Διαβάζεται σε 4′- Ηλικιακό κοινό: 17+ – Μυθιστόρημα, Ψυχολογικό θρίλερ
Η όψη του αυριανού κόσμου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη φαντασία των ανθρώπων που μαθαίνουν τώρα να διαβάζουν.
Astrid Lindgren
Αναλφάβητος, (κατά την UNESCO): “όποιος δεν έχει αποκτήσει τις αναγκαίες γνώσεις και ικανότητες για την άσκηση όλων των δραστηριοτήτων για τις οποίες η γραφή, η ανάγνωση και η αρίθμηση είναι απαραίτητες”.
Ο Μίλαν Μπέργκ είναι ένας εγκληματίας ή μήπως ένας συμπαθητικός σερβιτόρος με εκπληκτική -σχεδόν φωτογραφική- μνήμη;
Ο Μίλαν δεν γράφει ποτέ τις παραγγελίες των πελατών, αλλά ζωγραφίζει τους ίδιους τους πελάτες του εστιατορίου. Η ζωή του κυλά φαινομενικά ομαλά, όμως η κάθε μέρα για τον ίδιο είναι εξοντωτική. Κανείς δεν πρέπει να μάθει το μυστικό του, κανείς δεν πρέπει να αντιληφθεί το μειονέκτημά του, κανείς δεν πρέπει να τον απαξιώσει. Δεν θα επιτρέψει σε κανέναν και για κανέναν λόγο να τον απειλήσει και να οδηγήσει στην κατάρρευση αυτό το εύθραυστο οικοδόμημα που τον κρατά. Τα έχει καταφέρει μέχρι τώρα να τους ξεγελάσει όλους, ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό.
… Ο Μίλαν απορούσε με τον εαυτό του. Όλα αυτά τα χρόνια, όλους τους χαμένους μήνες και εβδομάδες που πάλευε να μην του τραβήξει κανείς το προσωπείο, είχε έναν μόνιμο συνοδό. Αόρατο για τους άλλους, σαν αδιάκοπο βουητό στα αφτιά του. Ένα φάλτσο διαπασών, που δεν σταματούσε να δονείται, όποιο κόλπο κι αν επιστράτευε ο Μίλαν για να το κάνει να σωπάσει…
Ξάφνου το οικοδόμημά του θα αρχίσει να σείεται. Υπεύθυνο, ένα άγνωστο τρομοκρατημένο κορίτσι στο πίσω κάθισμα ενός αυτοκινήτου το οποίο κρατά κολλημένο στο παράθυρο ένα κομμάτι χαρτί. Ο Μίλαν δεν μπορεί να το διαβάσει. Είναι ανίκανος να καταλάβει. Χωρίς να ξέρει τι υπάρχει στο χαρτί, δεν είναι σίγουρος τι να σκεφτεί. Το ένστικτό του φωνάζει πως το κορίτσι κινδυνεύει κι εκείνος νιώθει ανήμπορος, ίσως για πρώτη φορά. Πώς να βοηθήσει; Πώς να καταλάβει τι γράφει το σημείωμα;
Είναι αναλφάβητος. Υποφέρει από μια σπάνια μορφή αναλφαβητισμού. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους αναλφάβητους ανθρώπους, που μπορούν τουλάχιστον να αναγνωρίσουν γράμματα και λέξεις ή να τις μαντέψουν», ο Μίλαν δεν μπορεί να κάνει ούτε καν αυτό. Γι’ αυτόν, τα γράμματα μοιάζουν με μυστηριώδη ιερογλυφικά.
Όμως στα μάτια του κοριτσιού ήταν ζωγραφισμένος ο φόβος κι αυτό ήταν κάτι που μπορούσε να διαβάσει. Ο Μίλαν αισθάνεται μια έντονη σύνδεση με το νεαρό κορίτσι και αρχίζει να το αναζητά. Η αναζήτησή του θα τον οδηγήσει σε έναν ατελείωτο εφιάλτη που θα ξεπεράσει κάθε όριο λογικής και θα τον φέρει αντιμέτωπο με τις φοβίες, τα πάθη και το παρελθόν του.
Κάποιες φορές η αλήθεια είναι υπερβολικά φριχτή για να την αντέξεις…
Κάποιες φορές η άγνοια είναι το μεγαλύτερο δώρο του κόσμου…
Πώς είναι δυνατόν στην εποχή μας να είναι κάποιος αναλφάβητος; Και ιδικά σε μια αναπτυγμένη χώρα όπως η Γερμανία; Σε μια εποχή που όλα βασίζονται στη γραφή και στην ανάγνωση και όλα φαίνονται να είναι αδύνατον να λειτουργήσουν χωρίς τα σύμβολα, τους κώδικες, τα γράμματα και τους αριθμούς; Πώς είναι δυνατό να επιβιώσει κάποιος όταν όλα γύρω του μοιάζουν να είναι ακατανόητα και εκείνος στέκεται στη βάση μιας πυραμίδας γεμάτης με οδηγίες και κανόνες για τη ζωή του, ανίκανος να τους ακολουθήσει, γιατί όλα είναι γραμμένα στα ιερογλυφικά;
Ένας αναλφάβητος έχει άγνοια των γραμμάτων, άρα αδυνατεί να διαβάσει και να γράψει. Κάποιοι αναλφάβητοι δε διδάχθηκαν ποτέ γραφή και ανάγνωση και άλλοι δεν κατάφεραν να καλλιεργήσουν τις όποιες γνώσεις έλαβαν με αποτέλεσμα να τις ξεχάσουν. Η ιδιαιτερότητά τους αυτή, σε καμία περίπτωση δεν τους καθιστά ανόητους, ανίκανους ή μη λειτουργικούς.
Τι ήταν όμως πραγματικά ο Μίλαν. Ήταν ένας από τα έξι εκατομμύρια λειτουργικά αναλφάβητους που ζουν στη Γερμανία ή ήταν ένας παραπλανημένος αλεκτικός;
Για να επιτευχθεί η λειτουργεία της ανάγνωσης απαιτείται η συνεργασία διαφόρων μηχανισμών και συνάψεων, όπως των νευρώνων που ελέγχουν τους μύες των ματιών, των κέντρων που κατευθύνουν την προσοχή μας, των κέντρων που επεξεργάζονται τα οπτικά ερεθίσματα και των κέντρων της ανώτερης νόησης ώστε να κατανοήσουμε το νόημα των όσων διαβάζουμε. Εάν λοιπόν κάποια από τις συνάψεις αυτές καταστραφεί -είτε από τραυματισμό είτε από ασθένεια- τότε είναι πιθανό να παρουσιαστεί πρόβλημα στην ανάγνωση ίσως και… αλεξία.
Ο όρος αλεξία (alexia) σημαίνει «χωρίς λέξη» – α-λεξία). Η αλεξία είναι μία επίκτητη διαταραχή της ανάγνωσης που έρχεται ως επακόλουθο τραυματισμού του εγκεφάλου ατόμων που πριν δεν αντιμετώπιζαν παρόμοιο πρόβλημα. Τα αλεκτικά άτομα παρουσιάζουν προβλήματα στην κατανόηση ή παραγωγή γραπτού λόγου.
Ο Sebastian Fitzek αφού άφησε για λίγο τα ψυχολογικά θρίλερ και μοιράστηκε μαζί μας τον οδηγό της ίδιας της ζωής με το βιβλίο του Τα ψάρια που σκαρφαλώνουν στα δέντρα, επιστρέφει στα γνώριμα εδάφη της ψυχασθένειας και ανοίγει έναν διάλογο με τον αναλφαβητισμό και την αλεξία, βοηθώντας μας να κατανοήσουμε πως οι αναλφάβητοι δεν είναι ανόητοι, ψυχικά άρρωστοι ή απλά εκκεντρικοί που θέλουν να μας προκαλέσουν το ενδιαφέρον, παρά είναι απλοί καθημερινοί άνθρωποι που τους χαρακτηρίζει μια διαφορετική αντίληψη, κατανόηση και προσέγγιση της ζωής. Μας παρουσιάζει τις καθημερινές δυσκολίες, αγωνίες και φόβους των ανθρώπων αυτών που έρχονται αντιμέτωποι με απλές- φυσιολογικές καταστάσεις οι οποίες μπορεί να μετατραπούν σε ανυπέρβλητα προβλήματα μέσα στον «γραπτό» κόσμο που ζούμε, ο οποίος μοιάζει να τους απορρίπτει και να τους θεωρεί κατώτερους.
Ο μετρ της τρέλας, Sebastian Fitzek καταφέρνει να υφάνει ένα δυναμικό, αγωνιώδες ψυχολογικό θρίλερ με ανελέητη ροή και αλλεπάλληλα twists, με συνεχή χρονικά και τοπικά άλματα, με παράξενα κρυπτογραφημένα μηνύματα, με τις ανατροπές να γίνονται όλο και πιο πολύπλοκες και τις εξηγήσεις όλο και πιο παράλογες. Μας χειραγωγεί από την αρχή έως το τέλος, στήνοντας ένα αέναο κυνήγι γάτας και ποντικού και μας τραβά στον παραλογισμό καταφέρνοντας πάντα να παρουσιάζει τους πιο παράλογους ισχυρισμούς ως γεγονότα με τέτοιο τρόπο ώστε ο αναγνώστης να πιαστεί στον ιστό του και μη μπορώντας να κάνει διαφορετικά να τους πιστέψει. Κι εκεί που νομίζουμε πως όλα έχουν ξεκαθαριστεί, μια λέξη από τον συγγραφέα θα μας αφήσει ακόμη πιο μπερδεμένους να ακροβατούμε σε τεντωμένο σκοινί και να αναρωτιόμαστε.
Το χαρακτηριστικό τραχύ και σκληρό στυλ γραφής του συγγραφέα, το οποίο είναι εκπληκτικά εύγλωττο και κατανοητό, η ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ και οι σμιλεμένοι χαρακτήρες δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που πυροδοτεί μια σειρά αντιδράσεων που σε παρασύρουν στη δίνη τους και σαν ναρκωμένος ακολουθείς τον Sebastian Fitzek στο ταξίδι του στην τρέλα.
Κι όποιος είναι θεοπάλαβος και δεν του έφτασε η παράνοια του μυθιστορήματος, ας προσπαθήσει να αποκρυπτογραφήσει τις -για άλλη μια φορά- ευφάνταστες ευχαριστίες του συγγραφέα στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου.
Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.
Απόσπασμα
Διακρίσεις
-
Ο Σεμπάστιαν Φίτσεκ έχει πουλήσει περισσότερα από 12.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως, 150 χιλιάδες στην Ελλάδα.
-
100.000 κριτικές 4 αστέρων στο Goodreads
Με μια ματιά
- Ο μετρ της τρέλας, Sebastian Fitzek καταφέρνει να υφάνει ένα δυναμικό, αγωνιώδες ψυχολογικό θρίλερ με ανελέητη ροή και αλλεπάλληλα twists, με συνεχή χρονικά και τοπικά άλματα, με παράξενα κρυπτογραφημένα μηνύματα, με τις ανατροπές να γίνονται όλο και πιο πολύπλοκες και τις εξηγήσεις όλο και πιο παράλογες. Μας χειραγωγεί από την αρχή έως το τέλος, στήνοντας ένα αέναο κυνήγι γάτας και ποντικού και μας τραβά στον παραλογισμό καταφέρνοντας πάντα να παρουσιάζει τους πιο παράλογους ισχυρισμούς ως γεγονότα με τέτοιο τρόπο ώστε ο αναγνώστης να πιαστεί στον ιστό του και μη μπορώντας να κάνει διαφορετικά να τους πιστέψει.
Το Soundtrack του βιβλίου
TAYTOTHTA | |
---|---|
Τίτλος: | Αναλφάβητος |
Τίτλος πρωτοτύπου: | Das geschenk |
Συγγραφέας: | Sebastian Fitzek |
Σχεδιασμός εξωφύλλου: | Ελένη Οικονόμου, Εκδόσεις Διόπτρα |
Εκδόσεις: | Διόπτρα, Μάρτιος 2021 |
Μετάφραση: | Δέσποινα Κανελλοπούλου |
Επιμέλεια: | Φίλια Μπουγιούκου |
Σελίδες: | 408 |
Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
ISBN: | 978-960-653-252-8 |