Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 17+ — Μυθιστόρημα για ενήλικες
Πρώτα αισθανόμαστε. Ύστερα κατακρημνιζόμαστε.
Τζέιμς Τζόυς, Finnagans Wake
ΜακΓιούαν σε μαθήματα ζωής, ιστορίας και σκέψης.
Περί τίνος πρόκειται
B’ παγκόσμιος πόλεμος. Τέλειωσε το 1945. Τα απόνερά του, όμως, θα εξακολουθήσουν για πολλές δεκαετίες. Κι αυτά τα απόνερα, ακολουθεί ο Ίαν ΜακΓιούαν στο μυθιστόρημά του Μαθήματα που έχει λάβει αρκετές διθυραμβικές κριτικές, ενώ πολλοί κριτικοί το ξεχώρισαν ως το καλύτερό του των τελευταίων δύο δεκαετιών.
Μέσα από τα μαθήματα και τις ιστορίες των ηρώων του, ο ΜακΓιούαν στήνει κάδρα με φόντο ιστορικά γεγονότα που καθόρισαν εξελίξεις και έκοψαν την ανάσα σε ολόκληρο τον πλανήτη: η Κρίση του Σουέζ το καλοκαίρι του 1956 στην Αίγυπτο μετά την εθνικοποίηση της διώρυγας του Σουέζ μεταξύ συνασπισμένων δυνάμεων Ισραήλ, Γαλλίας και Αγγλίας κατά της Αιγύπτου, η 13ήμερη Κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962 μεταξύ Σοβιετικών και Αμερικανών, η αντιστασιακή αντιναζιστική οργάνωση εντός Γερμανίας «Λευκό Ρόδο» με το άδοξο τέλος το 1943, το πυρηνικό ατύχημα στον αντιδραστήρα αρ. 4 του Τσερνόμπιλ στις 26 Απριλίου του 1986, η πτώση του Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεμβρίου 1989 μετά από 38 χρόνια και η κατάρρευση του κομμουνιστικού μπλοκ της ανατολικής Ευρώπης, το Brexit και ο Νάιτζελ Φάρατζ, η Covid-19 και τα διαδοχικά λοκντάουν, η υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συνθήκες φτώχειας και η οικονομική κρίση που εντάθηκε το 2010 σε συνδυασμό με την τραπεζική απληστία, η προσφυγική κρίση που επίσης εντάθηκε τα τελευταία χρόνια λόγω των πολεμικών κυρίως συγκρούσεων αλλά και της φτωχοποίησης, τα κυβερνητικά σκάνδαλα και οι αστοχίες διακυβέρνησης παγκοσμίως.
“Έφτασε από τη βόρεια Αφρική στο Λονδίνο με τους γονείς του στα τέλη του καλοκαιριού του 1959. Οι πάντες παρπονιούνταν για τη θερμοκρασία- μόλις 37 βαθμοί και μιλούσαν για καύσωνα, καινούρια λέξη για τον Ρόλαντ”.
Είναι μια περιήγηση εβδομήντα περίπου ετών που εκκινεί από τις παρυφές της συμφωνίας της Γιάλτας και φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Κεντρικός ήρωας είναι ο Ρόλαντ Μπέινς που τον παραλαμβάνουμε μικρό, να εγκαταλείπει την προστατευτική αγάπη της μητέρας του, πηγαίνοντας εσωτερικός σ’ ένα περίεργο οικοτροφείο.
“Πέντε μέρες μετά τα ενδέκατα γενέθλιά του, οι γονείς του τον πήγαν σ’ έναν δρόμο κοντά στο Ουότερλου, όπου περίμεναν τα πούλμαν. Ένα απ’ όλα προοριζόταν για τους καινούριους μαθητές. Ο αποχαιρετισμός ήταν αμήχανος. Ο πατέρας του τον χτύπησε στην πλάτη, η μητέρα του δίστασε να τον αγκαλιάσει και τελικά του πρόσφερε μια συγκρατημένη εκδοχή αγκαλιάς, την οποία εκείνος δέχτηκε αδέξια, από φόβο τι μπορεί να σκέφτονταν τα άλλα αγόρια”.
Εκεί προσελκύει το ενδιαφέρον της δασκάλας του πιάνου, της Μίριαμ Κορνέλ. Είναι μια συνάντηση κομβική, καθοριστική, καρμική σχεδόν.
“Ποτέ δεν του πέρασε από το μυαλό να ρωτήσει τα άλλα αγόρια που έκαναν πιάνο μαζί της πώς τους συμπεριφερόταν. Η δική του δεσποινίς Κορνέλ ανήκε σ’ έναν ιδιωτικό κόσμο, ξέσωρο από εκείνο των φίλων του και του σχολείου. Ποτέ δεν ήταν μητρική ή στοργική μαζί του, αλλά μάλλον απόμακρη, κάποτε ακόμα και ακατάδεκτη”.
Θα περάσουν είκοσι πέντε χρόνια, μέχρι η Γερμανίδα γυναίκα του Ρόλαντ να εξαφανιστεί αφήνοντάς τον μόνο με τον επτά μηνών γιο τους. Είμαστε αίφνης στο 1986, το Τσερνόμπιλ έχει σκορπίσει τρόμο σε μια εποχή που δεν υπήρχαν social media. Και τότε ο Ρόλαντ αποφασίζει να ψάξει όλα εκείνα που δεν γνωρίζει. Κι αυτή η αναζήτηση θα τον οδηγήσει στα βάθη της οικογενειακής του ιστορίας.
Ο ΜακΓιούαν διασυνδέει τους κυματισμούς της παιδικής, της εφηβικής ηλικίας και της ενηλικίωσης, μέσα σε πολύπλοκα, μεγεθυμένα σε ένταση και σημασία, ιστορικά περιβάλλοντα και επιτάσσει έννοιες που δεν μπορούν να μην απασχολήσουν άνθρωπο: η μοναξιά και η φιλία, η θλίψη, ο πόνος, η ανυπακοή και η τιμή, ο έρωτας, η αγάπη και το σεξ, ο γάμος, η δέσμευση, το βάρος της πατρότητας, η οικογένεια σε διάφορες εκδοχές της, η τέχνη, η λογοτεχνία και η μουσική και η ισχύς τους στον άνθρωπο, η πίστη στην ευρεία της έκταση, το λάθος και η συγχώρεση, ο κίνδυνος, η τυχαιότητα, η αμφιβολία, η ελπίδα και η διάψευση προσδοκιών, ο θάνατος, η απώλεια και ο θρήνος. Σε αυτές εστιάζει ο ΜακΓιούαν, αφήνοντας πίσω από αυτές, άλλες δεκάδες ζεύξεις της ηθικής και της σκέψης των ανθρώπων, την ευθραυστότητα της ύπαρξης, υπαινιγμούς και σημαινόμενα για τη ρευστότητα και την αξία των στιγμών στη ζωή, ανακλήσεις του παρελθόντος που υπεισέρχεται στο τώρα μας, στον σημερινό εαυτό μας.
Ο στροβιλισμός της ιστορίας συναντά των στροβιλισμό των ανθρωπίνων ζωών. Ο Ρόλαντ εξελίσσεται κάτω από το βάρος της τυχαιότητας, των οικογενειακών του καταβολών (τυχαιότητα θα το πεις ξανά) και της Ιστορίας, όπως αυτή μετενσαρκώνεται στον μεγάλο αντίκτυπο, άλλοτε με απεχθή τερατομορφισμό, άλλοτε με πιο προνομιακές για τον ενδιαφερόμενο γεωμετρίες.
Είναι μεγάλο σε όγκο. Είναι μαθήματα ζωής. Οι υπομονετικοί αναγνώστες θα βρείτε μεγάλο βάθος στο κινηματογραφικό γύρισμα του ΜακΓιούαν.
Για αναγνώστες από 17 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Είπαν για το βιβλίο
«Στο βιβλίο αυτό, απ’ άκρη σ’ άκρη, ο ΜακΓιούαν δείχνει με σπαραχτικό τρόπο τους ήρωές του να αναμετριούνται με κρίσιμες στιγμές της Ιστορίας, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν τις φουρτούνες της προσωπικής τους ζωής. Κι αυτό είναι που συγκινεί βαθιά τον αναγνώστη». Publishers Weekly
«Τα Μαθήματα επιτυγχάνουν αριστοτεχνικά τον πρωταρχικό τους στόχο, να αποτυπώσουν τη συνύφανση της “κοινότοπης και θαυμαστής” όψης της παγκόσμιας ιστορίας και της καθημερινής ζωής». Daily Telegraph
«Οι ήρωες του ΜακΓιούαν διδάσκονται, όπως κι ο ίδιος άλλωστε, ένα διαφορετικό μάθημα, το μάθημα του χρόνου που περνά. Η δε απόσταση που χωρίζει τον Ρόλαντ από τον Ίαν ΜακΓιούαν δεν είναι μεγαλύτερη από ένα φύλλο χαρτί». Die Zeit
«O ΜακΓιούαν, καταγράφοντας την ιστορία μιας ζωής γεμάτης απογοητεύσεις, κάνει μια ενδοσκόπηση. Συλλαμβάνει με την ίδια δύναμη τον νεανικό πόθο και τη θλίψη των γηρατειών. Όπως συμβαίνει με όλα τα σπουδαία μυθιστορήματα, τα όποια “μαθήματα” δεν είναι ούτε διδακτικά ούτε απόλυτα». Financial Times
«Εκτενές χρονικά κι όμως οικείο, γεμάτο τρυφερότητα, το τελευταίο μυθιστόρημα του ΜακΓιούαν είναι ένα σύγχρονο έπος που εκτυλίσσεται με φόντο τα γεγονότα-ορόσημα της ιστορίας του περασμένου αιώνα κι εξετάζει τα σημάδια που αφήνουμε ο ένας στον άλλον». The Bookseller
«Ίσως το καλύτερο μυθιστόρημα του ΜακΓιούαν της τελευταίας εικοσαετίας». New Statesman
Απόσπασμα
Δείτε απόσπασμα εδώ
Το Soundtrack του βιβλίου
Take me back to dear old Brighty
Pack up your troubles in your old kit bag
 |
|
|---|---|
| TAYTOTHTA | |
| Τίτλος: | Μαθήματα |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Lessons |
| Συγγραφέας: | |
| Υπεύθυνη έκδοσης: | Σταύρη Ιωαννίδου |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Ιούνιος 2023 |
| Μετάφραση: | Κατερίνα Σχινά |
| Επιμέλεια-Διόρθωση: | Γιώργος Ανδρικόπουλος |
| Σελιδοποίηση: | Χριστίνα Κωνσταντινίδου |
| Σελίδες: | 688 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
| ISBN: | 978-618-07-0518-8 |
