Διαβάζεται σε 4′- Ηλικιακό κοινό: 12-13+ (target 14-22) — Λογοτεχνία για εφήβους, νέους+
Κάποια βράδια, όταν δεν τον παίρνει ο ύπνος, τριγυρνάει στους δρόμους του Βανκούβερ με το Street View. Την πρώτη φορά που το έκανε, ένιωσε μεγάλη έκπληξη. Μέχρι τότε φανταζόταν μια πόλη γεμάτη με ανθρώπους που φορούν φουσκωτά μπουφάν να φτυαρίζουν διαρκώς το χιόνι μπροστά στα σπίτια τους.
Ο Γιώργος Κ. Παναγιωτάκης αγγίζει τους εφήβους με επίκεντρο το σήμερα, τα social τις περσόνες και τον έρωτα, παρόντα ή απόντα.
Περί τίνος πρόκειται
Μια πόλη. Δυο παιδιά. Ένας έρωτας.
Δυο δεκαεξάχρονα παιδιά από διαφορετικές γειτονιές της πόλης γνωρίζονται και έρχονται κοντά χάρη στο κοινό τους ενδιαφέρον για μια διάσημη social media περσόνα. Όταν θα μάθουν κάτι που θα τα συγκλονίσει, θα πάρουν μαζί μια παράτολμη απόφαση. Θα τα λυτρώσει ή θα τα εγκλωβίσει;
Ο έρωτας, η αναζήτηση της σεξουαλικής ταυτότητας, η σκληρότητα της εφηβείας και η λαχτάρα για τη ζωή, σ’ ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στις σκοτεινές και στις φωτεινές γωνιές του κόσμου μας.
Εστιάζοντας
Αμφίβια. Γιατί είναι και μέσα και έξω από το νερό, σε δύο περιβάλλοντα, όπου ζουν για λίγο και εδώ και εκεί, αλλά ποτέ πολύ σε κάτι από τα δύο. Όπως ακριβώς είναι η εφηβεία. Μια διπλή ζωή που κοιτάζει με το ένα μάτι στο παιδί και με το άλλο στον ενήλικα, με το ένα πόδι πατάει στην αθωότητα του παιδιού και με το άλλο στον άντρα και τη γυναίκα (ή ό,τι άλλο ανάμεσά τους), στις ανάγκες και τις επιθυμίες που διχάζονται. Αμφίβια γιατί αμφί+βίος σημαίνει διπλή ζωή, διπλή προσωπικότητα, δύο άτομα που προσπαθούν να γίνουν ένα στο ίδιο σώμα, όπως κάθε έφηβος που δραπετεύει σιγά σιγά προς τον κόσμο των ενηλίκων. Κι όταν αυτό το σώμα κι ο νους σου, έχουν γεμίσει με τραύματα, με πληγές που δεν κλείνουν εύκολα, τότε είσαι ένας ακροβάτης. “Για ιδέστε όλοι τον ακροβάτη που τραμπαλίζεται, για ιδέστε όλοι τον ξενομπάτη πως δε ζαλίζεται” (Δ. Αποστολάκης). Αυτή είναι η εφηβεία. Μια ακροβασία, μια μετεώριση, μια διαρκής ανιισορροπία, που χάνει το μέτρο, τον ρυθμό, την ουσία και πάντα παλεύει να μεταβολίσει τα ερεθίσματα προς όφελός του, ανθεκτικά στεκόμενος στην κριτική που έρχεται από παντού. Από το “εμείς στα χρόνια μας…” και το “εγώ στην ηλικία σου…”, μέχρι τον διαρκή βομβαρδισμό αγιοποίησης της -κάθε- παλιάς εποχής όπου όλα ήταν ομορφότερα, αγνότερα και γαμάτα.
Αναζητώντας πληροφορίες για τα αμφίβια, πέφτω στην εξής πληροφορία: “Τα αμφίβια λόγω των περίπλοκων αναπαραγωγικών αναγκών τους και του διαπερατού δέρματος τους, αποτελούν συχνά οικολογικούς δείκτες“. Είναι η εφηβεία, η περίοδος που αφυπνίζεται η περίπλοκη αναπαραγωγική ανάγκη των ανθρώπων, η περίοδος που οι άνθρωποι έχουν το πλέον διαπερατό δέρμα και δέχονται τις επιρροές, την τοξικότητα και την ομορφιά με μεγαλύτερη ευκολία από κάθε άλλον. Και είναι η περίοδος εκείνη που αποτελεί τον δείκτη της ανθρωπότητας. Οι συνειρμοί μου για τον τίτλο του μυθιστορήματος είναι κάτι παραπάνω από πολύπλευροι για να τον θεωρήσουν εξόχως επιτυχημένο μέσα στην αλληγορική πολυσημία του.
Αυτήν την ηλικία, λοιπόν, αυτόν τον δείκτη της ανθρωπότητας, με ήρωες στον πρώτο ρόλο την Αλεξάνδρα και τον Μαξ(ιμο), ιχνηλατεί ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς εφηβικής λογοτεχνίας, ο Γιώργος Παναγιωτάκης, ένας άρτιος, συνεπής παρατηρητής της εφηβικής ιδιοσυγκρασίας, απαλλαγμένος και εδώ από το κατασταλαγμένο μονοπλάνο της δικής του (και δικής μου) εποχής, του δικού του μικροβιώματος. Η Αλεξάνδρα, ψυχαναγκαστική, αρομάντικ όπως ισχυρίζεται, ανίκανη δηλαδή ή έχοντας διάχυτη την πεποίθηση/φόβο ότι δεν μπορεί να ερωτευτεί κανέναν, με πατέρα κάποιον πανταχού απόντα και μαμά διαχειρίστρια σελίδας στο facebook ονόματι “Ορθοδοξία με πάθος“, δεν έχει καμία ουσιώδη επαφή μαζί τους, καθώς δεν ανταλλάσσουν βασικές πληροφορίες. Ζει στα Πατήσια, φοιτεί στο σχολικό συγκρότημα της Γκράβας, ονειρεύεται και περιστασιακά προβαίνει σε ακτιβιστικές δράσεις, πηγαίνει στο κατηχητικό, φορά μίνι φούστα από μέσα όταν βγαίνει βόλτα και έχει δοκιμάσει ερωτικά την τύχη της με τρία αγόρια και ένα κορίτσι, την κολλητή της. Αλλά κάπου εκεί υπάρχει ένα σοβαρό ανάχωμα που εμποδίζει την ομαλή συναισθηματική ροή στη ζωή της.
Ο Μαξ, εσωστρεφής, ονειροπόλος, με έναν μόνο φίλο, τον γιο της καθαρίστριας, παιδί χωρισμένων γονιών, με πατέρα στον Καναδά, στον οποίο ταξιδεύει μέσω streetview προσπαθώντας δει τη ζωή και τον τόπο όπου ζει ο πατέρας του με την καινούργια του οικογένεια, επιβιώνει στο League of Legends (βραβευμένο βιντεοπαιχνίδι μάχης, 2009) όπου αν καταστραφείς οι δεύτερες ευκαιρίες υπάρχουν, φοιτεί σε ιδιωτικό σχολείο στο Παγκράτι, που πληρώνει ο πατέρας του, δεν σχετίζεται καθόλου συμμαθητές και η φοίτησή του εκεί έχει στοιχεία εκφοβισμού. Παρακολουθεί τη Μις Έρι, μια ινφλουένσερ, γιουτιούμπερ, με βιντεάκια για μόδα, μαγικιάζ, σχέσεις, κάτι unboxing, ό,τι κάνουν όλοι οι καριερίστες του είδους, με την οποία, όμως, ο Μαξ ηρεμεί, απολαμβάνει τη φωνή, το ύφος της, το διαπεραστικό βλέμμα της και για την οποία νιώθει μάλιστα και κάποια έλξη, παρότι δεν ανήκει στο target group της, κορίτσια πέριξ της εφηβείας. Αλλά της αναγνωρίζει και κάτι άλλο. Χάρη σ’ εκείνη έγινε ένας κάπως πιο συνεπής αναγνώστης, πέρα από τον Χάρι Πότερ. Φάρμα των ζώων, Κάθε μέρα άλλος, Εκατό χρόνια μοναξιάς κ.α.
Όταν η Μις Έρι θα φτάνει τους τετρακόσιους χιλιάδες ακολούθους διοργανώνει μια συνάντηση-γιορτή σε ένα μαγαζί και έτσι γίνεται ο συνδετικός κρίκος των δύο παιδιών, που ζουν σε διαφορετικές γειτονιές της Αθήνας. Η συνάντηση των δύο παιδιών (δεύτερη μετά από μια εκδρομή) λειτουργεί με κάποιον τρόπο αφυπνιστικά, αποτοξινωτικά, αντίδοτο σε έναν κόσμο που στηρίζεται σε ψευδεπίγραφα και φούμαρα, σε ετικέτες και μόδες. Το ερωτικό στοιχείο, όπως όπως, λειτουργεί σαν σωσίβιο, καθώς αυτά αφημένα στο πέλαγος, αναζητούν εκείνους που θα πιαστούν από αυτά και θα σωθούν απ’ το ναυάγιο, ως μάσκα σε έναν κόσμο όπου η ασφυξία απειλεί την αναπνευστική οδό.
Οι δυο έφηβοι συμπυκνώνουν ένα μεγάλο μέρος των συνομηλίκων τους, της πολυπλοκότητας της εποχής τους, καθώς αυτή προστατεύεται από την ψηφιακή επικοινωνία, αυτήν που προτιμούν για να σπάσουν το πρώτο σκληρό κέλυφος η Αλεξάνδρα και ο Μαξ, να ανοίξουν τους πόρους της εξομολόγησης και να βγουν στην επιφάνεια τα μυστικά και τα τραύματα που τους βασανίζουν και καθορίζουν το είναι τους. Με messenger, viber, instagram, streetview, η επικοινωνία και μέρος της αφήγησης του μυθιστορήματος διεξάγεται με τους πραγματικούς όρους της σύγχρονης πραγματικότητας. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας είναι πειστική, δίχως να είναι ψευδομοντέρνα, εφαρμόζοντας μάλιστα μια εσωτερική μεταβλητή, περνώντας από τις αφηγήσεις που αφορούν στην πιο μυστηριώδη και πολύπλοκη Αλεξάνδρα σε εκείνες που αφορούν στον πιο εσωστρεφή αλλά με κάποιον τρόπο πιο ευανάγνωστο Μαξ. Αυτή η επιλογή συμπληρώνει την ιδιαιτέρως επιδέξια αποτύπωση των δύο βασικών ηρώων του, με τους οποίους συνοδοιπορείς, ταυτίζεσαι, συμπάσχεις διαισθητικά, ακόμα κι όταν, όπως εγώ, έχεις καιρός που ‘χεις φύγει από την ηλικία τους.
Ο συγγραφέας κοιτάζει με καθαρό βλέμμα τους σημερινούς εφήβους, κοιτάζοντάς τους αποστασιοποιημένα, αλλά βλέποντας τον κόσμο τους με καθαρότητα. Δεν γίνεται κριτής και τιμητής των πάντων, δεν βλέπει στη γενιά αυτή ένα πράγμα, όπως ένα πράγμα δεν ήταν καμία γενιά. Κοιτάζει τις κυρίαρχες κουλτούρες, τις μεταβλητές τους, το χάσιμό τους στον τεράστιο κόσμο, το βιντεοσκοπεί κρατώντας μια κάμερα στον ώμο, δίχως να προσπαθεί να εξηγήσει, να αποδώσει και να ερμηνεύσει. Αυτό το αφήνει στο εννοούμενο αναγνώστη.
Άλλωστε, υπάρχουν ζητήματα που σφυροκοπούν το κείμενο, όχι υπαινικτικά, αλλά ως διάφανο δέρμα. Κακοποίηση, κακοποιητικές σχέσεις, influencer, δημοφιλία, κρυμμένες ή συγκεχυμένες ταυτότητες, θολές σκέψεις και ενήλικες αποπροσανατολισμένοι σαν δυο φορές έφηβοι. Ειδικά το ζήτημα της κακοποίησης αποτελεί ένα πεδίο όπου τα Αμφίβια στροβιλίζονται αδιόρατα μέχρι να δώσουν το τελικό σημαντικό χτύπημα, εκείνο που δίνει στον αναγνώστη ιδέες διαχείρισης: μη σιωπάς.
Πολύ σημαντικό μυθιστόρημα για τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία από έναν συγγραφέα που ξέρει τους κώδικες και φροντίζει κάθε φορά να τους ανανεώνει, δίχως να επαναλαμβάνεται.
“Να το θυμάσαι, κοριτσάκι. Εκεί έξω υπάρχει ένα πολύ πιο όμορφος κόσμος” (σελ. 152)
ΥΓ: “Κόμμα και ρετσίνα κι άσματα επινίκια
Είμαι δεκαεξάρης, σας γαμώ τα Λύκεια”
Μ. Ρασούλης
Για αναγνώστες από 12 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Το Soundtrack του βιβλίου
Απόσπασμα
Δείτε απόσπασμα εδώ
 |
|
|---|---|
| TAYTOTHTA | |
| Τίτλος: | Αμφίβια |
| Συγγραφέας: | |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Ιούνιος 2024 |
| Επιμέλεια-Διορθώσεις: | Αντωνία Κιλεσσοπούλου |
| Σχεδιασμός τυπογραφίας εξωφύλλου: | Χριστίνα Δημητρά |
| Υπεύθυνη Έκδοσης: | Φαίη Κολοκυθά |
| Σελιδοποίηση: | Αλέξιος Δ. Μάστορης |
| Σελίδες: | 224 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
| ISBN: | 978-618-07-0705-2 |
