Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 12+ (target 12-17) – Λογοτεχνία για εφήβους+
Ο Μωάμεθ πέθανε στις 8 Ιουνίου 632 μ.χ. σε ηλικία 61 ετών.
Η Βησσαρία Ζορμπά-Ραμμοπούλου μετά το βιβλίο Οι ματαιωμένοι αρραβώνες- Η 29η Απριλίου 1453, επιστρέφει με ένα ακόμα πολύ ενδιαφέρον ιστορικό μυθιστόρημα.
Περί τίνος πρόκειται
Βρισκόμαστε στα 633 μ.Χ., στη Μέκκα, έναν χρόνο μετά τον θάνατο του μεγάλου προφήτη Μωάμεθ στη Γιαθρίμπ, τη μετονομασθείσα σε Μεδίνα, πόλη του προφήτη, άλλοτε γνωστής με το ελληνικό όνομα Αιθρίβη. Ο Ουμπάιντα, Άραβας αρχηγός καραβανιού, μαζί με τον παραγιό του, τον Ισμαέλ, που βρέθηκε στη δούλεψή του από τον καλό Ινδό βιβλιοδέτη Μπενί Ζορέ Παρσί, περιμένουν μέσα στον συνωστισμό του μεγάλου Παζαριού γύρω από τον τετράγωνο ιερό κύβο της Κάαμπα τους επιβάτες για Ιερουσαλήμ. Κάθε καρυδιάς καρύδι κυριολεκτικά περιφέρεται εκεί. Βιοπαλαιστές της υπαίθρου, φτωχοί τσαγκάρηδες, πλούσιοι έμποροι, Πέρσες αστρονόμοι, γριές Βεδουίνες. Ένα πολύβουο, πολύχρωμο, πολύγλωσσο κοπάδι, μέσα από το οποίο εμφανίστηκαν αρχικά δύο Ελληνίδες, δυο Ρωμαίες, η Φλαβία Ελένη Σωσώ, περίφημη κεντήστρα αμφίων και επιταφίων και η όμορφη ορφανή κόρη του αδερφού της, η Σωσάννα Μαρία, του Κώνστα του Ευδοκίμου. Αργότερα, έρχονται δυο καλλιτέχνες, ο ξυλογλύπτης Ισίδωρος και ο αγιογράφος Ιουστίνος.
Σιγά σιγά, ανάμεσα στον Ισμαέλ και στη Σωσάννα γεννιέται μια αμοιβαία συμπάθεια, που υπογραμμίζεται από την προφητεία μιας γερόντισσας περιπλανώμενης μάντισσας: είναι γραφτό να ζήσουν μαζί, αρκεί να σκοτώσουν πρώτα έναν τρικέφαλο δαίμονα!
… Αλλάξτε διαδρομή!
Κι όσο για σας τους δυο,
είναι γραφτό να ζήσετε κοινή ζωή.
Αλλά, άμα τραβήξετε προς τα εκεί,
τον τρικέφαλο δαίμονα
θα συναντήσετε μαζί.
Ο Ισμαέλ σπαρταρά για εκείνη.
“Και ναι, η καρδιά μου χτυπάει τρελά κάθε που εμφανίζεται, η ανάσα μου κόβεται κάθε που πλησιάζει. Και πράγματι, στέκω σαν το υπάκουο σκυλί κάθε πρωί, μέχρι που το παραπέτασμα της κόγχης της να σηκωθεί και εγώ, μόλις εμφανιστεί, να πω: “Χρειάζεται τίποτα η αφεντιά σου; Μήπως η σεβαστή σου θεία;”
[…]
“Δε θα τολμούσα λοιπόν ποτέ να φανταστώ πως αυτή που θα σταθεί νύφη στο πλευρό μου μπορεί να είναι μια Ρωμαία σαν τη Σωσάννα! Πως αυτή η ευγενική αρχοντοπούλα μπορεί μια μέρα να γεννήσει τους απογόνους μου! Εμένα, του Ισμαέλ, που μεγάλωσα στα κλουβιά των δουλεμπόρων και πουλήθηκα δύο φορές στο σκλαβοπάζαρο.”
Σαν σταμάτησαν στο Καραβάν Σαράι, συνάντησαν δυο νέους ταξιδιώτες, τον μοναχό Ιερόθεο και τον νεαρό Σύρο μικροαπατεώνα Ρετζί που έχει ακόμα τα…χέρια του επειδή δεν είχε προλάβει να κλέψει ενώ ψαχούλευε. “Δεν είναι δυνατόν να τον αφήσουμε ολομόναχο και χωρίς χρήματα εδώ πέρα“, επέμεινε να τον πάρουν μαζί ο Ιερόθεος.
“Καλέ τι φωνές είναι αυτές μεσημεριάτικα; Ποιος είναι πάλι ετούτος;”
Ετούτος λεγότανε αδελφός Ιερόθεος. Και διακατεχόταν από μεγάλη αγωνία. Τόση που θα άλλαζε τις ζωές όλης της ομάδας.”
Το ταξίδι του καραβανιού δεν είναι ανέμελο, ούτε ανεμπόδιστο. Η ετερόκλητη παρέα των ταξιδιωτών αυτών υπό τον Ουμπάιντα θα έρθουν αντιμέτωποι πρώτα με ασθένειες που θα τους αποκλείσουν και θα τους σταματήσουν.
“Όλοι και όλα μπορούνε να βρούνε κατάλυμα εκεί. Εκτός από την αρρώστια. Ο μαύρος θάνατος και λογής λοιμικά, που ταλαιωπωρούνε για μήνες τον κόσμο θερίζοντας ανθρώπινες ζωές, έχουν κάνει τους ανθρώπους των καραβάν σαράι πολύ επιφυλακτικούς σε κάθε σύμπτωμα αρρώστιας. Και οι πλούσιοι έμποροι, οι καραβάν σαλάρ και οι δουλέμποροι, εκτός από τον φόβο για τη δική τους ζωή, έχουν να προστατεύσουν και ευάλωτα εμπορεύματα: τρόφιμα, ζώα, σκλάβους”.
Η πορεία των ταξιδιωτών συνεχίζεται. Ο δρόμος του ξεστρατισμένου καραβανιού σπαρμένος θαύματα, χωριά ερείπια, εγκαταλελειμμένα, ανθρώπους αμφιλεγόμενους, μυστηριώδεις κατακόμβες με παρελθόν, κομπογιαννίτες και μάντισσες που όλα τα ξέρουν και όλα τα υπόσχονται, τρομακτικές φήμες για άγριους φυλάρχους με στρατό που απαγάγουν νεαρά κορίτσια, ζωροάστρες μάγους, ψευδοπροφήτες, περιπλανώμενους δερβίσηδες, καμηλιέρηδες, κλέφτες κι απατεώνες, ζητιάνους, συμμορίες, ευσεβείς ανθρώπους του θεού, σοφούς, μεροκαματιάρηδες πραματευτάδες, διερμηνείς και λίγους μορφωμένους, Έλληνες φιλοσόφους, Ρωμαίους ειδωλολάτρες, Πέρσες πυρολάτρες, ραβίνους, κουρελήδες. Ένα απίστευτο μωσαϊκό ανθρώπων, πολιτισμών, πολιτιστικών και μορφωτικών αφετηριών, κινήτρων και μοτίβων ζωής αναδύεται κάθε λίγο μπροστά στη συντροφιά του Ουμπάιντα, ο οποίος ακάθεκτος, συνεχίζει την περιπλάνησή του, έχοντας μέσα του μια ανομολόγητη αποστολή.
Ο θάνατος και η απώλεια παραμονεύουν την ώρα που ο νεανικός, φωτοδότης, αγεωμέτρητος, διαφεγγής και αταίριαστος έρωτας του ταπεινού παραγιού Ισμαέλ και της αρχοντοκόρης Σωσάννας, καλπάζει ανάμεσα στις σάλπιγγες των αγγελιοφόρων του ζωοδότη δωρητή.
Εστιάζοντας
Το ιστορικό μυθιστόρημα της εξαίρετης Βησσαρίας Ζορμπά-Ραμμοπούλου, είναι από εκείνα τα πονήματα όπου πρώτα θαυμάζεις την ευρυμάθεια, την εμβρίθεια, την πολυετή μελέτη της συγγραφέα και κατόπιν απολαμβάνεις ένα μεστό οδοιπορικό σε μια εποχή όπου όλα έρεαν και άλλαζαν Ηρακλειτικά, όπου θρησκείες αναμειγνύονταν, μεταλλάσσονταν, έσβηναν, άκμαζαν, αμφισβητούνταν, οι αιρέσεις και τα παρακλάδια τους συχνά μπερδεύονταν με τη μαγεία, την εμπειρική ματιά της ζωής, τις διάφορες μορφές μαντείας και αυτή η αδιάκοπη ζύμωση εξελισσόταν δυναμικά και γοργά, ανασυνθέτοντας νέες επιρροές, ιδέες, μια άλλη πνευματικότητα, εύθραυστη σε πολλούς, υπό αμφισβήτηση ή αδιαφορία από αρκετούς άλλους. Ο Χριστιανισμός, το Ισλάμ, ο Ιουδαϊσμός, οι δεκάδες μικροθρησκείες και προσεγγίσεις της ζωής, η φιλοσοφία που χανόταν μέσα στα χιλιάδες χρώματα των θρησκειών, οι δεισιδαιμονίες και οι προλήψεις που διέδιδαν χιλιάδες επιτήδειοι που αναζητούσαν κοινό και ακολούθους, τα αδιέξοδα της ανθρώπινης ψυχής, οι απαντήσεις που αναζητούνται και δεν έρχονται, η ελπίδα και η εξαθλίωση, η αντίσταση στη φημολογία, τα fake news της εποχής, οι συμμαχίες για να διασώσεις τον ίδιο σου τον εαυτό και τη ζωή σου, η θρησκευτική μισαλλοδοξία, οι ακρότητες, οι εξτρεμισμοί που είχαν ήδη αναδυθεί.
“Εγώ, ο Ουμπάιντα, ο τελευταίος μιας παλαιάς γενιάς λιθολατρών, που πολλές φορές αξιώθηκε να χαρίσει φύλακες και κλειδοκράτορες στον Μαύρο Λίθο του ιερού της Κάαμπα. Εγώ, ο Ουμπάιντα, που δεν αξιώθηκα να δω απογόνους, παρότι κλήθηκα να προσφέρω το ίδιο το αίμα στα αχόρταγα πνεύματα της πέτρας. Εγώ που είδα δυο φορές ζωή και περιουσία στον έσχατο κίνδυνο. Εγώ που προτίμησα να περιπλανιέμαι στην έρημο ψάχνοντας τη σοφία των ανθρώπων για να αποφύγω τις ιδιοτροπίες των θεών. Εγώ τολμώ σήμερα να πω ότι είμαι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος”.
Η Βησσαρία Ζορμπά-Ραμμοπούλου υπογράφει ένα αξιοθαύμαστο, πολυεπίπεδο, καλοχορδισμένο, φιλοσοφικά, θρησκευτικά και ηθικά λεπτοδουλεμένο, με εξαιρετικό ρυθμό, που απολαμβάνεις, καθώς γίνεσαι μέλος ενός καραβανιού του 7ου αιώνα μ.Χ., στην πιο ταραγμένη γωνιά του πλανήτη, στην ανατολική άκρη της μεσογειακής λεκάνης, εκεί όπου η κινητικότητα ανθρώπων και ιδεών γινόταν ένας απροσπέλαστος στρόβιλος. Αυτόν τον στρόβιλο, με γέφυρα σε όλα τα αγεφύρωτα τον έρωτα και την πίστη, πυρώνει με τις θαυμάσια εναλλασσόμενες από τους πρωταγωνιστές αφηγήσεις της η συγγραφέας, τραβώντας την ιστορία κάθε φορά και από άλλη οπτική γωνία.
Πιστεύω ότι το ιστορικό αλλά και ερωτικό, θρησκευτικό, φιλοσοφικό, πολιτικό αυτό μυθιστόρημα έχει το διηλικιακό εκείνο βάθος και εύρος, την πειστική αναπήδηση πλήθους εικόνων, την σπινθηροβόλα αφήγηση, την ένταση συναισθημάτων και γεγονότων, την αμερόληπτη διαχείριση της θρησκευτικής πολυχρωμίας, την περιστασιακά φωτεινή και ερεβώδη ατμόσφαιρα, τον πολυστρωματικό εκείνο καμβά με τις ριπές των ιδεών να σέρνουν τον λυγμό τους πάνω του, να απευθυνθεί ταυτόχρονα σε εφήβους και ενήλικες με αντίστοιχη επιτυχία.
Για αναγνώστες από 12 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Η Βησσαρία Ζορμπά Ραμμοπούλου γράφει:
“Το μυθιστόρημα αυτό έγινε βιβλίο χάρη στις εκδόσεις «ΠΑΤΑΚΗ» και ιδιαίτερα χάρη στην κυρία Έλενα Πατάκη, που το εμπιστεύτηκε, χάρη στην επισταμένη εποπτεία της κυρίας Υβόνης Καρύδη, χάρη στη σχολαστική και ευαίσθητη έγνοια της επιμελήτριάς του, κυρίας Έφης Ταμπακάκη, χάρη στην εμπνευσμένη εικονογράφο του, κυρία Θέντα Μιμηλάκη, που με τόσο ευφάνταστο τρόπο συνόψισε χαρακτήρες και εποχή σε μία και μόνον εικόνα.
Τους ευχαριστώ όλους θερμά από τα βάθη της καρδιάς μου.”
TAYTOTHTA | |
---|---|
Τίτλος: | Ουμπάιντα, το καραβάνι των ψυχών |
Συγγραφέας: | Βησσαρία Ζορμπά-Ραμμοπούλου |
Εικονογράφηση εξωφ: | Θέντα Μιμηλάκη |
Εκδόσεις: | Πατάκη, Οκτώβριος 2022 |
Επιμέλεια-διορθώσεις: | Νικόλας Νταουλτζής |
Σελιδοποίηση: | Αλέξιος Δ. Μάστορης |
Σελίδες: | 256 |
Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
ISBN: | 978-960-16-9576-1 |