Διαβάζεται σε 4′- Περιέχει βίντεο +απόσπασμα- Ηλικιακό κοινό: 9+ (target 10-15) – Graphic Novel
Ένας άνθρωπος που έχει διαβάσει τον Περίπατο του Πέτρου ή άλλα σχετικά βιβλία, μπορεί να γίνει ακραίος στις απόψεις του;
Δεν πιστεύω ότι από ένα βιβλίο ποτέ μπορείς να γίνεις τίποτα. Αλλά ένα βιβλίο βοηθάει τουλάχιστον να μάθεις την ιστορία του τόπου σου, από πού έρχεσαι, τι κάνεις. Αυτό είναι σημαντικό. Και σίγουρα δεν το μαθαίνουν στο σχολείο. Η ιστορία σταματάει δε θυμάμαι που… Αυτό το περνάνε σε μια σελίδα.
(συνέντευξη της Άλκης Ζέη στο ELNIPLEX)
Το μέγεθος της Άλκης Ζέη και το αποτύπωμά της στα ελληνικά γράμματα είναι αναμφίβολα τεράστιο. Μορφή εμβληματική που σφράγισε τον εικοστό και μέρος του 21ου αιώνα, που έζησε όλα τα μεγάλα γεγονότα, φορές φορές και ως πρωταγωνίστρια (εξορίες κτλ). Το 1970 βρίσκεται στο Παρίσι, αφού στην Ελλάδα έχουμε τους φωτισμένους αξιωματικούς που μας έχουν μπατάρει δήθεν για να μη μας βρει κομμουνισμός. Γράφει το ένα από τα τρία πιο ονομαστά βιβλία της (Το Καπλάνι της Βιτρίνας και διαλέξτε από Ο ψεύτης παππούς, Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα και Κοντά στις ράγιες). Τίτλος του: Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου. Εκδίδεται από τις Εκδόσεις Κέδρος.
Η ιστορία κοιτάζει στην Ελλάδα της Κατοχής και ο Πέτρος είναι ο εννιάχρονος πρωταγωνιστής της ιστορίας. Στα τέσσερα μέρη του βιβλίου ακολουθούμε τον Πέτρο και μαζί του την ιστορία: το ΟΧΙ, την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, τον αρχικό ενθουσιασμό, τις πρώτες νίκες, την ανησυχία της μητέρας του παρά τις νίκες, την άφιξη των Γερμανών στην Αθήνα, τον δύσκολο χειμώνα του 41-42 της γερμανικής κατοχής, την πείνα, τις πρώτες μικρές αντιστασιακές πράξεις του Πέτρου, τα συσσίτια, την αντίσταση κατά των κατακτητών, την βαρβαρότητα αυτών και τις επιπτώσεις της σε οικείους και μη του Πέτρου. Το τέλος της ιστορίας τοποθετείται στις 12 Οκτωβρίου 1944, την επομένη της αποχώρησης των Γερμανών από την Αθήνα.
Αυτήν την ιστορία βίαιης ωρίμανσης τη διάβασαν χιλιάδες (λες να είναι επταψήφιο το νούμερο;) από το 1970 αφού το βιβλίο έχει πουλήσει 350.000 αντίτυπα μέχρι το 2010 και μεταφράστηκε σε δώδεκα γλώσσες. Ήταν ο τρόπος της Ζέη να συνομιλεί με τα παιδιά τα βιβλία. Και ήταν ένας σπάνιος, αξιοθαύμαστος τρόπος. Πήγε την υπόθεση “παιδικό βιβλίο”, το οποίο στην Ελλάδα είχε μείνει στις ιστορίες για το κρυφό σχολειό, πολύ μπροστά. Και έπαινος κανένας περαιτέρω δεν χρειάζεται.
Εδώ όμως έχουμε να κάνουμε με κάτι καινούριο, καινοτόμο. Μια graphic novel μεταφορά του βιβλίου. Γιατί να γίνει κάτι τέτοιο; Στα ερωτήματα αυτού του είδους, έχω μόνο ένα και μόνον κριτήριο: αυτό που έγινε, αυτή η διασκευή, η μεταφορά, η ανάταξη, η επανέκδοση (ό,τι κι αν είναι αυτό), είναι φορέας αισθητικής απόλαυσης; Προάγει το αισθητικό κριτήριο; Δημιουργεί αυθεντική απόλαυση στον αναγνώστη;
Ειδικά τα graphic novel, που είναι μια παρεξηγημένη μορφή τέχνης στην Ελλάδα, αποτελούν κατ’ εμέ μια σύγχρονη αιχμή δόρατος που ενώνει την παραδοσιακή κειμενική αποτύπωση με την εικόνα στην πιο δυναμική της εκδοχή πριν την κινούμενη.
Με τις ευλογίες της ίδιας της Άλκης Ζέη και ασφαλώς την πρωτοβουλία των εκδόσεων Μεταίχμιο, η βραβευμένη Αγγελική Δαρλάση ανέλαβε να σηκώσει το βάρος.
“Όταν αρχικά μού έγινε η πρόταση να διασκευάσω για γκράφικ νόβελ το βιβλίο «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» με θυμάμαι ν’ ανοίγω από την έκπληξη το στόμα μου και να χάνω τα λόγια μου. Φυσικά, ζήτησα κάποιες μέρες να το σκεφτώ. Από τη μια ήμουν ενθουσιασμένη και την ένιωθα ως μεγάλη τιμή αυτή την πρόταση κι από την άλλη φοβόμουν. Στο μυαλό μου στριφογυρνούσαν τόσοι λόγοι για να πω «ναι» κι άλλοι τόσοι για ν’ αρνηθώ, λόγοι που συνέκλιναν σε μία φράση: πρόκειται για ένα σύγχρονο κλασικό βιβλίο της ελληνικής λογοτεχνίας, πολυαγαπημένο βιβλίο μικρών και μεγάλων…
Την επόμενη, λοιπόν, μέρα χτυπάει το τηλέφωνο και στην άλλη άκρη της γραμμής ακούω: «Έλα! Ξεκίνησες να γράφεις;». Ήταν, φυσικά, η Άλκη. Είχε μάθει ότι είχα συζητήσει με τις εκδότριές μας και παρ’ όλο που εγώ δεν είχα δώσει ακόμη οριστική απάντηση, μου τηλεφώνησε. Ήταν ενθουσιασμένη με την όλη ιδέα. Φυσικά δεν της είπα ότι δεν είχα ακόμη συμφωνήσει. Δεν χρειάστηκε. Λίγο μετά κι ενώ άλλα συζητούσαμε, ακούγοντάς την, πήρα την απόφασή μου: θα το τολμούσα, όσο ριψοκίνδυνο κι αν μου φαινόταν. Με είχε παρασύρει, όπως μοναδικά έκανε πάντα η Άλκη. Κι ένιωθα ότι της το χρωστούσα – για τόσους πολλούς λόγους” (δείτε το υπόλοιπο Book Secret δια χειρός Αγγελικής Δαρλάση εδώ).
Είναι δύσκολη υπόθεση να γράψεις κείμενο για graphic novel και ακόμα πιο δύσκολο να το κάνεις για ένα υπάρχον βιβλίο και ειδικότερα όταν αυτό είναι ένα τέτοιο βιβλίο. Πρέπει να σβήσεις και να γράψεις άπειρες φορές, να κόψεις κείμενο άλλες τόσες, να χωρέσεις την ιστορία μέσα σε μια λογική έκταση χωρίς να την ξαναπείς σα φωτοαντίγραφο, να ζυμωθείς με τον κομίστα, να του πεις, να σου δείξει.
Πιάνοντας στα χέρια σου αυτό το μεγάλου μεγέθους (21 Χ 28) βιβλίο νιώθεις έλξη ήδη από την κόκκινη γραμματοσειρά του τίτλου και το εξώφυλλου του Δημήτρη Μαστώρου. Το βιβλίο ακολουθεί τη διάταξη των τεσσάρων κεφαλαίων του πρωτοτύπου. Από τον θάνατο του τριζονιού του Πέτρου την παραμονή του “όχι” μέχρι την εκτέλεση του φίλου του και τη φυγή των Γερμανών από την Ελλάδα, μεσολαβούν 152 σελίδες απόλαυσης όπου η Αγγελική Δαρλάση κατακτά λέξη λέξη την λογοτεχνική πολιορκία της Ζέη και ο Δημήτρης Μαστώρος οπτικοποιεί καρέ καρέ αυτόν τον δύσκολο κόσμο. Δύσκολος γιατί η Ζέη όχι μόνο δεν μάσησε τα λόγια της, όχι μόνο δεν έβαλε αγόρια και κορίτσια στα ροζ συννεφάκια της σαχλαμάρας, αλλά τους “επιτέθηκε” με “υψηλή λογοτεχνία” για να πάψει εκείνο το γνωστικό κενό που η ίδια εντόπισε σχετικά με το τι έγινε στον πόλεμο του 40′ (“Ο Μεταξάς είπε όχι” ήταν η κυρίαρχη απάντηση). Αυτόν τον δύσκολο κόσμο, αυτήν τη λογοτεχνική πολιορκία, οι δυο δημιουργοί του graphic novel την σμιλεύουν με αρμονία, με σεβασμό, με γνώση, με αισθητική (δε θα πάψω να αναφέρω αυτή τη λέξη, αφού τη θεωρώ κεφαλαιώδους σημασίας για όλη τη ζωή).
Η πείνα, τα συσσίτια, η απογοήτευση, ο ενθουσιασμός, ο θυμός, η απόφαση για αγώνα και αντίσταση, ο πόλεμος, ο θάνατος, η εσωτερική αναζήτηση έχουν τώρα εικόνα. Και πιστεύω ότι όταν κάτι μεγάλο κατορθώνεις να το μαζέψεις και να το πεις με σαρωτικά λιγότερες λέξεις, τότε το δυναμώνεις πολύ, το μεγιστοποιείς, ειδικά όταν έχεις το αβαντάζ τέτοιων εικόνων. Εικόνων που με την επιλογή των χρωμάτων να κάθεται στο γκρι και τις διαβαθμίσεις του, θυμίζει τα καρέ μιας ασπρόμαυρης ταινίας εποχής (πρόταση της Ζέη η μη πολυχρωμία που σεβάστηκαν οι δημιουργοί).
Ανα(δια)τάσσοντας ένα λογοτεχνικό βιβλίο τέτοιας αξίας σε graphic novel, ίσως κάνεις σε λογοτεχνικότητα. Ναι. Αλήθεια είναι. Ίσως δίνεις τα πρωτεία στην εικόνα ως βασικό αφηγηματικό μέσο. Ναι. Αλήθεια είναι. Αυτή η σύμπραξη του συμπυκνωμένου κειμένου και της πλούσιας εικόνας, νομίζω, ότι ουσιαστικά δημιουργεί ένα νέο έργο, που φεύγει από την απλή μεταγραφή του παλιού.
“Σας λυπάμαι”, είπε η Άλκη Ζέη στους δύο δημιουργούς όταν συμφώνησαν να προχωρήσουν στη δημιουργία αυτού του graphic novel.
Κορυφαία επιλογή.
Για αναγνώστες από 9 ετών.
Εκδόσεις Μεταίχμιο.
BOOK SECRET από την Αγγελική Δαρλάση
“Δεν το μετάνιωσα στιγμή. Ευχαριστήθηκα όλη τη διάρκεια της δουλειάς μας, ακόμη και τις πιο δύσκολες δημιουργικά στιγμές, ακόμη κι όταν συγκινιόμουν ή αγωνιούσα διαβάζοντας κι αναρωτιόμουν «τώρα, αυτό το σημείο πώς θα το περάσουμε εμείς στον αναγνώστη», ακόμη κι όταν η Άλκη με πείραζε λέγοντάς μου «σε λυπάμαι». Δέθηκα ακόμη περισσότερο με το εμβληματικό αυτό βιβλίο και με τη μεγάλη συγγραφέα Άλκη Ζέη. Κι έτσι νιώθω ότι έχω ακόμη έναν λόγο να… της χρωστάω”. Δείτε το όλο εδώ.
Απόσπασμα
Διακρίσεις
Βραβείο σε εικονογράφο για την εικονογράφηση βιβλίου με εικόνες για παιδιά και νέους από την Greek Ibby-Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 2021.
Για τον Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου: Βραβείο ALSC Mildred Batchelder, Η.Π.Α. (1974), μετάφραση σε 12 γλώσσες, 350.000+ πωλήσεις
Με μια ματιά
- Ένα αξιέπαινο και καλαίσθητο εγχείρημα που ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσει έμπνευση και οδηγό για αντίστοιχα στο μέλλον, από τους ίδιους ή άλλους δημιουργούς.
- Θαυμάσια μεταγραφή του εμβληματικού βιβλίου της Άλκης Ζέη σε graphic novel από δύο δημιουργούς που σεβάστηκαν το πρωτότυπο και απέδωσαν σε υψηλή ποιότητα ένα ουσιαστικά νέο έργο.
Το Soundtrack του βιβλίου
Βαμβακάρης-Χατζηχρήστος-Μουσολίνι άλλαξε γνώμη
Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΑΣ-ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ
Η νοσοκόμα -Μοσχονάς-Ευγενικός
The Gael – The Last Of The Mohicans Theme
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Άλκης Ζέη- Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου |
| Συγγραφέας: | Αγγελική Δαρλάση |
| Εικονογράφηση: | Δημήτρης Μαστώρος |
| Προσαρμογή εξωφ.: | Γιώργος Παναρετάκης |
| Εκδόσεις: | Μεταίχμιο, 7 Δεκεμβρίου 2020 |
| Διόρθωση τυπ. δοκ.: | Θοδωρής Τσώλης |
| Σελίδες: | 88 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 28 |
| ISBN: | 978-618-03-2203-3 |
