Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 18+ Βιβλίο για εκπαιδευτικούς
Η δημιουργικότητα είναι μεταδοτική. Διάδωσέ την
Άλμπερτ Αϊνστάιν
Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για εκπαιδευτικούς από τη Σοφία Τσάτσου-Νικολούλη.
Περί τίνος πρόκειται
Καταρχάς είναι ένα βιβλίο για εκπαιδευτικούς. Και θυμάμαι ακόμα ως μαθητής να γίνεται συχνά το μάθημα της λογοτεχνίας από διεκπεραιωτές, από ανθρώπους που δεν αγαπούσαν τη λογοτεχνία και την μετέτρεπαν σε μάθημα. Αλλά η λογοτεχνία πρώτα απ’ όλα δεν είναι μάθημα.
Στόχος του εγχειριδίου Δραστηριότητες Δημιουργικής Γραφής με βάση το Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ε’ & ΣΤ’ Δημοτικού είναι να συμβάλλει στη μύηση των παιδιών στη δημιουργική γραφή και ασφαλώς στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας των μαθητών μέσω της σταδιακής εξοικείωσής τους με διάφορες συγγραφικές πρακτικές. Ας το δούμε.
Εστιάζοντας
Η Σοφία Τσάτσου Νικολούλη βρίσκει την ουσία. Βοηθά τον δάσκαλο και τη δασκάλα της Ε’ και της Στ’ δημοτικού να συναντηθεί με την ουσία της Λογοτεχνίας, μέσα από ασκήσεις δημιουργικής γραφής που βασίζονται στο ανθολόγιο αυτών των δύο τάξεων. Όμως, θεωρώ ότι μπορεί να επωφεληθεί κάθε εκπαιδευτικός, ανεξαρτήτως τάξης, ακόμα και βαθμίδας φιλόλογοι, νηπιαγωγοί.
Οι ενότητες του ανθολογίου και της προσέγγισης της συγγραφέα είναι: Εμείς και η φύση, Κοινωνική Ζωή, Η οικογένειά μας, Σχολείο και παιδί, Τα παιδικά χρόνια, Ανθρώπινοι χαρακτήρες, Θρησκευτική ζωή, Γεγονότα από την ελληνική ιστορία, Λαϊκή παράδοση και πολιτισμός, Ειρήνη και φιλία, Φαντασία και περιπέτεια. Πάνω από 100 κείμενα πολλών σπουδαίων Ελλήνων αλλά και ξένων συγγραφέων προσεγγίζονται στο βιβλίο.
Ας δούμε ένα σπουδαίο ποίημα, του οποίου στίχος δίνει τον τίτλο σε όλο το ανθολόγιο: Με λογισμό και μ΄όνειρο.
Ελεύθεροι πολιορκημένοι. Διονύσιος Σολωμός.
Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,
κι όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε.
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
π’ ολονυχτίς εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη.
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ’ έφθασε μ’ ασπούδα,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο·
το σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκιά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη·
η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι.
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει:
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
Η συγγραφέας αρχικά επινοεί να δίνει φωνή σε στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που αναφέρονται στο ποίημα. Έτσι, επιλέγει ένα άψυχο ή έμψυχο ον της φύσης από το ποίημα και του δίνει φωνή. Για παράδειγμα η πεταλούδα. Μιλάει στους Μεσολογγίτες; Τι μπορεί να τους λέει; Τους παρακινεί να μείνουν μέχρι θανάτου ή να εγκαταλείψουν; Γράφουμε τα λόγια της πεταλούδας ομαδικά ή ατομικά και τα παρουσιάζουμε.
Αυτή είναι μια ενδεικτική προσέγγιση. Η συγγραφέας δίνει ζωντάνια και χρώμα σε κάθε ποίημα/κείμενο. Δεν μένει σε μια στείρα ανάλυση που συχνά κουράζει τα παιδιά, αλλά αυτή πραγματοποιείται μέσα από ουσιαστικές δραστηριότητες δημιουργικής γραφής όπως η παραπάνω.
Με αυτόν τον τρόπο πορεύεται σε όλα τα σπουδαία κείμενα που βρίσκονται στο ανθολόγιο, από δημοτικά τραγούδια (Της ξενιτιάς, Της Λένως του Μπότσαρη κ.α.) και λαϊκά παραμύθια (Κάποτε ριζώνουν και τα λόγια, ο Κυρ Λάζαρος και οι δράκοι κ.α.), μέχρι ποίηση (Ειρήνη του Γιάννη Ρίτσου, Νανούρισμα του Ναζίμ Χικμέτ κ.α.) και από πεζά κείμενα των Μάνου Κοντολέων, Λότης Πέτροβιτς, Αντώνη Σαμαράκη, Αγγελικής Βαρελά, Τζιάνι Ροντάρι κ.α., μέχρι πίνακες των Βαν Γκογκ, Ντα Βίντσι, Πικάσο κ.α.
Έτσι, δημιουργεί ένα σημαντικό εργαλείο αξιοποίησης της λογοτεχνίας ενισχύοντας τη φαντασία, τη συνεργασία, τη δημιουργικότητα, τον λογοτεχνικό γραμματισμό των μαθητών, σε μια εποχή όπου προβάλλει πιο επιτακτικό το αίτημα για επαφή με τη γλώσσα και τις ομορφότερες εκδοχές της.
Η συγγραφέας επιτυγχάνει την αποσχολειοποίηση της λογοτεχνίας με εύληπτες δραστηριότητες που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τα παιδιά, καθώς τα εμπλέκει δημιουργικά μέσα στο σώμα του κειμένου που προσεγγίζει.
Εκδόσεις Ζήτη.
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Δραστηριότητες δημιουργικής γραφής με βάση το Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ε’ και Στ’ Δημοτικού |
| Συγγραφέας: | Σοφία Τσάτσου-Νικολούλη |
| Εκδόσεις: | Ζήτη, Ιανουάριος 2022 |
| Σελίδες: | 36 |
| Μέγεθος: | 17 Χ 24 |
| ISBN: | 978-960-456-575-7 |
