Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 4+ (target 4-7) – Εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά
Ο πραγματικός Εμπενίζερ Σκρουτζ απ’ όπου εμπνεύστηκε ο Κ. Ντίκενς φέρεται να ήταν ο ζάμπλουτος και υπερτσιγκούνης κληρονόμος Τζον Μέγκοτ που κυκλοφορούσε με κουρέλια ακόμα και όταν εξελέγη βουλευτής.
Βαγγέλης Ηλιόπουλος και Ντανιέλα Σταματιάδη σε μια εξαιρετική -χριστουγεννιάτικη- ιστορία και στιγμή της λογοτεχνίας για παιδιά.
Περί τίνος πρόκειται
Δεν ήξερα το όνομά του. Τον ονόμασα Χ. Ταξίδευε ασταμάτητα και σκόρπιζε χαρά. Κάποιον μου θύμιζε αλλά δεν ήξερα ποιον. Με επισκέφτηκε ένα βράδυ που είχα δηλώσει στη μαμά ότι φέτος δεν ήθελα να στολίσουμε, δεν ήθελα καν να έρθουν τα Χριστούγεννα.
Ο Χ. ήρθε να με πείσει πως τα Χριστούγεννα είναι αγάπη. Και χαρά. Μου ζητούσε συνεχώς να παίξουμε. Εγώ δεν ήθελα. Αλλά αυτός επέμενε.
Λίγο πριν την παραμονή των Χριστουγέννων μου έκανε νόημα να βγω έξω. Πλησίασα. Μου έδειξε μια κόκκινη σακούλα, δίπλα στα σκουπίδια. Είχε στολίδια. Κάποιος δεν τα ήθελε. Τα πήρα. Ο Χ. διασκέδαζε μαζί τους σαν τρελός. Τους έδειχνε να κάνουν σκι με ανοιχτή την κατάψυξη και σάουνα στον ατμομάγειρα.
Με παρακίνησε και επιδιορθώσαμε τα σπασμένα ξύλινα στολίδια. Και όταν ήρθαν οι φίλοι μου για τα κάλαντα, τα Χριστούγεννα ήταν αλλιώς.
Εσύ να με φωνάζεις Εμπενίζερ.
Εστιάζοντας
Ένας από τους πλέον εμβληματικούς ήρωες της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Εμπενίζερ Σκρουτζ δια χειρός, φαντασίας και ζωής Καρόλου Ντίκενς, βγαλμένος από την περίφημη νουβέλα του “Η χριστουγεννιάτικη Ιστορία“, από εκείνους που ενέπνευσαν ξανά και ξανά καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο. Τσιγκούνης, κακότροπος, μουρτζούφλης, στριμμένος, αποσυρμένος, σώκλειστος σ’ ένα πλατύ εγώ, θρεμμένος παρά τα πλούτη του με υπολείμματα κάθε είδους, διαζευγμένος από οτιδήποτε κουβαλούσε χαρά και χαμόγελο, άρα πρωτίστως από γιορτές σαν τα Χριστούγεννα. Μήπως και καταθλιπτικός, παραμελημένος από τον πατέρα του και ηθικά καταρρακωμένος, πέρα από άπληστος και εμμονικός με το χρήμα και την συσσώρευση αχρησιμοποίητου πλούτου;
Ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος εμφανίζει ένα μυστηριώδες ξωτικό στη ζωή ενός θυμωμένου, μελαγχολικού παιδιού που δεν θέλει να στολίσει, δεν θέλει τα Χριστούγεννα, δεν ξέρει αν τον θέλουν τα παιδιά στην παρέα τους. Κουβαλάει αυτός κάτι από τον Σκρουτζ. Ένα ζάρωμα στην άρνηση των Χριστουγέννων. Μια -παροδική- ψυχική ασυμμετρία. Μπαίνει στα παπούτσια του Σκρουτζ. Μάλιστα είναι ο αφηγητής και η αφήγησή του σε πρώτο πρόσωπο πηγαίνει απευθείας στον αναγνώστη, συντονίζεται εμφατικά μαζί του. Ταυτίζεται.
Η Ντανιέλα Σταματιάδη τον κρύβει. Τον αποκρύπτει επιμελώς. Βλέπουμε το παιδί-αφηγητή, αλλά όχι τον άλλο, τον αγγελιαφόρο των Χριστουγέννων, τον Χ. Το χέρι του, το ριγέ κοκκινοπράσινο μανίκι του διαφαίνεται, τους υπαινιγμούς της παρουσίας του αναζητούμε σε κάθε σελίδα και κάποτε τους βρίσκουμε στον μικρόκοσμο ή μεγάκοσμο του ήρωα. Και ήδη από την αρχή αντιλαμβάνεσαι, μετά από πολύ προσεκτική παρατήρηση, ότι η εικονογράφηση έχει μια σαρωτική υπόσταση μέσα σε αυτή την ιστορία, η οποία παρότι έχει αρκετές περισσότερες λέξεις από ένα picture book, ωστόσο ο συγγραφέας της παραχωρεί τα κλειδιά και το λογισμικό συνεχών αποκαλύψεων και νοηματοδοτήσεων καθώς και οπτικών επισημάνσεων με τρόπο που μόνο στα λεπτοδουλεμένα picture book συμβαίνει.
Πού είναι ο Χ.; Ποιος είναι ο Χ.; Είναι η απάντηση των Χριστουγέννων στο αντίθετό τους; Και σε ποιον μιλά ο Χ.; Στο παιδί της ιστορίας που δεν έχει όνομα γιατί είσαι εσύ και εγώ και όλοι; Νομίζω ότι ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος κάνει αυτές τις συνειδητές επιλογές ενσωματώνοντας στην ιστορία το δίπολο Χριστούγεννα=χαρά vs Σκρουτζ=μιζέρια/άρνηση. Μια μάχη κανονικότητας και αντικανονικότητας, μια κατάβαση σε συνθήκες χαράς, όπου τα Χριστούγεννα είναι η κανονικότητα για όλους, μια γιορτή για όλους, απόλυτα συμπεριληπτική- έτσι την καταθέτει η ιστορία του Εμπενίζερ- και αναμφίβολα μια γιορτή συναισθηματικής εκτόνωσης και διαφυγής από τη λύπη, τη μελαγχολία.
Κάπως έτσι, όλοι εμείς είμαστε άλλοτε ένας Εμπενίζερ, άλλοτε ένα θλιμμένο, θυμωμένο παιδί που δεν θέλει να συμμετάσχει στην ευφορία των Χριστουγέννων και άλλοτε ένας δέκτης και πομπός αυτής της χαράς, της δοτικότητας και της αγάπης.
Η δε διάσταση της επιδιόρθωσης των παιχνιδιών σε μια εποχή φρενήρους υλισμού και καταναλωτισμού, όπου η επαναχρησιμοποίηση και το μαστόρεμα δεν αποτελούν κυρίαρχη κουλτούρα, θεωρώ ότι κυκλώνει μια σημαντική παράμετρο της σύγχρονης ζωής που αποσυντίθεται στην αγορά συνεχώς νέων πραγμάτων, θεωρώντας άχρηστο καθετί που παρεκτρέπεται από μια γραμμή αρτιότητας.
Θεωρώ ότι με τη μοναδική εικαστική αποτύπωση της Ντανιέλας Σταματιάδη, της οποίας η παλέτα, οι σαγηνευτικές γεωμετρίες, οι κινητικές παύσεις και επανεκκινήσεις, η ένταση και οι συναισθηματικοί κυματισμοί δημιουργούν ένα αισθητικό πλέγμα που ντύνει την ιστορία μοναδικά, πέραν της προαναφερθείσας πρωτοποριακής παραχώρησης των αφηγηματικών πρωτείων από τον συγγραφέα.
Έχουμε σημαντική στιγμή και συνεργασία.
Για αναγνώστες από 4 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Διακρίσεις
Απόσπασμα
Δείτε απόσπασμα εδώ
 |
|
|---|---|
| TAYTOTHTA | |
| Τίτλος: | Εσύ να με φωνάζεις Εμπενίζερ |
| Συγγραφέας: | |
| Εικονογράφος: | |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Οκτώβριος 2023 |
| Υπεύθυνη Έκδοσης: | Φαίη Κολοκυθά |
| Διορθώσεις: | Θανάσης Κοκολόγος |
| Σελίδες: | 32 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 28 |
| ISBN: | 978-618-07-0459-4 |
