Η Μεγάλη Βιβλιο-Ανασκόπηση 2019 του ELNIPLEX

Το 2019 ήταν μια χρονιά που βημάτισε στον απόηχο της Αθήνας ως Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου και όσα αυτή η μεγάλη τιμή συμπαρέσυρε. Αρκετές ήταν οι εκδηλώσεις και οι πρωτοβουλίες φορέων και οργανώσεων όπως η GreekIbby (Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου), ενώ εκδοτικά διανύουμε ακόμα ένα μεταβατικό στάδιο όπου εκδότες και δημιουργοί, αναζητώντας νέες τάσεις, τόλμησαν κάποια καινούρια πράγματα, μείωσαν την μεγάλη παραγωγή σε αρκετά πολυπαιγμένα θέματα της τελευταίας πενταετίας και γενικότερα άνοιξαν κάποιους δρόμους σε καινούριες ιδέες, δίχως να λείπει ο συντηρητισμός σε κάποιες περιπτώσεις, ο οποίος όμως έχει μικρύνει αισθητά σε σύγκριση με 5-10 χρόνια πίσω.

Οι παραδοσιακές αφηγηματικές και αισθητικές γραμμές έχουν υποχωρήσει και οφείλουμε να τις αφήσουμε όλοι ακόμα πιο πίσω. Νέες ιδέες, νέα εκδοτικά σχήματα, πολυτροπικά πρότζεκτ και κάποιες αξιοθαύμαστες ιδέες σε λογοτεχνία, εκπαιδευτικό και εκλαϊκευμένα επιστημονικό βιβλίο θα οδηγήσουν την εξέλιξη του παιδικού και εφηβικού βιβλίου, παραμερίζοντας τον ανώφελο/ετοιματζίδικο (όταν είναι τέτοιος) διδακτισμό αλλά και άλλες παρωχημένες συντεταγμένες. Τα παιδιά θέλουν το νέο, το φρέσκο, το ειλικρινές, το ελεύθερο περισσότερο από την κατήχηση και τα καλούπια που τους φτιάχνουμε.

Αυτή η εκδοτική τόλμη που δειλά δειλά έχει διαφανεί, πρέπει να συνεχιστεί και να καλπάσει. Και για την αισθητική αναβάθμιση της υπόθεσης “βιβλίο” και την ποσοτική και ποιοτική αύξηση του αναγνωστικού κοινού και για να αποκτήσει το βιβλίο έναν πιο ενεργό ρόλο στη ζωή των νέων Ελλήνων.

Με την απώλεια του Θάνου Μικρούτσικου να κλυδωνίζει το ελληνικό σύμπαν και τους αποχαιρετισμούς στον μεγάλο καλλιτέχνηνα συγκλονίζουν, η βιβλιο-ανασκόπηση του 2019 ξεκινά με αυτό το σημάδι επάνω της…

Η Αθήνα παρέδωσε την σκυτάλη της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου στην Σάρτζα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στις 21 Απριλίου με μια τελευταία εκδήλωση στο Κερατσίνι. Τις προηγούμενες 365 μέρες, διοργανώθηκαν και πραγματοποιήθηκαν πάνω από 600 δράσεις και εκδηλώσεις, γεμάτες μουσική, ποίηση, παρουσιάσεις, εργαστήρια, ομιλίες, θέατρο κινηματογράφο, περιπάτους, εκθέσεις, Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Και γεμάτες βιβλία, σε μια αναμφίβολα μεγάλη επίθεση φιλαναγνωσίας και τέχνης όπου τα βιβλία έφτασαν σε πολλές γειτονιές, οι δημιουργοί ταξίδεψαν ελάχιστα χιλιόμετρα από τα σπίτι μας, δεκάδες εκδηλώσεις μας χτύπησαν την πόρτα. Καταφέραμε να δώσουμε μια καλή ώθηση στο βιβλίο; Τα προσεχή 4-5 χρόνια θα φανεί αν θα αξιοποιηθεί αυτή η ευκαιρία.

Πέρα από αυτό το κεντρικό γεγονός, είχαμε:

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Μια σπουδαία εκδοτική κίνηση από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος στη Μ. Βρετανία με τη δημιουργία ενός imprint, ένα παράρτημα έκδοσης βιβλίων για παιδιά μεταφρασμένα στα αγγλικά για το πολυπληθές αγγλόφωνο κοινό παγκοσμίως, με την επωνυμία Faros Books και έδρα το Λονδίνο και κυκλοφορία όπως Ο Γύρος του κόσμου σε 80 μέρες ή ποιος είναι πιο πλούσιος από τον Αντώνη Παπαθεοδούλου σε εικονογράφηση της Ίριδας Σαμαρτζή και το πολυβραβευμένο “Οχ χταπόδι λάθος πόδι” του Αντώνη Παπαθεοδούλου σε εικονογράφηση του Πέτρου Μπουλούμπαση.

Το Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ προσέφερε στις 11 Ιανουαρίου μια ανοιχτή ξενάγηση στην εικαστική έκθεση Black in white: Το βιβλίο στην τέχνη που εντάσσεται στο ρεύμα της book art, η Εθνική Βιβλιοθήκη τίμησε στις 31 Ιανουαρίου τον ιστορικό της εκπαίδευσης Αλέξη Δημαρά, το Ελληνικό Τμήμα της IBBY σε συνεργασία με το Κυπριακό Τμήμα διοργάνωσαν την 3η εβδομάδα Κύπριων λογοτεχνών παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας, η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου σε συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ έτρεξαν την πρωτότυπη πρωτοβουλία Love2read2gether, όπου κάλεσαν το κοινό να χαρίσει του Αγίου Βαλεντίνου βιβλία στους αγαπημένους του, το Industrial Gas Museum Shop του Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων εγκαινίασε το Σάββατο 23 Φεβρουαρίου το δικό του Book Lab, ένα μοναδικό διαδραστικό εργαστήριο από την Μαργαρίτα Κωτσίνη όπου μάθαμε για τα στάδια δημιουργίας του βιβλίου και φτιάξαμε το δικό μας βιβλίο, ενώ την επόμενη μέρα το βιβλίο «Παραμύθια της Ίμβρου» της Εύης Τσιτιρίδου (Εκδ. Σαϊτη) και ο μουσικός δίσκος «Ούτε να σ’ αρνηθώ μπορώ, ούτε να σε ξεχάσω» παρουσιάστηκαν από κοινού στον σύλλογο Ιμβρίωνσε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση όπου παρέστη και ο Γιώργος Νταλάρας.

ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ

Στον Φλαμανδό συγγραφέα Bart Moeyaert απονεμήθηκε στις 2 Απριλίου το Βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν 2019, ένα από τα δύο σημαντικότερα βραβεία παιδικής λογοτεχνίας παγκοσμίως. Για το βραβείο ήταν υποψήφιοι και πέντε Έλληνες, ανάμεσα σε 246 υποψηφίους από 64 χώρες: ο Ευγένιος Τριβιζάς , ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος, ο Αντώνης Παπαθεοδούλου, η Γιολάντα Πατεράκη και η Κύπρια Μαρία Πυλιώτου. Κοντά τους, συνυποψήφιος, ο οργανισμός Library4All με την σπουδαία φιλαναγνωστική δράση σε όλη την Ελλάδα, ο οποίος στις 18 Σεπτεμβρίου συμπλήρωσε έξι χρόνια συνεχούς και συνεπούς προσφοράς.

“Τα βιβλία μας βοηθούν να μη βιαζόμαστε” ήταν το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2019 (2 Απριλίου), ένα κείμενο και αφίσα του φημισμένου Λιθουανού Kęstutis Kasparavičius, το οποίο μετέφρασε η επίτιμη Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος κ. Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου.

Την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, για έβδομη συνεχή χρονιά, το Παλαιό Φάληρο έγινε ένας βιβλιότοπος για τα παιδιά με πολλές δράσεις και παρουσία συγγραφέων και άλλων δημιουργών, ο Τομέας Παιδαγωγικών του ΙΕΚ ΑΚΜΗ στην Αθήνα σε συνεργασία με τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, διοργάνωσαν το Σάββατο 6 Απριλίου την Ημερίδα «Παίζω, Μαθαίνω, Δημιουργώ με ένα βιβλίο οδηγό», το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και η A.R.A. Ελλάδας, Φίλοι της βιβλιοδετικής τέχνης, συνδιοργάνωσαν την Παρασκευή 19 Απριλίου ημερίδα με τίτλο Βιβλίο: οι άνθρωποι και οι τέχνες του στο ιστορικό αρχείο ΠΙΟΠ.

Τέλος, με τίτλο Earth (Γη), η Nasa προσφέρει δωρεάν σε όλους ένα e-book θέλοντας να θυμίσει σε όλους τις ομορφιές του πλανήτη μας.

ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ-ΙΟΥΛΙΟΣ

Κεντρικό γεγονός του Μαΐου ασφαλώς η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης όπου μεταφέρθηκε η ομαδική εξαιρετική έκθεση Σπίτι | Home που επιμελήθηκε η Θεοδώρα Αραμπατζή με έργα 25 εικονογράφων (Κ. Βερούτσου, Μ. Δεληβοριά, Κ. Ματαθία Κόβο, Α. Κυριτσόπουλος, Έ. Λαδά, Θ. Μιμηλάκη, Μ. Μπαχά, Π. Μπουλούμπασης, Α. Ραζής, Ί. Σαμαρτζή, Ν. Σταματιάδη, Φ. Στεφανίδη, Φ. Τίκκου κ.α.) με θέμα την έννοια του σπιτιού. Εκδηλώσεις πολλές για οργανωμένες επισκέψεις μαθητών σχολείων, αλλά και ανοιχτές στο κοινό. Την έκθεση επισκέφτηκαν πολλοί δημιουργοί, όπως οι Θοδωρής Κούκιας, Δημήτρης Μελικέρτης, Ματίνα Παναγιωτελίδου, η ομάδα Κοπέρνικος, Εύη Τσιτιρίδου, Έλσα Μυρογιάννη, Θοδωρής Παπαϊωάννου, Περικλής Δουβίτσας, Βασίλης Παπαθεοδώρου, ενώ στο Σαββατοκύριακο 11 και 12 Μαΐου είδαμε τον Γερμανό συγγραφέα του Δράκου Καρύδα Ίνγκο Ζίγκνερ, τον εικονογράφο Νικόλα Ανδρικόπουλου, τον Βαγγέλη Ηλιόπουλο, τον Αντώνη Παπαθεοδούλου με Τα κύματα της Έλλης, Ραφτάκο των λέξεων και Χαριστική Βιβλιοθήκη με τον Δικαίο Χατζηπλή, την Tatyana Feeney με τις φοβερές Κάλτσες του κυρ-Λύκου, την παρουσίαση και εργαστήρι των Μαϊτέ Λαμπουντίγκ και Εύης Γεροκώστα, την Κατερίνα Κρις με τον ολόφρεσκο Φραντζ Κλάφτα, τον Δημήτρη Τσιλινίκο με Τη ζωή με τον μπαμπά, την Λήδα Βαρβαρούση με την Λούνα, τον Τζερόνιμο Στίλτον, τον Ανέστη Ποϊράζη με τα Φεγγαροπαιχνιδίσματα κ.α.

Ειδική μνεία αξίζει το 2ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου Αστυπάλαιας που συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Αστυπάλαιας και η δράση ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΑΙΖΕΙ και από τις 5 ως τις 10 Ιουνίου αγκάλιασε την πεταλούδα του Αιγαίου χαρίζοντας σπουδαίες στιγμές. Τα εύσημα στην ψυχή της διοργάνωσης συγγραφέα Φωτεινή Κωνσταντοπούλου. Να σημειωθεί και ο ενδιάμεσος σταθμός, το 1^ο Παιδικό Φεστιβάλ Υγείας και Διατροφής που έλαβε χώρα στις 3 και 4 Φεβρουαρίου στο όμορφο νησί και υποστηρίχτηκε από την Blue Star Ferries και τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων Δημοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου Αστυπάλαιας. Εκεί, μαγειρική, γιόγκα, παρουσιάσεις βιβλίων, οικογενειακή συμβουλευτική για τη βελτίωση της οικογενειακής διατροφής και παιχνίδια με ζογκλέρ έδωσαν σε μικρούς και μεγάλους την ευκαιρία για διασκέδαση, ψυχαγωγία και μάθηση.

Σχολική βιβλιοδράση που αξίζει την εκτίμηση όλων είναι κατά τη γνώμη μας οι Βιβλιοφωλιές του 1^ου Νηπιαγωγείου στα Λουτρά της Αιδηψού στη Βόρεια Εύβοια. Οι εμπνευστές της δράσης τοποθέτησαν σε διάφορα σημεία της πόλης μικρές δανειστικές και ανταλλακτικές βιβλιοθήκες, τις «βιβλιοφωλιές» τους, σηματοδοτώντας μία μοναδική διαδρομή ανάγνωσης!

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

«Διαβάζουμε παρέα!» ήταν ο τίτλος της εκδήλωσης από το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ που γιόρτασε στις 8 Σεπτεμβρίου την Παγκόσμια Ημέρα Γραμματισμού με μεγαλόφωνες αναγνώσεις παιδικών βιβλίων σε 10 γλώσσες στο πλαίσιο της καμπάνιας EUROPE READS του ευρωπαϊκού δικτύου EURead, με την υποστήριξη του ELNIPLEX που ήταν εκεί με τον νου και την καρδιά.

Στις 18 Σεπτεμβρίου το Library4All, ένα τρανό σημείο αναφοράς για κάθε σχολείο συμπλήρωσε 6 χρόνια, έχοντας χαρίσει πλέον 75.050 βιβλία σε 1.830 σχολεία σε όλη την Ελλάδα, 100.000 βιβλία σε περισσότερους από 300 φορείς, κοινωνικές υπηρεσίες, ιδρύματα που φιλοξενούνται παιδιά, περισσότερα από 7.000 ξενόγλωσσα βιβλία σε δομές προσφύγων και σχολεία που φοιτούν προσφυγόπουλα και 500 βιβλία σε 6 Παιδιατρικά Νοσοκομεία.

Στις 17 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε ότι η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος και ο Αντώνης Παπαθεοδούλου είναι υποψήφιοι για το βραβείο Astrid Lindgren 2020, ενώ Οι Αθηναϊκές Διαδρομές Βιβλίου επέστρεψαν στις 19 Οκτωβρίου με Λότη Πέτροβιτς, Κωστή Παπαγιώργη, Ρέα Γαλανάκη κ.α.

Τον Οκτώβριο ξεκίνησε η Eποικοδομητική συνεργασία ΙΒΒΥ Ελλάδας και Αζερμπαιτζάν.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Υπέροχη η ευχετήρια κάρτα της GreekIbby για τις δύο Ελληνίδες υποψήφιες για το βραβείο Χ. Κ. Άντερσεν 2020, Μαρία Παπαγιάννη και Ίριδα Σαμαρτζή, όμορφη η πρωτοβουλία «Διαβάζω & Μοιράζομαι» όπου 150 βιβλία ταξίδεψαν στις 11 Δεκεμβρίου ελεύθερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Περισσότερες από 28 δωρεάν δράσεις για μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς περιλαμβάνονται στην σπουδαία πρωτοβουλία Μήνας Εφηβείας των εκδόσεων Πατάκη με ένα εντυπωσιακό πρόγραμμα, με επίκεντρο πάντα τους εφήβους, τις ανησυχίες και τα ενδιαφέροντά τους, έξοχα και ατμοσφαιρικά τα Λογοτεχνικά Χριστούγεννα 2019, η διαφήμιση των εκδόσεων Πατάκη με 16 συγγραφείς… εν ώρα υπηρεσίας!

Οι εκδόσεις Μεταίχμιο συνεργάζονται με την ένωση μη κερδοσκοπικών σωματείων και ιδρυμάτων «Μαζί για το Παιδί» ενισχύοντας το έργο της με τη δράση Με ένα βιβλίο δίνεις χαρά.

Οι εκδόσεις Μάρτης ανακοίνωσαν την επανακυκλοφορία του εξαντλημένου και ασύγκριτου Νοτούρνο, συνταγές για όνειρα της Isol (συνέντευξη).

Ξεχώρισαν ακόμα, τα Παραμυθένια Χριστούγεννα στη Δανειστική Βιβλιοθήκη «Καίτη Λασκαρίδη», η αναζήτηση εθελοντών 4-8 ετών από την ΚΕΔΜΑ και την βιβλιοθήκη επιμορφ. συλλόγου Νέας Μάκρης για την δημιουργίας μιας διαδραστικής μουσικής παράστασης με αφορμή το βιβλίο “Η Αγέλαστη Πολιτεία και οι Καλικάντζαροι”, τα «Παιχνίδια Πολιτισμού» που διοργάνωσε το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στο Μάτι το διήμερο 14 – 15 Δεκεμβρίου, όπου Αργυρώ Πιπίνη, Μαίρη Μπιρμπίλη, Κατερίνα Δερματά, Ηρώ Παπαμόσχου, Αρετή Καράμπελα, Ελένη Πριοβόλου διάβασαν στα παιδιά.

Τα βραβεία της GreekIbby, του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 2019 σε συγγραφείς, εικονογράφους, μεταφραστές και φορείς άνοιξαν το χορό στις 30 Μαρτίου 2019 με το έξοχο Το αγόρι που διάβαζε στις κότες παραμύθια της Σοφίας Μαντουβάλου, το πανέμορφο Ζαχρά και Νικόλας: οι ιστορίες τους των Σοφίας Πανίδου και Cabassa Mariona, το αλληγορικό παραμύθι από τα παλιά Οι Ψηλοκάραβοι της Γεωργίας Γαλανοπούλου, τον Μικρό Μονομάχο της Βασιλικής Νευροκοπλή, Τα δάκρυα του Καραγκιόζη της Ναννίνας Σακκά – Νικολακοπούλου, το υπέροχο Ο πόλεμος που έσωσε τη ζωή μου της Kimberly Brubaker Bradley σε μετάφραση Στέλλας Κάσδαγλη, το Η γυναίκα που κοιμάται της Εύης Γεροκώστα για την εικονογράφηση της Μάριας Μπαχά και το Χαρίλαος; Τι όνομα είναι αυτό; της πρωτοεμφανιζόμενης Κατερίνας Λαγού, να διακρίνονται και να λαμβάνουν τα βραβεία. Είχαν προηγηθεί στις 17 Μαρτίου οι βραχείες λίστες.

Στις 10 Απριλίου ανακοινώθηκε για δεύτερη χρονιά από το ELNIPLEX Η Χρυσή Λίστα 2019 με τα καλύτερα βιβλία για παιδιά 0-7 ετών με τα 15 καλύτερα βιβλία για παιδιά 0-3 ετών και τα 40+2 καλύτερα βιβλία για παιδιά 4-7 ετών, ενώ στις 20 του ίδιου μήνα ανακοινώθηκε Η Χρυσή Λίστα 2019 με τα καλύτερα βιβλία για παιδιά 8-16 ετών και λίγο μετά Η Χρυσή Λίστα 2019 με 20 κορυφαία βιβλία γνώσεων για παιδιά. Πρόκειται για μια ετήσια λίστα-θεσμό που αποτελεί το πλέον πολυδιαβασμένο άρθρο για το παιδικό και νεανικό βιβλίο (66 χιλιάδες αναγνώσεις το 2018, 42 χιλιάδες το 2019 μόνο τα βιβλία 0-7). Επίσης, την 1η Νοεμβρίου το ELNIPLEX ανακοίνωσε ότι Οι Χρυσές Λίστες 2020 θα ανακοινωθούν στις 19 και 26 Απριλίου 2020, αργότερα από κάθε άλλη χρονιά δηλαδή, για λόγους αξιοπιστίας και της εμπλοκής μέλους του σε σημαντική επιτροπή βραβείων.

Στις 8 Οκτωβρίου η Διεθνής Παιδική και Νεανική Βιβλιοθήκη του Μονάχου (Internationale Jugendbibliothek, München), η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη διεθνούς παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας παγκοσμίως ανακοίνωσε τα 200 καλύτερα βιβλία για το 2019 (εκδοτικό έτος 2018), ανάμεσα στα οποία 4 ελληνικά και 1 κυπριακό. Η διάκριση White Ravens 2019) αποδόθηκε στο πρώτο βιβλίο της έξοχης, πνευματώδους σειράς Μικρά Γατικά “Περικλής και Ασπασία” της Αργυρώς Πιπίνη που εικονογράφησε ευρηματικά η Ιφιγένεια Καμπέρη, από τις εκδόσεις Πατάκη, το λυρικό μανιφέστο αγάπης και απίθανης ομορφιάς Αν της Αγαθής Δημητρούκα (συνέντευξη) που εικονογράφησε μοναδικά ο Καταλανός Tassies, από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, ένα από τα καλύτερα βιβλία γνώσεων για νέους όλων των εποχών, το 2651 ημέρες δικτατορίας της Μαρίζας Ντεκάστρο σε εικονογράφηση Βασίλη Παπαγεωργίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και το θεατρικής δομής young adult μυθιστόρημα Τη νύχτα που έσβησαν τ’ αστέρια, του Βασίλη Παπαθεοδώρου από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Κοντά τους το κυπριακό “Η κίτρινη κουβέρτα της ευτυχίας” της Μαρίνας Μιχαηλίδου-Καδή σε εικονογράφηση Βασίλη Κουτσογιάννη από τις εκδόσεις Τελεία.

Στις 10 Οκτωβρίου απονεμήθηκαν τα Βραβεία Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2018 και το 2019 με νικητές τον Αυστριακό συγγραφέα Πέτερ Χάντκε ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2019 και την Πολωνή συγγραφέα Όλγκα Τοκάρτσουκ που τιμήθηκε με το αντίστοιχο για το 2018.

Στις 23 Μαΐου το Public ανακοίνωσε Τα δέκα δημοφιλέστερα για τα βραβεία Public 2019, τα βραβεία βραβείων Public 2019 τα οποία απονεμήθηκαν στις 13 Ιουνίου στα βιβλία «Το Μυστικό Βιβλίο του Μπλε Κύκλου», του Αντώνη Παπαθεοδούλου (εκδ. Παπαδόπουλος), το «Αντάμα», του Θοδωρή Παπαϊωάννου (εκδ. Ίκαρος) και το «Όλα Ξεκίνησαν Όταν Μου Έφεραν τον Ζαχαρία», της Βέρας Πρατικάκη (εκδ. Ψυχογιός)

Το ηλεκτρονικό περιοδικό Αναγνώστης ανακοίνωσε τις δικές του βραχείες λίστες στις 21 Μαΐου και απένειμε στις 10 Ιουνίου τα βραβεία του στο ανυπέρβλητο Αν, της Αγαθής Δημητρούκα και του Tassies (εκδ. Καλειδοσκόπιο) για το καλύτερο παιδικό εικονογραφημένο βιβλίο, στον Κυριάκο Χαραλαμπίδη με την ενδιαφέρουσα συλλογή ποιημάτων για παιδιά Σαλιγκάρι και φεγγάρι, επίσης των εκδόσεων Καλειδοσκόπιο, στην Ελένη Γερουλάνου με το τρυφερό, συγκινητικό Ένας αρκούδος μια φορά των εκδόσεων Πατάκη και στον Βασίλη Παπαθεοδώρου με το δυνατό, σκληρό Τη νύχτα που έσβησαν τ’ αστέρια των εκδόσεων Καστανιώτη.

Τα κρατικά βραβεία λογοτεχνίας στις 15 Σεπτεμβρίου ανακοίνωσαν τις βραχείες λίστες λογοτεχνίας 2018 (για βιβλία του 2017) και 4 μέρες μετά ανακοίνωσαν τους νικητές των κρατικών βραβείων λογοτεχνίας 2018 όπου βραβεύτηκαν το βιβλίο του Γιώργου Κ. Παναγιωτάκη Λέσχη αλλόκοτων πλασμάτων, βιβλίο 2. Όταν ήρθαν για εμένα, εκδόσεις Πατάκη, το Στη μύτη του κουταβιού μια ακριδούλα… Χαϊκού για τις τέσσερις εποχές από τις εκδόσεις Νεφέλη των Seng Soun Ratanavanh (εικονογράφηση) και Ροδούλας Παππά (κείμενα), ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος, για το βιβλίο Θωμάς Q.BIT. Ταξιδιώτης στο κάτοπτρο του χρόνου, εκδόσεις Πατάκη και η Μαρίζα Ντεκάστρο για το βιβλίο Λίγο πριν… λίγο μετά το 1821, Ένας κόσμος σε κίνηση, από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο. Στις 8 Οκτωβρίου ανακοινώθηκαν τα κρατικά βραβεία λογοτεχνικής μετάφρασης για το 2018.

Στις 9 Σεπτεμβρίου το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ ανακοίνωσε ότι προτείνει Το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού για το Διεθνές Βραβείο Προώθησης της ανάγνωσης IBBY-Asahi Reading Promotion Award 2020, ενώ στις 5 Δεκεμβρίου ανακοίνωσε την προκήρυξη για τα Βραβεία Προώθησης της Φιλαναγνωσίας 2020 σε φυσικά πρόσωπα και φορείς που προωθούν τη φιλαναγνωσία.

Βραβεία έδωσαν και άλλοι φορείς όπως η Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά (64ος Διαγωνισμός 2019) σε συγγραφείς, εικονογράφους και σχολεία, τα ΕΒΓΕ για την εικονογράφηση βιβλίων κ.α.

ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ-ΙΡΙΔΑ ΣΑΜΑΡΤΖΗ: Το 2020 φέρνει στο επίκεντρο δυο σπουδαίες Ελληνίδες δημιουργούς, την συγγραφέα Μαρία Παπαγιάννη (συνέντευξή της μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς της εδώ) και την εικονογράφο Ίριδα Σαμαρτζή που είναι υποψήφιες για το Παγκόσμιο Βραβείο Λογοτεχνίας για παιδιά και νέους Hans Christian Andersen Award 2020 #HCAΑ2020, #HCAAgreeknominee.

Η Μαρία Παπαγιάννη, με τη σειρά Πες το μ’ ένα παραμύθι, φέρνει κλασικά βιβλία που έγραψαν ιστορία με μια σπάνια προσέγγιση. Οι περιπέτειες του Νιλς Χόλγκερσον της Σέλμα Λαγκερλέφ και Τα ασημένια πατίνια της Μέρι Μέιπς Ντοντζ έρχονται και η συγγραφέας αποδεικνύει πως όλα μπορεί να ειπωθούν κι αλλιώς και μάλιστα με έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο τρόπο. Εδώ το μήνυμα της Μαρίας Παπαγιάννη για την Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας στις 9 Φεβρουαρίου που εικονογράφησε η Ίρις Σαμαρτζή και ταξιδεύει σε όλες τις γωνιές της γης, όπου υπάρχουν Έλληνες, με τη βοήθεια της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού. #greeklangday #ημέρα_ελληνικής_γλώσσας #GreekIBBY.

Η Ίριδα Σαμαρτζή, μέλος και της επιτροπής των βραβείων της GreekIbby για τα βραβεία του 2020 (εκδόσεις 2019), μετά τα Ανέβα επίπεδο, Αντάμα, Ένας αρκούδος μια φορά, Σας παρακαλώ μην το διαβάσετε, Στα κύματα της Έλλης, Η ελαφίνα της Κερύνειας, ο Κάπρος του Ερύμανθου, ο Τομ Σόγερ και το Μυστικό βιβλίο του Μπλε Κύκλου του 2018, εικονογράφησε φέτος τα Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, Η σχολή των Ροβινσώνων ή πώς να τα έχεις όλα και Μικρές κυρίες ή Ένα παραμύθι για τέσσερα κορίτσια αληθινά (σειρά Μικρά Μεγάλα Κλασικά), όλα του Αντώνη Παπαθεοδούλου και των εκδόσεων Παπαδόπουλος. Μια εικονογράφος που στέκεται στο πιο υψηλό επίπεδο παγκοσμίως.

KITTY CROWTHER: Από τις 30 Μαϊου ως τις 2 Ιουνίου βρέθηκε στην Ελλάδα η μοναδική εικονογράφος και συγγραφέας Kitty Crowther η οποία παραχώρησε μία εξαιρετική συνέντευξη στο ELNPLEX και την Ανέζα Κολόμβου στην οποία μίλησε για το βιβλίο της “Ο φίλος μου ο Τζιμ” (εκδ. Μάρτης), τις ευαισθησίες της, την αγάπη της στη διαφορετικότητα και την τέχνη, τους προβληματισμούς της για τις κοινωνικές διακρίσεις, την ελευθερία και τη μεγάλη της πίστη στην ανθρωπιά.

PHILIPPE LECHERMEIER: Στην Ελλάδα βρέθηκε και ο σπουδαίος Γάλλος συγγραφέας Φιλίπ Λεσερμέιερ στο οποίο ανήκουν οι αγαπημένες Πριγκίπισσες άγνωστες και ξεχασμένες. Ο συγγραφέας παραχώρησε μια σούπερ συνέντευξη στο ELNIPLEX και την Ανέζα Κολόμβου και μίλησε για την ανάγκη να επανεφεύρουμε τους εαυτούς μας και να εκπαιδεύσουμε τους αναγνώστες, το «ζωντάνεμα» των βιβλίων, το ρόλο των εκπαιδευτικών, τον εγκλωβισμό της φαντασίας και πολλά άλλα.

ΑΛΚΗ ΖΕΗ: Το Megaron Plus και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ διοργάνωσαν την εξαιρετική βραδιά «Ο Μεγάλος Περίπατος της Άλκης» αφιερωμένη στην Άλκη Ζέη, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου παιδικού μυθιστορήματός της Ένα παιδί από το πουθενά, ενώ τα 95α γενέθλια της συγγραφέα γιόρτασαν οι εκδόσεις με φίλους και αναγνώστες στον Πολυχώρο Μεταίχμιο το Σάββατο 14 Δεκεμβρίου. Στα 95 της η Άλκη Ζέη εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αναφοράς για την ελληνική λογοτεχνία με την πνευματική της διαύγεια και ακμαιότητα. Όπως έγραψε χαρακτηριστικά η Μαίρη Μπιρμπίλη στην παρουσίαση του νέου της βιβλίου, “χωρίς διάθεση για εξαντλητική ανάλυση και διδακτισμό η Άλκη Ζέη γράφει έναν ακόμα «μεγάλο περίπατο» στο σήμερα”.

ΣΟΦΙΑ ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ: Έγραψε ένα από καλύτερα βιβλία των τελευταίων ετών, Το αγόρι που διάβαζε στις κότες παραμύθια (εκδόσεις Πατάκη), ένα αριστουργηματικό βιβλίο για τη θλιβερή πραγματικότητα σχετικά με τη μόρφωση των κοριτσιών στον πλανήτη και αποκάλυψε στη Μαίρη Μπιρμπίλη το μυστικό/Book Secret που κρύβεται σε αυτό “για έναν καλύτερο και πιο αισθητικό κόσμο για τον άνθρωπο…“. Ξεχωριστό και το βιβλίο της Η Πεταλούδα της Σκιάς από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗ: Εικονογράφησε φέτος “Το κροκοδειλάκι που έγινε λιβάδι“, του Χρήστου Μπουλώτη (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο) για το οποίο έγραψε book secret στο ELNIPLEX “Ό,τι και να γράψει ο Χρήστος, βρίσκει ένα τρόπο και γίνεται αληθινό…”καθώς και το Ο γάτος που έφυγε με τα χελιδόνια, επίσης του Χρήστου Μπουλώτη, που έκανε την ξεχωριστή εικονογράφο να κάνει μια από τις πιο όμορφες εκμυστηρεύσεις της χρονιάς: “Το βιβλίο αυτό, το περίμενα είκοσι χρόνια. Στην τελικά ιστορική κάρτα που έλαβα από τα χέρια του Χρήστου στις 29 του Γενάρη του 1999 διαβάζω κατά λέξη: «…οι γάτες που ’βαλες μπρος στο Εθνικό Μουσείο δεν είναι παρά το μικρό προοίμιο των όσων θα επακολουθήσουν παραμυθικά: Ο γάτος που έφυγε με τα χελιδόνια κι ύστερα Ο γάτος της οδού Σμολένσκη. Μόνο στρώσου στη δουλειά…».” Όλο το κείμενο της  Φωτεινής Στεφανίδη Εγώ για το βιβλίο μου εδώ.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ: ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος κάνει στάση στο ELNIPLEX με το εξαιρετικό Τα βράδια ονειρεύομαι ότι είμαι σπίτι μου και συγκινεί με την θλιμμένη Καρυάτιδα του Μουσείου της Ακρόπολης που… δεν βρίσκεται εκεί. Φέτος, πρόσθεσε το παραμυθένιο ΟΛΑ μπορείς να τα ζήσεις σε ένα βιβλίο, την έκθεση «Ο ΑΛΛΟΣ ΕΓΩ»: 20 ζωγράφοι για τον Βαγγέλη Ηλιόπουλο και την θεατρική παράσταση Η Έμπνευση μου είπε…παραμύθια να σας πω! που υπέγραψε φέτος στον Πολυχώρο ΠΡΩ! ΔΕ! ΤΡΙ!

DANIEL EGNEUS: Έχει δεκάδες σπουδαίες συνεργασίες στο ενεργητικό του με συγγραφείς όπως ο θρυλικός Neil Gaiman, μεγάλες εταιρίες όπως η Chanel, τα H&M, η Lufthansa, ενώ το 2018 ζωγράφισε το εξώφυλλο του νέου δίσκου του Rod Stewart (Bllod Red Roses). Στη συνέντευξή “Αν αγαπάς κάτι πολύ, δεν ρωτάς τον εαυτό σου γιατί το κάνεις αυτό” που του πήραμε στο θέατρο Πόρτα αφορμή είχαμε την μοναδική Αγγελίνα της Ξένιας Καλογεροπούλου (εκδ. Μάρτης). Κι εκεί ο αέναος ταξιδευτής και παρατηρητής των πάντων, ο μποέμ πολίτης της Ευρώπης, Ντάνιελ Εγκνέους μας είπε πολλά από τον υπέροχο κόσμο του.

ΝΙΚΟΛΑΣ ΡΩΣΣΗΣ: η πενταλογία τού Pearseus τον κατέταξε μεταξύ των 1.000 πιο επιτυχημένων συγγραφέων φαντασίας στην Άμαζον (Η.Π.Α.). Και από πέρσι, ένα μοναδικό αγόρι καθηλώνει με τη φαντασία του τους μικρούς αναγνώστες. Είναι η σειρά Μυστήρια Χαμόγελα που μετρά ήδη δύο εξαίρετα βιβλία, Το Ατρόμητο Χαμόγελο και Το Χαμόγελο της Γάτας (εκδ. Πατάκη). Στη συνέντευξή του στο ELNIPLEX “Όταν η ανάγνωση γίνεται σαν αγγαρεία, πώς περιμένουμε το παιδί να την αγαπήσει;” ήταν απολαυστικός.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ: Ο ψυχίατρος, παιδοψυχίατρος, ψυχαναλυτής Αθανάσιος Αλεξανδρίδης με την συνέντευξή του στο ELNIPLEX “Βασικό έργο κάθε ανθρώπου είναι να δημιουργεί τον εαυτό του” και κυρίως με τα τρία βιβλία του στις εκδόσεις Ίκαρος από την σχολή γονέων πραγματικά καθηλώνει με το συγκροτημένο πλήθος στοχασμών και γνώσεων που καταθέτει. Σπουδαία συνέντευξη πραγματικά.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΡΑΓΚΕΣΚΑΚΗ: μια από τις πιο σπουδαίες συγγραφείς της χώρας, κυκλοφόρησε το δέκατο βιβλίο της, την Υπόγεια Εκδρομή, κι εμείς δεν χάσαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε μαζί της για αυτήν την άκρως πρωτότυπη ξενάγηση στον κόσμο της υπόγειας νεοελληνικής τέχνης με όχημα τις λέξεις και την λογοτεχνική ποιότητά της. Συνέντευξη: “Το μετρό θα μπορούσε να είναι και ένα λαϊκό αναγνωστήριο”.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΙΑΝΝΙΣΗΣ: Πέρσι ήταν ο Άρνε Νταλ με τη μοναδική συνέντευξή του στο ELNIPLEX, φέτος ήταν η σειρά του “Έλληνα Νταλ” ή “Νέσμπο”, του Βαγγέλη Γιαννίση να δώσει την αύρα του αστυνομικού μυστηρίου και της Σκανδιναβίας. Με τη συνέντευξή του “Μέσα από τις ιστορίες μου πλησιάζω το φόβο, τον κοιτώ και με κοιτά κατάματα”, μια σπουδαία πένα της αστυνομικής λογοτεχνίας μας αποκαλύπτεται.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΑΣΛΑΜ: ο συγγραφέας και συνθέτης του “Γαργαληστή”, του “Αγησίλαγου” και άλλων σπουδαίων μουσικών και μη παραμυθιών και ιστοριών, με αφορμή το cd “Λέω να πετάξω”, μια υπέροχη αλληγορική ιστορία και δέκα ολοκαίνουρια, εμπνευσμένα τραγούδια, μιλάει στο ELNIPLEX για Τα παιδιά που όταν αμφιβάλλουν σκέφτονται ή ρωτούν, για την ιστορία της Ζωής και το μεγάλο κόκκινο μπαλόνι που της χάρισαν και άλλα όμορφα ταξίδια.

ΕΛΕΝΗ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΥ: Έγραψε ένα από τα πιο διαφορετικά βιβλία της χρονιάς, το Ένας αρκούδος μια φορά (εκδόσεις Πατάκη), μια τρυφερή ιστορία με αφορμή τα 20.000 παιχνίδια τα οποία δώρισε στο Μουσείο Μπενάκη η ερευνήτρια, συλλέκτρια και συντηρήτρια παιχνιδιών Μαρία Αργυριάδη. Περισσότερα από 240 παιχνίδια αυτής της συλλογής τα οποία εκτίθενται πλέον στο Μουσείο Μπενάκη Παιχνιδιών, στον Πύργο Κουλούρα, στο Φάληρο, βρίσκουν τη θέση τους στις σελίδες αυτής της ιδιαίτερης έκδοσης την οποία εικονογράφησε η Ίρις Σαμαρτζή. Και μια υπέροχη εξομολόγηση της Ελένης Γερουλάνου στο ELNIPLEX: “Αφορμή του αρκούδου στάθηκε η φιλία του πατέρα μου με τη Μαρία Αργυριάδη”.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΝΕΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ| Internationale Jugendbibliothek, München | ΘΕΟΔΩΡΑ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ: η υπεύθυνη του ελληνόγλωσσου τομέα της Διεθνούς Βιβλιοθήκης Νεότητας του Μονάχου σε μια μεγάλη συνέντευξη-αφιέρωμα στην μεγαλύτερη βιβλιοθήκη διεθνούς παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας παγκοσμίως, η οποία φέτος συμπληρώνει 70 χρόνια παρουσίας και προσφοράς. Δείτε το σπουδαίο αυτό αφιέρωμα εδώ.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΝΤΖΑΡΗ: “Μία, το αόρατο κορίτσι”, Ένα ζήτημα ζωής και θανάτου, Η Μι, ο Μο και το Ούφο, Το μαύρο μπαούλο και φέτος η Αδέσποτη Πόλη, που σε παρασύρει κυριολεκτικά σαν ορμητικό ποτάμι. Μια από τις καλύτερες εκπροσώπους της λογοτεχνίας του φανταστικού στο πλέον ώριμο και εξαίρετο δείγμα δουλειάς της. Με τη συνέντευξή της “Την ανάγκη να κρατήσουμε λίγη φύση κοντά μας τη βλέπουμε ξεκάθαρα στα παιδιά” την γνωρίσαμε ακόμα καλύτερα.

ΕΦΗ ΛΑΔΑ: το ΟΛΑ μπορείς να τα ζήσεις σε ένα βιβλίο, του Βαγγέλη Ηλιόπουλου και το κατάδικό της “Οι μέρες της Σιωπής (εκδ. Πατάκη)“, στάθηκαν η αφορμή για μια όμορφη συνομιλία μαζί της. “Οι ιστορίες σαν παιδί μου πρόσφεραν όσα δεν θα μπορούσα να συναντήσω με άλλον τρόπο”. Φέτος εικονογράφησε ακόμη την Βιβλιοθήκη του Τίποτα (εκδ. Μίνωας) της Μαρίας Ρουσάκη και Το μαγαζάκι με τα φιλιά (εκδ. Μεταίχμιο) της Αλεξάνδρας Μητσιάλη.

ΕΥΤΥΧΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΗ: με το Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο, πρώτο της νέας σειράς μυστηρίου για παιδιά «Πιτσιμπουίνοι- Τα πρώτα μου μυστήρια» σε εικονογράφηση της Σοφίας Τουλιάτου, η Ευτυχία Γιαννάκη έδειξε ότι αυτοί οι χαριτωμένοι πιγκουινόμορφοι τύποι θα έχουν πολύ δρόμο. Όταν ήρθε και το δεύτερο βιβλίο Εξαφάνιση στο Πίτσι Πίτσου, έγινε προφανές ότι δεν πρόκειται για μία ακόμα σειρά βιβλίων για παιδιά. Και μια επίσης πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη της συγγραφέα εδώ: “Για τα παιδιά έχει μεγαλύτερη σημασία η διαδρομή, από την Ιθάκη”. Ευτυχία Γιαννάκη. Θα μας απασχολήσει πολύ και στο βιβλίο για παιδιά αυτό το όνομα.

ΑΛΚΗΣΤΗ ΧΑΛΙΚΙΑ: με το νέο της βιβλίο, Τα Παπούτσια των Άλλων (εκδ. Ίκαρος), καταδεικνύει ότι τα θέματα που απασχολούν το παιδικό βιβλίο την τελευταία πενταετία, όπως η εν-συναίσθηση, μπορούν να βρουν ένα αυθεντικά λογοτεχνικό, βιωματικό και πρωτότυπο μονοπάτι να περπατήσουν κοντά μας. Με τα δικά μας παπούτσια και με των άλλων. Συνέντευξη: “Η δυνατότητα να κατανοούμε τους άλλους είναι ένα παρεξηγημένο είδος ευφυΐας”

ΦΩΤΕΙΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: Η ιδιαίτερη αγάπη και η ευαισθησία της στο θέμα των προσφύγων την οδήγησαν να γράψει το εικονογραφημένο βιβλίο “Μέσα από τα μάτια τους, 12 παιδιά, 12 ιστορίες, 12 όνειρα για το αύριο!” (2017, “Ελληνοεκδοτική”). Το καλοκαίρι του 2017 επισκέφτηκε την Αστυπάλαια, μαγεύτηκε από το τοπίο και είχε την ιδέα να δημιουργήσει ένα φεστιβάλ με σκοπό να συμβάλει στην εξάλειψη του αποκλεισμού που βίωναν αυτά τα παιδιά. Κάπως έτσι, το καλοκαίρι του 2018 πραγματοποιήθηκε το 1^ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου, ενώ φέτος συνέβη το θαύμα για δεύτερη χρονιά. Συνέντευξη: “Όταν υπάρχει θέληση και όραμα όλα είναι δυνατόν να συμβούν”

ΑΝΕΣΤΗΣ ΠΟΪΡΑΖΗΣ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ: ο συγγραφέας και ο εικονογράφος του βιβλίου “Φεγγαροπαιχνίδισματα” μιλούν στο ELNIPLEX για την παράσταση στο Ω2 Πρότυπο Μουσικό Εργαστήρι της Θεσσαλονίκης που ξεστράτισε δημιουργικά και έγινε εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά. Συνέντευξη εδώ.

ΤΑΤΙΑΝΑ ΖΩΓΡΑΦΟΥ: μπορεί να είναι κατά βάση συνθέτης (και σπουδαία μάλιστα), ωστόσο η Τατιάνα Ζωγράφου μιλάει ενίοτε και μέσω των βιβλίων, όπως το Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ-Βασίλης. Στη συνέντευξή της “…για να ξαναδώσουμε στα παιδιά την παιδική τους ηλικία” μας είχε απασχολήσει πάντως η εμφάνισή της στο 4ο Bobos Arts Festival στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: έχοντας όραμα να δημιουργήσει ένα νέο σχολείο, ανοιχτό στην κοινωνία, με ενσυναίσθηση για τα ζώα και σεβασμό απέναντι στα υπέροχα αυτά πλάσματα, η Κατερίνα Παπαποστόλου, δασκάλα από το 2008 στο Δημοτικό Σχολείο Πλατάνου Πρασινάδας του νομού Ημαθίας, επισκέπτεται με τις Ζω.Ε.Σ. της σχολεία σε όλη την Ελλάδα και προωθεί τη φιλοζωία με σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα. Συνέντευξη: “Τα ζώα είναι η πιο αγνή φύση και η πιο αθώα πλευρά του εαυτού μας”

ΒΙΚΥ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ: Στις 30 Ιουλίου, το ELNIPLEX έχει την τιμή να ανακοινώσει στο πανελλήνιο ότι η νηπιαγωγός Βίκυ Ξανθοπούλου, που υπηρετεί τη δημόσια εκπαίδευση στο διθέσιο Ολοήμερο Νηπιαγωγείο της Ποταμιάς Θάσου, κέρδισε με το ευφάνταστο περιοδικό αναγνωστικών εμψυχώσεων “Παίζουμε βιβλίο” το διεθνές βραβείο Ελευθερίας μέσω του γραμματισμού The Freedom Through Literacy Award. Η Βίκυ Ξανθοπούλου (συνέντευξη), σίγουρα το πρόσωπο της χρονιάς στην εκπαίδευση, που είχε προηγουμένως σαρώσει τα εγχώρια βραβεία από το θεσμό των Education Leaders Awards και από το Ελληνικό Τμήμα της IBBY, επανήλθε στις διακρίσεις και στο τέλος της χρονιάς, αφού στις 14 Δεκεμβρίου βραβεύθηκε στο Ντουμπάι, καθώς κατέκτησε το βραβείο διδασκαλίας Excellence in Teaching – Teacher of the Year (“Αριστεία στην Διδασκαλία- Εκπαιδευτικός της χρονιάς”) του Διεθνούς Οργανισμού AKS.

Τα μυστικά των βιβλίων φανερώνονται για ακόμα μία χρονιά στο ELNIPLEX από πολλούς δημιουργούς. Ο Γιώργος Κ. Παναγιωτάκης εγκαινίασε τη νέα στήλη του ELNIPLEX “Εγώ για το βιβλίο μου” με ένα έξοχο κείμενο για τους ήρωες της Βαλχάλα, της νέας ηρωίδας του τρίτου βιβλίου της σειράς “Λέσχη Αλλόκοτων Πλασμάτων” (εκδόσεις Πατάκη) που μαγεύει εφήβους και μεγαλύτερους αναγνώστες, ο εικονογράφος Πέτρος Μπουλούμπασης έγραψε για το νέο βιβλίο του Δημήτρη Τσιλινίκου “Η Ζωή με τον μπαμπά“ (εκδ. Επόμενος Σταθμός), το οποίο εικονογράφησε, η Παναγιώτα Στρίκου-Τομοπούλου έγραψε για το βιβλίο της Στο τικ τακ του ρολογιού (εκδ. Μεταίχμιο) και η Γιώτα Αλεξάνδρου για το βιβλίο της “Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου” (εκδ. Ελληνοεκδοτική).

Μυστικά μας φανέρωσαν για τη στήλη Book Secret ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Book Secret για το Τα βράδια ονειρεύομαι ότι είμαι σπίτι μου (εκδ. Παιδική Νομική Βιβλιοθήκη), η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Book Secret για το Ο χορός του μαύρου πελαργού (εκδ. Πατάκη), η Αργυρώ Πιπίνη Book Secret για το Καλοκαίρι στο κουτί (εκδ.Παπαδόπουλος), η Μαρία Παπαγιάννη, Book Secret για το “Πες το με ένα παραμύθι…Οι περιπέτειες του Νιλς“ (εκδ. Πατάκη), ο Σπύρος Γιαννακόπουλος, Book Secret για το Αλλόκοσμος Επισκέπτης (εκδ. Πατάκη), η Άντρη Αντωνίου, Book Secret για το Πώς να μη σας ερωτευτεί ο κολλητός σας (εκδ. Πατάκη), η Ελένη Γερουλάνου, Book Secret για το Ένας αρκούδος μια φορά (εκδ. Πατάκη), ο Φίλιππος Φωτιάδης, Book Secret για το Μπαμπά, μπορούμε να πάρουμε σκύλο αντί για μυρμήγκι; (εκδ. Μάρτης), ο Δημήτρης Μελικέρτης, Book Secret για το Ουφόψαρα- Στα πέρατα του σύμπαντος (ΝΟΕ 2018, εκδ. Πατάκη), ο Γιώργος Γρηγοράκης Book Secret για το Το τρανζιστοράκι (εκδ. Πατάκη), η Ματίνα Παναγιωτελίδου, Book Secret για το Μια τηγανιά πατάτες (ΟΚΤ 2018, εκδ. Καστανιώτη), η Λίνα Μουσιώνη Book Secret για το Το μαγικό κλειδί (εκδ. Ελληνοεκδοτική), ο Γιώργος Μπουμπούσης, Book Secret για το βιβλίο Γράμμα στον μπαμπά και τη μαμά που μαλώνουν (εκδ. Ελληνοεκδοτική), η Κατερίνα Ζωντανού, Book Secret για το Τα μαγικά της Κυριακής (ΟΚΤ 2018, εκδ. Μεταίχμιο), η Φραντζέσκα Αλεξοπούλου-Πετράκη, Book Secret για το βιβλίο Αλλαγές(εκδ. Διάπλαση), η Μαριέττα Κόντου, Book Sexret για το βιβλίο Συγγνώμη, μπορώ να πω κάτι; (εκδ. Μεταίχμιο), ο Γιώργος Χατζόπουλος Book Secret στο ELNIPLEX για το βιβλίο Νι Πι ο τελευταίος πειρατής του Αιγαίου και το νερό της ζωής (εκδ. Πατάκη), ο Φαίδων Κυριάκου, Book Sexret για το Όνειρο Χριστουγέννων (εκδ. Μάρτης), η Λίλη Λαμπρέλλη, Book Sexret για το Εσύ τι λες πολύτιμο πως είναι, της Λιλής Λαμπρέλλη (εικ.: Κέλλυ Ματαθία-Κόβο, εκδ. Πατάκη), η Εύη Τσιτιρίδου-Χριστοφορίδου Book Sexret για το Ψίθυροι στην αμμουδιά (εικ. Έδη Κοκκινάκη, εκδ. Καλειδοσκόπιο), η Ειρήνη Γιαβάση, Book Secret για το Η Νεφέλη, ο κύριος Μ και τα Ρομποφρίξ 181 (εκδ. Πατάκη), o Βασίλης Κουτσιαρής Book Secret για το Τα φανταστικά μου ταξίδια“ (εκδ. Μίνωας), η Σταυρούλα Παγώνα Book Secret για το Οι περιπέτειες της Βούλας στο Κόκκινο Βιβλίο (εκδ. Ελληνοεκδοτική, η Ελένη Μπετεινάκη Book Secret για το “Ο Σιγανός… ένα σκιάχτρο με ψυχή (εκδ. Ελληνοεκδοτική και η Φωτεινή Βασιλείου Book Secret για το Μια άδεια κουβαρίστρα (εκδ. Μίνωας).

Κάθε θάνατος έχει το δικό του βάρος, το δικό του βεληνεκές. Το 2019 πέθαναν η σημαντική μυθιστοριογράφος της ελληνοκυπριακής λογοτεχνίας και πρώτη εκφωνήτρια του Ραδιοφωνικού Σταθμού Κύπρου Ήβη Μελεάγρου σε ηλικία 91 ετών (4 Ιανουαρίου), ο ιστορικός, φιλόλογος και δοκιμιογράφος Σαράντος Καργάκος σε ηλικία 82 ετών (14 Ιοανουαρίου), ο τιμημένος με βραβείο Πούλιτζερ συγγραφέας Ράσελ Μπέικερ (21 Ιανουαρίου), η συγγραφέας

Ρόμαμουντ Πίλτσερ σε ηλικία 95 ετών (6 Φεβρουαρίου), ο ηθοποιός Φαίδων Γεωργίτσης σε ηλικία 80 ετών (1 Μαρτίου), ο ποιητής και πεζογράφος Μιχαήλ Μήτρας σε ηλικία 75 ετών (6 Μαρτίου), ο συγγραφέας, μεταφραστής και εικαστικός Πάνος Κουτρουμπούσης, εκπρόσωπος του λογοτεχνικού κινήματος μπιτ σε ηλικία 82 ετών (20 Μαρτίου), σε ηλικία 90 ετών ο συγγραφέας, ποιητής και φιλόλογος, ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, Λουκάς Κούσουλας, η συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας Γιώτα Φώτου σε ηλικία 62 ετών, ο Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης (“Τα Παιδιά ενός Κατώτερου Θεού”), τιμημένος με βραβείο Ολίβιε και με Τόνι Μαρκ Μέντοφ στα 79 του (23 Απριλίου), ο τιμημένος με Πούλιτζερ Αμερικανός συγγραφέας Χέρμαν Γουκ σε ηλικία 103 ετών (17 Μαϊου), ο εκδότης και συγγραφέας του παιδικού περιοδικού Μικρός Σερίφης Πότης Στρατίκης σε ηλικία 93 ετών (9 Ιουνίου), ο δημιουργός του διάσημου επιθεωρητή Μονταλμπάνο συγγραφέας Αντρέα Καμιλέρι σε ηλικία 93 ετών (17 Ιουλίου), η

εμβληματική εκπρόσωπος της αμερικανικής λογοτεχνίας Τόνι Μόρισον σε ηλικία 88 ετών (5 Αυγούστου), ο γλύπτης διεθνούς φήμης Takis, κατά κόσμον Παναγιώτης Βασιλάκης σε ηλικία 93 ετών (9 Αυγούστου), σε ηλικία 67 ετών ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και κριτικός κινηματογράφου Γιώργος Μπράμος (15 Αυγούστου), ο Έλληνας ποιητής και πεζογράφος Νάνος (Ιωάννης) Βαλαωρίτης σε ηλικία 98 ετών (13 Σεπτεμβρίου), η συγγραφέας Μαρία Γαρζώνη-Μαυρικίου σε ηλικία 98 ετών (10 Οκτωβρίου), ο σημαντικός κριτικός λογοτεχνίας Χάρολντ Μπλουμ σε ηλικία 89 ετών (14 Οκτωβρίου), ο Φινλανδός συγγραφέας Αρτό Πααζιλίνα σε ηλικία 76 ετών, η συγγραφέας αισθηματικής λογοτεχνίας Τζοάνα Λίντσεϊ (27 Οκτωβρίου), η συγγραφέας Κατερίνα Παπαδριανού (8 Νοεμβρίου), η ηθοποιός και τραγουδίστρια Σωτηρία Λεονάρδου σε ηλικία 78 ετών (10 Νοεμβρίου), η πρωτοπόρος Ακαδημαϊκός των φεμινιστικών σπουδών και συγγραφέας Μέριλιν Γιάλομ (20

Νοεμβρίου), η ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, Άννα Τσιλιγκίρογλου – Φαχαντίδου (26 Νοεμβρίου), ο συγγραφέας, παραγωγός θεάτρου και όπερας και μέλος των Beyond the Fringe Τζόναθαν Μίλερ σε ηλικία 85 ετών (27 Νοεμβρίου), η τραγουδίστρια των Roxette, Μαρί Φρέντρικσον σε εηλικία 61 ετών (10 Δεκεμβρίου) και ο μέγιστος Έλληνας συνθέτης Θάνος Μικρούτσικος σε ηλικία 72 ετών (28 Δεκεμβρίου) με τη σύζυγό του Μαρία Παπαγιάννη να ραγίζει καρδιές στην πολιτική κηδεία του μεγάλου συνθέτη.

Ας πάμε τώρα στην μεγαλύτερη ουσία αυτής της ανασκόπησης, που δεν είναι άλλη από τα βιβλία.

Μαγικό βιβλίο-κουκλοθέατρο με έξοχη, εκφραστική εικονογράφηση, λιτό κείμενο και μια φανταστική μαριονέτα για απόλυτη διάδραση με το βιβλίο Ο κακός ο λύκος είναι άρρωστος, των Ζαν Λερουά και Λορέν Σιμόν. Ευφυέστατα τα δύο βιβλιαράκια Καληνύχτα λιονταράκι και Καληνύχτα αρκουδάκι (εκδ. Μεταίχμιο) που έχουν ενσωματωμένο φακό με τον οποίο το παιδί εντοπίζει τους φίλους του και τους καληνυχτίζει και μαγικά τα δύο βιβλία Χαρούμενα γενέθλια και Φεγγαράκι μου λαμπρό της Νίκολα Σλέιτερ που έχουν έξοχες μουσικές και ένα καταπληκτικό φωτάκι να κλέβει στο τέλος τις εντυπώσεις. Ψάξε βρες! Ποιος είναι πού; από τον μάστορα βιβλίων για πολύ μικρά παιδιά Guido van Genechten (εκδ. Βιβλιοσκόπιο) με έννοιες χώρου και προσανατολισμού και όξυνση της παρατηρητικότητας των παιδιών, νέα βιβλία από την πολύ τρυφερή και συναισθηματική Κου Τάβη που ψάχνει για την τέλεια αγκαλιά! της Jannie Ho και τον Αρκουδάκο που είναι οδηγός στο ράλι!, του κορυφαίου Μπέντζι Ντέιβις και το σούπερ, πολυτροπικό και χαριτωμένο Πού είναι η κυρία πάπια; της Ίνγκελα Πέτερσον Αριένιους που επιστρέφει μετά τα Πού είναι η κυρία Ζέβρα;, Πού είναι ο κύριος Σκύλος;, Πού είναι ο κύριος Λιοντάρης; και Πού είναι η κυρία Πασχαλίτσα;(εκδ. Ίκαρος).

Πολύ όμορφες Ιστορίες με ήχους τα βιβλία Το μυστικό της σαβάνας και Τα φώτα του δάσους, της Ιρένα Τρεβιζάν, με πολύχρωμη ζωντανή εικονογράφηση και ελκυστικό, πολυτροπικό κείμενο με ήχους των ζώων και της φύσης και σούπερ δώρο Η Φάρμα με Βιβλίο και Μεγάλο Παζλ τριάντα κομματιών και συνολικού μεγέθους 62 Χ 45 εκατοστών (εκδ. Ψυχογιός). Πάντα με όμορφες προτάσεις ο Άξελ Σέφλερ που προτείνει για μικρά παιδιά το Ο αρκούδος των Χριστουγέννων, ένα βιβλίο με ανοιγόμενα παράθυρα που ακολουθεί έναν ξεχασμένο αρκουδάκο και ευχάριστες και ιδανικές για πολύ μικρά παιδιά Οι πρώτες μου χριστουγεννιάτικες μελωδίες όπου πατώντας το κουμπί ακούς τις πρώτες σου μελωδίες των Χριστουγέννων (εκδ. Πατάκης)! Με ήχους καιπολύ όμοφη αισθητική συνολικά είναι και Οι ιστορίες μου με ήχους όπου κλασικά βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας προσαρμόζονται για πολύ μικρά παιδιά με τετράγωνο σχήμα και ανθεκτικές σελίδες.

Μεγάλο ενδιαφέρον βρήκαμε στον Δεινόσαυρο Γκρρρ για παιδιά που αγαπούν τους  δεινοσαύρους καθώς περιέχει πάρα πολλά είδη δεινοσαύρων και με ελάχιστες λέξεις μας ξεναγεί εικονογραφικά στην ποικιλομορφία τους, στη νέα Λούνα- Μου αρέσει πολύ το ποδήλατο, της Λήδας Βαρβαρούση (εικ. Agnes Verboven) και στην σειρά Μικρός Έλιοτ του Mike Curato με δύο βιβλία, ένα στην Εξοχή το φθινόπωρο και ένα με το πνεύμα των Χριστουγέννων (Καλά Χριστούγεννα, μικρέ Έλιοτ)

Τέλος, για λίγο μεγαλύτερα παιδάκια, περίπου από 2 ετών μέχρι και κάπου 4,5-5, αγαπήσαμε τρία βιβλία, το Όχι, δεν χάθηκε το Μικρό Κουνέλι, του Τζον Μποντ, για τις μικρές και μεγάλες εμμονές των παιδιών και την αγάπη τους για την περιπέτεια, το όμορφο και εικαστικά φρέσκο Κύριλλος, ταξιδεύοντας για ένα χαμόγελο…, του Τιμ Χόπγκουντ (εκδ. Βιβλιοσκόπιο) και το Πού είναι η μπλούζα μου; της Νικόλα Σλέιτερ (μετ.: Αγαθή Δημητρούκα), ένα χαριτωμένο αντίστροφης μέτρησης/counting down βιβλίο.

Α. Τα μεταφρασμένα

Τον Ιανουάριο η χρονιά ξεκίνησε με την τρομερή Οδύσσεια Η Θάλασσα είδε του Τομ Πέρσιβαλ (εκδ. Ίκαρος), το πολύ χιουμοριστικό και καρτουνίστικο Ένα βουνό καρότα της Κέιτι Χάντσον (εκδ. Τζιαμπίρης) και το Ο Αρκούδος, το Πιάνο, ο Σκύλος και το Βιολί του Ντέιβιντ Λίτσφιλντ που γοητεύει για άλλη μια φορά με τον πιανίστα αρκούδο του. Μια χρονιά που ξεκινά με τέτοια θαυμάσια βιβλία, έχει και την ανάλογη συνέχεια.

Είχαμε την τύχη να ανταμώσουμε με αριστουργήματα, όπως Ο κήπος του Έβαν, του Μπράιαν Λις, για την φιλία, την αγάπη, την απώλεια, τον θρήνο που αυτή φέρνει, όπως το απίστευτης ομορφιάς Γραμμή 28, του Ντάβιντε Κάλι, ωδή πραγματική στον έρωτα και τους ανά τον κόσμο ανώμοτους λειτουργούς του, το επίσης απίστευτο Ο κηπουρός της νύχτας, των Τέρι και Έρικ Φαν που  ξεπερνούν ξανά τον εαυτό τους και μας μαγεύουν, το άρτι αφιχθέν και σπουδαίο φιλοσοφικά Το πρόβλημα με τα προβλήματα, της Ρέιτσελ Ρούνεϊ (εκδ. Επόμενος Σταθμός), που περιγράφει με ακρίβεια την ουσία των προβλημάτων, το απίθανης σύλληψης και εικαστικής εκτέλεσης Παλμίρ, του Ζιλ Μπομ (εικ.: Αμαντίν Πιού, εκδ. Διάπλαση), το άρτιο, απολαυστικό, συγκινητικό Τη νύχτα που τα φώτα άναψαν, του μάγου Ντέιβιντ Λίτσφιλντ (εκδ. Μικρή Σελήνη), το μοναδικό, εκστατικά λυρικό και τρυφερό βιβλίο του Έρικ Καρλ Παρακαλώ, μπαμπά, φέρε μου το φεγγάρι (εκδ. Καλειδοσκόπιο), που έρχεται ξανά μετά από 13 χρόνια, ο πολυτροπικός και πανέμορφος Πωλητής ευτυχίας, του μεγάλου μάστορα Ντάβιντε Κάλι και το υπέροχο Οι 12 Άθλοι του Ηρακλή, της Φρανσουάζ Ραχμίλ που συναρπάζει με την ποιότητα και το αισθητικό αποτύπωμά του.

Το 2019 έφερε βιβλία πρωτότυπα, βιβλία που καθηλώνουν και κινητοποιούν όλες τις αισθήσεις, όπως το υπέροχο για τον φόβο του σκοταδιού και την ομορφιά του Ένα φως για τη νύχτα, της Μαρί Βογκτ (εκδ. Ίκαρος), το γλυκό, συγκινητικό, με λυρικές εικόνες και την αξία της φιλίας και της φαντασίας Χάρτινα αεροπλανάκια (εκδ. Παπαδόπουλος), του Τζιμ Χέλμορ (Το λευκό λιοντάρι), το συγκινητικό εικονοβιβλίο Επιστροφή του Άαρον Μπέκερ (εκδ. Φουρφούρι) που ολοκλήρωσε την σπουδαία silente τριλογία του (δείτε εδώ μικρά μυστικά για να πετύχουμε μια καλή σχέση με το εικονοβιβλίο), το σπουδαίο Σε μια δέσμη φωτός- Μια ιστορία για τον Άλμπερτ Αϊνστάιν (εκδ. Καλειδοσκόπιο), της Τζένιφερ Μπέρν που φέρνει τον μεγάλο επιστήμονα… πλάι μας, το αισιόδοξο και ορθό φιλοσοφικά Ευτυχία είναι ένα καρπούζι πάνω στο κεφάλι σου, της Στέλλα Ντρέις (εκδ. Άγκυρα), το υπέροχο και ανατρεπτικό Μεγάλη, του Κανισάλες, το ευφυές upside down Αδερφάκια, του Ροθίο Μπονίγια που απογειώνει την οπτική του άλλου, το μαγευτικό με όλη τη σημασία της λέξης Το κορίτσι και ο δεινόσαυρος, της Χόλι Χιουζ με ονειρική και αέρινη εικονογράφηση, Το βιβλίο με τα λάθη, της Κορίνα Λούκεν, για τα λάθη, τη φαντασία και τους εικαστικούς μας θριάμβους, που θα σταθεί επάξια δίπλα στην ασύγκριτη Τελεία του Π. Ρέινολντς, Το κορίτσι που ήθελε να σώσει τα βιβλία, του Κλάους Χάγκερουπ με την φοβερή εικονογράφηση της Λίζα Αιζάτο, που αποθεώνει την φιλαναγνωσία και την αγάπη για τα βιβλί και το σπουδαίο, πανέμορφο, συγκινητικό, για τους αγαπημένους που χάνουμε, για τον θρήνο, την απώλεια, την τιμή που τους πρέπει Χιούστον, με ακούς; της Μαρί Λε Κουζιά.

Είχαμε την τύχη να διαβάσουμε βιβλία όπως το εικαστικά θαυμάσιο Το κοριτσάκι με τα σπίρτα, με εικόνες της Σβέτα Πατσόφσκα (εκδ. Καλειδοσκόπιο), το περιπετειώδες τρυφερό, στο πνεύμα των Χριστουγέννων και με ασύλληπτη εικονογράφηση Η νύχτα πριν από τα Χριστούγεννα στη χώρα των θαυμάτων, της Κάρυς Μπέξινγκτον (εκδ. Πατάκη), το ατμοσφαιρικό, υποβλητικό και γνήσια ωδή στην φαντασία των παιδιών Νυχτερινό τρένο (εκδ. Ίκαρος), των Ροντόλφ και Λουί Αλλουάν, το πνευματώδες και σπιρτόζικο, το απολαυστικό, λυρικό, υπέροχο Το βιβλιοπωλείο που χάθηκε, της Κέιτι Κλάφαμ, το νέο βιβλίο της σειράς Πώς να κρύψεις ένα λιοντάρι τα Χριστούγεννα, της Έλεν Στίβενς (εκδ. Ίκαρος), το συγκινητικό και με ένα συγκλονιστικό αδέσποτο Μπορώ να γίνω ο σκύλος σου; του Τρόι Κάμινγκς (εκδ. Διάπλαση), το έξοχο και εμπνευσμένο για τον κόσμο του ζωγράφου Ανρί Ματίς Ματίς, η μαγική διαδρομή του Tim Hopgood (εκδ. Βιβλιοσκόπιο) και το αποθεωτικό της ιδιαίτερης φιλίας Γύρνα σπίτι λέμε από το εμπνευσμένο δίδυμο του Καληνύχτα, λέμε! (Τζόρι Τζον και Μπέντζι Ντέιβις).

Βιβλία ασυνήθιστα, βιβλία με ονειρική εικονογράφηση, με έμφαση στη λεπτομέρεια, με ανάδειξη προβληματισμών και όχι έτοιμες αλλά ουσιαστικές λύσεις όπως τα καλοδουλεμένα και έξυπνα δοσμένα Τα φτερά του Νόρμαν και Η Ανησυχία της Ρούμπι του Τομ Πέρσιβαλ για την διαφορετικότητα και τις ανησυχίες, το πολύ ουσιαστικό για την αξία της σιωπής Στον κόσμο με τις παύσεις, του Frank J. Sileo, το βαθιά φιλοσοφικό, εύγλωττο και ιδιαιτέρως χρήσιμο Ο κήπος της ευτυχίας, του Τζον Λάσσερ και της Σέιζ Φόστερ-Λάσσερ (εκδ. Φώσφορος), το τρυφερό Ο σκύλος είναι τζαζ, της Μαρί Βογκτ, με τα ηχηρά αλλά διόλου διδακτικά μηνύματα, το συγκινητικό και ατμοσφαιρικό Το Γυρινάκι, του Μπέντζι Ντέιβις (εκδ. Ίκαρος), το ρεαλιστικό και από τα πλέον ορθά δομημένα για τη δημοκρατία Οι εκλογές των ζώων, των Πάουλα Ντεσγκάλδο και Πέδρο Μαρκούν (εκδ. Ψυχογιός), το υπέροχο για τον κόσμο των γιαγιάδων Ο Νόι και η γιαγιά, του Μπέντζι Ντέιβις (εκδ. Ίκαρος), το Ο φίλος μου ο Τζιμ (Ο μαύρος κότσυφας και ο άσπρος γλάρος), της Κίττυ Κράουθερ (εκδ. Μάρτης) που μάζευε και θα μαγεύει πάντα για την ομορφιά της διαφορετικότητας και τη σημασία της φιλίας (διαβάστε εδώ το BOOK SECRET που αποκάλυψε η Kitty Crowther στην εξαιρετική συνέντευξή της στο ELNIPLEX), το ξεχωριστό και αρκετά διαφορετικό Εκεί που κοιμάται το φεγγάρι, της Γκράτσια Λα Παντούλα (εκδ. Διόπτρα), το ρεαλιστικό και με σπουδαία εικονογράφηση Φλορέτ, της Άννα Γουόκερ (εκδ. Μικρή Σελήνη), το πλέον λυρικό και φευγάτο Μεταξύ τικ και τακ, της Λουίζ Γκρέιγκ (εκδ. Διόπτρα), το τρυφερό, χριστουγεννιάτικο, με το μεγάλο μήνυμα της φιλίας Το πιο υπέροχο δώρο του κόσμου, του Μαρκ Σπέρινγκ και το άκρως συγκινητικό και τρυφερό Το κόκκινο γιλέκο του μικρού Ρούμπιν, της Τζαν Φέρνλι (εκδ. Τζιαμπίρης).

Τέλος, στη σύντομη φόρμα που κινείται μεταξύ κλασικού picture book και εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου βιώσαμε αυθεντικές αναγνωστικές εμπειρίες, βιβλία που μας παρακινούσαν σε σπουδαία συναισθήματα ή πράξεις, ιστορίες που μας γνώριζαν καλύτερα τον κόσμο που ζούμε, όπως το όμορφο Της αλήθειας το αερικό, του Ματ Χέιγκ, Το ψάρι που το λέγανε ουράνιο τόξο, του Μάρκους Πφίστερ (εκδ. Πατάκη), ενδιαφέρουσα ιστορία, με τις βασικές συμβάσεις των κλασικών παραμυθιών, το περιεκτικό μάθημα ζωής-ενθάρρυνση του σπουδαίου Πίτερ Χ. Ρέινολντς, Πες κάτι! (εκδ. Μεταίχμιο), το τρυφερό, γλυκό, με ομοιοκατάληκτα στιχάκια Το δικό μου αστέρι, της Κορίν Έιβερις (εκδ. Ίκαρος), η οδύσσεια των αγαπημένων μας αντικειμένων, η απώλεια και η αναζήτησή τους όπως στο Το κόκκινο κασκόλ, του Νικολάς Σουφ (εκδ. Διάπλαση), το εύλπητο περί αυτοπεποίθησης Ένα πουλί στον ώμο μου, της Σιμπίλ Ντελακρουά, το πολύ όμορφο και με εκπλήξεις Το ψηλότερο βουνό βιβλίων στον κόσμο, της Ροθίο Μπονίγια (εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη), το συμπαθητικό για την οπτική του άλλου Ψέματα, του Τζέφρι ντε Πέναρτ, το τρυφερό και επίκαιρο Οι παλιές μηχανές του παππού, του Ρόμοντ Γουίλι (εκδ. Άγκυρα),το ρυθμικό, ομοιοκατάληκτο για το διαζύγιο, τον δεύτερο γάμο και την νέα οικογένεια Φεγγαράκι μου λαμπρό, της Σάντρα Λέβαινς, η εξιχνίαση των συναισθημάτων και σκέψεων Τι συμβαίνει μέσα στο μυαλό μου; της Μόλι Πότερ, το γλυκό, με την παραστατική εικονογράφηση και το ιδιαίτερο μήνυμα Οδός νοστιμιάς– Οι καλύτερες γεύσεις από όλο τον κόσμο για σένα και τους φίλους σου, της Felicita Sala (εκδ. Φουρφούρι), το αστείο, γοητευτικό, οικολογικό Λαμπίκο, της Έμιλι Γκράβετ όπου ο λύκος ξήλωσε το δάσος για… καθαριότητα (εκδ. Μεταίχμιο), το πραγματικά τρυφερό picture book με ατμοσφαιρική εικονογράφηση Φίλοι με ένα αστέρι, της Σαμ Χέι (εκδ. Βιβλιοσκόπιο), το λυρικό Εκεί όπου ζουν τα όνειρα, του φημισμένου Zόνας Ριμπέιρο, για τους ανθρώπους που δεν ονειρεύονται και δεν ακολουθούν τα όνειρά τους, η νέα ιστορία, για τα συναισθήματα της Οριάν Λαλμόν με τον αξιαγάπητο σε πολλά παιδιά λύκο Ο λύκος Ζαχαρίας μαθαίνει για τα συναισθήματα, το μανιφέστο αγάπης, ενσυναίσθησης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης Ο παππούς μου ο Αϊ-Βασίλης, του Μάικλ Μορπούργκο (εκδ. Παπαδόπουλος) και το Κίκι και Ζακ- Η μαγεία της φιλίας, της γκουρού της οργάνωσης του προσωπικού χώρου ΚονΜαρί (εκδ. Κλειδάριθμος).

Β. Τα ελληνικά

Αρκετά τα ιδιαιτέρως αξιόλογα βιβλία που εκδόθηκαν από Έλληνες εκδότες. Στο ELNIPLEX ανταμώσαμε με την εκπληκτική και εμπνευσμένη Χαριστική βιβλιοθήκη (εκδ. Πατάκη) του Δικαίου Χατζηπλή και του Αντώνη Παπαθεοδούλου, ο οποίος υπογράφει και το αιρετικό,  άκρως πρωτότυπο Αμάλια εμπνευσμένου από τη ζωή της βασίλισσας του φάντο, Αμάλια Ροντρίγκεζ (εικ. Ντανιέλα Σταματιάδη, εκδ. Ίκαρος), το πανέμορφο, ρεαλιστικό Η Ζωή με τον μπαμπά (εκδ. Επόμενος Σταθμός), του Δημήτρη Τσιλινίκου σε εικονογράφηση του Πέτρου Μπουλούμπαση (Εγώ για το βιβλίο μου εδώ), ο οποίος εικονογράφησε άλλο ένα σπουδαίο βιβλίο, το Αριστούργημα, του Θοδωρή Παπαϊωάννου που στοχάζεται πάνω στα όρια της τέχνης, τις ματαιώσεις και τις συνεργασίες των καλλιτεχνών, το μεστό, φωτισμένο, και έξοχο πλησίασμα του Κ. Ντίκενς Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς, της Ελένης Κατσαμά (εικ. Βασίλης Κουτσογιάννης, εκδ. Πατάκη),το δεύτερο βιβλίο της σειράς Πες το μ’ ένα παραμύθι…Τα ασημένια πατίνια, της Μαρίας Παπαγιάννη (υπέροχη ξανά εικονογράφηση από την Μυρτώ Δεληβοριά, εκδ. Πατάκη) που αφηγείται μοναδικά ένα κλασικό κείμενο για ακόμα μία φορά, το θαλασσινό, υψηλά λογοτεχνικό και ιδιαίτερο Ψίθυροι στην αμμουδιά, της Εύης Τσιτιρίδου-Χριστοφορίδου (Book Secret, εκδ. Καλειδοσκόπιο) η οποία υπέγραψε και το χαριτωμένο Το Αόρατο Χωριό, (εικ. Έφη Κοκκινάκη, εκδ. Σαϊτη) και μοιράστηκε ιδέες και δραστηριότητες με όλους μέσω ELNIPLEX, το απολαυστικό βιβλίο της βραβευμένης, πρωτότυπης σειράς Μικρά γατικά:Αντώνιος και Κλεοπάτρα, της Αργυρώς Πιπίνη, η οποία μας χάρισε και το υπέροχο, ατμοσφαιρικό, νοσταλγικό Καλοκαίρι στο κουτι (έξοχη δουλειά από τον Αχιλλέα Ραζή στην εικονογράφηση, Book Secret  εδώ, εκδ. Παπαδόπουλος), η έξοχη ξενάγηση στην metropolitan Αθήνα Υπόγεια εκδρομή, της Χριστίνας Φραγκεσκάκη με το μαγικό “έλα” (εικ.: Ευαγ. Γουτιάνου, εκδ. Καλειδοσκόπιο) η οποία υπέγραψε στο τέλος της χρονιάς και το παραμυθένιο “Το αγόρι που γύρευε τις μυρωδιές” με την πανέμορφη εικονογράφηση του μοναδικού Αλέξη Κυριτσόπουλου (εκδ. Πατάκη) και το ξεχωριστό, βιωματικό, της ενσυναίσθησης και της κατανόησης Τα παπούτσια των άλλων, της Άλκηστης Χαλικιά (εικ.: Φωτεινή Τίκκου, εκδ. Ίκαρος).

Σπουδαία δουλειά από τον Βαγγέλη Ηλιόπουλο με τρία βιβλία υψηλού επιπέδου. Πρόκειται για Τα βράδια ονειρεύομαι ότι είμαι σπίτι μου (εκδ. Παιδική Νομική Βιβλιοθήκη, Book secret εδώ, ζωγραφική Χαρίτων Μπεκιάρης), το υψηλής αισθητικής crossover picturebook Τι είμαι εγώ; (εικ.: Βασίλης Παπατσαρούχας, εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη) για την αναζήτηση του πραγματικού μας εαυτού που δεν τελειώνει ποτέ και το εύρυθμο, διακειμενικό, με ωραία ατμόσφαιρα, άκρως φιλαναγνωστικό ΟΛΑ μπορείς να τα ζήσεις σε ένα βιβλίο (εικ.: Έφη Λαδά, εκδ. Πατάκη). Τρία βιβλία υψηλού επιπέδου όμως είχαμε και από τον Μάκη Τσίτα. Πρόκειται για το μοναδικά τρυφερό Ο Γενναίος Ιππότης και η χαμογελαστή βασίλισσα (εικ. Κώστας Θεοχάρης, εκδ. Καλέντη) που μας κάνει να αγαπάμε λίγο παραπάνω ό,τι μια καλή γιαγιά εκπροσωπεί, το “ξαδερφάκι” του Ο δικός μου ο παππούς (εικ.: Λίλα Καλογερή, εκδ. Πατάκη) όπου αποτυπώνει έναν υπέροχο παππού, πάντα παρόντα, πάντα ετοιμοπόλεμο για παιχνίδι και χρόνο δημιουργικό με τον εγγονό του και το εύρυθμο και ρεαλιστικό Μπροστά στην τηλεόραση όπου αναδεικνύει τον τηλεοπτικό κόσμο που αναδύθηκε στην ελληνική κοινωνία από το 90′ και μετά.

Πανέμορφη, άκρως χριστουγεννιάτικη, ατμοσφαιρική και γλυκά παιδική Η Μάγια στο δάσος των Χριστουγέννων, της Γιολάντας Τσιαμπόκαλου/Sadahzinia (εικ.: Σοφία Τουλιάτου, εκδ. Καστανιώτη), εμβληματικό, μοναδικό, άκρως Μπουλωτικό και Στεφανιδικό Ο γάτος που έφυγε με τα χελιδόνια του θρυλικού διδύμου Χρήστου Μπουλώτη-Φωτεινή Στεφανίδη που είκοσι χρόνια μετά (Φωτεινή Στεφανίδη: “Το βιβλίο αυτό, το περίμενα είκοσι χρόνια”) επιστρέφουν αφοπλιστικά, για τους φόβους, τις ανασφάλειες και τη μοναξιά Το πουλόβερ με την μοναδική ευαισθησία του Δημήτρη Μπασλάμ (εκδ. Καλειδοσκόπιο), όμορφη ιστορία μη αποδοχής της μοίρας, αναζήτησης της φιλίας και της χαράς Το δέντρο που είχε μια μπάλα για κεφάλι, του Χρήστου Αρμάντο Γκέζου (εικ.: Βασίλης Γαλάνης), πρωτότυπο, συγκινητικό, ατμοσφαιρικό και στο τέλος ένα καμβάς πολύτιμων μαθημάτων και συμβουλών το βιβλίο της Κωνσταντίνας Τασσοπούλου Η τελευταία πινιάτα (σούπερ ξανά η Χρύσα Σπυρίδωνος, εκδ. Καστανιώτη), όμορφη αναγνωστική εμπειρία και εικαστική πανδαισία στο 12 μικρές ιστορίες, του Βασίλη Παπατσαρούχα, όμορφη φιλοσοφική ιχνηλασία των πολύτιμων της ζωής μας στο Εσύ τι λες πολύτιμο πως είναι, της Λιλής Λαμπρέλλη (εικ.: Κέλλυ Ματαθία-Κόβο, εκδ. Πατάκη, Book Secret), ευφάνταστο και χιουμοριστικό το Όνειρο Χριστουγέννων, του Φαίδωνα Κυριακού (εικ.: Πέτρος Χριστούλιας, εκδ. Μάρτης, Book Secret), απόλυτος Ευγένιος Τριβιζάς, με χιούμορ και συναίσθημα στο ευρηματικό Η παπίτσα και το βατραχάκι όπου ένα σ’ αγαπώ αλλάζει τόσες πολλές φορές, πανέξυπνη, πρωτότυπη σειρά μυστηρίου για μικρά παιδιά Οι Πιτσιμπουίνοι της Ευτυχίας Γιαννάκη με δύο βιβλία, το Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο και Εξαφάνιση στο Πίτσι Πίτσου να γοητεύουν (έξοχη εικονογράφηση Σοφίας Τουλιάτου, εκδ. Ίκαρος), δυνατό Το μαγικό κλειδί, της Λίνας Μουσιώνη για τα συναισθήματα που μας κατακλύζουν και μας δίνουν τη δύναμη να αντιμετωπίσουμε κάθε δύσκολη κατάσταση (Book Secret), άκρως ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη η φιλαναγνωστική Βιβλιοθήκη του Τίποτα, της Μαρίας Ρουσάκη (εικ.: Έφη Λαδά, εκδ. Μίνωας) που σε αγγίζει παράξενα, όμορφη και εικαστικά σπουδαία η ιστορία της Άννας Βερροιοπούλου (εικ. M.V Segovia) Λίλυ & Λούσυ (εκδ. Μικρή Σελήνη) για τη φιλία, τη μοναξιά και τα ζώα και εμπνευσμένο και ευρηματικό το κλιμακωτό, θεατρικό παραμύθι Φίλοι Πάνω Κάτω, των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη (εκδ. Παπαδόπουλος).

Το 2019 είχε και άλλα ιδιαίτερα και αξιοπρόσεκτα βιβλία από Έλληνες δημιουργούς, όπως Οι μέρες της Σιωπής, της Έφης Λαδά που βρίθει συμβολισμών μέσα από τις φλόγες των μεγάλων πυρκαγιών του 2007, το πολύ αξιόλογο Στο τικ τακ του ρολογιού της Παναγιώτας Στρίκου-Τομοπούλου για τον δυνάστη χρόνο που κυλά και αγχώνει (εκδόσεις Μεταίχμιο, Εγώ για το βιβλίο μου εδώ), το όμορφο, μετρημένο, θεατρικής δομής Φεγγαροπαιχνίδισματα, του Ανέστη Ποϊράζη με σπουδαία εικονογράφηση από τον Κώστα Καρασαββίδη (συνέντευξη), το όμορφο, ευχάριστο και παιγνιώδες Βάλε λίγη Φαντασία ή αλλιώς μια Μουτζουρία! των Κυριακής Φλουρή και Αιμιλίας Κονταίου, για τη φαντασία και τους εικαστικούς θριάμβους των παιδιών, το ευφάνταστο για τη δημιουργία και την αμφιβολία στις επιλογές Ο Ακροβάτης & οι άλλοι, της Ευτυχίας Ηλιάδου (εκδ. Μάρτης), η ιστορία ενηλικίωσης Ως την άκρη του ονείρου, της Κέλλυς Σταμουλάκη (εκδ. Διάπλαση), βιβλίο στο οποίο βασίστηκε η ομώνυμη μεγάλη θεατρική επιτυχία της φετινής σεζόν, το τρυφερό και πρωτοπρόσωπο Συγγνώμη, μπορώ να πω κάτι; της Μαριέττας Κόντου (εκδ. Μεταίχμιο), το πρωτότυπο Το μπαλόνι της Ζένιας, του Δημήτρη Αγγελή (εικ.: Δημήτρης Αναστασίου, εκδ. Καλειδοσκόπιο), τα δύο νέα βιβλία της σειράς «Απρόσμενοι Φίλοι» του Βασίλη Παπαθεοδώρου και των εκδόσεων Καστανιώτη Λόμπο, ο λύκος της Άγριας Δύσης και Κουίμπι, ο ευαίσθητος γορίλλας, με πραγματικά ζώα που έκαναν απροσδόκητες, ηρωικές πράξεις, το χιουμοριστικό, σουρεαλιστικό Σέργιος ο Ρινόκερος (εκδ. Μεταίχμιο) και οι έξυπνες και απολαυστικές Περιπέτειες της Βούλας στο Κόκκινο Βιβλίο, της Σταυρούλας Παγώνα (εκδ. Ελληνοεκδοτική, book secret και ακούστε το δωρέαν εδώ).

Τέλος, το 2019, είχαμε την χαρά να διαβάσουμε και να απολαύσουμε τρυφερές, έξυπνες και προσεγμένες ιστορίες όπως τα τρία βιβλία της Ιωάννας Μπαμπέτα, Οι συγγνώμες μιας μάγισσας, όπου η συγγραφέας αναδεικνύει την σημασία της συγγνώμης και των κανόνων, Τα ευχαριστώ ενός ιππότη (εκδ. Μεταίχμιο), όπου προβάλλουν μέσα από μια πολύ έξυπνη ιστορία τα μηνύματα της ευγένειας, του ευχαριστώ και του παρακαλώ και η επανακυκόφορία του αγαπημένου, τρυφερού βιβλίου Ένα τριαντάφυλλο για τη δασκάλα μου (εικ. Λίλα Καλογερή, εκδ. Μίνωας). Βιβλία όπως το μεστό και όμορφο για το πάθος, την αναζωογονητική και κινητήριο δύναμη της συλλογής Η τσαγιέρα που ανθίζει, της Τασούλας Επτακοίλη, το έξυπνο Μπελ Μπεσαμέλ, της Χριστίνας Κωνσταντουδάκη (εικ.: Alexandra Colombo, εκδ. Βιβλιοσκόπιο) για την αγάπη για το απλό, τη φιλία και την αλληλεγγύη, το καλογραμμένο Τα ασημένια παπούτσια, της Έλλης Πεταλά (εικ. Χρήστος Κούρτογλου) και το συγκινητικό Η μύγα κι η κανάτα, της Μαρίας Α. Ιωάννου (εκδ. Πατάκη), το καλοφτιαγμένο Τα φανταστικά μου ταξίδια (εκδόσεις Μίνωας) του Βασίλη Κουτσιαρή BOOK SECRET, η απολαυστική διασκευή Ο ποντικός και η θυγατέρα του, της Φίλιας Δενδρινού, η ποιοτική διασκευή Η Σχολή των Ροβινσώνων ή πώς να τα έχεις όλα, του Αντώνη Παπαθεοδούλου στα πλαίσια της γνωστής σειράς διασκευής κλασικών βιβλίων, το πρωτότυπο Αχ φαντάσματα, της Σοφιάννας Θεοφάνους (εικ.: Zafouko Yamamoto, εκδ. Μικρή Σελήνη), την τρυφερή μεταφορά σε εικονογραφημένο βιβλίο της ζωής του οραματιστή δασκάλου Σαμπέρ Χοσεϊνί Δάσκαλος σε δύο ρόδες, της Μαρίας Ανδρικοπούλου (εκδ. Καλέντη), το ονειρικό παραμύθι Ο Ονειροταχυδρόμος, του Κώστα Μάγου (απίθανη εικονογράφηση από την Θέντα Μιμηλάκη, εκδ. Πατάκη) για την μεγάλη σημασία των όμορφων ονείρων, το όμορφο αφηγηματικά Ο Σιγανός… ένα σκιάχτρο με ψυχή! της Ελένης Μπετεινάκη (εκδ. Ελληνοεκδοτική), το μαγικά ποιητικό Μια άδεια κουβαρίστρα, της Φωτεινής Βασιλείου (εκδ. Μίνωας, book secret), τα δύο τρυφερά βιβλία της Μαρίνας Γιώτη Μια στιγμή & Μια αγκαλιά (εκδ. Διόπτρα), το διδακτικό Οι τέσσερις εποχές ταξιδεύουν στον κόσμο, της Χρυσάνθης Τσιαμπαλή, το χαριτωμένο Η καινούρια στολή του Αϊ-Βασίλη, του Μανώλη Νικόλτσιου (εκδ. Καστανιώτη), το ευλαβικό Νύχτες γεμάτες φως, της Σταυρούλας Κάτσου Καντάνη (εικ. Εύα Καραντινού, εκδ. Άθως) και το χρήσιμο Έτοιμος; του Γιάννη Διακομανώλη.

***

Σε λίγο μεγαλύτερη φόρμα, που σίγουρα μπορεί να αναγνωστεί, με ή χωρίς βοήθεια, και από μικρότερα των 7 ετών παιδιά, αλλά και που σίγουρα δεν αφορά μόνο παιδιά, όπως κανένα “παιδικό” βιβλίο.

Το 2019, λοιπόν, αγαπήσαμε βιβλία όπως Ο Γκάρης, της Τασούλας Επτακοίλη που αποθεώνει την εν-συναίσθηση και την δυνατότητα επιλογής, τον υπερ-πρωτότυπο και γοητευτικά χιουμοριστικό και σαρκαστικό Φραντζ Κλάφτα: τα λόγια είναι περιττά, της Κατερίνας Κρις (εκδ. Πατάκη), το σουρελιαστικό με χιούμορ και φαντασία Δεν το έκανα εγώ! (Ή μήπως το έκανα), του Πάνου Χριστοδούλου για τις σχέσεις, την ανάληψη ευθυνών και τη συγνώμη (εκδ. Μεταίχμιο), τις πρωτότυπες στη σύλληψη Αλλαγές, της Φραντζέσκας Αλεξοπούλου-Πετράκη, το χιουμοριστικό και καλογραμμένο Μπαμπά, μπορούμε να πάρουμε σκύλο αντί για μυρμήγκι; του Φίλιππου Φωτιάδη (Book Secret, εκδ. Μάρτης), το Η υπόσχεση της Λευκής Θεάς από τη ιδιαιτέρως καλογραμμένη σειρά Αρχαιολογικά Παραμύθια της Εύης Παπαδοπούλου, τα μυθολογικά υπέροχα Είμαι ο Άρης- Είμαι η Άρτεμη με την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Κώστα Πούλου, το καλογραμμένο για την σημασία των εκπαιδευτικών Η Νεφέλη, ο κύριος Μ και τα Ρομποφρίξ 181, της Ειρήνης Γιαβάση (book secret) και τις δύο όμορφες συλλογές διηγημάτων των εκδόσεων Παπαδόπουλος Οι καλύτερες ιστορίες με φαντάσματα και Οι καλύτερες ιστορίες με φίλες και φίλους.

Εδώ τα ηλικιακά όρια γίνονται συχνά ακόμα πιο σχετικά, καθώς έχουν να κάνουν με το αναγνωστικό και ευρύτερο κοινωνικοσυναισθηματικό επίπεδα, την εμπειρία και τα ενδιαφέροντα ενός παιδιού. Πολύ αξιόλογα βιβλία που απευθύονται στο ίσως δυσκολότερο πλέον κοινό, αυτό που πλέον μοιάζει να διαβάζει ολοένα και δυσκολότερα, λόγω τεχνολογικής εκτροπής αλλά και υποχρεώσεων.

Μια κατηγορία μόνα τους το έξοχο κόμικ του Δημήτρη Βανέλλη και του Θανάση Πέτρου Γιαννούλης Χαλεπάς. Ο μύθος της νεοελληνικής γλυπτικής (εκδ. Πατάκη) που πραγματικά καθηλώνει με την αισθητική του σε κείμενο, εικονογράφηση και συνολική έκδοση και ο μυθικός επιστημονικής φαντασίας Σιδερένιος γίγαντας, του Τεντ Χιουζ (εικ.: Κρις Μόουλντ, εκδ. Παπαδόπουλος)

Ανταμώσαμε μαζί τους και προτείναμε βιβλία όπως το υπέροχο, που σε κάνει καλύτερο άνθρωπο Με δυνατή φωνή, του Αντόνιο Φεράρα (εκδ. Καλέντη),το εκθαμβωτικό για κάθε αναγνώστη Η νέα ζωή του κυρίου Ρουτίν, του Νταβίντ Νέλο, ο φοβερός Χιονάνθρωπος, του Μάικλ Μορπούργκο,  την Οικογένεια Ιντρίγκ των Πιερντομένικο Μπακαλάριο και Αλεσάντρο Γκάτι με τα Επιχείρηση τριπλό διαμάντι, Το αίνιγμα του μπλε ζαφειριού και Μυστικός κώδικας (εκδ. Διόπτρα), το εξόχως γραμμένο Πινόκιο, ο βασιλιάς των παρανόμων από τη σειρά Η ωραιότερη ιστορία που γράφτηκε ποτέ των Έντουαρντ Μπέρι, το αστυνομικού μυστηρίου Πρακτορείο Ντετέκτιβ Νο2, του Γιορν Λιρ Χορστ, το πνευματώδες και ευχάριστο Ο Μπίλι και οι Μικροσκοπίνοι, του μυθικού Ρόαλντ Νταλ, το ανατρεπτικό, γεμάτο χιούμορ και φαντσία Οράτιος και Χάριετ, της Κλαρ Έλσομ (2 βιβλία: Κατακτούν την πόλη, Έχει ο καιρός γυρίσματα, εκδ. Καλέντη), η υψηλού επιπέδο σειρά Κουρσάροι της Περιπέτειας με κορυφαίους συγγραφείς σε “ναυτικές” περιπέτειες (Η τρομερή διαθήκη του Τζέρεμι Χόπερτον, Φτάνουν οι αδερφοί Χουντ και Η βασίλισσα των πειρατών, εκδ. Μεταίχμιο), Το πνεύμα του χιονιού- Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία (εκδ. Κλειδάριθμος), μια ιστορία για τη φιλία, την αγάπη, την πίστη στις δυνάμεις τους και το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων, της Μάγια Λούντε, που ήρθε και στην Αθήνα αλλά καθότι εμείς εργαζόμαστε δεν καταφέραμε να την επισκεφθούμε, τα δύο βιβλία του Τζούλιαν Γκαφ Κούνελος και Αρκούδα, το αλά Αλίκη μέσα από τον καθρέφτη Κυνηγητό στον χρόνο, της Σάλι Νίκολς, ο πάντα ενδιαφέρον και διασκεδαστικός Μικρός δράκος Καρύδας του Ίνγκο Ζίγκνερ με τα Οι πρώτες περιπέτειες και τα Δρακάκια στο σχολείο, η έξυπνη, πρωτότυπη και διαδραστική σειρά Οι υποθέσεις του Σέρλοκ Χολμς, της Σάλι Μόργκαν, τα δύο βιβλία αδερφικής περιπέτειας και παιδικής αθωότητας Η αδερφή μου η Κλάρα, του Ντιμίτερ Ινκιόφ (εκδ. Πατάκη) και το αστείο, με πλήθος μηνυμάτων Το φαντασματάκι της κλειδαρότρυπας, του Άλεξ Ρίλε.

Θαυμάσια ελληνικά βιβλία όπως το καταπληκτικό και σπουδαίο λογοτεχνικά Το χαμόγελο της γάτας, του Νικόλα Ρώσση, το καθηλωτικό Τριστάνος και Ιζόλδη- Μια ιστορία των γλάρων με την λογοτεχνική ορμή και ποιότητα του Μάνου Κοντολέων, το ανατολίτικης αύρας, με λεπτό χιούμορ και ανατρεπτική πλοκή Ο Ισιντόρ και το φεγγάρι, του Γιώργου Κ. Παναγιωτάκη (book secret), το Ένα παιδί από το πουθενά, της Άλκης Ζέη που γράφει έναν ακόμα «μεγάλο περίπατο» στο σήμερα, το ευφυές Όττο, της Άννας Κοντολέων (εικ.: Ντανιέλα Σταματιάδη), το υπέροχο μυθιστορηματικό βιβλίο γνώσης (κάλλιστα μπορεί να βρεθεί στα βιβλία γνώσεων αλλά κατά τη γνώμη μας είναι λογοτεχνία) Ο ζωγράφος με τις τρεις πατρίδες, του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, για τον σπουδαίο ζωγράφο Κωνσταντίνο Μπρουμίδη, το ιδιαίτερο, όμορφο για την διαφορετικότητα και την αποδοχή Ένα ψάρι που το έλεγαν Ορφώ, του Φίλιππου Μανδηλαρά (εικ.: Ναταλία Καπατσούλια), το πρωτοπρόσωπο και καλογραμμένο Αν η μαμά σου φοράει ένα καπέλο από σύννεφο που βρέχει, της Παναγιώτας Πλησή που αποτυπώνει την αθωότητα και ξεγνοιασιά της παιδικής ηλικίας, το τρυφερό, συχνά συγκινητικό και ελπιδοφόρο Το τρανζιστοράκι, του Γιώργου Γρηγοράκη (Book Secret), το πολύ όμορφα γραμμένο Ο Φελόσιο και οι σκιές, της Μάγιας Δεληβοριά (εκδ. Καλέντη), το εφηβικής ανατάραξης και ατμοσφαρικά μελαγχολικό Ήλιος με μουστάκια, της Μελίνας Σιδηροπούλου, Ο μοναδικός κύριος Μαμαλούξ, της Έρσης Νιαώτη που θα συγκινήσει, αλλά που δεν χρησιμοποιεί την συγκίνηση ως μοχλό συναισθηματικής πίεσης (εκδ. Καλειδοσκόπιο), το ευχάριστο Κλώνη Κλου, η μάγισσα με τα δώρα, της Αλεξάνδρας Μπίζη (εκδ. Πατάκη), η δροσερή, καλοδομημένη περιπέτεια Τι τρέχει με τον θείο Θέμο;, της Ελένης Γεωργοστάθη, οι υπέροχες Απίθανες ιστορίες, των Ελένης Κατσαμά και Φίλιππου Μανδηλαρά, το ξεκαρδιστικό και καλογραμμένο Το αγόρι που πετάει, του Σπύρου Γιαννακόπουλου, Η μεγάλη επιστροφή, της Κατερίνας Παπαποστόλου όπου η τρομερή Διώνη επιστρέφει μέσα από ένα… μεσαιωνικό παραμύθι και το με ωραίο χιούμορ και πολλή, έξυπνη δράση Η κατάρα της χαμένης Ατλαντίδας από τη σειρά Αόρατοι Ρεπόρτερ του Άρη Δημοκίδη (εκδ. Μεταίχμιο).

To 2019 είχαμε αρκετά πετυχημένα βιβλία σε αυτές τις ηλικίες, πολλά πρότζεκτ και σειρές, πολλές περιπετειώδεις και μυστηριώδεις ιστορίες, όπως το καλοφτιαγμένο, με αγωνία, μυστήριο και με ατμόσφαιρα από τις παλιές ναυτικές περιπέτειες Οι φανταστικοί Μπράιτστορμ: Ταξίδι στην άκρη της Γης, της Βάστι Χάρντι, το απλογραμμένο και γοητευτικό Τσιπί, μια ιστορία από τα θρανία, του Μάριο Λόντι και των μαθητών του (εκδ. Καλέντη), ο καινούριος και πάντα φοβερός Στίλτον με Το μυστικό του Λεονάρντο, το Μεγάλοι μπελάδες στο Μάτο Γκρόσο, Ο πλανήτης των ατίθασων κοσμόσαυρων και Το μυστήριο του βυθισμένου πλανήτη Τζερόνιμο, το σπιρτόζικο Ο Σέρλοκ Χολμς και η κατάρα της οδού Μπέικερ, του Σαμ Χερν, η ενδιαφέρουσα σειρά αστυνομικού μυστηρίου για παιδιά Ο Ντετέκτιβ Ρόνι, το αστείο και αξιολάτρευτο Ο φανταστικός κόσμος της Ντόρι: Ντόρι, το μαύρο πρόβατο, της Άμπι Χάνλον, το περιπετειώδες Ανθρωποκυνηγητό στο Λονδίνο, της Ουλρίκε Ράιλανς, το εφηβικό χιτ Τα τελευταία παιδιά στη γη 5:Η λεπίδα του μεσονυχτίου του Μαξ Μπράλιερ (εκδ. Μεταίχμιο), η αγωνιώδης περιπέτεια Η συμμορία με τις μπλε κάλτσες, της Μιράντας Βατικιώτη, το διασκεδαστικό Βρομόστομος και Μπούφος, των Τζέιμς Πάτερσον και Κρις Γκραμπενστάινμε επίκεντρο τη φιλία τους, το μπούλινγκ που δέχτηκαν από το νηπιαγωγείο (εκδ. Ψυχογιός), το ιδιαιτέρως ενδιαφέρον Ο Τζορτζ και το μυστικό κλειδί για το σύμπαν, των Λούσι και Στίβεν Χόκινγκ (εκδ. Anubis) το οποίο προλογίζει ο αστροφυσικός Διονύσης Σιμόπουλος, Ροαλντ-νταλικής ατμόσφαιρας περιπέτεια προεφηβικής κατασκοπίας Το μυστικό του νυχτερινού τρένου, της Σύλβια Μπίσοπ (εκδ. Παπαδόπουλος), τα δύο ξέφρενης περιπέτειας βιβλία του Μαγικού Αρωματοπωλείου Ένα μυστικό πλανιέται στον αέρα και Το αίνιγμα του Μαύρου Λουλουδιού της Άννα Ρούε, το λυρικό, απολαυστικό Οι Θυελλοφύλακες του Άρανμορ, της Κάθριν Ντόιλ που σε κερδίζει σελίδα τη σελίδα, η σπουδαία γραμμένη και πολύ ενδιαφέρουσα Η Κατ Γουλφ ερευνά, της Λόρεν Σεντ Τζον (εκδ. Μεταίχμιο) και η καλοδουλεμένη, κουμπώμενη υπέροχα στο κλασικό μυθιστόρημα της Έντιθ Νέσμπιτ, ιστορία Τα παιδιά που Έβλεπαν τα Τρένα να Περνούν-Η επιστροφή, της Λου Κουένζλερ (εκδ. Διόπτρα).

Μερικά από τα καλύτερα βιβλία των τελευταίων ετών είχαμε φέτος στην κατηγορία των εφηβικών -ας τα πούμε γενικώς έτσι- βιβλίων, με πολύ ενδιαφέρουσα θεματολογία, ανάπτυξη και αφηγηματικές τεχνικές. Σίγουρα, πρόκειται για την κατηγορία με τις περισσότερες απαιτήσεις για ποιοτικούς τίτλους που θα ξεφεύγουν από τα τετριμμένα και θα ελκύουν τους δύσκολους πλέον εφήβους.

Βιβλία σαν την υπέροχα γραμμένη και πλέον ενδιαφέρουσα αλληγορία Αδέσποτη πόλη, της Δέσποινας Μάντζαρη (εκδ. Κέδρος), το σκληρό, πολύ δυνατό, με δύο παράλληλες, πρωτοπρόσωπες αφηγήσεις Η Ξένη στον Ρήνο, της Έλενας Αρτζανίδου (εκδ. Ψυχογιός) που δεν μπορεί να σε αφήσει ασυγκίνητο, το Ο χορός του μαύρου πελαργού, της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου που προσεγγίζει πολύ όμορφα την αγάπη και το θέμα της Τρίτης Ηλικίας (Book Secret), το άμεσο, καλογραμμένο, ρεαλιστικό Πώς να μη σας ερωτευτεί ο κολλητός σας, της Άντρης Αντωνίου που θα μιλήσει πολύ στους σημερινούς εφήβους (εκδ. Πατάκη), την εξαιρετική, υποψήφια για βραβείο Carnegie Medal 2019 Κόκκινη μεταξωτή κορδέλα, της Λούσι Άντλινγκτον (εκδ. Διόπτρα), το αρκούντως συγκινητικό και υμνητικό των αδερφικών σχέσεων Ο αδελφός μου ο Έτσι Απλά, της Μαρί Οντ-Μιράιγ, το έντονο, γεμάτο δράση και εναλλαγές Στο λόφο του Γουότερσιπ, του Ρίτσαρντ Άνταμς (εκδ. Κέδρος), το κλασικό Μυστικός Κήπος, της Φράνσες Χότζσον Μπάρνετ, το διεισδυτικό και εμπορικό best seller Τίποτα περισσότερο, της Άννα Τοντ, το Ένα βήμα πιο κοντά (Five Feet Apart, ταινία), της Ρέιτσελ Λίπινκοτ, το μαγευτικό Στα ίχνη του κεραυνού, της Άμπερ Λι Ντοντ, το επιδέξια γραμμένο και καθηλωτικό Ο λαβύρινθος του Πάνα, των Γκ. Ντελ Τόρο και Κ. Φούνκε (εκδ. Ψυχογιός), το εσωτερικό και περιπετειώδες Θρύλος, της Στέφανι Γκάρμπερ, το τρίτο βιβλίο της τριλογίας Στον Καιρό των Μάγων-Τρίτη και Τυχερή, της Κρεσίντα Κάουελ, το εκστατικό τραγούδι έρωτα του μοναδικού Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν Μπέρεν και Λούθιεν (εκδ. Κέδρος) που έφερε στο φως ο γιος του, ενώ επανακυκλοφόρησε από το μακρινό 2002 το βαθιά εσωτερικό Cross Over, ιστορία μιας ολόκληρης κοινωνίας, μυθιστόρημα Δεκαεφτά, της Αλεξάνδρας Μητσιάλη.

Φέτος είχαμε κάποιες πραγματικά εξαιρετικές εκδόσεις. Ξεχωρίσαμε το τρίτο βιβλίο από τη Σχολή Γονέων του παιδοψυχιάτρου Δρ Αθανάσιου Αλεξανδρίδη Χτίζοντας ταυτότητα (Παιδικοί έρωτες και Παιδικοί Φόβοι τα άλλα δύο) που προτείνεται για κάθε πραγματικά υπεύθυνο, ανήσυχο γονέα που βλέπει την γονεϊκή ιδιότητα ως κάτι παραπάνω από εκπλήρωση μιας κοινωνικής επιταγής και συγκυρία (εκδ. Ίκαρος), τη σειρά Μεγαλώνοντας παιδιά βήμα βήμα της ψυχολόγου και οικογενειακής συμβούλου Hedvig Montgomery που καθοδηγεί υποδειγματικά τους γονείς παρέχοντας πολλή συμπυκνωμένη, κατανοητή γνώση προς όλους, το αρτιότατο iGen-Η γενιά του Internet της Jean M. Twenge (εκδ. Μεταίχμιο) που ιχνηλατεί με λεπτομέρεια και επιστημονικότητα την ανερχόμενη και σύντομα κυρίαρχη γενιά της κοινωνίας μας, Το μεθοδικό παιδί (εκδ. Κλειδάριθμος), ένας οδηγός για να οργανωθεί το παιδί σας αποτελεσματικά, με πολλά πραγματικά παραδειγμάτα, συμβουλές και πρακτικά εργαλεία, Το δώρο της εφηβείας του Αλέξη Λάππα (εκδ. Εν Πλω) που φωτίζει την εφηβεία ως δώρο και πρόκληση, παρέχοντας μηχανισμούς καλύτερης διαχείρισης και κατανόησης του κλειστού, μαύρου κουτιού που λέγεται “έφηβος”, ενώ βρήκαμε πολύ ενδιαφέροντα Το “δύσκολο” παιδί στο σπίτι και στο σχολείο της Μαρίας Ζαφειροπούλου (εκδ. Πεδίο) και το ΔΕΠΥράζει, ένας πρακτικός οδηγός για γονείς και εκπαιδευτικούς του Φώτη Παπαναστασίου (εκδ. Περδίο) για την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), την συχνότερη νευροαναπτυξιακή διαταραχή της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Μας άρεσε πολύ το δοκίμιο Περί φιλίας του πανεπιστηµιακού και συγγραφέα Αλέξανδρου Νεχαµά που επαναπροσδιορίζει την σημασία της φιλίας στον δυτικό πολιτισμό, το 1821 Τριπολιτσά Μεσολόγγι- Πολιορκία και Άλωση του διακεκριμένου ιστορικού και όχι συντηρητή μύθων Θάνου Μ. Βερέμη, οι δύο Χαρισμάθειες (1 και 2) Out of the Box Challenge- Προκλήσεις κριτικής ικανότητας και φαντασίας που σε καλεί μέσω συστηματικών προκλήσεων να σκεφτείς κριτικά, να συνδυάσεις πληροφορίες, να ακονίσεις φαντασία και δεν αφορά μόνο στα χαρισματικά παιδιά.

Ενδιαφέρον το βιβλίο των ομιλιών Η ζωή μας είναι στα χέρια μας του φαινομένου Greta Thunberg.

Το βιβλίο γνώσεων γνωρίζει μια ιδιαίτερη άνθηση τα τελευταία 3-4 χρόνια. Σε αυτήν την κατηγορία είχαμε αρκετές έξοχες εκδόσεις. Σε μεγάλο μέγεθος και λογική τόμου όπως το Βιβλιομουσείο, του Τζο Νέλσον, ένα άρτιο και πρωτότυπο βιβλίο για μια μεστή περιπλάνηση στον ανθρώπινο πολιτισμό, όπως τα εντυπωσιακά Δέντρα, του Πιοτρ Σόχα (συνέντευξη), ο οποίος μετά τις ασύλληπτες Μέλισσες εντυπωσιάζει ξανά ή το με την πιστοποίηση του Βρετανικού Μουσείου Αρχαία Αίγυπτος-Περιπλάνηση στην ιστορία, της Φάττι Μπερκ που αναδεικνύει εντυπωσιακά τον κόσμο της Αρχαίας Αιγύπτου. Όπως το μεστό, πλήρως επεξηγηματικό, με διπλό κείμενο για μικρούς και μεγαλύτερους, Πώς φτιάχνεται ένα παιδικό βιβλίο-και οι συνέπειες στο περιβάλλον μας, της Ροδούλας Παππά (εικ.: Κώστας Μαρκόπουλος) των εκδόσεων Νεφέλη, το ιδιαίτερο, προσεγμένο, καλοδουλεμένο Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου, της Γιώτας Αλεξάνδρου (εικ. Αχιλλέας Ραζής, εκδ. Ελληνοεκδοτική) το οποίο στέκεται στα εικονογραφημένα βιβλία γνώσεων, Εγώ για το βιβλίο μου της συγγραφέα εδώ), Το Βυζάντιο σε έξι χρώματα: Πράσινο, της Μαρίας Αγγελίδου (εικ. Κατερίνα Βερούτσου) η οποία μετά το Κόκκινο, το Χρυσό, το Μαύρο και το Άσπρο, καλπάζει θαυμάσια προς την ολοκλήρωση μιας κορυφαίας σειράς ιστορίας για παιδιά δημοτικού και γυμνασίου, το Που κρύβονται τα δικαιώματα; της Μαρίζας Ντεκάστρο, μια πρώτη εισαγωγή στον κόσμο δικαιωμάτων, απαιτήσεων και υποχρεώσεων που περιβάλλει ένα μικρό παιδί ή Ο χάρτης του Λευτέρη, της Κατερίνας Λαγού η οποία βραβεύτηκε πέρσι στον Κύκλο ως πρωτοεμφανιζόμενη με τον Χαρίλαο Τρικούπη της και φέτος παίρνει τη ζωή του Ε. Βενιζέλου γοητεύοντας ξανά με τη γραφή της.

Ανθολόγηση σπουδαίων προσωπικοτήτων όπως το υπέροχο100 σπουδαίοι φιλόσοφοι μιλούν στα παιδιά, των Ο. Γκαλιμπέρτι, Ι. Μερλίνι, Μ. Λ. Πετρουτσέλι, που αποφεύγει τις βαρετές βιογραφίες και αναδεικνύει την βαθιά ρίζα της σκέψης κάθε φιλοσόφου, όπως η σειρά Μικρά κορίτσια, μεγάλες ιδέες (Pequena y grande) της Καταλανής Ιζαμπέλ Σάντζεζ Βεγκάρα όπου σημαντικές γυναίκες που ξεχώρισαν από την μοίρα όπως οι Τζέιν Γκούντολ, Άννα Φρανκ, Σιμόν ντε Μποβουάρ αλλά και η αντίστοιχη σειρά για τα Μικρά αγόρια όπως ο μοναδικός Ντέιβιντ Μπόουι ή οι Ιστορίες για αγόρια που ονειρεύονται να αλλάξουν τον κόσμο, του Γκ. Λ. Μάρβελ με τα ενδιαφέροντα τα πορτραίτα 50 κορυφαίων προσωπικοτήτων από την Σάρα Σ. Λαμπράντα ή όπως η εύληπτη, πρωτοπρόσωπης αφήγησης, σειρά Μικρά παιδιά με μεγάλα όνειρα όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν και Λεονάρντο Ντα Βίντσι των εκδόσεων Διόπτρα.

Μεγάλη άνθηση γνώρισε το επιστημονικό βιβλίο για μικρά παιδιά. Εδώ έχουμε την τρομερή σειρά του Chris Ferrie Φυσική για μικρά παιδιά όπου Αστροφυσική, Κβαντική φυσική, Η επιστήμη των πυραύλων, Αινστάιν και Νεύτωνας έρχονται σε ένα πρώτο επίπεδο να γρατζουνίσουν την σκέψη των μικρών παιδιών προακλώντας ρήγματα επιστημονικής σκέψης και γνώσης. Συμπαθητική σειρά με μαθηματικά, μηχανική και επιστήμες για παιδιά ο Μικρός Λεονάρντο, ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά και όχι μόνο θα υπερκαλυφθούν από το καλογραμμένο, περιεκτικό και εκλαικευμένο αλλά όχι απλοϊκό Αστροφυσική για βιαστικούς, του Νιλ ντεΓκράς Τάισον (όλα από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος).

Σπουδαία κατηγορία είναι τα μουσικά βιβλία που μας ανοίγουν το παράθυρο σε μεγάλους μουσικούς και έτσι έχουν προσανατολισμό βιβλίου γνώσεων. Οι εκδόσεις Πατάκη έχουν φέρει στην Ελλάδα κάποιες από τις πιο ενδιαφέρουσες σειρές βιβλίων με ήχους, όπως ο εξαιρετικός Ρένος της Μάγκαλι Λε Χους ή το Η ορχήστρα διηγείται: Τέσσερις εποχές σε μια μέρα. Με τη νέα σειρά όμως των κλασικών συνθετών, συστήνουν σε πολύ μικρά παιδιά μια πρώτη, όμορφη γνωριμία με τα μουσικά μεγέθη των Σοπέν, Βιβάλντι, Μπετόβεν, Μότσαρτ και Μπαχ. Στα βιβλία με ήχους

Όμορφα, χρήσιμα, καλοφτιαγμένα και περιεκτικά τα βιβλία Η ιστορία του κόσμου με μια ματιά, των Ρουθ Μπρόκλχερστ και Χένρυ Μπρουκ (εκδ. Πατάκης) όπου σε 160 σελίδες αποτυπώνεται όλη η ιστορία της ανθρωπότητας από την Εποχή των Παγετώνων μέχρι τη σύγχρονη εποχή και Τα παιδιά του κόσμου, της Μόιρα Μπάτερφιλντ, ένα μεγάλο, εικονογραφημένο λεξικό διαφορετικότητας, στο οποίο γνωρίζουμε τα πάντα για όλους τους ανθρώπους της γης.

Για μικρά παιδιά, έχουμε επίσης το Τικ και Τέλα: Ψάξε και Βρες του βραβευμένου και ξεχωριστού Άξελ Σέφλερ (εκδ. Ίκαρος), ένα βιβλίο που οξύνει την παρατηρητικότητα των παιδιών με έξυπνες σελίδες και εικόνες, την διασκεδαστική ιστορία αρίθμησης, αφαίρεσης και πρόσθεσης (-1 +1) Οι ελέφαντες πηγαίνουν επίσκεψη, της Evelina Daciute, τα πολύ ενδιαφέροντα Μαθαίνω τον κόσμο: τα δάση και το νερό και τα πλούσια σε σπάνιες πληροφορίες Πώς τρώνε τα ζώα και Πώς κοιμούνται τα ζώα, όλα από τις εκδόσεις Φουρφούρι.

Και για το τέλος κρατήσαμε το καταπληκτικό αλφαβητάρι-πινακοθήκη τέχνης Ζωογραφιές, η πρώτη μου πινακοθήκη ζώων, των Τ. Ντόναλντσον και Σ. Κινγκ-Τσάϊ, ένα έντυπο παζλ τέχνης με λογικές αλλά και απρόσμενες ερωτήσεις που μας ταξιδεύει στο ζωικό βασίλειο ΜΟΝΑΔΙΚΑ (εκδ. Πατάκη).

Στο ELNIPLEX έχουμε αγκαλιά το βιβλίο για παιδιά και νέους, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ως αναγνώστες δεν διαβάζουμε και άλλα πράγματα. Από αυτά, κάθε χρόνο ξεχωρίζουμε προσεκτικά κάποια πολύ ιδιαίτερα βιβλία. Όπως τα θαυμάσια αστυνομικά μυθιστορήματα Έξι επί δύο, του μέγα μύστη της αστυνομικής λογοτεχνίας Άρνε Νταλ (συνέντευξη), που βουτάει στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής φτιάχνοντας ένα ακόμα έξοχο μυθιστόρημα που κόβει την ανάσα, Η γυναίκα του Ίσνταλ, του Βαγγέλη Γιαννίση στον οποίο είχαμε φέτος ένα όμορφο αφιέρωμα σε όλα του τα βιβλία, η Αποκάλυψη, των Κ. Αθανασιάδη, Β. Γιαννίση, Χ. Παπαδημητρίου, Δ. Σίμου όπου σημαντικοί Έλληνες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας πραγματικά καθηλώνουν με τον serial killer τους, το βαθιά πολιτικό και φιλοσοφικό μυθιστόρημα του Πάνου Ιωαννίδη Ο χορός της μέλισσας και το μαεστρικό Η λέξη είναι φόνος, του σπουδαίου Άντονι Χόροβιτς που ήρθε και στην Αθήνα φέτος.

Ξεχωρίσαμε επίσης το καλογραμμένο πολιτικό-ιστορικό θρίλερ της φοβερής τριλογίας του Χάραρλντ Γκίμπερς Οι τελευταίες μέρες-Germania, μια από τις κορυφαίες στιγμές του μεγάλου συγγραφέα Ερνέστο Σάμπατο, το Περί ηρώων και τάφων (εκδ. Μεταίχμιο), το ιδιαιτέρως καλογραμμένο, ενδιαφέρον ιστορικό μυθιστόρημα του Άρη Σφακιανάκη Η σκιά του κυβερνήτη για τον Ιωάννη Καποδίστρια και την εποχή του, την καταπληκτική, πληρέστατη ανθολογία Φύλλα Χλόης, του σπουδαίου, αιρετικού Αμερικανού ποιητή Walt Whitman και το 928 σελίδων ανόθευτο ανθολόγιο σχολίων, σκέψεων, σπάνιων αυτο-βιογραφικών πληροφοριών, αυθορμητισμού Τα εσώψυχα του Ντίνου Χριστιανόπουλου, της Σωτηρίας Σταυρακοπούλου (εκδ. IANOS).

Χιλιάδες επισκέπτες διάβασαν τα θεματικά άρθρα των συντακτών του ELNIPLEX που προσεκτικά διάλεγε τα καλύτερα βιβλία από κάθε θέμα (αν και το θέμα έχει τα προβλήματά του ως κριτήριο).

Άρθρα όπως Παιδικά βιβλία για την ανεκτικότητα (παγκόσμια ημέρα ανεκτικότητας 16 Νοεμβρίου), Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων 20 Ιουνίου: Βιβλία για παιδιά και νέους για τον ξένο, το ξενάκι, 16 βιβλία που προετοιμάζουν τα παιδιά να πάνε σχολείο, 11 θαυμάσια βιβλία για να φανερώσεις σύγχρονες αξίες στα παιδιά (60 χιλιάδες + αναγνώσεις), βιβλία για τη διατροφή, για Άτομα με αναπηρία, για τα Δικαιώματα των Παιδιών, για τον σχολικό εκφοβισμό, για απώλεια και θάνατο, για τη μαγεία της Άνοιξης, για τον κόσμο της θάλασσας και του καλοκαιριού, με ηρωίδες κορίτσια, 11+1 παιδικά βιβλία που απαγορεύθηκαν: ιστορίες τρέλας και λογοκρισίας, ο Μεγάλος Οδηγός Αγοράς: χριστουγεννιάτικα παιδικά βιβλία αλλά και όλα τα μεγάλα θεματικά μας άρθρα που θα βρείτε εδώ.

Μια χρονιά όπως όλες, με θαύματα, με πληγές, με αριστουργήματα, με όνειρα, με απώλειες. Μια χρονιά που σου θυμίζει πως η λογοκρισία είναι μαχαίρι στην καρδιά (παιδικά βιβλία που απαγορεύθηκαν: ιστορίες τρέλας και λογοκρισίας ή Ιδιωτικό σχολείο στις ΗΠΑ απέσυρε τα βιβλία του Χάρι Πότερ από την βιβλιοθήκη του), που μαθαίνεις πως βγαίνουν παιδικά βιβλία μέχρι και για να προετοιμάσουν τα παιδιά για το Brexit, που δεν πρέπει να αφήσεις το τέρας της ακρότητας, της δήθεν πολιτικής ορθότητας, της άκριτης υπερέκθεσης στα κοινωνικά δίκτυα και του φανατισμού να σε κατασπαράξει, ας μείνουμε με την γεύση του Θάνου Μικρούτσικου (στίχοι Άλκη Αλκαίου):

Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις
τις ώρες που αγριεύει η βροχή
στη γη των Βησιγότθων αρμενίζεις
και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί
μα τα φτερά σου σιγοπριονίζεις

Σκέπασε αρμύρα το γυμνό κορμί σου
σου `φερα απ’ τους Δελφούς γλυκό νερό
στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου
και πριν προλάβω τρις να σ’ αρνηθώ
σκούριασε το κλειδί του παραδείσου

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
και την τρελή σου κυνηγάει σκιά
πώς να ημερέψει ο νους μ’ ένα σεντόνι
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά
αγάπη που σε λέγαμ’ Αντιγόνη

Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει
και σε ποιο γαλαξία να σε βρω
εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι
κι εγώ ένα πεδίο βολής φτηνό
που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι.