Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά για το μετασχηματισμό του σχολείου σε οργανισμό μάθησης, δηλαδή σε ένα δυναμικό σύστημα το οποίο μαθαίνει, αυτό‐οργανώνεται, αλληλεπιδρά με την κοινότητα, μετεξελίσσεται, μετασχηματίζεται και αναπτύσσεται (Posch 1999, Φλογαΐτη 2006, Λιαράκου & Φλογαΐτη 2007). Η γνώση και μάλιστα η διεπιστημονική, είναι σημαντική αλλά δεν αρκεί. Μας ενδιαφέρει πλέον η οικοδόμηση ενός ευρύτερου εννοιολογικού οικοδομήματος που εμπεριέχει πέρα από τη γνώση, αξίες, στάσεις και συμπεριφορές, σκέψεις και συναισθήματα. Πρόκειται ουσιαστικά για τη συγκρότηση ενός πολιτισμικού εξοπλισμού ο οποίος καθορίζει τις αντιλήψεις των ανθρώπων για τα φαινόμενα και κατά συνέπεια τη δράση τους (Παπαδημητρίου 2005).
Όταν ήρθαν στα χέρια μας οι πράκτορες του πλανήτη της Ελένης Ανδρεάδη σκεφτήκαμε ότι όλες οι παραπάνω επιστημονικές θέσεις βρίσκουν έναν τρόπο να εκφραστούν και μάλιστα ευρηματικά μέσα από ένα βιβλίο. Η θεματολογία είναι αμιγώς περιβαλλοντική και φυσικά αναμενόμενη, η ενέργεια, το νερό, τα απορρίμματα. Εντούτοις η προσέγγιση είναι πρωτότυπη, ευφάνταστη, χιουμοριστική και διαδραστική! Η συγγραφέας γνωρίζει σε βάθος, λόγω των σπουδών της, το αντικείμενο που πραγματεύεται. Αυτό είναι πολύ σημαντικό αλλά φυσικά δεν είναι αρκετό.
Η Ελένη Ανδρεάδη επιχειρεί και κατά τη γνώμη μας το πετυχαίνει σε ένα πρώτο επίπεδο, να συμπαρασύρει τον αναγνώστη σε ένα “παιχνίδι δράσης”. Η σύλληψη της ιδέας της μυστικής αποστολής και των πρακτόρων είναι ευφυής και δημιουργεί το κίνητρο, στοιχείο που συνήθως απουσιάζει από τα βιβλία γνώσεων. Η προσωποποίηση των εννοιών επίσης είναι κάτι παραπάνω από έξυπνη και παιγνιώδης, αφού αυτομάτως δημιουργεί εικόνες στα παιδιά χωρίς να στερεί την επιστημονικότητα και τη γνώση. Όσοι έχουν ασχοληθεί έστω και λίγο με την περιβαλλοντική εκπαίδευση θα αναγνωρίσουν στο βιβλίο μεθοδολογικά εργαλεία όπως η επίλυση προβλήματος, το παιχνίδι ρόλων και ο καταιγισμός ιδεών. Το βιβλίο οδηγεί εκτός από την ανάγνωση και στην εκπόνηση σχεδίων εργασίας σε μια τάξη Δημοτικού σχολείου ή και γιατί όχι, και νηπιαγωγείου. Σε αυτό το κομμάτι της δράσης βοηθούν βεβαίως και τα εκπαιδευτικά προγράμματα της ΜΚΟ, την οποία έχει ιδρύσει η Ελένη Ανδρεάδη και η οποία προηγήθηκε του βιβλίου. Είναι ουσιαστικά μια διαδικασία “από τη θεωρία στην πράξη” και αντίστροφα. Το Γίνε πράκτορας του πλανήτη βοηθά με τον δικό του τρόπο στη δημιουργία διαμόρφωσης περιβαλλοντικής κουλτούρας. Ένα στοιχείο το οποίο μας άρεσε πολύ είναι η επιλογή των τεσσάρων πρακτόρων οι οποίοι διαφορετικής εθνικότητας. Η Ανίτα από το Μπαγκλαντές, ο Μπεν από την Αμερική, η Μαρί-Λουίζ από τη Γαλλία και ο Ιάσονας από την Τήνο (Ελλαδάρα) αναφέρονται σε κάποιο φαινόμενο που απασχολεί τη χώρα τους αλλά ταυτοχρόνως μας θυμίζουν πως είμαστε όλοι κάτοικοι του ίδιου πλανήτη. Κάθε φαινόμενο έχει επίδραση σε όλους μας και ως εκ τούτου μας αφορά ακόμα κι αν δεν το βιώνουμε άμεσα. Η Ελένη Ανδρεάδη μιλώντας στο elniplex γι’ αυτό το στοιχείο είπε: “Τα προβλήματα είναι παγκόσμια και φυσικά χρειάζεται η συνεργασία μεταξύ κρατών, είτε μιλάμε για θέματα όπως η αλλαγή του κλίματος, είτε για συγκεκριμένα προβλήματα, όπως μόλυνση ενός ποταμού που ρέει από μία χώρα σε άλλη. Έτσι η ύπαρξη Πρακτόρων από διαφορετικές χώρες έχει διπλό σκοπό: πρώτα να ενημερώσει τα παιδιά για θέματα που δεν γνωρίζουν στην Ελλάδα διότι δεν μπορούν να τα δουν άμεσα, όπως την άνοδο της στάθμης της θάλασσας στο Μπανγκλαντές για την οποία μιλάει η Πράκτορας Ανίτα, ενώ παράλληλα να περάσει το μήνυμα της συνεργατικότητας στη δράση και το ότι ο κόσμος μας είναι όλος ένα, ενιαίο οικοσύστημα.”
Η εικονογράφηση εξάλλου, του Στέφανου Κολτσιδόπουλου, ο οποίος εργάστηκε σε διεθνή κανάλια με παγκόσμια εμβέλεια πριν ξεκινήσει συνεργασία με μεγάλες διεθνείς διαφημιστικές εταιρείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, είναι πρωτότυπη και κομίστικη. Όπως άλλωστε και όλος ο σχεδιασμός του βιβλίου. Το εξώφυλλο με τα διάτρητα διαφορετικά μάτια πάνω σε μαύρο φόντο παραπέμπει σε αστυνομικά βιβλία και ενισχύει το μυστήριο του τίτλου. Οι γραμματοσειρές εναλλάσσονται με παιγνιώδη αλλά καλόγουστο τρόπο, το ίδιο και τα χρώματα.
Παρασυρθήκαμε όμως με την ανάλυση και δεν σας μεταφέραμε την υπόθεση του βιβλίου. Η ιστορία με λίγα λόγια έχει ως εξής: Ανοίγουμε το βιβλίο με δική μας ευθύνη καθώς παίρνουμε το ρίσκο να εκπαιδευτούμε και να αναλάβουμε δράση ως πράκτορες του πλανήτη, αφού περάσουμε από τη βασική εκπαίδευση. Η Περιβαλλοντοπόλ μας δίνει ένα γριφώδες γράμμα. Για να το αποκωδικοποιήσουμε θα χρειαστούμε τη βοήθεια τεσσάρων έμπειρων πρακτόρων που μας εισάγουν το θέμα της Ενέργειας, του Νερού, των Σκουπιδιών και της Κομποστοποίησης, τους οποίους σας αναφέραμε παραπάνω. Οι απαραίτητες πληροφορίες δίνονται με απλό και κατανοητό τρόπο χωρίς περιττά στοιχεία που βαραίνουν τον αναγνώστη. Οι γνώσεις αυτές όμως είναι απαραίτητες προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τους εχθρούς που μας απιλούν. Το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα, ο Πιφ και η Πουφ δηλαδή, ο Κίλος, η Βάτη και η Τώρη, τα βαμπίρ της ενέργειας, είναι έτοιμα να μας επιτεθούν! Ο στόχος είναι να εκπαιδευτούμε και να μας μάθουμε να τους αντιμετωπίζουμε. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά Ο αναγνώστης θα διαλέξει το ψευδώνυμο του και θα κληθεί να φέρει σε πέρας μια άκρως μυστική αποστολή στο σπίτι ή στο σχολείο!
Είναι μάλλον περιττό να αναφέρουμε πόσο απολαυστική είναι η ανάγνωση του βιβλίου από αναγνώστες κάθε ηλικίας! Μεταξύ μας, οι ενήλικες μπορεί να το απολαύσουμε ακόμα περισσότερο, αν δεν μας πνίξουν οι ενοχές που “τα έχουμε κάνει θάλασσα” για να χρησιμοποιήσουμε και την πετυχημένη έκφραση της Ελένης Ανδρεάδη. Στα σχολεία μας τώρα το βιβλίο μπορεί να αξιοποιηθεί στο έπακρο καθώς μας παρέχει ιδέες για σχέδια εργασίας αλλά και ένα έξυπνο μεθοδολογικό εργαλείο. Ακόμα και στο Νηπιαγωγείο μπορεί να αξιοποιηθεί με την κατάλληλη αξιοποίηση αποσπασμάτων. Το χιούμορ και το παιχνίδι ρόλων βοηθούν στην προσέγγιση των εννοιών και με τη διαμεσολάβηση του ενήλικα, εκπαιδευτικού ή γονέα ακόμα και μικρότερης ηλικίας παιδιά θα “μυηθούν” σε μια κουλτούρα περιβαλλοντικής αειφορίας. Το προτείνουμε ανεπιφύλακτα!
To ELNIPLEX έχει σκοπό να μυήσει μερικούς ακόμα Πράκτορες του πλανήτη. ΣΤΕΙΛΤΕ μας στο info@elniplex.com ή ΓΡΑΨΤΕ ως σχόλιο κάτω από την ανάρτηση του ELNIPLEX στο FACEBOOK μια “πράσινη” συνήθεια που έχει κάνει τη δική σας ζωή καλύτερη. Η Ελένη Ανδρεάδη θα την προωθήσει στην Περιβαλλοντοπόλ και το ELNIPLEX σε συνεργασία με την διοικητή Δ. θα επιλέξει τους δύο τυχερούς οι οποίοι θα κερδίσουν από ένα αντίτυπο του βιβλίου.
Καλή επιτυχία!
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Γίνε Πράκτορας του πλανήτη |
| Συγγραφέας: | Ελένη Ανδρεάδη |
| Εικονογράφηση: | Στέφανος Κολτσιδόπουλος |
| Εκδόσεις: | Μεταίχμιο, 2014 |
| Σελίδες: | 128 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
| ISBN: | 978-960-566-742-9 |
