Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 9+ (target 10-14) – Βιβλίο γνώσεων
Όμως ακούστε των ανθρώπων τα παθήματα,
πώς από νήπια που ήταν πριν,
τους έκανα πλάσματα με μυαλό και
πώς τους έδωσα τη σκέψη
Προμηθέας Δεσμώτης Αισχύλου
στίχοι 442-444
μετ.: Π. Μουλλάς
Από την έκδοση
Μετά τις ξεχωριστές γυναίκες και τα κορίτσια των ομηρικών επών, θεές, θνητές και όλα τα ενδιάμεσά τους, η Κατερίνα Σέρβη επιστρέφει, ακόμα πιο εντυπωσιακά θα πω, με τις μεγάλες προσωπικότητες, τους αρχετυπικούς μυθοκράτορες της ελληνικής γης που η λάμψη τους χάνεται στα βάθη της πραγματικότητας και του μύθου, του συμβόλου και της λαϊκής παράδοσης.
Προμηθέας, ο ζωοδότης των ανθρώπων, ο πρώτος και μόνος influencer της ανθρωπότητας εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια. Ο θρυλικός Οδυσσέας, πολεμιστής και βασιλιάς και πολυμήχανος νους, συνώνυμος του περιπλανώμενου νοσταλγού της πατρίδας και του ευφυούς ανθρώπου. Αντιγόνη, Ιφιγένεια, Ελένη, οι τρεις σεβάσμιες ανθρώπινες θεότητες της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Μήδεια, Άλκηστη, Ηλέκτρα, η τραγικότητα, η ένταση των συναισθημάτων, το μέτρο και η απώλειά του. Και μαζί τους ο θεός της χαράς και της ανάταξης, του θεάτρου και της αναγέννησης, ο Διόνυσος. Και ο γενάρχης των Ιώνων, που ανακαλύπτει ότι είναι γιος του Απόλλωνα, ο Ίωνας. Και ο τρανότερος των πολεμιστών, ο Αίαντας ο αδιαπέραστος. Και οι εμβληματικοί αριστοφανικοί Τρυγαίος και Λυστιστράτη που ήξεραν να αλλάζουν τη ρότα των γεγονότων. Και ο πολυβασανισμένος Φιλοκτήτης που τελικά έσωσε την κατάσταση στην Τροία και έγυρε την πλάστιγγα υπέρ των Ελλήνων. Και ο Ορέστης, αδερφός της Ηλέκτρας, της Ιφιγένειας και του Λαέρτη που πήρε την τιμή του πατέρα του πίσω. Και τα αδέρφια της Αντιγόνης και γιοι του Οιδίποδα, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης που αλληλοεξοντώθηκαν στο όνομα της εξουσίας.
Δεκαπέντε άντρες και γυναίκες, ήρωες και ηρωίδες του αρχαίου ελληνικού θεάτρου αφήνουν τις συγκλονιστικές τους ιστορίες ως κληρονομιά της ανθρωπότητας. Αγάπη, εγκαρτέρηση, θυσία, θρήνος, απώλεια, εσωτερικά αδιέξοδα, προδοσία, εκδίκηση, εξουσία, έρωτας, νόστος, επινοητικότητα, ευφυΐα, ικανότητα, πίστη, αλαζονεία, εξύψωση. Τόσες και άλλες τόσες έννοιες και ηθικές αξίες, θεμελιώδεις των ανθρώπων, θα γευτεί κανείς στην επαφή του με αυτά τα πρόσωπα. Κάποιους τους γνωρίσαμε ήδη από τα μαθητικά μας χρόνια (Οδυσσέας, Αντιγόνη, Ιφιγένεια, Αίαντας κ.α.), άλλους έπρεπε να είμαστε λίγο πιο δραστήριοι ή τυχεροί για να μας τύχουν. Όλοι όμως ξετυλίγουν το κουβάρι της ανθρώπινης ύπαρξης, μοίρας και τραγικότητας έτσι όπως πρώτοι οι Έλληνες τραγικοί κατόρθωσαν να αποτυπώσουν.
Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά. Γι’ αυτό ας δούμε πώς τους πλησιάζει η συγγραφέας Κατερίνα Σέρβη στον παρόντα τόμο. Κάθε πρόσωπο κατέχει πέντε έξι σελίδες στο βιβλίο. Η πρώτη σελίδα είναι η είσοδος στον κόσμο του με το όνομά του, υπότιτλο και μικρό απόσπασμα μετά μεταφράσεως από την τραγωδία όπου υπήρξε κεντρικό πρόσωπο. Η δεύτερη σελίδα είναι μια ολοσέλιδη, εντυπωσιακή, έγχρωμη εικονογραφική αποτύπωσή του/της ήρωα/ηρωίδας από την εικονογράφο Σάντρα Ελευθερίου, ενώ η τελευταία έχει ως κλείσιμο δύο μικρές αλλά καίριες επισημάνσεις: Αν ζούσε σήμερα ο… π.χ. Προμηθέας όπου γίνεται η σύνδεση του ήρωα/ηρωίδας με το σήμερα και Λίγα Λόγια για τον/την τραγωδία όπου μαθαίνουμε βασικές πληροφορίες για την τραγωδία από την οποία αντλούμε τον ήρωα/ηρωίδα π.χ. Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου.
Στο κέντρο της ανάπτυξης των προσώπων, η Κατερίνα Σέρβη επιλέγει να εστιάσει σε ένα κεντρικό γεγονός της τραγωδίας/κωμωδίας σατυρικού δράματος, ένα γεγονός πυρηνικό μέσα στο θεατρικό έργο, από το οποίο προκύπτει μεγάλο μέρος της προσωπικότητας του ήρωα, το μέγεθος, το τράνεμα ή το αδιέξοδό του. Όχι όμως, δεν το μεταγράφει, δεν μεταπλάθει μερικώς το υλικό του πρωτότυπου θεατρικού έργου, αντιθέτως εμπνέεται από αυτό, το αναδιατάσσει και γεννά κάτι καινούριο. Έτσι, στην ιστορία της Κ. Σέρβη που έρχεται από τον Προμηθέα Δεσμώτη θα δούμε τον Δευκαλίωνα, γιο του Προμηθέα, πρόσωπο που δεν υπάρχει στην αρχαία τραγωδία, στην Αντιγόνη του Σοφοκλή δεν συμμετέχει η Ιοκάστη ούτε η Αντιγόνη παρουσιάζεται στον Άδη κ.ο.κ.
Δεν γνωρίζω το σύνολο των τραγωδιών από τις οποίες αντλεί και ξανακαινουργιώνει η Κ. Σέρβη. Οι αρκετές που γνωρίζω όμως μου επέτρεψαν να αισθανθώ ότι μπήκε στο μεδούλι των ιστοριών και των ηρώων, αναμετρήθηκε μαζί τους και ανέδειξε κομμάτια αυτού που αποκαλούμε ψυχή του καθενός. Παράλληλα, κατορθώνει να πει συμπυκνωμένη αρκετή από την ιστορία του θεατρικού έργου και να ερεθίσει το ενδιαφέρον του μικρού – κατά κύριο λόγο- αναγνώστη. Του αναγνώστη ο οποίος στο γυμνάσιο πιθανότατα θα δει ως σχολική ύλη και αγγαρεία την Οδύσσεια, τις τραγωδίες, τη νεοελληνική λογοτεχνία, όλο το χρυσάφι που άφησαν οι γεννήτορές μας.
Ένας αξιοθαύμαστος τόμος που δεν παραθέτει γνώσεις, ούτε καταγράφει αποσπάσματα αρχαίων θεατρικών έργων. Τρυπώνει βαθιά και πετιέται σαν πίδακας, κάνοντας εκείνη την πιθανή σχολική αγγαρεία μια ξεχωριστή παρέλαση του ανθρώπινου νου, με τους θριάμβους και τις οδύνες του. Το αποτέλεσμα δικαιώνει.
Ιστορίες αρχαίες και μύθοι πανάρχαιοι που δεν παλιώνουν ποτέ και η απομάκρυνσή μας από αυτές σημαίνει την απομάκρυνσή μας από το βαθύτερο εγώ μας.
Προτείνεται.
Για αναγνώστες από 9-10 μέχρι και λύκειο.
Εκδόσεις Διόπτρα.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Διακρίσεις
Το προηγούμενο βιβλίο της Κατερίνας Σέρβη Ιλιάδα & Οδύσσεια- Κορίτσια που έγιναν μύθος βρέθηκε στη Χρυσή Λίστα 2021.
Με μια ματιά
- Μετά τις ξεχωριστές γυναίκες και τα κορίτσια των ομηρικών επών, θεές, θνητές και όλα τα ενδιάμεσά τους, η Κατερίνα Σέρβη επιστρέφει με τις μεγάλες προσωπικότητες, τους αρχετυπικούς μυθοκράτορες της ελληνικής γης που η λάμψη τους χάνεται στα βάθη της πραγματικότητας και του μύθου, του συμβόλου και της λαϊκής παράδοσης.
- Ένας αξιοθαύμαστος τόμος που δεν παραθέτει γνώσεις, ούτε καταγράφει αποσπάσματα αρχαίων θεατρικών έργων. Τρυπώνει βαθιά και πετιέται σαν πίδακας, κάνοντας εκείνη την πιθανή σχολική αγγαρεία μια ξεχωριστή παρέλαση του ανθρώπινου νου, με τους θριάμβους και τις οδύνες του. Το αποτέλεσμα δικαιώνει.
Το Soundtrack του βιβλίου
Mikis Theodorakis – Iphigenia (Original Soundtrack) (Full Album)
Σταύρος Ξαρχάκος – Σφιχτείτε, κρατηθείτε | Official Audio Release
Mikis Theodorakis – Electra (O.S.T.) (Full Album)
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Αρχαίο Θέατρο- Ήρωες και Ηρωίδες που έγιναν ποίηση, της Κατερίνας Σέρβη |
| Συγγραφέας: | Κατερίνα Σέρβη |
| Εικονογράφος: | Σάντρα Ελευθερίου |
| Εκδόσεις: | Διόπτρα, Νοέμβριος 2021 |
| Διόρθωση: | Αναστασία Αθηναίου |
| Επιμέλεια: | Μαρία Γουρνιεζάκη |
| Σελιδοποίηση: | Ηλίας Σούφρας, Διόπτρα |
| Σελίδες: | 144 |
| Μέγεθος: | 27 Χ 33 |
| ISBN: | 978-960-653-516-1 |
