Η πρώιμη παιδική ηλικία, από τη γέννηση μέχρι περίπου την ηλικία των 5 ετών έχει αποδειχθεί από πλήθος επιστημονικών οπτικών (νευροεπιστήμη, βιολογία, παιδαγωγική κ.α.) πόσο σημαντική είναι. Αυτή η πενταετία είναι το κρίσιμο διάστημα για να αποκτήσουν τα παιδιά μας ένα δυνατό μυαλό. Και για να το καταφέρουμε πρέπει να ξέρουμε πώς λειτουργεί ο παιδικός εγκέφαλος και πώς εξελίσσεται σε αυτήν την περίοδο.
Αυτό ακριβώς κάνει η επίκουρη καθηγήτρια Jill Stamm. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου εξηγεί τον τρόπο που αναπτύσσεται ο εγκέφαλος και τις σημαντικές δομές και λειτουργίες του, ενώ στο δεύτερο καταδεικνύει τη σημασία σύνδεσης αυτού που μαθαίνουμε με αυτό που κάνουμε.
Αξιοποιώντας προς όφελός μας τα πορίσματα της πρόσφατης επιστημονικής έρευνας, η συγγραφέας δίνει συμβουλές σε όλους, γονείς και ειδικούς της αγωγής, για το πώς θα υποστηρίξουμε την διανοητική ανάπτυξη του παιδιού στην καθημερινή μας αλληλεπίδρασή μαζί του με τα κατάλληλα ερεθίσματα αναλόγως του σταδίου ανάπτυξης στο οποίο βρίσκεται το παιδί.
“Πολλές ακόμα ιδέες έχουν να κάνουν με δραστηριότητες που στοχεύουν στον ερεθισμό του εγκεφάλου. Η ανάγνωση πολλών βιβλίων με χρώματα, οι κατασκευές με πλαστικά τουβλάκια και η εκμάθηση βιολιού σε μικρή ηλικία αποτελούν όλα υπέροχες ευκαιρίες για ένα παιδί. Η απασχόληση σε τέτοιου είδους δραστηριότητες ενδυναμώνει τις συνδέσεις της μάθησης και προάγει τη δημιουργικότητα…”
Τα επιστημονικά δεδομένα, λοιπόν, αξιοποιεί η συγγραφέας προκειμένου να προτείνει 52 δράσεις (μία για κάθε εβδομάδα του έτους) που σχετίζονται με κρίσιμους τομείς της ανάπτυξης, όπως η ενσυναίσθηση, η προσοχή, η επικοινωνία, η ενσυνειδητότητα και η καλλιέργεια των τόσο απαραίτητων μέχρι τα πέντε του χρόνια συναισθηματικών δεσμών
Παράδειγμα, δράση 1: “Οι εγκεφαλικές συνδέσεις αναπτύσσονται βάσει εμπειριών. Όταν μαθαίνουμε μια δεξιότητα και σχηματίζεται μια νευρική σύνδεση, η σύνδεση αυτή μπορεί να είναι ευάλωτη και ασταθής. Ωστόσο, θα ενισχύεται όποτε επαναλαμβάνουμε τη δεξιότητα την οποία μάθαμε…”
Η συγγραφέας σε αυτήν την πρώτη δράση τονίζει τη σημασία της επανάληψης και της ενίσχυσης για την διατήρηση της μάθησης. Η απώλεια συνδεσιμότητας και εξάλειψης συνδέσεων που δεν χρησιμοποιούνται ή δεν είναι χρήσιμες, είναι μια απολύτως φυσική διεργασία. Με πιο απλά λόγια, όσα ενισχύουμε να διατηρήσει το παιδί, παραμένουν και εγκαθιδρύονται ως μάθηση στον εγκέφαλό του, ενώ όσα αποθαρρύνουμε και αποδυναμώνουμε, τότε σταδιακά ο εγκέφαλος “αποχαιρετά” τις νευρικές συνδέσεις που δεν του είναι απαραίτητες.
Και τι προτείνει ως “Τι κάνω λοιπόν” η συγγραφέας;
“Προσφέρετε πολλές ευκαιρίες στα παιδιά ώστε να εξασκήσουν τη γνώση που αποκτούν… Μπορείε να ενδυναμώσετε τις συνδέσεις με διάφορους τρόπους:
Κάντο ξανά. Επαναλάβετε την εμπειρία. Εξασκηθείτε. Προσπαθήστε ξανά. Ενισχύστε μέσω της επανάληψης.
Επαναφέρετε την εμπειρία στη μνήμη του παιδιού. Παρακινήστε το παιδί να μιλήσει, να διαβάσει, να αναπαραστήσει ή να ζωγραφίσει αυτό που συνέβη. Δοκιμάστε διαφορετικούς συνδυασμούς αναβίωσης της εμπειρίας ώστε να ανακαλύψετε τι λειτουργεί για ένα συγκεκριμένο παιδί.”
Στο βιβλίο θα βρείτε αντίστοιχες αναλυτικές προτάσεις για την χρήση των έξυπνων τεχνολογιών, τη σημασία της μουσικής στον δεσμό με τα παιδιά και των φωτογραφιών στη μετάδοση ασφάλειας, την σημασία της συνεπούς αγάπης και του αγγίγματος, των σταθερών και συνεπών περιβαλλόντων στην θεμελίωση εκτελεστικών λειτουργιών του εγκεφάλου τους, την βελτίωση της προσοχής τους με το συναίσθημα, τον ρόλο των ζωηρών χρωμάτων στα βρέφη και της εκμάθησης ενός μουσικού οργάνου από κάθε παιδί, την άμεση σύνδεση παιχνιδιού και μάθησης και πάνω από σαράντα ακόμα σημαντικές παρεμβάσεις-προτάσεις για να ενδυναμώσουμε τον εγκέφαλο του παιδιού.
Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους ανατρέφουν και φροντίζουν παιδιά βρεφικής και προσχολικής ηλικίας (γονείς, βρεφονηπιοκόμους, παιδαγωγούς προσχολικής ηλικίας κτλ.). Είναι εύληπτο χωρίς να παύει ποτέ να είναι απόλυτα επιστημονικό και μπορεί να το διαβάσει και να το αξιοποιήσει κάθε γονιός και ειδικός της αγωγής. Αρκεί να θέλει να κατανοήσει και ο ίδιος τη σημασία των πέντε πρώτων ετών στη ζωή του παιδιού και τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει, αναπτύσσεται και επηρεάζεται ο εγκέφαλός μας.
Βιβλίο που πρέπει να έχεις στο κομοδίνο σου και να διαβάζεις κάθε βράδυ ένα κεφάλαιο (304 σελίδες) για να επανατοποθετείσαι ως γονιός και εκπαιδευτικός.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ | |
---|---|
Τίτλος: | Πώς να ενισχύσουμε τη δύναμη του παιδικού εγκεφάλου |
Συγγραφέας: | Jill Stamm |
Εκδόσεις: | Πατάκη, Νοέμβριος 2018 |
Μετάφραση: | Κώστας Σίμος |
Σελιδοποίηση: | Αλέξιος Μάστορης |
Επιμέλεια-Διόρθωση: | Ελίνα Πάντου-Κίκκου |
Φιλμ: | Γιώργος Κεραμάς |
Σελίδες: | 248 |
Μέγεθος: | 17 Χ 25 |
ISBN: | 978-960-16-7983-9 |