Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 9+ (target 9-12) – Διασκευή λογοτεχνίας για παιδιά
“Όχι”, απάντησε ο νέος. “Πήρα την απόφασή μου, γλυκιά μου Ρόουζ. Αν δεν μπορείς να μπεις εσύ στον δικό μου κόσμο, αποφάσισα να μπω εγώ στον δικό σου. Όλοι οι συγγενείς και οι φίλοι μου με θέσεις και αξιώματα με κοιτάζουν υποτιμητικά τώρα, αλλά εγώ δεν έχω ανάγκη ούτε τα λεφτά τους ούτε την αποδοχή τους. Περιφρόνησα τα πάντα, αγαπημένη μου, περιφρόνησα τους ανθρώπους και τις υψηλές θέσεις, μόνο και μόνο για να σ΄ακούσω να λες το “ναι”!”
Οι Μικρές Κυρίες, ο Όλιβερ Τουίστ και Η Φάρμα των Ζώων, της σειράς Τα παιδιά διαβάζουν κλασικά των εκδόσεων Διόπτρα, σε διασκευές από Αργυρώ Πιπίνη, Τατιάνα Γαλάτουλα, Μιχάλη Μακρόπουλο, σε πολύ καλή ποιότητα και καλή τιμή.
Περί τίνος πρόκειται
1868. Δημοσιεύεται ο πρώτος τόμος των Μικρών Κυριών της 36χρονης τότε Λουίζας Μέι Άλκοτ. Μετά την μεγάλη του εμπορική επιτυχία, την επόμενη χρονιά, θα δημοσιευθεί και ο δεύτερος τόμος με τίτλο Good Wives (τίτλος του εκδότη), τον οποίο η Άλκοτ παρέδωσε την πρωτοχρονιά του 1869, τρεις μήνες μετά την έκδοση των 2.000 αντιτύπων του πρώτου τόμου. Οι δύο αυτοί τόμοι εκδόθηκαν σε ένα ενιαίο μυθιστόρημα πρώτη φορά το 1880 με τίτλο Μικρές Κυρίες. Και θα διανύσει τόσο δρόμο μπροστά στα βλέμματα εκατομμυρίων αναγνωστών όσο λίγα βιβλία στον κόσμο.
Οι Μικρές Κυρίες ήταν παραγγελιά του εκδότη της Άλκοτ Τόμας Νάιλς και γράφτηκε με παρότρυνση και του πατέρα της Άλκοτ. Οι μελετητές της το ταξινομούν στα ημιαυτοβιογραφικά μυθιστορήματα αφού βασίζεται εν μέρει στη ζωή της ίδιας της Άλκοτ και των τριών αδερφών της, της Άννας, της Ελίζαμπεθ και της Αμπιγκέιλ. Τα ονόματα αλλάζουν ασφαλώς ενώ δεν είναι όλα όσα αναφέρονται πραγματικά γεγονότα από τη ζωή της Άλκοτ, αλλά εμπνευσμένα. Έτσι, η παντρεμένη αδερφή της, η Άννα ήταν η Μεγκ, η Ελίζαμπεθ (Λίζι), η αγαπημένη αδελφή της Άλκοτ που πέθανε σε ηλικία 23 ετών, ήταν η Μπεθ, η Μέι ήταν η Έιμι, ενώ η Άλκοτ απέδωσε τον εαυτό της ως Τζο.
Η Άλκοτ διηγείται την ιστορία της ζωής των τεσσάρων αδερφών Μαρτς που αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα μαζί με την μητέρα τους, ενώ ο πατέρας τους βρίσκεται στον Αμερικανικό Εμφύλιο που μαίνεται. Χρειάζεται πολλή δύναμη, έμπνευση και γνώση της ευρύτερης κοινωνικής κατάστασης της εποχής για να γράψεις ένα βιβλίο σαν τις Μικρές Κυρίες. Χρειάζεται συγγραφικό και κοινωνικό θράσος για να τοποθετείς μια ηρωίδα να μετατρέπει το όνομά της από Τζοζεφίν σε ανδροπρεπές Τζο και να δηλώνει ότι αγαπά καθετί αγορίστικο, από τα παιχνίδια μέχρι τους τρόπους τους. Χρειάζεται ανοιχτό βλέμμα στον κόσμο και κεραίες που λαμβάνουν τον κόσμο όπως συμβαίνει για να δώσεις για ζωή, έρωτα, αγάπη, απώλεια, αγώνα.
Οι υπέροχες αδελφές Μαρτς διηγούνται την ιστορία της ζωής τους, μια ιστορία γεμάτη καλοσύνη και αυτοθυσία. Η Μεγκ, η Τζο, η Μπεθ και η Έιμι, τόσο διαφορετικές μα και τόσο αγαπημένες, αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα μαζί με τη μητέρα τους, ενώ ο αγαπημένος τους πατέρας μάχεται στον Αμερικανικό Εμφύλιο. Παρ’ όλες τις δοκιμασίες, οι Μικρές Κυρίες ωριμάζουν, μαθαίνουν από τα ελαττώματά τους και απολαμβάνουν τις ουσιαστικές στιγμές μιας δύσκολης καθημερινότητας.
Ο Όλιβερ Τουίστ είναι το δεύτερο μυθιστόρημα που έγραψε ο κορυφαίος Άγγλος συγγραφέας Τσαρλς Ντίκενς. Το έργο εκδόθηκε αρχικά σε συνέχειες κατά τα έτη 1837-39, ενώ το 1838 εκδόθηκε σε τρεις τόμους. Ο Ντίκενς είχε πει για το βιβλίο του ότι ήθελε με τις περιπέτειες και τη ζωή του μικρού Όλιβερ “να αποδείξει ότι το πνεύμα του καλού καταφέρνει πάντα να υπερνικά κάθε αντίξοη περίσταση και τελικά να θριαμβεύει”.
Η σκληρή, φιλοχρήματη Αγγλία του 19ου αιώνα, των μεγάλων κοινωνικών και οικονομικών αντιθέσεων, με τους πλούσιους επιχειρηματίες και τους χιλιάδες φτωχούς, σκληρά εργαζόμενους νοικοκυραίους και μεροκαματιάρηδες, τα χιλιάδες υποσιτιζόμενα, παιδιά, ορφανά που μεγάλωναν σε ορφανοτροφεία, ιδρύματα, δρόμους ή ως θεληματάρηδες και υπηρέτες πλουσίων, είναι μια δύσκολη κοινωνία.
Αυτό το σκληρό πλαίσιο αποτελεί τη βάση της ιστορίας του Όλιβερ Τουίστ, ενός ρακένδυτου αγοριού που μέσα στο ορφανοτροφείο ζει τη σκληρότητα και την περιφρόνηση. Στα εννιά του αποφασίζει να εγκαταλείψει το ορφανοτροφείο περιφερόμενους στους δρόμους του Λονδίνου για μια καλύτερη τύχη. Μέσα από αδικίες, εμπόδια και κακοτυχίες, ο μικρός Όλιβερ θα κατορθώσει τελικά να σταθεί όρθιος χάρη στην καλοσύνη ενός ανθρώπου που θα γίνει ο παράγοντας Χ για τη ζωή του.
Ο Τζορτζ Όργουελ έζησε μόλις 47 χρόνια, πέθανε το 1950. Το 1949, ένα χρόνο πριν τον θάνατό του είδε το φως το θρυλικό 1984 και τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το προτελευταίο του βιβλίο, η περίφημη Φάρμα των Ζώων (Animal Farm), μια μυθιστορηματική αλληγορία για τις μορφές εξουσίας, την καταπίεση, την επανάσταση και τα προβλήματα που ανακύπτουν στους επαναστατημένους ως προς την οργάνωση και την ανάταξη όσων μέχρι τότε έρχονταν έτοιμα από τον καταπιεστή. Το περιοδικό Time επέλεξε τη Φάρμα των Ζώων του Όργουελ ως μία από τις κορυφαίες 100 Αγγλικές νουβέλες. Το 1996 κέρδισε το Αναδρομικό Βραβείο Hugo, ενώ συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή των Σπουδαίων Βιβλίων του Δυτικού Κόσμου στον 60ο τόμο.
Ο Όργουελ είχε πει ότι στο βιβλίο του αυτό αντανακλώνται τα γεγονότα που οδήγησαν στη Ρωσική Επανάσταση του 1917 και ακολούθως στη Σταλινική περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης, την οποία ο Όργουελ στηλίτευε συνεχώς. Τι ήταν ο Όργουελ; Ένας αντιεξουσιαστής, σοσιαλιστής του τσοτσκικού μπλοκ που ασκούσε έντονη κριτική σε κάθε ακρότητα και φασισμό. Είδε στη Σοβιετική Ένωση την μετατροπή ενός λαϊκού κινήματος σε ακραία δικτατορία δίχως λαϊκό έρεισμα και με βασικό πρόσωπο την κυριαρχία του τρόμου και της καταπίεσης. Μάλιστα σε γράμμα του (Wikipedia) προς την Γαλλίδα μεταφράστρια του βιβλίου του Φόρος Τιμής στην Καταλονία, Υβόννη Νταβέ, περιέγραψε την Φάρμα των Ζώων ως “σατιρική ιστορία που διακωμωδούσε τον Στάλιν” (“un conte satirique contre Staline”), ενώ το βιβλίο γράφτηκε μεταξύ χειμώνα του 1943 και χειμώνα του 1944, όταν η συμμαχία των δυτικών με τη Σοβιετική Ένωση ήταν στα πάνω της, αλλά ο ίδιος έβλεπε στον Στάλιν έναν ακόμα ιδεολογικό εχθρό της ελευθερίας, της αυτοοργάνωσης και της αντιεξουσιαστικής δράσης.
Στην Ελλάδα το έργο ήρθε από τις εκδόσεις Ασπιώτη – ΕΛΚΑ μόλις το 1951 (σε εικονογράφηση Φωκίωνα Δημητριάδη και μετάφραση αγνώστου), ενώ ακολούθησαν αρκετές ακόμα εκδόσεις από το 1970 ως σήμερα. Ο Μιχάλης Μακρόπουλος διασκεύασε το 160 σελίδων πρωτότυπο σε μια εκδοχή για παιδιά από 9 περίπου ετών, ένα εκ των πραγμάτων δύσκολο εγχείρημα, σε ένα ιδιαιτέρως ρέον κείμενο, με ρυθμό και λογοτεχνικότητα που τιμούν το πρωτότυπο.
Η ιστορία της Φάρμας των ζώων είναι εν πολλοίς γνωστή. Είναι η επανάσταση των ζώων στη φάρμα του κύριου και της κυρίας Τζόουνς, οι οποίοι φέρονταν βάναυσα στα ζώα, σε σημείο να επιστρέφει κουρασμένος και να σηκώνει το ραβδί του για να σπάσει τη ράχη κάποιου ζώου που τον “εκνεύρισε”. Τα ζώα διώχνουν το ζευγάρι από τη φάρμα και ξεκινούν να αυτοοργανώνονται δίχως τους τυράννους στο κεφάλι τους. Δε θα αργήσει όμως η στιγμή, που τα δύο γουρούνια που πρωτοστάτησαν με κάποιον τρόπο στην επανάσταση θεωρούν ότι είναι πιο ίσοι από τους ίσους και το πράγματα οδηγήθηκε σε μια σύγκρουση μεταξύ των ίδιων και των πρώην συντρόφων τους. Οι μεγαλύτεροι, που γνωρίζεται και δυο δράμια ιστορίας, θα βρείτε τρομερές αντιστοιχήσεις σε πολλές πραγματικές καταστάσεις κομμουνιστικών και καπιταλιστικών χωρών. Γιατί ο Όργουελ έβλεπε και καταλάβαινε, δεν φορούσε παρωπίδες να βλέπει μόνο όσα η ιδεολογική του ταυτότητα του υπαγόρευε.
Εστιάζοντας
Το ερώτημα γιατί να διασκευάσεις ένα βιβλίο που απευθύνεται σε παιδιά από 12 ή 14-15 περίπου ετών (γενική εκτίμηση) και να το φέρεις σε παιδιά από 8-9 ετών είναι μια συζήτηση που διεξάγεται παγκοσμίως, με παρόμοιες ενστάσεις και παρόμοια επιχειρήματα υποστήριξης.
Προσωπικά, έχω κουραστεί να διαβάζω εξιδανικεύσεις. Να διαβάσουμε λέει το πρωτότυπο. Ναι. Να διαβάσουμε Βόρειο και Νότιοι 1.050 σελίδες. Ούτε ενήλικας, ούτε ισοβίτης σε φυλακές υψίστης ασφαλείας δεν νομίζω ότι θα διάβαζε εύκολα σήμερα κάτι τόσο ογκώδες, με υπερβολικά εκτενείς περιγραφές και συχνές παρεκκλίσεις από το κεντρικό σώμα της αφήγησης. Η ανάγνωση των λεγόμενων κλασικών βιβλίων είναι κουραστική σήμερα για την πλειονότητα των ενηλίκων και μάλιστα όχι των άρτι προαχθέντων στην ενήλικη ζωή, αλλά των σαραντάρηδων, των πενηντάρηδων, των εξηντάρηδων.
Η λογοτεχνία είναι δυναμική, εξελίσσεται. Μαζί της εξελίσσονται και οι αναγνώστες, οι εποχές αλλάζουν, οι συγγραφείς δοκιμάζουν ολοένα και διαφορετικές τεχνικές, προσπαθούν να πρωτοτυπήσουν, να διαφοροποιηθούν. Οι μορφές αφήγησης έχουν εμπλουτιστεί. Δεν υπάρχουν πια μόνο τα μυθιστορήματα και δη τα ογκώδη, αλλά πολλές άλλες μορφές ιστοριών, από τα graphic novels, το σινεμά και τις τηλεοπτικές σειρές, μέχρι τα βιντεοπαιχνίδια και τα adventure rooms, για να μην προσθέσω τον αθλητισμό, που αποτελεί μια αφήγηση που γράφεται εκείνη τη στιγμή που παρακολουθείς. Είμαστε ιστορίες. Έχουμε ανάγκη να ακούμε, να διαβάζουμε, να λέμε ιστορίες. Θέλουμε πρόσβαση σε ιστορίες. Και στη σημερινή εκδοτική βιομηχανία, αναζητούμε τα πρότζεκτ εκείνα, ειδικά σε χώρες με μειωμένο αριθμό αναγνωστών και αναγνωστικού ενδιαφέροντος όπως η δική μας, που θα αυξήσουν τους αναγνώστες, που θα διατηρήσουν έστω τους αναγνώστες από τις ψηφιακές ξεμυαλίστρες που βάλουν πυρ ομαδόν και φέρουν πολλά πλεονεκτήματα έναντι του βιβλίου.
Σε αυτή την πραγματική κατάσταση, στην κρίση που βιώνει το βιβλίο σε επίπεδο πωλήσεων και σε επίπεδο αναγνωστών, οι διασκευές κλασικών βιβλίων, οι σωστές, προσεγμένες, καλοδουλεμένες προσαρμογές τους, οι συμπυκνωμένες εκδοχές τους, με το απόσταγμά τους, είναι και θεμιτές και επιθυμητές και όταν είναι σωστές εκδόσεις, από έμπειρους δημιουργούς, δίνουν μια ακόμα ευκαιρία στην ανάγνωση να μείνει όρθια.
Οι Μικρές Κυρίες, ο Όλιβερ Τουίστ και Η Φάρμα των Ζώων, τα βιβλία 1, 2 και 3 της σειράς Τα παιδιά διαβάζουν κλασικά των εκδόσεων Διόπτρα είναι απολύτως αξιόπιστη πρόταση, σωστές εκδόσεις, από Αργυρώ Πιπίνη, Τατιάνα Γαλάτουλα, Μιχάλη Μακρόπουλο, σε καλή τιμή για όλους.
Για αναγνώστες από 9 περίπου ετών.
Εκδόσεις Διόπτρα.
Απόσπασμα
Δείτε απόσπασμα εδώ και εδώ και εδώ
 |
|
|---|---|
| TAYTOTHTA | |
| Τίτλος: | Τα παιδιά διαβάζουν κλασικά: Μικρές κυρίες, Όλιβερ Τουίστ, Η φάρμα των ζώων |
| Συγγραφέας: | |
| Εικονογράφος: | |
| Εκδόσεις: | Π |
| Επιμέλεια: | |
| Διορθώσεις: | |
| Σελίδες: | |
| Μέγεθος: | |
| ISBN: | 978- |
