Διαβάζεται σε 12′- Ηλικιακό κοινό: 9+ (target 10-15) – Λογοτεχνία… γνώσεων
Η πατάτα φέρεται να εισήχθη στην Ευρώπη από τον Άγγλο πειρατή Φράνσις Ντρέικ, μετέπειτα σερ, ο οποίος επιστρέφοντας το 1586 στην Αγγλία, έπειτα από μία μάχη με τους Ισπανούς στην Καραϊβική, έκανε μια στάση στην Κολομβία για προμήθειες, όπου και γεύτηκε την πατάτα και την έφερε στην Ευρώπη. Για την Ελλάδα; Δείτε το βιβλίο…
18 Ιανουαρίου 1828. Η μικρή νηοπομπή που οδηγεί το βρετανικό δίκροτο Warspite φέρνει τον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας στα ελεύθερα πάτρια εδάφη, ζυγώνοντας τις ακτές του Ναυπλίου. Τυγχάνει ενθουσιώδους υποδοχής. Ένας μορφωμένος αριστοκράτης ανάμεσα σε κουρελήδες, ρακένδυτους, μπαρουτοκαπνισμένους πολέμαρχους και ιδιοτελείς εξουσιομανείς. Τέσσερις μέρες θα πάει στην Αίγινα. Αυτήν την νησιωτική στεριά θέλει να κάνει ο Καποδίστριας έδρα του νεοσύστατου κράτους.
Στοπ. Κεφάλαιο δεύτερο. Καποδίστριας, κομιστής παρηγοριάς. Αναλαμβάνει ρόλο αφηγητή. Πρώτο πρόσωπο, αμεσότητα, η δύναμη των γεγονότων μέσα από τα μάτια του. Φτάνει στην Αίγινα. Μένει σχεδόν δυο χρόνια. Σχεδιάζει το μέλλον της καμένης γης της Ελλάδας. “Φαίνονται ήδη οι ακτές της Αίγινας. Εδώ έρχομαι να συναντήσω το πεπρωμένο μου”.
Αποθέωση. “Ζήτω ο Κυβερνήτης, ο σωτήρας μας, ο ελευθερωτής“. Βλέπουν έναν Μεσσία. Μέχρι και νεκρούς περιμένουν να αναστήσει. Ο Κυβερνήτης θέλει να κυβερνήσει με νόμους. Θέλει να φτιάξει μια ευνομούμενη πολιτεία. Τι; Τι είναι αυτό; Δεν το θέλουν όλοι αυτό. Μα δε θα το δείχνουν αμέσως.
Ο Καποδίστριας θέλει να βοηθήσει πρώτους εκείνους που πορίζονται τα απαραίτητα από την καλλιέργεια της γης. Να αναπτύξει δηλαδή την αγροτική οικονομία.
«Η γη είναι καμένη από τα φουσάτα του Ιμπραήμ, τα χωράφια παραμελημένα, αφού οι δουλευτές τους είχαν πάρει τα όπλα, και ο λαός εξαθλιωμένος από τις κακουχίες και την πείνα. Μα αυτό είναι δουλειά μου να το αλλάξω, να πατάξω τη σιτοδεία, να κάνω τον χέρσο τόπο γόνιμο, βελτιώνοντας τις καλλιέργειες και φέροντας νέους καρπούς. Η αρχή θα γίνει με μουριές και γεώμηλα. Μετάξι για την ανάπτυξη, πατάτες για να ζήσει ο κόσμος».
Η πατάτα θα γίνει το ψωμί των φτωχών. Δεν το σκέφτηκε τώρα. Ο Καποδίστριας σκεφτόταν καιρό πράγματα. Το ‘χε λογαριάσει από την Αγκώνα (Ανκόνα Ιταλίας) αυτό. Το όνειρο του Καποδίστρια για μια νέα, ανεξάρτητη, αυτόφωτη Ελλάδα ξεκίνησε από τα απλά. Από τα γεώμηλα της Αίγινας…
Είναι ένα υπέροχο βιβλίο. Ξεκάθαρα. Με μια στρωτή, ρυθμική, καλοδουλεμένη, πρωτοπρόσωπη, στο κυρίως σώμα του βιβλίου, αφήγηση, που σε απορροφά ακόμα κι αν γνωρίζεις τα βασικά της ιστορίας που κρύβεται πίσω από τον ενθουσιώδη πρώτο κυβερνήτη της χώρας. Η Μαρία Ανδρικοπούλου βασίζει την ιστορία της στην επιστολογραφία και αναδεικνύει το βαθύ κράτος της καρδιάς του Κυβερνήτη. Τολμώ να το πω, έχω διαβάσει πολύ γι’ αυτόν, τον ξέρω καλά τον Κυβερνήτη. Και στο βιβλίο της Μ. Ανδρικοπούλου ένιωσα τον παλμό του, την υποδόρια θλίψη του, την λιτή μοναχικότητά του, τις πλάνες του και τον κρατημένο ενθουσιασμό του, το όραμά του να δουλέψει με ειλικρίνεια, σκύβοντας πάνω στα προβλήματα και όχι ενώπιον των λαμπροφορεμένων κοτζαμπάσηδων του τόπου που περίμεναν τον Ευρωπαίο κόμη της Κέρκυρας στη γωνία, με τελευταία εκείνη του Άγιου Σπυρίδωνα.
Η πρωτοπρόσωπη αυτή έκθεση του Κυβερνήτη μέσα από τη μορφή ημερολογιακών σημειώσεων είναι έντιμη, καθαρή, στέρεη, σε δένει και σε περπατά μαζί της, δίχως να αποτελεί αγιογραφία του, δίχως να πλέκει κάποιο πολιτικό ή άλλο εγκώμιό του. Μέσα από την έξυπνη επιλογή της πατάτας ως ένα από τα βασικά εγχειρήματα που επέτυχε ο Καποδίστριας, αναδεικνύεται μεγάλο μέρος της προσπάθειάς του για “ένα κράτος που πατάει στα πόδια του“, έναν ηγέτη που ενδιαφερόταν για τον λαό με ειλικρίνεια και όχι με λαϊκισμό και ικανοποίηση πρόσκαιρων ρουσφετιών. Αυτήν ακριβώς την ανοικοδόμηση, που ξεκίνησε δύσκολα, με απογοήτευση και εν τέλει με αίμα, χτίζει με την ιστορία του Καποδίστρια η συγγραφέας, δείχνοντας άρτια την μετεώριση του πολιτικού άνδρα από τον ενθουσιασμό στη θλίψη του φορτίου που έβλεπε πάνω από το κεφάλι του να τον πλησιάζει.
Η γλώσσα που επιλέγει η συγγραφέας, φροντισμένη και δίχως περιττές εντάσεις, προσπαθεί να σεβαστεί στο ακέραιο το ηχόχρωμα της γλώσσας του κυβερνήτη δίχως όμως να γίνει βάρος ασήκωτο στον μικρό αναγνώστη των 9-10+ ετών. Αυτή η ισορροπία μου άρεσε πολύ και νομίζω ότι θα αρέσει και στα παιδιά, τα οποία θα δουν τον πρώτο κυβερνήτη από μια σκοπιά πιο γήινη, δίχως το φωτοστέφανο του αδίκως δολοφονηθέντος.
Είναι το τέταρτο βιβλίο της εξαιρετικής σειράς τσέπης Μικρές ιστορίες για Μεγάλα γεγονότα των εκδόσεων Καλέντη που επιμελείται η Βασλική Τζόκα και με επίκεντρο την άφιξή του στην Αίγινα ζούμε κομμάτι των τελευταίων χρόνων του Καποδίστρια, ίσως στην πιο αποκαλυπτική για τον ίδιο περίοδό του.
Με την αισθητική και την ποιότητα του Φίλιππου Φωτιάδη το εξώφυλλο και τα ασπρόμαυρα σκίτσα που κουβαλούν την αύρα, το όνειρο και τον λυγμό του Κυβερνήτη μεταξύ Αίγινας, γεώμηλων, ελπίδας και απογοήτευσης.
Ένα διόλου ευκαταφρόνητο δεύτερο μέρος είκοσι σελίδων μας παίρνει από το χέρι να βαδίσουμε στα χνάρια του Κυβερνήτη, του νεώτερου Ευαγγελιστή Ιωάννη της Ελλάδας∙ από την Αίγινα, το κυβερνείο, τον πύργο του Μαρκέλλου, το Ορφανοτροφείο και την “Καραντίνα”, την Αθήνα με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, το Μουσείο Μπενάκη, τον Εθνικό Κήπο, τα Προπύλαια, την Κέρκυρα με το Μουσείο Καποδίστρια, τον ανδριάντα του και την ιερά μονή Πλατυτέρας ως το Ναύπλιο, το Α’ φαρμακείο της χώρας και τον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γεωργίου.
Πλούσια βιβλιογραφία και πηγές οπτικοακουστικού υλικού.
“Αν αποσύρω το βλέμμα από τους προκρίτους με τις πλούσιες φορεσιές και τα νοικοκυρεμένα σπίτια, γύρω μου βλέπω μόνο δυστυχία: συντρίμμια, άνθρωποι άστεγοι, γέροντες ανήμποροι, γυναίκες και παιδιά απροστάτευτα, πείνα και εξαθλίωση. Συσσώρευση κόσμου, έλλειψη νερού, ακαθαρσίες, άβατοι δρόμοι… Δεν χρειάζεται να είναι κανείς γιατρός για να καταλάβει ότι ανά πάσα στιγμή υπάρχει κίνδυνος να ξεσπάσουν μεταδοτικές ασθένειες”.
Για αναγνώστες από 9 ετών.
Εκδόσεις Καλέντη.
BOOK SECRET
“Ήξερα εξαρχής ότι καταπιάνομαι με θέμα δύσκολο. Ο Καποδίστριας ως λογοτεχνικός ήρωας και μάλιστα βιβλίου που απευθύνεται σε νεανικό κοινό δεν ήταν ούτε εύκολη ούτε ασφαλής επιλογή. Για άλλους ήταν άγιος, γι’ άλλους, πάλι, τύραννος. Προσωπικά, με ενδιέφερε να αποτυπώσω τις πρώτες προσπάθειες του ελληνικού κράτους να σταθεί στα πόδια του και να αποκαλύψω στους νεαρούς αναγνώστες το όραμα του ανθρώπου που ανέλαβε αυτό το δύσκολο εγχείρημα”.
Απόσπασμα
Διακρίσεις
Με μια ματιά
- Είναι ένα υπέροχο βιβλίο. Ξεκάθαρα. Με μια στρωτή, ρυθμική, καλοδουλεμένη, πρωτοπρόσωπη, στο κυρίως σώμα του βιβλίου, αφήγηση, που σε απορροφά ακόμα κι αν γνωρίζεις τα βασικά της ιστορίας που κρύβεται πίσω από τον ενθουσιώδη πρώτο κυβερνήτη της χώρας. Η Μαρία Ανδρικοπούλου βασίζει την ιστορία της στην επιστολογραφία και αναδεικνύει το βαθύ κράτος της καρδιάς του Κυβερνήτη. Στο βιβλίο της Μ. Ανδρικοπούλου ένιωσα τον παλμό του, την υποδόρια θλίψη του, την λιτή μοναχικότητά του, τις πλάνες και τον κρατημένο ενθουσιασμό του, το όραμά του να δουλέψει με ειλικρίνεια, σκύβοντας πάνω στα προβλήματα και όχι ενώπιον των λαμπροφορεμένων κοτζαμπάσηδων του τόπου που τον περίμεναν στη γωνία, με τελευταία εκείνη του Άγιου Σπυρίδωνα.
Το Soundtrack του βιβλίου
Η ομπρέλα του Βόσπορου-Ε. Ρεμπούτσικα
Trevor Jones – Promentory (The Last of the Mohicans)
Dance of the Knights-Prokofiev
L’estasi dell’oro-Ennio Morricone
TAYTOTHTA | |
---|---|
Τίτλος: | Ο Ιωάννης και τα γεώμηλα της Αίγινας |
Συγγραφέας: | Μαρία Ανδρικοπούλου |
Εικονογράφηση: | Φίλιππος Φωτιάδης |
Εκδόσεις: | Καλέντης, Μάρτιος 2021 |
Επιμέλεια σειράς: | Βασιλική Τζόκα |
Σελιδοποίηση | INDIGO GRAPHCIS |
Σελίδες: | 136 |
Μέγεθος: | 13 Χ 18 |
ISBN: | 978-960-594-079-0 |