Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 4+ (target 5-7) – Picture Book για παιδιά+
Όλοι μας χρειαζόμαστε κάπου-κάπου μια βουτιά στην ελευθερία και στο καινούργιο, μετά από την οποία η ρουτίνα και η πειθαρχία μας φαίνονται υπέροχες.
André Maurois
Ευφυές!
Περί τίνος πρόκειται
“Από τώρα και στο εξής κι αυτό είναι διαταγή, δεν επιτρέπεται κανείς να περάσει τη γραμμή“! Η διαταγή του στρατηγού προς τον φρουρό ήταν σαφέστατη! Κανείς να μην περάσει απέναντι. Η δεξιά σελίδα ανήκει στον στρατηγό, κανείς δεν έχει δουλειά εκεί, ο στρατηγός θα μπει στην ιστορία όποτε εκείνος κρίνει.
Το πλήθος όλο και πυκνώνει. Διαμαρτύρονται. Ήπια στην αρχή. Απορούν με την παράλογη εντολή. Ο φρουρός είναι κάθετος: “Λυπάμαι. Ακολουθώ εντολές“. Ο κόσμος έχει γεμίσει ασφυκτικά την αριστερή σελίδα. Ξαφνικά, μια μπάλα πέφτει στη δεξιά σελίδα. Μπόινγκ, μπόινγκ… Δυο παιδιά τρέχουν να την πιάσουν. Ακολουθεί γενική σύρραξη. “Εντάξει, περάστε. Όμως, μην πείτε σε κανέναν ότι σας άφησα” τους λέει ο φρουρός. Μέχρι που εμφανίζεται ο στρατηγός με εντεκαμελή φρουρά οπλιτών και δίνει εντολή να συλλάβουν τον απείθαρχο φρουρό που επέτρεψε αυτό το χάος. Το πλήθος έχει τη δική του απάντηση!
Εστιάζοντας
Είναι ένα από τα λίγα βιβλία που μετατρέπουν κάθε σαλόνι (δισέλιδο) του βιβλίου στον αποκλειστικό καμβά εξέλιξης της ιστορίας. Οι σελίδες του βιβλίου δεν αποτελούν απλώς το σκηνικό διαδραμάτισης αλλά καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη και κατάληξη της ιστορίας. Να θυμίσω το εκθαμβωτικό Ένας τοίχος στη μέση του βιβλίου (The Wall in the Middle of the Book, 2018) του Τζον Εϊτζί, όπου ένας τοίχος στη μέση ακριβώς του βιβλίου δημιουργούσε δύο πλευρές, όπου η δεξιά ομολογούνταν πως είναι επικίνδυνη και δεν έπρεπε επ’ ουδενί να βρεθεί ο ήρωας σε αυτήν.
Στο Daqui ninguém passa του 2014 (Μην περάσεις τη γραμμή!, Μικρή Σελήνη, 2022) της Πορτογαλίδας Isabel Minhós Martins έχουμε μια αντίστοιχη σχέση με τις σελίδες. Ο στρατηγός έδωσε εντολή στον φρουρό να μην περάσει κανείς στη δεξιά σελίδα, γιατί είναι δική του, γιατί θέλει την ησυχία του ο άνθρωπος και γιατί πολύ απλά ζει και αναπνέει για να βάζει όρια, για να διατάζει και να βλέπει τις διαταγές του να εκτελούνται δίχως να κρίνονται από το πόπολο. Ο στρατηγός εκπροσωπεί την εξουσία και μάλιστα την απολυταρχική της εκδοχή, καθώς επιστρέφει να συλλάβει τον φρουρό, ο οποίος είδε και απόειδε και άφησε το πλήθος να κάνει το κέφι του στη δεξιά σελίδα. Ο αυταρχισμός της εξουσίας, η ανίχνευση της ελαστικότητας των ορίων από το πλήθος, η οργή του κόσμου έναντι του στρατηγού και συνολικά ενάντια σε κάθε κακώς εκτελούμενη εξουσία και η πανηγυρική αποκαθήλωση του στρατηγού σε δεξιά και αριστερή σελίδα είναι οι παράμετροι που αποτυπώνει έξοχα η συγγραφέας.
Η πολυχρωμία και ποικιλομορφία του κόσμου -που αριθμεί εξήντα και πλέον πρόσωπα- ως προς τη σύνθεση και την προσέγγιση στον φρουρό, η ένταξη των οπλιτών φρουρών του στρατηγού στο τελικό πάρτι αποκαθήλωσης, η αφετηρία της επανάστασης που ήταν τα παιδιά και το τυχαίο γεγονός της μπάλας είναι μερικοί μόνο από τους συμβολισμούς που καλούν τον αναγνώστη να αποκωδικοποιήσει και να προχωρήσει σε δικές τους σκέψεις. Ο παραλογισμός και η θέση ανεξήγητων ορίων θα είναι πάντα αιτία για αντίδραση.
Η συγγραφέας που γεννήθηκε τη χρονιά της Επανάστασης των Γαριφάλων στην Πορτογαλία (25 Απριλίου 1974) που έριξε την 48ετή δικτατορία του Σαλαζάρ, του μακροβιότερου φασίστα στην Ευρώπη, ενδέχεται όχι μόνο να επηρεάστηκε αλλά να αποτυπώνει αυτήν ακριβώς την επανάσταση, όπου λαός και στρατιώτες αναμείχθηκαν σε ένα σώμα ουσιαστικά.
Ασύλληπτης ομορφιάς δουλειά έχει κάνει ο εικονογράφος Bernardo P. Carvalho. Η αποτύπωση όλου αυτού του πλήθους με εκφραστικότητα, παιδικότητα, κόμικ διάθεση, εύθραυστα μολύβια και έντονα χρώματα, η σταδιακή μεταμόρφωση της άδειας δεξιάς σελίδας και η ανάταξη των σελίδων βήμα βήμα είναι κάποιες από τις πιο σημαντικές όψεις που είδα στην εικονογράφησή του. Σπουδαία δουλειά.
Να σημειώσω, επίσης, την ένταξη των λιγοστών λέξεων και φράσεων μέσα σε ασυνήθιστα χρωματιστά text frames που έδιναν ένταση στα ρηθέντα και σημαινόμενα.
Για αναγνώστες από 4-4,5 περίπου ετών.
Εκδόσεις Μικρή Σελήνη.
Διακρίσεις
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Μην περάσεις τη γραμμή! |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Daqui ninguém passa |
| Συγγραφέας: | Isabel Minhós Martins |
| Εικονογράφος: | Bernardo P. Carvalho |
| Εκδόσεις: | Μικρή Σελήνη, Μάιος 2022 |
| Μετάφραση: | Μαριάννα Ψύχαλου |
| Τυπογραφία: | Άννα Σαπουντζή |
| Σελίδες: | 36 |
| Μέγεθος: | 22,5 X 26,5 |
| ISBN: | 978-618-56-8902-5 |
