μια επίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο -αν είναι αδύνατη η πραγματική επίσκεψη κάντε μια εικονική πατώντας εδώ – ή στο Μουσείο Αφής όπου μπορούμε να βρούμε ένα αντίγραφό του κατάλληλο για αγγίγματα και αγκαλιές!
Τα παιδιά σίγουρα θα ενθουσιαστούν βάζοντας χρώμα στο μικρό άγαλμα, υποθέτοντας τι παιχνίδια του άρεσε να παίζει, πως ονόμαζε το σκυλάκι του, γιατί ήταν ξυπόλυτο, ποιοι ήταν οι φίλοι του… τι θα ήθελαν να του χαρίσουν ή να του πουν.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ | |
---|---|
Τίτλος: |
Το άγαλμα που κρύωνε
|
Συγγραφέας: | Χρήστος Μπουλώτης |
Εικονογράφηση: | Φωτεινή Στεφανίδη |
Εκδόσεις: | Πατάκης 1998 |
Σελίδες: | 64 |
Μέγεθος: | 23 Χ 30 |
ISBN: | 9789606008832 |