Ήρωες, του Στίβεν Φράι

Περσέας, Ηρακλής, Βελλερεφόντης, Ορφέας, Ιάσονας, Αταλάντη, Οιδίποδας, Θησέας. Οκτώ εμβληματικές, αρχετυπικές μορφές της ελληνικής μυθολογίας γίνονται οι πρωταγωνιστές στα οκτώ πολυσέλιδα κεφάλαια με τα οποία ο Στίβεν Φράι ταξιδεύει τον αναγνώστη στα βάθη της. Η αρχαία ελληνική μυθολογία αλλιώς όπως επισημαίνει ο υπότιτλος της ελληνικής έκδοσης του Heroes είναι η πρόθεση και τελικά το επίτευγμα του Φράι.

Ο τίτλος Ήρωες είναι το λιγότερο πετυχημένος. Κάθε ήρωας από τους οκτώ είναι ένα ολόκληρο σύστημα αξιών, ένα πλέγμα μάχης με το καλό και το κακό, μια καταδρομική παρέλαση στο μυθολογικό φάσμα των αρχαίων Ελλήνων που συμπύκνωνε μικρές και μεγάλες ιστορίες, μεταναστεύσεις, αγωνίες, προτεραιότητες, εξουσιαστικά μοντέλα.

“Τίποτε από αυτά δεν πέρασε απαρατήρητο από την Ήρα στο Όρος Όλυμπος. Ποτέ της δεν είχε υπάρξει τόσο έξαλλη η Βασίλισσα των Ουρανών από τα ερωτοτροπήματα του συζύγου της. Θεωρούσε μάλιστα ότι οι απιστίες του με τη ΣΕΜΕΛΗ, τον ΓΑΝΥΜΗΔΗ, την ΙΩ, την ΚΑΛΛΙΣΤΩ, τη Δανάη, τη ΛΗΔΑ και την ΕΥΡΩΠΗ δεν ήταν τίποτα μπροστά σε αυτή την τερατώδη, ταπεινωτική προδοσία. Ίσως αυτή η παρασπονδία του Δία υπήρξε η ερωτική σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, ίσως η Ήρα ένιωσε ότι ο Δίας είχε αγαπήσει πραγματικά τη συγκεκριμένη γυναίκα∙ ίσως πάλι, την πίκρανε πολύ το γεγονός ότι όλο αυτό είχε συμβεί επειδή είχε κάνει το λάθος να μοιραστεί μαζί του ένα όνειρό της”.

Ο Φράι αφηγείται ως αυτόπτης μάρτυρας. Γίνεται ένας δεινός μυθοπλάστης που προσθέτει λεπτομέρειες και συναισθήματα ηρώων σαν να τους έπλασε ο ίδιος και όχι το συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων μερικές χιλιάδες χρόνια πριν.

Πιστεύω ότι θα απολαύσετε τον τρόπο τους Φράι και θα εισχωρήσετε στον σκληρό πυρήνα των ηρώων αυτών (και της μιας ηρωίδας της Αταλάντης), αλλά και όλου του δικτύου που συμπλέκεται μαζί τους, θεούς και ημίθεους, συμπολεμιστές και ήρωες, μανάδες και λοιπούς συγγενείς.

Και κάτι τελευταίο. Οι μυθολογίες είναι μοσχεύματα των κατοίκων γεωγραφικών περιοχών που άλλοτε συγγενεύουν κι άλλοτε ξεμακραίνουν. Εσωκλείουν τη συλλογική σκέψη, τα πιστεύω, τις διάχυτες έγνοιες και ιεραρχήσεις των ανθρώπων, καθώς εξέλισσαν την ύπαρξή τους, σε ατομικό και αργότερα μεγαλώνοντας τη συλλογικότητά τους. Αξίζει τον κόπο να γνωρίσει κανείς την ουσία, την ξενιτιά τους, γιατί έτσι θα μπει καλύτερα στο μεδούλι του τόπου. Η μυθολογία είναι μια κρυμμένη, κωδικοποιημένη Ιστορία.