Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 7+ (target 8-18) – Βιβλίο γνώσεων για παιδιά+
Ο αληθινός ποιητής […] κάνει ορατό το αόρατο, αισθητό το νοούμενο, πραγματικό το μη-πραγματικό.
Οδυσσέας Ελύτης, Τα κορίτσια, ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΑΡΤΙΑ
Η ποιήτρια, μελετήτρια και σύντροφος του Οδυσσέα Ελύτη, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, σχεδιάζει και συνθέτει ένα εξαίρετο βιβλίο γνώσεων με την αύρα της πρωτογενούς μαρτυρίας και την ατμόσφαιρα μιας αυθεντικής βιογραφίας. Για παιδιά.
Περί τίνος πρόκειται
Πρώτη φορά σ’ ενός νησιού τα χώματα
δύο του Νοεμβρίου ξημερώματα
Το τραγούδι του ποιητή, ΜΑΡΙΑ ΝΕΦΕΛΗ)
Εκείνη του μέρα του 1911 ξεκινάει από το Ηράκλειο της Κρήτης και το νότιο Αιγαίο η τροχιά του κινούμενου φάρου των ελληνικών γραμμάτων Οδυσσέα Αλεπουδέλη, έκτου παιδιού της οικογένειας, που έγινε ο Ελύτης του Αιγαίου, της Ελλάδας, του ελληνικού τρόπου ζωής, σκέψης, ύπαρξης.
Ζώντας συνέχεια πλάι στη θάλασσα, αγάπησε τα καλοκαίρια, στο Ηράκλειο και τις Σπέτσες, το φως, τους ανέμους, το νερό, την κάψα του μεσημεριάτικου ήλιου και τις ξαφνικές επιδρομές δροσιάς, τα κύματα και τα ταξίδια. Κι όταν μεγάλωσε, σπούδασε νομικά, συνέχισε να διαβάζει και κάποτε ανακάλυψε τον Γάλλο ποιητή Ελυάρ, που δεν έμοιαζε με τίποτα από τα ελληνικά ποιήματα της εποχής. Και κάπου εκεί, κάπως έτσι, είδε μέσα σε κάποιο Ο γραμμένο ένα δικό του και ξεκίνησε η σχέση του με την ποίηση. Τη δική του ποίηση. Εκείνη που θα έφτανε τόσο μακριά, στα χείλη όλων των συμπατριωτών του και όχι μόνο.
Ελ- Ελλάδα-Ελευθερία-Ελένη + ύψιλον (i grec)+ κατάληξη -της, να ο Ελύτης της ελληνικής ποίησης. Να ο Κυκλαδίτης γερακάρης των λέξεων και γητευτής των μεγάλων ιδεών της ύπαρξης που ξεπηδούσαν από απανταχού της γης αυτής. Να ο άξιος εστί ποιητής της μεγαλύτερης ίσως παγκόσμιας ποιητικής λιτανείας και φεγγοβόλου προσκυνήματος που έτρεξε τρία χρόνια μετά την έκδοσή του (1960) προς τις νότες του άλλου ημίθεου, του Μίκη, για να καταστήσουν αυτήκοο κοινωνό μέχρι και το τελευταίο ζεύγος αυτιών της χώρας (κι αλλού) και να μη λησμονηθεί ποτέ εις τους αιώνας των αιώνων. Ακόμα κι αν όλα ξεχαστούν σε αυτή τη χώρα από έναν πυρηνικό αφανισμό, ίσως το μόνο πράγμα που θα μείνει για να ξαναφτιαχτεί η Ελλάδα, θα είναι τα λόγια και οι νότες από τους Ναούς στο σχήμα τ’ ουρανού, από της Δικαιοσύνης τον νοητό ήλιο, από την ακριβή άνοιξη και τους ζωντανούς που δίνουν το αίμα τους.
Ύστερα Χούντα, φυγή στο Παρίσι, ποίηση συνεχής και σπουδαία, Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας, Τα ρω του έρωτα, Φωτόδεντρο. Κι έπειτα, 1979, Νόμπελ Ποίησης, τι τιμή! Και πάντα μα πάντα, ταγμένος στο ελάχιστο ένιωθε την επάρκεια να ζει αισθανόμενος και παράγοντας το μέγιστο μέχρι το τέλος του υλικού κόσμου. Πάντα παρών.
Εστιάζοντας
Η ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου, έχοντας ζήσει του ποιητή τον κόσμο και το φως για αρκετά χρόνια, δημιουργεί σε δεκαεννέα κεφάλαια συν δύο παραρτήματα, ένα αξιομνημόνευτο εικονογραφημένο οδοιπορικό, ένα έντυπο ντοκιμαντέρ στη ζωή, το πνεύμα, την ποίηση του μεγάλου αποσπερίτη της ποίησης, επιδιώκοντας να τον συστήσει αρχικά στα παιδιά. Να τον κάνει πιο γήινο. Να τους δείξει ότι δεν είναι κάποιος μυθικός, απόμακρος τιτάνας του πνεύματος, αλλά ένα παιδί που μεγαλώνοντας αγάπησε τη θάλασσα, τις λέξεις, το ελληνικό τοπίο, τη γυναίκα, τον άνθρωπο, τη φαντασία, το σημαίνον, την ποίηση, την ελευθερία, την αιωνιότητα. Και μεγαλώνοντας διάλεξε τον δικό του ξεχωριστό, σπουδαίο δρόμο, ακολουθώντας το όνειρό του, τον εσωτερικό του εαυτό.
Η συγγραφέας αντλώντας από το αδάμαστο και αγεωμέτρητο Ελυτικό υπερωκεάνιο, από την αύρα των λέξεών του και της συναρμογής τους, φανερώνει πτυχές της ζωής του ποιητή, άγνωστες, τρυφερές, δύσκολες, όσα τον καθόρισαν, τον ώθησαν, τον συνεπήραν, τον σήκωσαν λίγο ψηλότερα από τη γης. Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεται το αμέτρητο υλικό της αποπνέει σεβασμό και γνώση, ενώ την ίδια ώρα δεν μπορώ παρά να το χαρακτηρίσω διηλικιακό, από τη στιγμή που καθίσταται απολαυστικό και για προχωρημένους ενήλικες, παρά την αρχική στόχευση στα παιδιά, την οποία μαρτυρούν και τα δύο μεστά παραρτήματα με ιδέες για λεκτικά και ποιητικά παιχνίδια, αλλά και δραστηριότητες, εμπνευσμένα όλα από τα ποιήματα του Ελύτη ασφαλώς (μέχρι και ένα Ελυτικό σταυρόλεξο θα βρείτε). Το μικρό λεύκωμα με ποιήματα και φωτογραφίες που κλείνει την έκδοση είναι χάρμα οφθαλμών, καθώς ενώνει τον ποιητή με τον σπουδαίο κόσμο, μέρος και πρωτεργάτης του οποίου έγινε ο ίδιος.
Τα εικαστικά του βιβλίου ανήκουν κατά κύριο λόγο στον ποιητή που αγαπούσε ιδιαίτερα τη ζωγραφική, εκτός ολίγων που ανήκουν σε διακεκριμένους ζωγράφους∙ Πικάσο, Μόραλης, Τσαρούχης, Χατζηκυριάκος-Γκίκας.
Η Ιούλίτα Ηλιοπούλου αναδιατάσσει τον ποιητή για τα παιδιά και πετυχαίνει μια βιογραφία που δεν είναι βιογραφία, ένα βιβλίο για παιδιά που δεν είναι μόνο για παιδιά, ένα βιβλίο για έναν ποιητή που δεν είναι μόνο για όσους αγαπούν την ποίηση, τη δική του ή άλλων, ένα βιβλίο που τρέχει ένα φιλμ ζωής θαυμαστής.
Η αξιοποίησή του σε σπίτια και τάξεις είναι προφανής. Μη παρακαλώ σας, μη λησμονάτε την ποίηση από τις ζωές μας, τις δικές μας, τις δικές σας, των παιδιών.
«Με λέξεις πεταλούδες ο Ελύτης μίλησε για τα σπουδαία, αλλά και για τα ταπεινά∙ τα φυτά, το κύμα της θάλασσας, τους ανέμους, τις αχτίδες του ήλιου, την ψυχή και τις αντιδράσεις των απλών ανθρώπων. Άνοιξε με τις λέξεις του ένα διαφορετικό μονοπάτι μέσα στον κόσμο μας για να περπατήσουμε».
Για αναγνώστες από 7 περίπου ετών.
Εκδόσεις Ίκαρος.
Διακρίσεις
Το Soundtrack του βιβλίου
TAYTOTHTA | |
---|---|
Τίτλος: | Ο Ελύτης για παιδιά |
Συγγραφέας: | Ιουλίτα Ηλιοπούλου |
Εκδόσεις: | Ίκαρος, Δεκέμβριος 2022 |
Σχεδιασμός έκδοσης: | Ιουλίτα Ηλιοπούλου |
Τυπογρ. Επιμέλεια: | Έφη Ταμπακάκη |
Στοιχειοθεσία: | Ηλίας Μασούρης |
Σελίδες: | 112 |
Μέγεθος: | 20 X 25 |
ISBN: | 978-960-572-536-5 |