Διαβάζεται σε 4′- Ηλικιακό κοινό: 8+ (target 8-13) – Λογοτεχνία για παιδιά
Πληροφορία: Η θρυλική πλέον τηλεοπτική σειρά, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Ελένης Σαραντίτη, Ο Κήπος με τ’ αγάλματα ξεκίνησε να προβάλλεται το Σάββατο 10 Ιανουαρίου 1981 και ολοκληρώθηκε μετά από έξι Σάββατα στις 14 Φεβρουαρίου 1981. Στη σειρά πρωταγωνιστούσαν οι: Μίμης Φωτόπουλος, Θόδωρος Μορίδης, Γιώργος Μοσχίδης, Άννα Γεραλή, πολλά παιδιά και αρκετοί ακόμα ηθοποιοί.
Αλήθεια, πώς γεννήθηκε Ο κήπος με τ’ αγάλματα στον νου σας; Υπήρξαν αληθινά γεγονότα που ενεργοποίησαν την ιστορία μέσα σας ή είναι ένας μυθοπλαστικός συγκερασμός; ήταν η ερώτηση στη συνέντευξη μας με την Ελένη Σαραντίτη με αφορμή την επανακυκλοφορία του αγαπημένου βιβλίου της Ο κήπος με τ΄αγάλματα πριν λίγες εβδομάδες από τις Εκδόσεις Πατάκη.
“Ασφαλώς και είναι αληθινή ιστορία {Ο κήπος με τ’ αγάλματα}. Δεν γεννήθηκε στο νου μου, υπήρχε φυλαγμένη στην καρδιά μου. Ήμαστε μια μεγάλη δεμένη συντροφιά, κορίτσια και αγόρια και ζούσαμε το ξένοιαστο καλοκαίρι κυριολεκτικά μες στη θάλασσα.
Μας κουνούσαν τα χέρια από τα βάρκες, από τις τράτες, από τα καΐκια και τα καφενεία, μας χαιρετούσαν γαβγίζοντας τα σκυλιά, μας τριγυρνούσαν οι γλάροι. Ευωδιές, ήλιος, όλα γαλανά, η κατάμαυρη, αστραφτερή φοράδα του Γιωργιλή, η Διαμάντω, ερχόταν κοντά μας, το μεγάλο της στόμα άνοιγε κι άλλο σε χαμόγελο, οι σέμπρε βίτες του γιαλού ολόχρυσες, εμείς σκάβαμε πηγάδια με τις ώρες, ανοίγαμε αυλάκια να μπουν με το κύμα αφρόψαρα, ωραία, πολύ ωραία και ήσυχα, ώσπου η φωνή μου ακούστηκε άγρια από τον ενθουσιασμό: «Ένα άγαλμα!!! Παιδιά, ένα άγαλμα!!!».
Φάνηκε πρώτα το θεϊκό πρόσωπό της. Αχ, εκείνο το γλυκόπικρο χαμόγελο- ένας ήλιος. Ω, οι παρειές της· το μέτωπο το ευρύ και καμαρωτό! Ήταν συνολικώς έντεκα αγάλματα. Συναγερμός. Ενθουσιασμός. Κόσμος. Άνθρωποι θαμπωμένοι- τόση ομορφιά γύρω μας, κοντά μας, εντός μας, τόση μαγεία απρόσμενη και καθηλωτική. Εξαγνιστική σχεδόν.
Τα μετέφεραν προσωρινώς στον ολάνθιστο και θεριεμένο κήπο του κυρ- Δημητράκη Λαλούση, του συμβολαιογράφου· ώσπου να λάβει γνώση η αρχαιολογική υπηρεσία της Σπάρτης, είπαν. Και είπαν ακόμη ότι προφανώς ήταν συλημένα στην Κατοχή από τους κατακτητές Γερμανούς οι οποίοι θα τα φυγάδευαν αλλά συνέβη κάτι-άγνωστο σ’ εμάς- ίσως η απελευθέρωση, και τα έκρυψαν ως να γυρίσουν να τα κλέψουν, να ολοκληρωθεί η ιεροσυλία. Με τις βροχές δε, τον αέρα και το χρόνο, μετακινήθηκαν· κατηφόρισαν και μας περίμεναν θαμμένα, προστατευμένα από χώμα, άργιλο και άμμο, κάμποσα μέτρα πριν από την ακτή.
Θα έζησαν ευτυχισμένα στον κήπο τα αγάλματα. Τα αγάλματά μας. Και εμείς μαζί τους. Αγάλματα ωραία, να τα προσκυνάς σαν εικονίσματα.”
Με το λιγότερο συγκίνηση πληροφορήθηκα την επανακυκλοφορία από τις Εκδόσεις Πατάκη του Κήπου με τ’ αγάλματα της Ελένης Σαραντίτη. Να που έχει και καλές πλευρές η τηλεόραση. Τα περισσότερα παιδιά το βιβλίο το μάθαμε από την τηλεοπτική του μεταφορά από την ΕΡΤ και τον Παντελή Βούλγαρη. Και μόλις ακούγαμε τις πρώτες νότες από το τραγούδι αρχής του Σταμάτη Σπανουδάκη, τρέχαμε να δούμε αυτήν την ιστορία όπου το καλοκαίρι, η θάλασσα, η ξεγνοιασιά και οι φιλίες στεφανώνονταν από την αύρα των αγαλμάτων, εκείνων που έστεκαν ασάλευτα στον κήπο του κυρίου Ευρυγένη του συμβολαιογράφου, αφού βγήκαν από το χώμα και την ερημιά.
“Ο κύριος Ευρυγένης, ο συμβολαιογράφος, δε μας μαλώνει που πάμε μεσημεριάτικα εκεί. Μονάχα λέει να μην πολυακουγόμαστε και ξυπνάνε οι γείτονες. Γι’ αυτό κι εμείς μιλάμε σιγά όποτε το θυμόμαστε”.
Τι ήταν εκείνο που μας άρεσε στο βιβλίο εκείνο τότε, στα παιδικά μας χρόνια; Γιατί άρεσε πολύ και σε πολλούς, όταν το ανακάλυψαν. Ο αυθορμητισμός. Η ξεγνοιασιά. Η παιδικότητα. Ότι τα παιδιά ήταν παιδιά πάνω απ’ όλα και όχι μικρογραφίες, ανεπιτυχείς απομιμήσεις των ενηλίκων του περιβάλλοντός τους. Ήμασταν εμείς, βλέπαμε πράγματι τους εαυτούς μας και όχι κάποιους άλλους∙ μοιάζαμε τόσο τα περισσότερα παιδιά τότε. Μας άρεσε και μου άρεσε ακόμα περισσότερο τώρα που το ξαναδιάβασα ότι το καλοκαίρι ήταν καλοκαίρι, εξερεύνηση, χαρά, ανακάλυψη, απόδραση και όχι συνάντηση με τους ίδιους σε άλλο -νησιωτικό συνήθως- μέρος.
Πολύ σημαντική παράμετρος είναι αυτή η ομολογημένη και ανείπωτη -εναλλάξ- τρυφερότητα της συνάντησης των παιδιών και των αγαλμάτων, εκεί, στον κήπο της αναμονής τους μέχρι να σταλούν στο Μουσείο της Σπάρτης. Ήταν σαν να τα είχαν στείλει οι αρχαίοι πρόγονοι. Ήταν σαν να ήθελαν να υπενθυμίσουν τη συνέχεια αυτού του τόπου, την αξία των αγαλμάτων και του πολιτισμού, την ιδιαίτερη σχέση που οφείλουμε όλοι να έχουν τα παιδιά με τον πολιτισμό, με το παρελθόν του τόπου, το οποίο στο πρόσωπο και τα χέρια των παιδιών φανερώνει το μέλλον, το νοηματοδοτεί, το ορίζει.
Ο κήπος με τ’ αγάλματα είναι ένα βιβλίο ουσιαστικής πατριδογνωσίας, δίχως συνθήματα και μοντέρνα αποφθέγματα. Είναι η Ελλάδα των παιδιών που παίζουν μαζί στις γειτονιές, των πανηγυριών, των λίγων παιχνιδιών, της διάδρασης, των γλυκών του κουταλιού και του φιλέματος, του νερού απ’ το πηγάδι, των ναυτικών και των ιστοριών τους, των καφενέδων, της βαρκάδας και… των αγαλμάτων. Είναι μια Ελλάδα που τώρα, στα σημερινά παιδιά μοιάζει μακρινή, σχεδόν ξένη. Για όσους προλάβαμε αυτόν τον κόσμο είναι το ίδιο μας το εγώ, ένα κομμάτι του εαυτού μας που από τύχη έζησε εκείνη την Ελλάδα.
Γιατί να διαβάσει ένα παιδί σήμερα ένα τέτοιο βιβλίο; Για να μάθει την Ελλάδα του τότε, να δει τι υπήρξε πριν; Όχι μόνο, αυτό είναι το λιγότερο. Εκτός από μια ιστορία με πολύ φροντισμένη γλώσσα, που σε ομορφαίνει και απολαμβάνεις καθώς τη διαβάζεις, εκτός από μια ιστορία που χτίζει μέσα σου το ωραίο, που είναι γεμάτη εικόνες σαν φακός κινηματογραφικός που προβάλλει μπροστά σου, που είναι ένα φωτεινό μονοπάτι στον χρόνο το οποίο ενώνεται με μια διάφανη κλωστή με το σήμερα, είναι κι εκείνη η αγάπη για το κάλλος, για το καλαίσθητο που εκπροσωπούν τα αγάλματα, για την αγάπη και τον σεβασμό των παιδιών προς αυτά που ακτινοβολεί απ’ άκρη σ’ άκρη η ιστορία. Είναι να δούμε πόση ομορφιά κρύβεται στην απλότητα της παρέας και της συναναστροφής όταν παρατήσουμε το ηλεκτρονικό μαραφέτι που έχουμε όλοι στα χέρια και κυνηγήσουμε τη χαρά της έκπληξης, της ανατροπής, της ζωής που ανασαίνει έξω.
Είναι άνθρωποι με πόνο, με ενδιαφέρον, με χαμόγελο, με τρυφερότητα, με εν-συναίσθηση, που ζωγραφίζονται με απλότητα, που αφήνονται μέσα στη ροή της ιστορίας την οποία δεν σκεπάζουν. Ούτε τα ίδια τα αγάλματα, κυρίαρχα στην ιστορία, δεν το κάνουν.
Ομόρφυνα. Σας το προτείνω. Ξανά.
Για αναγνώστες από 8 ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Απόσπασμα
Διακρίσεις
Βραχεία λίστα στα Βραβεία του λογοτεχνικού περιοδικού “Ο Αναγνώστης”
Με μια ματιά
- Ο κήπος με τ’ αγάλματα είναι ένα βιβλίο ουσιαστικής πατριδογνωσίας, δίχως συνθήματα και μοντέρνα αποφθέγματα. Είναι η Ελλάδα των παιδιών που παίζουν μαζί στις γειτονιές, των πανηγυριών, των λίγων παιχνιδιών, της διάδρασης, των γλυκών του κουταλιού και του φιλέματος, του νερού απ’ το πηγάδι, των ναυτικών και των ιστοριών τους, των καφενέδων, της βαρκάδας και… των αγαλμάτων. Είναι μια Ελλάδα που τώρα, στα σημερινά παιδιά μοιάζει μακρινή, σχεδόν ξένη. Για όσους προλάβαμε αυτόν τον κόσμο είναι το ίδιο μας το εγώ, ένα κομμάτι του εαυτού μας που από τύχη έζησε εκείνη την Ελλάδα.
Το Soundtrack του βιβλίου
https://www.youtube.com/watch?v=p-moeRuOAuU
TAYTOTHTA | |
---|---|
Τίτλος: | Ο κήπος με τ’ αγάλματα |
Συλλογή: | Περιστέρια-215 |
Συγγραφέας: | Ελένη Σαραντίτη |
Εικονογράφος: | Θέντα Μιμηλάκη |
Εκδόσεις: | Πατάκη, Απρίλιος 2021 (Α’ έκδοση Καστανιώτης, 1980) |
Επιμέλεια-Διορθώσεις: | Αντωνία Κιλεσσοπούλου |
Σελιδοποίηση: | Αλέξιος Δ. Μάστορης |
Σελίδες: | 112 |
Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
ISBN: | 978-960-16-9185-5 |