Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 5+ (target 7-12) – Εικονογραφημένο βιβλίο γνώσεων για παιδιά
Το ανθρώπινο σώμα είναι η καλύτερη εικόνα της ανθρώπινης ψυχής.
Λούντβιχ Βιτγκενστάϊν
Αδιανόητης πληρότητας εκδοτικό επίτευγμα που εκπλήσσει με τις αλλεπάλληλες συλλήψεις της απίθανης δημιουργού Helene Druvert και μας γνωρίζει λεπτομερώς το ανθρώπινο σώμα. Α Ν Α Τ Ο Μ Ι Α.
Περί τίνος πρόκειται
Έξοχη εικονογράφηση με ευφυή κοπτικά ακριβείας και άρτιο κείμενο με μεστές πληροφορίες εξερευνούν κάθε εκατοστό και λειτουργία του ανθρώπινου σώματος, αναλύοντας κάθε όργανο, υποσύστημα, παράγοντα που έχει μικρό ή μεγαλύτερο ρόλο στο σώμα μας.
Μύες, πεπτικό σύστημα με οισοφάγο, στομάχι, έντερα, κυκλοφορικό σύστημα με καρδιά, αρτηρίες, φλέβες, αναπνευστικό σύστημα με τους πνεύμονες, νευρικό σύστημα με τον εγκέφαλο και τα νεύρα, ο σκελετός με τα οστά. Όλα σε πλήρη ανάλυση με ονόματα επιμέρους συστημάτων και λειτουργιών.
Για παράδειγμα στον εγκέφαλο, πάνω στο αποτυπωμένο εικονογραφικά κρανίο θα δείτε διαχωρισμό του κρανίου και τις πλήρεις ονομασίες των μερών του: εγκεφαλική κοιλότητα, βρεγματικό οστό, κροταφικό οστό, ινιακό οστό, μετωπιαίο οστό, σφηνοειδές οστό, ζυγωματικό, ρινικό οστό, άνω και κάτω γνάθος. Και σηκώνοντας το αναδιπλούμενο χαρτί, βλέπεις από κάτω άλλες δύο απεικονίσεις με νέες ονομασίες και αποτυπώσεις, του εγκεφάλου αυτή τη φορά: μετωπιαίος λοβός, προμετωπιαίος λοβός, ακουστικός φλοιός, αισθητηριακή περιοχή, οπτικός φλοιός, παρεγκεφαλίτιδα και κρανιακή κοιλότητα, εγκεφαλικός φλοιός, μεσολόβιο, θάλαμος και πηγαίνοντας προς τα κάτω οπτικοί μύες, μύες του λαιμού, εγκαλικό στέλεχος και σφαγίτιδα φλέβα. Όλα αυτά τα ονόματα πάνω στην εικονογραφική αποτύπωση και αναδίπλωση του κρανίου είναι η μία μόνο περιοχή ανάγνωσης και γνώσης, το ένα επίπεδο. Το δεύτερο είναι η ίδια η εικόνα από μόνη της και το τρίτο το πλήρες, επιστημονικό κείμενο (κατανοητό πάντα) που συνήθως βρίσκεται στην αριστερή σελίδα.
Τα λόγια δεν είναι περιττά. Μέχρι τουλάχιστον να το ανοίξεις. Για πάμε…
Εστιάζοντας
Πρόκειται για ένα εκδοτικό, εικονογραφικό και εκτυπωτικό επίτευγμα η κυκλοφορία ενός τέτοιου βιβλίου, εφάμιλλο και ίσως ανώτερο των δύο προηγηθέντων που εικονογράφησε η εκπληκτική καλλιτέχνης H. Druvert, του Ωκεανού και του Ουρανού. Δεν πρόκειται περί συνηθισμένου επαίνου, τι ανάγκη την έχει ένα τέτοιο βιβλίο! Ένα βιβλίο που κλείνεις τα μάτια, ανοίγεις μια τυχαία σελίδα και όπου κι αν πέσεις, έχεις ήδη καταλάβει τι κρατάς. Ένα βιβλίο το οποίο και μια silent εγκυκλοπαίδεια να ήταν, δίχως λέξη, δίχως πληροφορία, θα λειτουργούσε ως ο απόλυτος οδικός χάρτης του ανθρωπίνου σώματος.
Οι Γάλλοι δημιουργοί και εκδότες επέλεξαν μία και μόνο λέξη ακριβείας ως τίτλο. Ελληνική. Anatomie. Ανατομία. Ανα-τέμνω. Στο Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης του Δ. Δημητράκου, η ανατομία ορίζεται ως “ο δια της ανατομής προαχθείς κλάδος της ζωολογικής επιστήμης, ο εξετάζων τα αυτοτελή μέλη του σώματος, ιδίως του ανθρώπου και καθορίζων την μορφήν, τους εκάστοτε σχηματισμούς, την λειτουργίαν και την προς άλληλα σχέσιν των μελών τούτων”. Και αυτό ακριβώς κάνουν σε αυτό το βιβλίο: ανοίγουν το ανθρώπινο σώμα στο βλέμμα μας, το αναλύουν με κάθε δυνατό τρόπο, με κάθε δυνατή τυπογραφική και pop up δυνατότητα, με αναδιπλούμενα μέρη που αποκαλύπτουν εκπλήσσοντας κάθε φορά όλο και περισσότερο όσα κρύβονται κάτω από το δέρμα μας. Μυϊκό σύστημα, πεπτικό, κυκλοφορικό, αναπνευστικό, νευρικό. Η λεπτομέρεια, η ακρίβεια είναι συγκλονιστική ήδη από την εικονογραφική εποποιία.
Πηγαίνεις στο πεπτικό σύστημα και βλέπεις το περίγραμμα μιας ανθρώπινης φιγούρας μέσα στο οποίο στέκεται διάτρητο χαρτί ελάχιστων χιλιοστών, το οποίο δείχνει την πορεία της τροφής από το στόμα και τον οισοφάγο προς το στομάχι, απομονώνοντας αυτή την πορεία από οτιδήποτε άλλο θα αποπροσανατόλιζε ενδεχομένως αυτήν την παρατήρηση και γνώση. Εξίσου και πιο εντυπωσιακά, το ίδιο ανθρώπινο περίγραμμα στέκεται στην ίδια θέση σε αρκετές επόμενες σελίδες, αποκαλύπτοντας κάθε φορά μια διαφορετική πτυχή, ένα παράλληλο διάγραμμα του σώματος: καρδιά, αρτηρίες και φλέβες, πνεύμονες, οστά, εγκέφαλος και νεύρα, αποτυπώνονται με ακρίβεια χειρουργικού λέιζερ που αναπτύσσει μέσα στη μικροκλίμακα αυτού του κομμένου περιγράμματος κάθε απίθανο χιλιοστό που στέκεται μέσα μας.
Το περίγραμμα του ανθρώπου είναι προφανώς μια φιγούρα ναύτη. Έτσι προσδίδεται μια κάπως πιο ανάλαφρη νότα στο γενικό σύνολο ενός σοβαρού θέματος. Η επιλογή ενός ανδρικού σώματος στις περισσότερες εικόνες δεν έχει κάποιον αντιφεμινιστικό χαρακτήρα, αλλά αποτελεί απλή επιλογή ενός ήρωα, ευχάριστου, όπως συμβαίνει σε κάθε βιβλίο, που εξυπηρετεί την οπτική οικειότητα και μετάδοση της γνώσης. Άλλωστε το ανδρικό και το γυναικείο σώμα ομοιάζουν σε εκπληκτικά μεγάλο ποσοστό.
Η εικονογραφική ευφυΐα και γνώση των δυνατοτήτων που της προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, οδηγεί την Druvert στην πιο έξοχη ανατομία της ανατομίας, σε μια απολαυστική ιχνηλάτηση του ανθρώπινου σώματος, όπου το κείμενο δεν υπολείπεται σε ποιότητα και ας είναι απλώς λέξεις που έχεις ξαναδεί σε αντίθεση με τις pop up εικόνες που δεν είναι οι πιο συνηθισμένες, μην πούμε πάλι για τα διαγράμματα ακριβείας. Ωστόσο με αυτόν τον τρόπο, η Druvert έχει επιτύχει κάτι ακόμα πολύ σημαντικό. Ένας τέτοιος εντυπωσιακός τόμος θα ήταν κρίμα να απευθύνεται μόνο σε ένα περι-ορισμένο ηλικιακό κοινό. Οι πληροφορίες, ας πούμε, είναι για παιδιά περίπου από 7,5-8 χρονών. Καλοειπωμένες, περιεκτικές, με επιστημονικότητα, εύληπτες. Η αναδιοργάνωση και προσαρμογή τους από ενήλικα μπορεί να φέρει το βιβλίο και λίγο πιο κάτω. Όμως, η ισορροπία που έχει επιτευχθεί μεταξύ γραπτού και εικονογραφικού μέρους στις σελίδες με αναλογία 1:1 ή επί το λαϊκότερον μία σου και μία μου, δίνουν τη δυνατότητα σε αυτό το βιβλίο να απευθυνθεί μέσω των εντυπωσιακών εικόνων και της αμεσότητάς τους σε ακόμα μικρότερο κοινό, σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, τα οποία με έναν ενήλικα (εκπαιδευτικό, γονιό) δίπλα τους μπορούν να προχωρήσουν σε μια πρώτη αποκρυπτογράφηση και αποκωδικοποίηση του τι συμβαίνει μέσα στο σώμα τους, τι κρύβεται κάτω από όσα βλέπουν μπροστά τους και πάνω τους. Έχουν, έτσι, μια ξεχωριστή και αδιανόητα προχωρημένη οπτική αφήγηση που φανερώνει την ώρα που ο μικρός αναγνώστης ενσωματώνει κάνοντας τις δικές του παρατηρήσεις στο χάος του εκατοντάδων “κάτι” που μας αποτελούν.
Η γνώση οδηγεί στην απενοχοποίηση. Η απενοχοποίηση οδηγεί στην αποδοχή του εαυτού και του άλλου, της ετερότητας. Κι αυτό οδηγεί σε καλύτερους ανθρώπους. Έχουμε ανάγκη τέτοια βιβλία. Έχουμε ανάγκη να ξέρουν τα παιδιά από το τι δεν φέρνει ο πελαργός μέχρι το τι κρύβεται κάτω από το βλέφαρό τους, από τη θηλή του στήθους τους ή τι έχει μέσα η κοιλιά τους.
Με την επιστημονική συνδρομή και συνεισφορά του πατέρα της δημιουργού, Jean-Claude Druvert, γνωστού γιατρού, ο οποίος άφησε το δικό του στίγμα στο βιβλίο.
Σε άριστα ρέουσα μετάφραση της Μαρίζας Ντεκάστρο, ένα ασφαλώς απαιτητικό μεταφραστικό πρότζεκτ, με αρκετούς ιατρικούς και επιστημονικούς όρους, που χρειάζεται τη δική του έρευνα και ενορχήστρωση.
Ο ελληνικός υπότιτλος Το ανθρώπινο σώμα όπως δεν το έχεις ξαναδεί είναι ακριβής.
Αισθητική. Εκδοτική αρτιότητα, από το εξώφυλλο και το χαρτί, μέχρι τη βιβλιοδεσία και τα αρτηριοφλεβοειδή εσώφυλλα.
Βιβλίο-κόσμημα.
Για αναγνώστες από 4,5-5 ετών εικονογραφικά και με κειμενική προσαρμογή, από 8 για ίδια ανάγνωση. Απολαυστικό και για ενήλικες. Ένα από τα απόλυτα δώρα. Δεν μπορώ να φανταστώ σπίτι, δημοτικό σχολείο, νοσοκομειακή βιβλιοθήκη ή ιατρείο δίχως αυτό.
Εκδόσεις Καπόν.
Απόσπασμα
Αν βαρεθήκατε να διαβάζετε όσα γράφω, δείτε απλώς το παρακάτω βίντεο:
Διακρίσεις
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ανατομία: Το ανθρώπινο σώμα όπως δεν το έχεις ξαναδεί |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Anatomie |
| Συγγραφέας: | Hélène Druvert με τη συνεργασία του Jean-Claude Druvert |
| Εικονογράφος: | Hélène Druvert |
| Εκδόσεις: | Καπόν, Νοέμβριος 2022 |
| Μετάφραση: | Μαρίζα Ντεκάστρο |
| Επιμέλεια: | Ιωάννα Βαρβαλούκα |
| Σελίδες: | 48 |
| Μέγεθος: | 25 Χ 36 |
| ISBN: | 978-618-5209-98-8 |
