Διαβάζεται σε 5′- Ηλικιακό κοινό: 10+ (target 12-16) – Μυθιστόρημα για προεφήβους και εφήβους
Ένας χάρτης του κόσμου που δεν αναφέρει την Ουτοπία δεν αξίζει να του ρίξεις καν μια ματιά, γιατί αφήνει απ’ έξω τη μόνη χώρα όπου η ανθρωπότητα πάντα θα προσγειώνεται.
Όσκαρ Ουάιλντ, από το βιβλίο
Μια νέα επίτομη έκδοση με τίτλο “Οι Ονειροφύλακες” που περιλαμβάνει τα δύο βιβλία της ιστορίας των ονειροφυλάκων, ήτοι “Ονειροφύλακες” και “Οι Ονειροφύλακες και ο φάρος των ονείρων” κυκλοφόρησαν οι Εκδόσεις Πατάκη πριν λίγο καιρό.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερης ομορφιάς ιστορία που κέρδισε μάλιστα και το Κρατικό Βραβείο του 2005.
Βιβλίο 1
Ήταν μια χώρα πολύ μακρινή, πέρα από τα όρια του κόσμου που ξέρουμε, μια χώρα που δεν ταξίδεψε κανένας τολμηρός θαλασσοπόρος και ξεπερνά κατά πολύ τις φανταστικές περιγραφές του βαρόνου Μυνχάουζεν. Μια χώρα καλά κρυμμένη από αδιάκριτα βλέμματα, που ζούσαν οι πιο περίεργοι και ασυνήθιστοι άνθρωποι. Είχαν πολλές ομοιότητες με τους κοινούς ανθρώπους, σπούδαζαν, έκαναν φίλους, οικογένεια και ο,τι άλλο κάνει ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Όμως οι άνθρωποι σ’ αυτή τη χώρα, είχαν στην πλάτη τους ένα ζευγάρι διάφανα φτερά που κάθε φορά έπαιρναν και διαφορετικό χρώμα, πότε το γαλάζιο τ’ ουρανού, πότε το μπλε της θάλασσας, πότε το πράσινο των δέντρων, το κόκκινο της παπαρούνας ή το χρυσαφί του ήλιου. Αποστολή τους ήταν να φυλάνε τα όνειρα των απλών ανθρώπων. Ήταν ονειροφύλακες! Κάθε ονειροφύλακας είχε υπό την προστασία του έναν άνθρωπο από τη γέννηση του, έναν απλό και συνηθισμένο άνθρωπο. Φορτωνόταν στην πλάτη του τα όνειρά του και φρόντιζε να διατηρούνται ζωντανά και να συνεχίσουν οι άνθρωποι να ονειρεύονται. Κι οι Ονειροφύλακες ήταν τόσοι πολλοί όσοι και οι άνθρωποι στον κόσμο.
Στη χώρα των Ονειροφυλάκων γεννιέται ένα μικρό κοριτσάκι, η Έρση, ακριβώς τη στιγμή που σε κάποια άλλη χώρα γεννιόταν ο μικρός Αλή, ο προστατευόμενος της. Τα φτερά της ήταν τόσο μικρά κι αδύναμα. Πώς θ’ αντέξει το βάρος των ονείρων; Οι γονείς της όμως είχαν πίστη στο θεό και παρακαλούσαν μέρα νύχτα να γίνει ευτυχισμένη, γερή και δυνατή. Την αγαπούσαν τόσο πολύ και ήθελαν να καταφέρει να επιζήσει. Για κάποιο λόγο το μικρό αγόρι σταμάτησε να ονειρεύεται και έτσι η Έρση γεννήθηκε με τόσο μικρά φτερά. Άραγε θα μπορέσει να κάνει το αγόρι να ονειρεύεται ξανά και να φυλάξει τα όνειρα του;
Οι γονείς της Έρσης θέλοντας να την προστατέψουν πήραν μια μεγάλη απόφαση. Να κρατήσουν την Έρση απομονωμένη στο σπίτι για να μπορέσει να μεγαλώσει δίχως τη σκοτούρα των ονείρων. Αυτό σήμαινε όμως ότι δεν θα μπορούσε να ζήσει μια φυσιολογική ζωή όπως τ’ άλλα παιδιά της ηλικίας της, με γέλια, φωνές, χαρές και λύπες. Ήταν ένα πολύ μοναχικό παιδί ονειροφύλακας και αυτό στεναχωρούσε αφάνταστα τους γονείς της. Όμως ο κόσμος των Ονειροφυλάκων ήταν πολύ σκληρός και υπήρχε η προκατάληψη ότι οι Ονειροφύλακες με τα μικρά φτερά δεν έχουν θέση ανάμεσα τους και ήταν αναγκασμένοι να ζουν στο περιθώριο. Εκείνο που χρειαζόταν η μικρή Έρση ήταν να μπορέσει να ταξιδέψει με τα μάτια του νου και της καρδιάς και να κάνει όνειρα. Οι γονείς της ήταν αποφασισμένοι να της προσφέρουν μια ζωή γεμάτη όνειρα κι ελπίδα, πληρώνοντας το αντίτιμο με την ίδια τους τη ζωή.
Χάρη στα όνειρα η Έρση θα καταφέρει να ξεπεράσει τη μοναξιά της και να κάνει τα πιο παράξενα ταξίδια, κλεισμένη σ’ ένα ψηλό πύργο, ντυμένο ολόκληρο με ονειροϋφάσματα και μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των Ονειροφυλάκων. Και κάποτε αποφασίζει να βγει στον πραγματικό κόσμο, δηλαδή τον κόσμο των Ονειροφυλάκων, και να ταξιδέψει ως την άλλη άκρη της πόλης για να γνωρίσει τους Ονειροφύλακες που είχαν εξοριστεί εκεί γιατί είχαν γεννηθεί, όπως εκείνη, με αδύναμα φτερά. Έπρεπε ν’ ανακαλύψει εκείνον τον άντρα και τη γυναίκα με τα κομμένα φτερά που έβλεπε στα όνειρά της και να μάθει την αλήθεια. Η Έρση στο ταξίδι της αυτό θα γνωρίσει την αληθινή φιλία σε μια παρέα παιδιών και θ’ ανακαλύψει την δική της αφανέρωτη ιστορία.
Με λυρισμό, ένταση και διεισδυτικότητα συναισθημάτων, η Αγγελική Δαρλάση υπογράφει ένα σύγχρονο παραμύθι, ένα διαχρονικό, “με καθολικότητα και παγκοσμιότητα” όπως το χαρακτήρισε ο Ευγένιος Τριβιζάς παραμύθι, που δεν διαφέρει διόλου από τον πραγματικό κόσμο, με τους δυνατούς και τους ισχυρούς, με τους αδύναμους και περιφρονημένους ανθρώπους, με το φως και το σκοτάδι, το επίκεντρο και το περιθώριο.
Η συγγραφέας μας μεταφέρει σ’ έναν κόσμο φανταστικό, με στοιχεία από την πραγματικότητα αλλά και ισχυρούς συμβολισμούς. Οι Ονειροφύλακες αναλαμβάνουν το ρόλο του Φύλακα Άγγελου που προστατεύει κάθε παιδί που έρχεται στον κόσμο και το όνειρο συμβολίζει την πίστη και την ελπίδα για το μέλλον. Τι θα ήταν ο άνθρωπος χωρίς όνειρα; Η ζωή συχνά κρύβει δυσκολίες, κινδύνους και δύσβατα μονοπάτια που καλείσαι να περάσεις και να αφήσεις πίσω σου σαν έναν εφιάλτη που είδες και εξαφανίστηκε όταν ξημέρωσε.
-Μα τι στα κομμάτια είναι οι Εφιάλτες; Μπορείτε να μου εξηγήσετε;
-Είναι άγνωστο το τι είναι ακριβώς. Αυτό που ξέρουμε σίγουρα γι’ αυτούς είναι ότι είναι σκιές, πλάσματα- όπως θες πες το- που έχουν σχέσει με όνειρα που στοίχειωσαν ή όνειρα που ξεχάστηκαν, μα πάνω απ όλα έχουν σχέση με τους πιο μύχιους, τους μεγάλους φόβους μας. Οι Εφιάλτες, ακριβώς, έχουν τη δύναμη να σε παραλύουν, να σε κάνουν άβουλο, αδύναμο να σκεφτείς, ν’ αποφασίσεις, να δράσεις. Οι πιο άσχημοι Εφιάλτες σε παρασύρουν, σε κρατάνε αιχμάλωτο ακόμη και για χρόνια, και στο τέλος… μπορούν ακόμη και να σε σκοτώσουν…
Οι Ονειροφύλακες εκδόθηκαν για πρώτη φορά το 2004 και εντάσσονται 17 χρόνια μετά σε αυτήν την επίτομη έκδοση μαζί με το δεύτερο βιβλίο τους.
Έλαβε το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2005, εξ ημισείας με το «Τι ζητάει ο Ζήνων» της Ιουλίτας Ηλιοπούλου
Βιβλίο 2
Στην κορυφή του λόφου, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των Ονειροφυλάκων, στέκει επιβλητικό εκείνο το πέτρινο σπίτι, ο μοναχικός πύργος που έζησε για πολλά χρόνια η Έρση, η ονειροφύλακας με τα αδύναμα φτερά, η μόνη Ονειροφύλακας που ονειρεύτηκε τα δικά της όνειρα. Ο πύργος της Έρσης, όπως ήταν στον έξω κόσμο γνωστός, το κορίτσι που «ονειρεύτηκε» ήταν μια ιστορία την οποία δεν επιτρέπονταν κανείς να θυμάται και έπρεπε όλοι να ξεχάσουν.
Την ίδια στιγμή ένα κορίτσι, ταλαιπωρημένο με μια μικρή βαλίτσα στο χέρι, όμορφο σαν εκείνη, με μελαγχολικά μάτια και μικρά διάφανα φτερά στους ώμους εμφανίζεται στο κατώφλι της συμμορίας του Σείριου. «Με λένε Αστερινή» είπε και τίποτε άλλο, ένα κορίτσι τόσο διαφορετικό, που έμοιαζε με όνειρο ή μήπως ήταν;
Ένα κορίτσι, πάνω κάτω στην ίδια ηλικία με αυτούς, τους κοιτούσε στα μάτια, μια τον Νταν και μια τη Μαλβίνα- αμίλητο, στεκόταν και τους κοιτούσε, τίποτε άλλο∙ τα μεγάλα, όμορφα, μελαγχολικά, γκριζογάλανα μάτια της ήταν θαρρείς και είχε τρυπώσει μέσα τους μια γκρίζα συννεφιά μαζί με μια γαλάζια λιακάδα, τα καστανά της μαλλιά πλεγμένα σε δυο χαλαρές κοτσίδες, δεμένες με κορδόνια παπουτσιών και έπεφταν ανέμελα στους ώμους της, τα μικρά διάφανα φτερά της ήταν ακίνητα σαν να είχαν σταθεί για να ξεκουραστούν πάνω στην πλάτη της και το ανοιχτοπράσινο, τσαλακωμένο σαν παιδικό φουστάνι της ήταν λίγο αταίριαστο με την ηλικία της…
Η Αστερινή δεν μπορεί να καταλάβει πολλά πράγματα…
Προσπαθούσε η Αστερινή να καταλάβει∙ αλλά δεν καταλάβαινε. Τι πάει να πει “γκέτο”; Σαν να παίρνεις δηλαδή, μέτρα, χάρακα, μολύβια και να μετράς, να υπολογίζεις, να σχεδιάζεις και να τραβάς μια γραμμή μεγάλη, βαθιά, κι αυτή τη γραμμή να την ονομάζεις όριο και αυτό το όριο να χωρίζει στα δύο μια χώρα και τους κατοίκους της. Κι οι κάτοικοι δηλαδή, πώς ζουν; Έτσι, χωρισμένοι στα δύο; Σε άχρηστους και χρήσιμους; Σε ικανούς και ανίκανους; Πώς μπορεί μια χώρα και οι κάτοικοί της να ζουν έτσι, διχασμένοι; αναρωτιόταν η Αστερινή, προσπαθούσε να καταλάβει- μάταια.
Ποιος είναι ο λόγος που μια χώρα χωρίζεται σε προνομιούχους Ονειροφύλακες και κατώτερους, οι οποίοι στην πορεία έγινε κάτι και δεν αναπτύχθηκαν σωστά ή δεν είναι ικανοί να σηκώσουν αρκετά ψηλά τα όνειρα των προστατευόμενων Ονειρευτών; Ένα μυστήριο καλύπτει την εμφάνιση της Αστερινής. Ποια είναι; Και τι γυρεύει στο γκέτο; Γιατί εξαφανίζεται κάθε βράδυ και που πηγαίνει;
Ο Σεμπάστιαν ένα νεαρό αγόρι Ονειροφύλακας με μεγάλα δυνατά φτερά, θα καταφέρει να πετάξει πέρα από τα όρια του Ονειροδρομίου και να πάει το όνειρο πιο ψηλά, πράξη επικίνδυνη και παράτολμη. Σ’ αυτή την πτήση τον συνοδεύει και τον επιβραβεύει ο Βίκτωρ, ο αρχηγός της συμμορίας του Σείριου.
Ένα αδιόρατο δίχτυ ασφαλείας καλύπτει ολόκληρη τη χώρα των Ονειροφυλακων κάτι σαν Ονειροπαγίδα που χάρη σ’ αυτή μπορούσαν να περνάνε τα όνειρα των ανθρώπων στη χώρα και να βρίσκει καθένα τον Ονειροφύλακα του. Για κάθε καλό, όμως, υπάρχει κι ένα κακό και οι Ονειροφύλακες έχουν ν’ αντιμετωπίσουν μυστικούς εχθρούς που έχουν μοναδική αποστολή την ολοκληρωτική εξαφάνιση των ονείρων. Είναι οι Ονειροκτόνοι που παραφυλάνε κρυμμένοι στο σκοτάδι για να αφανίσουν όσα περισσότερα όνειρα μπορούν. Είναι γεγονός ότι τα όνειρα σιγά σιγά εξασθενούν και κινδυνεύουν οι άνθρωποι να μείνουν δίχως όνειρα.
Οι εκλεγμένοι ισχυρίζονται ότι εχθροί είναι οι κατώτεροι γιατί δεν εκτελούν σωστά την αποστολή τους και δεν μπορούν να προστατεύσουν τα όνειρα των Ονειρευτών και άρα αποτελούν απειλή τόσο για τα όνειρα όσο και για τους ίδιους. Από την άλλη πολλοί Ονειροφύλακες δεν καταφέρνουν να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους και φυλακίζονται στην άγονη γη της Λήθης, μια μισοερειπωμένη πόλη χειρότερη από το γκέτο, μια πόλη φυλακή. Κάπως έτσι συνέβη και στη μητέρα του Σεμπάστιαν που μέσα σε μια νύχτα εξορίστηκε από τη χώρα των Ονειροφυλάκων. Ο Σεμπάστιαν θα ψάξει να βρει τρόπο να τη βοηθήσει και θα το βάλει σκοπό στη ζωή του.
Ο Βίκτωρ, ο αρχηγός της συμμορίας θα κάνει τον δικό του αγώνα να βοηθήσει να σωθούν τα όνειρα και θα ζητήσει τη συμβουλή του Μορφέα, του θεού των ονείρων. Δεν θα διστάσει να φτάσει ως την άκρη της Αβύσσου για να βρει τους Ονειροσυλλέκτες και να αποκτήσει όνειρα που θα σώσουν τη χώρα από την καταστροφή. Εκεί στην άκρη της Αβύσσου άπλωναν τα δίχτυα τους οι Ονειροσυλλέκτες και αλίευαν όνειρα, και έκαναν μια συλλογή θαυμαστή με σκοπό να την κάνουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και γεμάτη από σπάνια όνειρα. Οι δρόμοι του Σεμπάστιαν και του Βίκτωρ θα συναντηθούν και θα ακολουθήσουν κρυφά έναν Ονειροσυλλέκτη για να καταφέρουν να πάρουν έστω και ένα όνειρο, ίσως το τελευταίο. Αλλιώς ο κόσμος των Ονειροφυλάκων και ο κόσμος των Ανθρώπων θα αποκοπούν για πάντα.
«Οι Ονειροφύλακες και ο Φάρος των Ονείρων» ήταν το δεύτερο βιβλίο και η συνέχεια του βραβευμένου με κρατικό βραβείο και long seller βιβλίου “Ονειροφύλακες”. Και η αλήθεια είναι ότι η Αγγελική Δαρλάση κατόρθωσε το σπάνιο, το δεύτερο βιβλίο να είναι τουλάχιστον ισάξιο με το πρώτο. Ένα ασυνήθιστο, σύγχρονο, αλληγορικό παραμύθι για παιδιά και εφήβους (και… όχι μόνο) που διαβάζεται απνευστί ενώ βρίθει συμβολισμών που καλύπτουν ένα απίσταυτα ευρύ φάσμα της ζωής μας. Προκαταλήψεις, στεροτυπικές κατατάξεις, εμείς και οι άλλοι, τα όνειρα που πεθαίνουν και μαζί τους παίρνουν κι εσένα, η ανάγκη των νέων να ονειρεύονται τα δικά τους όνειρα, οι Εφιάλτες, οι φόβοι, ο ρατσισμός, η ματαιοδοξία, η αναπηρία, η λήθη, η διαφορετικότητα. Πόσες και πόσες ακόμα έννοιες και ιδέες περιλαμβάνει αυτή η σπάνιας ομορφιάς αφήγηση που τυλίγει μέσα της την ίδια τη ζωή!
Ήταν τότε που… σ’ ένα νεανικό δωμάτιο διάβασα «χώρος ελεύθερης διέλευσης ονείρων» κι άκουσα έναν νέο να λέει «τα όνειρά μας αργοπεθαίνουν». […] Και κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης σ’ ένα σχολείο, ένα παιδί μού είπε σχεδόν απαιτητικά: «Πρέπει να υπάρχουν ονειροφύλακες. Αλλιώς τα όνειρά μας κινδυνεύουν τα χαθούν για πάντα.» όπως είχε εξομολογηθεί η Αγγελική Δαρλάση σε συνέντευξή της στον Γιώργο Κιούση και την Ελευθεροτυπία.
Ήταν τότε που κάποιοι έβλεπαν νέους να μην ονειρεύονται και μεγάλους να τους φυτεύουν λειψά όνειρα στα μάτια. Μια εποχή Ολυμπιακών Αγώνων που έψαχναν το νόημά τους σε μια χώρα που το είχε χάσει προ πολλού…
Για αναγνώστες από 10 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Διακρίσεις
Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2005
Με μια ματιά
- Με λυρισμό, ένταση και διεισδυτικότητα συναισθημάτων, η Αγγελική Δαρλάση υπογράφει ένα σύγχρονο παραμύθι, ένα διαχρονικό, “με καθολικότητα και παγκοσμιότητα” όπως το χαρακτήρισε ο Ευγένιος Τριβιζάς παραμύθι, που δεν διαφέρει διόλου από τον πραγματικό κόσμο, με τους δυνατούς και τους ισχυρούς, με τους αδύναμους και περιφρονημένους ανθρώπους, με το φως και το σκοτάδι, το επίκεντρο και το περιθώριο. Η συγγραφέας μας μεταφέρει σ’ έναν κόσμο φανταστικό, με στοιχεία από την πραγματικότητα αλλά και ισχυρούς συμβολισμούς. Τι θα ήταν ο άνθρωπος χωρίς όνειρα;
- Η Αγγελική Δαρλάση κατόρθωσε το σπάνιο, το δεύτερο βιβλίο να είναι τουλάχιστον ισάξιο με το πρώτο. Ένα ασυνήθιστο, σύγχρονο, αλληγορικό παραμύθι για παιδιά και εφήβους (και… όχι μόνο) που διαβάζεται απνευστί ενώ βρίθει συμβολισμών που καλύπτουν ένα απίσταυτα ευρύ φάσμα της ζωής μας. Προκαταλήψεις, στεροτυπικές κατατάξεις, εμείς και οι άλλοι, τα όνειρα που πεθαίνουν και μαζί τους παίρνουν κι εσένα, η ανάγκη των νέων να ονειρεύονται τα δικά τους όνειρα, οι Εφιάλτες, οι φόβοι, ο ρατσισμός, η ματαιοδοξία, η αναπηρία, η λήθη, η διαφορετικότητα. Πόσες και πόσες ακόμα έννοιες και ιδέες περιλαμβάνει αυτή η σπάνιας ομορφιάς αφήγηση που τυλίγει μέσα της την ίδια τη ζωή!
Το Soundtrack του βιβλίου
Η μελαγχολία της ευτυχίας- Μάνος Χατζιδάκις
Μυστικά παραμύθια-Γ. Βαρσαμάκης
Χορός σε 11/8 – Μάνος Χατζιδάκις
Σιγά, η πατριδα μου κοιμάται – Διονύσης Σαββόπουλος
TAYTOTHTA | |
---|---|
Τίτλος: | Οι Ονειροφύλακες- Βιβλία 1 & 2 (επίτομη έκδοση) |
Συγγραφέας: | Αγγελική Δαρλάση |
Εικονογρ. εξωφύλλου: | Kanellos Cob |
Εκδόσεις: | Πατάκη, Νοέμβριος 2021 |
Διορθώσεις: | Αντωνία Κιλεσσοπούλου |
Σελιδοποίηση: | Κωνσταντίνος Καπένης |
Σελίδες: | 456 |
Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
ISBN: | 978-960-16-4863-7 |