Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 4+ (target 5-7) – Picture Book
Το Ταρακουνημένο έρχεται κατευθείαν μέσα από τις αίθουσες και τις αυλές των σχολείων, από τη βιωματική μάθηση των μουσείων και την απελευθερωτική δύναμη της τέχνης. Έρχεται ακόμη, από τα γέλια και τα κλάματα των παιδιών, τις ασήκωτες τσάντες και τις ακόμη πιο ασήκωτες επιπλήξεις. Έρχεται από τα μάτια που διψούν να μάθουν χωρίς να πλήττουν. Από τη μαραμένη αυτοπεποίθηση που ποτίζεται και ισιώνει όταν το μάθημα ζητά επινόηση και φαντασία. Από την ψυχική συνάντηση της συνεργασίας και την απέκδυση της εξουσίας που δίνει η έδρα… Η άποψη με την οποία ταυτίζομαι περισσότερο είναι αυτή του Sir Ken Robinson που μιλάει για αναστροφή των αναλυτικών προγραμμάτων εκπαίδευσης παγκοσμίως και τοποθετεί τις τέχνες και τη δημιουργικότητα στο επίκεντρο της σχολικής ζωής.
Άλκηστη Χαλικιά, συνέντευξη στο ELNIPLEX για το Ένα σχολείο ταρακουνημένο
Ένα παιδί με θυμό. Ένα παιδί που δεν του αρέσει το σχολείο. Θέλει να φέρει τα πάνω κάτω. Παίρνει το σχολείο σαν κουτί, το κουνά, το γυρίζει ανάποδα, ρίχνει έξω όλα όσα του το θυμίζουν. Ύστερα το παίρνει, το βάζει στο ποδήλατό του και το στήνει σε ένα βουνό, σε κάποιο δάσος. Το χρωματίζει μαζί με φίλους και εθελοντές. Το συνδέει με τις απαραίτητες συσκευές, το γεμίζει με αιώρες, πουφ, μαξιλάρια για να διαβάζεις όπου και όσο θες. Φτιάχνει μια βιβλιοθήκη ανοιχτή μέρα νύχτα. Ονειρεύεται τη γνώση χωρίς να γίνεται μάθημα. Με βίωμα. Ονειρεύεται τους δασκάλους χαρούμενους, ανοιχτούς, με αληθινή, αμφίδρομη σχέση με τους μαθητές τους, με συμβουλευτική και ειλικρίνεια προς τους γονείς. Ένα σχολείο που θα έχει πάντα την ελάχιστη αφορμή για μια γιορτή, από την πιο σοβαρή μέχρι την πιο αστεία. Αυτό είναι ένα σχολείο που θα του αρέσει και θα καλέσει όλους, φίλους και μη.
Η Άλκηστη Χαλικιά με τόλμη και καθαρότητα σκιαγραφεί το σχολείο του μέλλοντος που έχει αργήσει πολύ να έρθει, στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές γωνιές του κόσμου. Η συγγραφέας μέσα από μετρημένες, λιγόλογες διατυπώσεις σε πρώτο πρόσωπο ενός θυμωμένου, απογοητευμένου από το σχολείο παιδιού, όπως τα χιλιάδες που έχουμε δει και γνωρίσει, καταθέτει ένα προοδευτικό μανιφέστο εκπαίδευσης, θέτοντας το σε καθαρή αντιδιαστολή με το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα και τα σχολεία.
Τι σχολείο είναι αυτό;
Ένα σχολείο μέσα στη φύση, αντισυμβατικό, δίχως το κλασικό στήσιμο σε έπιπλα και διαρρύθμιση και αρχιτεκτονική. Ένα σχολείο πολύχρωμο, οικολογικό, μέσα στη φύση, σε πραγματική επαφή και αλληλεπίδραση με τη φύση και όχι μέσα στις πόλεις, στα φανάρια, στο γκρίζο, στις διαβάσεις, στα δεκάδες ντεσιμπέλ. Ένα σχολείο συνεργατικό, εθελοντικό, αειφόρο, συνδεδεμένο με την τεχνολογία, σε επαφή με τον κόσμο, ανοιχτό στην κοινωνία, με συνεχώς προσβάσιμους χώρους και όχι μουσειακή λογική “μην αγγίζετε”. Ένα σχολείο βιωματικό, με αναπαράσταση και δραματοποίηση, με θεατρικότητα, με πείραμα, με δοκιμή και επαλήθευση. Ένα σχολείο με χαρούμενους, διαθέσιμους, προσιτούς, μη απρόσωπους δασκάλους. Ένα σχολείο σε επαφή με την οικογένεια του μαθητή, με γνώση, σεβασμό, ειλικρίνεια και ευθύτητα προς όλους. Ένα σχολείο που αναζητά κάθε στιγμή για να στήσει μια γιορτή, μια εκδήλωση, ένα ταξίδι στη χαρά.
Τα λέει όλα αυτά μέσα στο βιβλίο ή τα έβγαλες εσύ από το μυαλό σου, θα σκεφτεί κανείς. Τα λέει όλα και μάλιστα με ελάχιστες λέξεις. Και για να είμαι ακριβής προς τους αναγνώστες λέει λίγο περισσότερα από τα μισά. Τα υπόλοιπα τα λέει η εικονογράφος Ίρις Σαμαρτζή, η οποία νοηματοδοτεί έτι περαιτέρω τις παιδαγωγικές σημάνσεις της συγγραφέα, προφανώς σε συνεργασία οι δυο τους. Για να το πω πιο απλά, ράβει, φανερώνει και υπαινίσσεται η μια, κεντά, συμπληρώνει και επεξηγεί η άλλη. Και όλο αυτό το παιχνίδι μεταξύ τους συνθέτει μια εικονογραφημένη διακήρυξη του νέου σχολείου.
Η Ι. Σαμαρτζή δεν εικονογραφεί απλώς ένα picture book. Κάθε δισέλιδό της είναι σαν μια αφίσα με ιδέες, σκέψεις, απόψεις, νύξεις, εννοιολογικές προεκτάσεις. Με πινέλα, μολύβια, τρισδιάστατα αντικείμενα, κολάζ, χειροποίητη και ψηφιακή επεξεργασία, πολύχρωμη παλέτα που αναδεικνύει την πολυπόθητη πολυχρωμία σε γνώση, σκέψη, προσωπικότητες, συναισθήματα, η εικονογράφος φτιάχνει μια πανδαισία χαράς, ένα όμορφο κάτι που στροβιλίστηκε γύρω από το ταρακουνημένο σχολείο και άφησε όλη του την ομορφιά εκεί. Είναι δε μαγικό κυριολεκτικά το πόσα στοιχεία, αντικείμενα, πόσες αποτυπώσεις αφήνει σε κάθε σαλόνι η Ι. Σαμαρτζή δίνοντας στον/στην αναγνώστη/-στρια συνεχείς αφορμές για παρατήρηση, σκέψη, απορία, συζήτηση. Σχεδόν τίποτα δεν βρίσκεται στις εικόνες του βιβλίου τυχαία ή δίχως λόγο.
Και τώρα πάμε στο ιδεολογικό του πράγματος. Η Χαλικιά γύρισε τα πάνω κάτω και έγραψε ένα μανιφέστο, ένα υπέροχο σχολείο, από εκείνα που ονειρεύονται τα περισσότερα παιδιά. Γιατί αυτά τα σχολεία δεν τα φτιάξαμε ποτέ; Γιατί θαυμάζουμε Φινλανδίες και τα σχολεία του Φρενέ και του Σάμερχιλ και όλα τα μαγικά σχολεία που συχνά πυκνά εμφανίζονται σε viral άρθρα, αλλά εμείς κάθε τρεις και λίγο κάνουμε εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις όπου η πρόοδος είναι ελάχιστη ως μηδαμινή; Γιατί δεν βλέπουμε ποτέ τα σημεία που πραγματικά πονάει η εκπαίδευση και το σημερινό σχολείο; Γιατί δεν ακούμε ποτέ τους ανθρώπους της τάξης και της πράξης, αυτούς που ζουν το σύστημα της εκπαίδευσης από μέσα; Δεν γίνονται αυτά θα πει ο ένας και ο άλλος. Αλήθεια; Διαβάζω ότι στο Ελληνικό θα γίνουν καζίνα και mall και κάτι ουρανοξύστες. Πώς γίνονται σε όλα τα δάση, τα άλση, τους μεγάλους χώρους που απελευθερώνονται να χωράνε όλα, αλλά ποτέ να μη χωράει ένα προοδευτικό, καινοτόμο, αληθινά πρότυπο και όχι κατ’ ευφημισμόν σχολείο; Πώς γίνεται σε όλα να βλέπουμε το κέρδος μιας επιχείρησης που θα πάει εκεί και θα στηθεί αλλά ποτέ δεν βλέπουμε το πώς θα αναδιατάξουμε αυτή την απογοήτευση των μαθητών για το σχολείο;
Δεν, ξαναλέω, δεν υπάρχει βούληση. Δεν υπάρχει πολιτική και ιδεολογική ιεράρχηση από καμία κυβέρνηση που κυβέρνησε τη χώρα ως σήμερα να φτιαχτεί κάτι διαφορετικό, καινούριο, αειφόρο, το οποίο σε 15-20 χρόνια θα αρχίσει να αποδίδει νέες γενιές Ελλήνων πολιτών με ποιότητα, με ήθος, με γνώση, με εξωστρέφεια, με προσωπικότητα. Κανείς δεν επενδύει στο αύριο γιατί πολύ απλά το αύριο δεν έχει ορατό κέρδος.
Την οργή, τον θυμό, την απογοήτευση πολλών νέων παιδιών, μαθητών, την όρισε ήδη από τη πρώτη σελίδα η Άλκηστη Χαλικιά. Τη διαμαρτυρία τους την όρισε στο δεύτερο σαλόνι με το αναποδογύρισμα του κουτιού/σχολείου. Τις ανάγκες των παιδιών, της κοινωνίας ολόκληρης τις ανέπτυξε ακολούθως σε όλες τις υπόλοιπες σελίδες. Με λίγες, καθαρές λέξεις απασφάλισε και σημάδεψε. Και θέλω έναν, έναν μόνο, να βγει και να πει ότι διαφωνεί με όσα καταθέτει η συγγραφέας και του αρέσει το σχολείο όπως είναι σήμερα.
Γι’ αυτό επιμένω: δεν είναι οικονομικό το ζήτημα. Είναι συνειδητή απόφαση η παραμονή του σχολείου σε μια τέτοια κατάσταση. Τα σχολεία σε ανοιχτές περιοχές, κοντά σε άλση και αλσύλια (μη μου πείτε για φωτιές και ασφάλεια και ανοίξουμε άλλες πέντε έξι παραγράφους επιχειρήματα) ή σε περιοχές που επιτρέπουν το φύτεμα δέντρων και κήπων και βοτανόκηπων και βιολογικών ταρατσόκηπων και επαφής με μικρά κομμάτια φύσης, δεν είναι πιο ακριβά από τα οικόπεδα μέσα στις πόλεις. Απλώς θέλει πέντε ανθρώπους να τα καταθέσουν, άλλους πέντε να τα εισηγηθούν και άλλους πέντε να το θέσουν ως προτεραιότητα της ελληνικής κοινωνίας για τα επόμενα είκοσι χρόνια.
Η Άλκηστη Χαλικιά και η Ίρις Σαμαρτζή παραδίδουν τα κλειδιά σε όλους μας. Σχολείο ετοιμοπαράδοτο, με το κλειδί στο χέρι. Ανοίξτε και ξεναγηθείτε και θαυμάστε και αναρωτηθείτε και ρωτήστε τα παιδιά και τους μαθητές σας. Για να γίνει το σχολείο ένας τόπος χαράς, συναισθηματικής πληρότητας, δημιουργίας, σεβασμού της ετερότητας, αειφορίας και πρόσβασης από όλους και κάθε στιγμή στη γνώση και την απόλαυση.
Πρόκειται για βιβλίο-σημείο αναφοράς.
Για αναγνώστες από 4,5 περίπου ετών.
Εκδόσεις Ίκαρος.
Απόσπασμα
Διακρίσεις
Με μια ματιά
- Η Άλκηστη Χαλικιά με τόλμη και καθαρότητα σκιαγραφεί το σχολείο του μέλλοντος. Η συγγραφέας μέσα από μετρημένες, λιγόλογες διατυπώσεις σε πρώτο πρόσωπο ενός θυμωμένου, απογοητευμένου από το σχολείο παιδιού, όπως τα χιλιάδες που έχουμε δει και γνωρίσει, καταθέτει ένα προοδευτικό μανιφέστο εκπαίδευσης, θέτοντας το σε καθαρή αντιδιαστολή με το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα και τα σχολεία.
- Η Ι. Σαμαρτζή δεν εικονογραφεί απλώς ένα picture book. Κάθε δισέλιδό της είναι σαν μια αφίσα με ιδέες, σκέψεις, απόψεις, νύξεις, εννοιολογικές προεκτάσεις. Με πινέλα, μολύβια, τρισδιάστατα αντικείμενα, κολάζ, χειροποίητη και ψηφιακή επεξεργασία, πολύχρωμη παλέτα, η εικονογράφος φτιάχνει μια πανδαισία χαράς, ένα όμορφο κάτι που στροβιλίστηκε γύρω από το ταρακουνημένο σχολείο και άφησε όλη του την ομορφιά εκεί.
- Πρόκειται για βιβλίο-σημείο αναφοράς.
Το Soundtrack του βιβλίου
Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον τοίχο – Τάνια Τσανακλίδου
Διονύσης Τσακνής – Φτιάξε Καρδιά μου το Δικό σου Παραμύθι – Official Video Clip
Pink Floyd – Another Brick In The Wall (HQ)
Maurice Jarre – Keating’s Triumph
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ένα σχολείο ταρακουνημένο |
| Συγγραφέας: | Άλκηστη Χαλικιά |
| Εικονογράφος: | Ίρις Σαμαρτζή |
| Εκδόσεις: | Ίκαρος, Οκτώβριος 2021 |
| Εκτύπωση: | Γ. Κωστόπουλος, γραφικές τέχνες Α.Ε. |
| Τυπογραφική Επιμέλεια: | Μάνος Μπονάνος |
| Σελιδοποίηση: | Ίκαρος |
| Σελίδες: | 36 |
| Μέγεθος: | 26 Χ 24 |
| ISBN: | 978-960-572-440-5 |
