Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 7+ (target 8-15+) – Εικονογραφημένο βιβλίο γνώσεων για παιδιά+
Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρόλα αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ’ ελάχιστες διαφορές.
Οδυσσέας Ελύτης (κατά την απονομή του Νόμπελ)
Ένα από τα πλέον ουσιαστικά και άρτια βιβλία γνώσεων των τελευταίων ετών.
Περί τίνος πρόκειται
Πώς εμφανίστηκαν οι λέξεις; Πώς τις επινόησαν οι άνθρωποι και γιατί; Τι ακριβώς είναι αυτές οι λέξεις και σε πόσες πτυχές της ανθρωπότητας έβαλαν τη σφραγίδα τους;
Από τους αρχαίους μας προγόνους, όπου κι αν έζησαν στη Γη αυτοί, η Mary Richards μας προσκαλεί σε ένα πραγματικά συναρπαστικό ταξίδι εξερεύνησης της γλώσσας των ανθρώπων ως παράγοντα, ως σύστημα δημιουργίας, ευρηματικότητας, επικοινωνίας, πολιτισμού, επιστήμης, πνευματικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης, πιάνοντας την ιστορία κυριολεκτικά από το μηδέν, από το bing bang της πρώτης λέξης. “Θα συναντήσετε ανθρώπους από όλο το φάσμα της ιστορίας, από την Ακκαδική πριγκίπισσα Ενχεντουάννα, της οποίας ήταν γραμμένα στους τοίχους ενός ναού των Σουμερίων πριν από 5.000 χρόνια, ως τον Αμερικανό Λιν-Μανουέλ Μιράντα, του οποίου οι στίχοι ακούγονται σε θέατρα όλου του κόσμου σήμερα“, μας υπόσχεται στην εισαγωγή της η συγγραφέας και η αλήθεια είναι ότι όχι μόνο κρατάει τον λόγο της, αλλά ανάμεσα στην Ενχεντουάννα και τον Μιράντα χωράει τόσους πολλούς διάσημους και μη που επηρέασαν τη γλώσσα, τόση πολλή ιστορία, που μπορώ να πω με βεβαιότητα πως δεν πρόκειται για ένα βιβλίο μόνο για παιδιά αλλά και για εφήβους και για ενήλικες. Και μπορώ να προσθέσω ότι δεν πρόκειται για ένα τυπικό βιβλίο γνώσεων, καθώς η δομή της Ρίτσαρντς έχει τη γοητεία ενός μυθιστορήματος, δίχως ασφαλώς τη μυθοπλασία.
Ξεκινάμε από μια φάλαινα που χρησιμοποιεί μια μεγάλη ποικιλία από ήχους (γουργουρητά) για να επικοινωνεί με τους φίλους της ως και 1.600 χιλιόμετρα μακριά και από εκεί ακολουθούμε το ταξίδι της λέξης, παντού, με κάθε τρόπο, σε κάθε βήμα που στάθηκε άνθρωπος. Επτά χιλιάδες διαφορετικές γλώσσες γεννήθηκαν μέσα από τα ανθρώπινα χείλη και τη βοήθησαν να αντιμετωπίσει κινδύνους, να συνασπιστεί αποκτώντας την αίσθηση της κοινότητας, να δημιουργήσει από απλά, πρωτόλεια εργαλεία κάποτε μέχρι σπάνια τεχνολογικά επιτεύγματα σήμερα, να κατανοήσει και να μεταδώσει γνώση για την πραγματικότητα, να φτάσει τη δύναμη του πνεύματος σε ύψη αδιανόητα μέχρι πριν μόλις μερικές δεκαετίες.
Η Ρίτσαρντς δεν μοιράζει ατάκτως ερριμμένες πληροφορίες σε υπερτεμαχισμένα κείμενα για να μην κουράσει δήθεν τον αναγνώστη. Ο σκοπός της δεν είναι να δημιουργήσει ένα βιβλίο υπαινιγμών και συνοπτικών γνώσεων, αλλά να συνθέσει ένα πλήρες, άρτιο βιβλίο που πραγματικά καταγράφει την ιστορία των λέξεων, ακολουθώντας ατύπως μια χρονογραμμή την οποία διακλαδώνει, ανανεώνοντας ξανά και ξανά το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ο οποίος πράγματι δεν κουράζεται να ταξιδεύει το “ωραίο ταξίδι που του δόθηκε“.
Μέσα σε οκτώ κεφάλαια (Η πρώτη λέξη, Γράφοντας λέξεις, Διαβάζοντας λέξεις, Μαθαίνοντας λέξεις, Πανίσχυρες λέξεις, Μυστικές λέξεις, Ποιητικές λέξεις, Η τελευταία λέξη) και παραρτήματα στο τέλος με χρονολόγιο, γλωσσάρι, πηγές, απαντήσεις, κατάλογο εικόνων, η συγγραφέας, σε αγαστή συνεργασία με την με εικαστική άποψη και στυλ εικονογράφηση της Rose Blake που κυριολεκτικά αιχμαλωτίζει το βλέμμα, αρχίζει από την πρώτη λέξη και διαβαίνει τον δρόμο προς τη γραφή και την ανάγνωση. Αλήθεια, ποιοι και πώς άρχισαν να λένε ιστορίες; Πώς τις έλεγαν; Πώς τις έγραφαν; Πώς ήρθε η πρώτη γραφή και ποια ήταν; Ποιοι χάραξαν πριν τριάντα και πλέον χιλιάδες χρόνια σε πέτρες και τοίχους σπηλαίων; Και πώς από εκείνη την εποχή, σταδιακά περάσαμε στο σύστημα που λέγεται γλώσσα και αποτέλεσμα τον πλέον ισχυρό πυλώνα του ανθρώπινου πολιτισμού;
Ηχητικά σύμβολα, σούπερ κείμενα, εργαλεία γραφής, τυπογραφία και Γουτεμβέργιος, τα πρώτα εκτυπωμένα βιβλία και οι πρώτοι αναγνώστες που ασφαλώς διάβαζαν εικόνες, σημάδια και όχι βιβλία, βιβλιοθήκες όπως η δεκατριών εκατομμυρίων βιβλίων και επτακοσίων σαράντα έξι χιλιομέτρων ραφιών της Βρετανικής Βιβλιοθήκης του Λονδίνου, ιερά (θρησκευτικά κυρίως) κείμενα.
Μεγάλη σημασία, κατά τη γνώμη μου έχουν το κεφάλαιο 5 με τις Πανίσχυρες Λέξεις όπου αναδεικνύεται η δύναμή τους, η εξουσία που φέρουν, οι αλλαγές στις οποίες μπορούν να ωθήσουν, η έμπνευση που δύνανται να προκαλέσουν, τα μηνύματα που μεταδίδουν και το κεφάλαιο 8 όπου κατατίθενται προβληματισμοί για το μέλλον των γλωσσών και των λέξεων, τους κινδύνους που εγκυμονούν το διαδίκτυο και άλλες συνήθειες κτλ. Και δεν μπορώ να μην πω κάτι πιο προσωπικό, τη γοητεία που ασκεί σε εμένα, αλλά θαρρώ και σε πολλούς ανθρώπους η αποκρυπτογράφηση κρυφών κειμένων και λέξεων έτσι όπως φωτίζεται εξαίρετα στο κεφάλαιο Μυστικές Λέξεις (6). Θυμηθείτε τον τεράστιο Τόλκιν και τους κόσμους που επινόησε (γλώσσες ολόκληρες) ή τον Άλαν Τούρινγκ που αποκρυπτογράφησε τα μυστικά μηνύματα των ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ιερογλυφικά, ποίηση, νοηματική, λογοτεχνία, Μπράιγ, μυστικές γλώσσες, οπτικές λέξεις. Ένας απειράριθμος, συναρπαστικός κόσμος σε μια μεγαλειώδη γλωσσολογική, κοινωνιολογική και ιστορική προσέγγιση, τόσο απλή για να την κατανοήσουν τα παιδιά-αναγνώστες, τόσο επιστημονικά δομημένη ώστε να την αγαπήσουν όλοι.
Βιβλίο οπωσδήποτε για κάθε βιβλιοθήκη.
Για αναγνώστες από 6,5-7 περίπου ετών δίχως ορατό ηλικιακό περιορισμό.
Εκδόσεις Καπόν.
Θυμηθείτε
Η ιστορία των εικόνων για παιδιά, των Ντέιβιντ Χόκνεϊ και Μάρτιν Γκέιφορντ (εικ.: Ρόουζ Μπλέικ)
Η ιστορία της μουσικής για παιδιά, των Μαίρη Ρίτσαρντς και Ντέιβιντ Σβάιτσερ (εικ.: Ρόουζ Μπλέικ)
Απόσπασμα
Διακρίσεις
2019- Βραβείο New Horizons, Διεθνής Έκθεση Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια
Το Soundtrack του βιβλίου
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Η ιστορία των λέξεων για παιδιά |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | A History of Words for Children |
| Συγγραφέας: | Mary Richards |
| Εικονογράφος: | Rose Blake |
| Εκδόσεις: | Καπόν, Σεπτέμβριος 2022 |
| Μετάφραση: | Ηλίας Μαγκλίνης |
| Επιμέλεια: | Βαρβάρα Καρζή |
| Σύμβουλος έκδοσης: | Vinod Aithal |
| Σελίδες: | 96 |
| Μέγεθος: | 21,6 Χ 28 |
| ISBN: | 978-618-5209-96-4 |
