Το φάντασμα της βιβλιοθήκης, του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου (εικ.: Απόστολος Βέττας)

Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 7+ (target 8-13) – Λογοτεχνία (γνώσεων) για παιδιά

“Αυτό που μου συνέβη πριν από πολλά χρόνια θέλω να το διηγηθώ μόνο στα παιδιά, και όχι στους μεγάλους. Φοβάμαι πως οι ενήλικες δεν θα με πιστέψουν και θα με σχολιάσουν αρνητικά. Μπορεί να πουν ότι έχασα τα λογικά μου ή αυτά που λέω τα είδα στον ύπνο μου.”

Αγόρασέ το

Ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος ίπταται εύμορφα πάνω από το πνεύμα του σπουδαίου σονετογράφου και σκακιστή Λορέντζου Μαβίλη που γίνεται το φάντασμα της βιβλιοθήκης.

Περί τίνος πρόκειται

1970. Ο Διονύσης είναι μαθητής στο Δημοτικό Σχολείο της Ανωγής, το πιο ψηλό χωριό της Ιθάκης, στην έκτη τάξη, αν θυμάται καλά, τώρα, ενήλικας πια, που μας τα αφηγείται. Έλληνες μετανάστες εκ Καναδά κάνουν μεγάλη δωρεά με τα οποία αγοράζονται πολλά βιβλία, έτσι δημιουργείται μια βιβλιοθήκη, ανοιχτή 5-8 κάθε απόγευμα. “Αντί να μας στείλουν μπάλες και ποδήλατα, μας έστειλαν βιβλία“, σκέφτηκε ο Διονύσης, σε μια εποχή που τα παιδιά έπαιζαν στον δρόμο κρυφτό, σχοινάκι, κουτσό, κυνηγητό και υπήρχε μια ασπρόμαυρη τηλεόραση στο καφενείο.

Ο πατέρας του αναζητά μια απάντηση για το σταυρόλεξό του, έναν σπουδαίο ποιητή και σκακιστή από την Ιθάκη (1860-1912). Είναι ο Λορέντζος Μαβίλης, του αποκαλύπτει γρήγορα ο δάσκαλός του. Ο Διονύσης πυκνώνει τις επισκέψεις του στη βιβλιοθήκη, έγινε σιγά σιγά ο μοναδικός μαθητής που επισκεπτόταν τη βιβλιοθήκη κάθε απόγευμα. Και τότε έρχεται κάτι αναπάντεχο. Ο δάσκαλός του τού εμπιστεύεται τα κλειδιά της βιβλιοθήκης, λόγω της απουσίας του στην Αθήνα. Σάββατο. Μπορεί να έρθει κάποιος συγχωριανός να διαβάσει.

Και τότε το αναπάντεχο, γίνεται ακόμα πιο απροσδόκητο. Μια γνωριμία από εκείνη που δεν περιμένεις. “Ένας κύριος με μούσι καθόταν σε μια καρέκλα του τραπεζιού όπου διάβαζα και με κοίταζε“. Είναι το «φάντασμα» της Βιβλιοθήκης. Είναι ο περίφημος ποιητής, μεταφραστής και διεθνούς φήμης σκακιστής του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, Λορέντζος Μαβίλης. Με πατέρα ισπανικής καταγωγής και μητέρα ανιψιά του Ιωάννη Καποδίστρια, με σπουδές στη Φιλοσοφική Αθηνών και στη Γερμανία, πολύγλωσσος, διαπρεπής παίκτης και συνθέτης σκακιστικών προβλημάτων, πατριώτης, ενεργός στην Κρητική Επανάσταση του 1896 και τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 όταν πολέμησε με 70 Κερκυραίους εθελοντές στην Ήπειρο, όπου και τραυματίστηκε στο χέρι. Βουλευτής Κέρκυρας το 1910 με τον Βενιζέλο και ηρωικά πεσών στα 52 του, στη μάχη στο Δρίσκο Ιωαννίνων το 1912, μόλις στα 52 του.

“Νομίζω πως ήρθε η ώρα να διδάξω κάποιον, και διάλεξα εσένα. Όλα τα παιδιά στο χωριό σας παίζετε πόλεμο και “σκοτώνετε” ο ένας τον άλλο. Οι καλύτερες μάχες δίνονται πάνω σε μια σκακιέρα. Ξέρεις γιατί…Είναι μια μονομαχία χωρίς αίμα, δίχως εχθρότητα και μίση. Το μόνο που χρειάζεται είναι σκέψη. Όσο σκέφτεσαι, τόσο καλύτερος γίνεσαι”.

Εστιάζοντας

Κομψότατη έκδοση, από το εξώφυλλο, μέχρι τη χρονογραμμή και το μεστό βιογραφικό σημείωμα του Λορέντζου Μαβίλη στο τέλος και τις φόδρες με γκραβούρες της εποχής, μέχρι την ποιότητα του χαρτιού, την εκτύπωση και την πραγματική βιβλιοδεσία.

Ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος δεν φτιάχνει μια μουντή, ευθύγραμμη βιογραφία, εγκυκλοπαιδικής ιχνηλασίας, αλλά μια στρωτή, καλοφτιαγμένη, ανεπιτήδευτη αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, με το χρώμα ενός σημερινού ενήλικα που εξιστορεί τις εν Ιθάκη αναμνήσεις του από τα μέσα της δικτατορικής προέλασης στις αρχές του 70′, η οποία δεν διαδραματίζει κάποιον πρωτεύοντα ρόλο στην ιστορία. Το εύρημα της συνάντησης με το πνεύμα του Μαβίλη εντός της βιβλιοθήκης, η προβολή του ένδοξου σκακιστικού παρελθόντος του, η παρτίδα σκάκι που λαμβάνει χώρα μεταξύ ενός μύστη και ενός παιδιού που αγνοεί το παιχνίδι αυτό, ο παραλληλισμός του αναίμακτου σκακιού με τον αιμοδιψή πόλεμο, του οποίου θύμα υπήρξε ο Μαβίλης και το μαγικό απόσταγμα της αιώνιας ζωής μέσω της δημιουργίας και της κληρονομιάς στην ανθρωπότητα, αποτελούν ευρήματα και επιλογές που καθιστούν το εν λόγω βιβλίο μια στιβαρή, ευχάριστη αναγνωστική εμπειρία.

Ο συγγραφέας αποφεύγει κάθε κίνηση εντός κάποιου σύμπαντος εντυπωσιασμού, γράφει με φυσικότητα μια ρέουσα αφήγηση κάνοντας μια αρμονική αιώρηση πάνω από την προσωπικότητα του Μαβίλη, αφήνοντας μέσα από ρωγμές να περάσει η εποχή των παιχνιδιών του δρόμου, των ποδηλάτων και της ασπρόμαυρης τηλεόρασης στο καφενείο, των Ελλήνων μεταναστών και των δωρεών τους στην πατρίδα, του σπάνιου φαινομένου των βιβλιοθηκών, του ιδιαιτέρως άγνωστου παιχνιδιού πάνω στα ασπρόμαυρα τετραγωνάκια.

Με την καλαίσθητη εικονογράφηση του Απόστολου Βέττα που αντλεί από φωτογραφίες, προτομές, αρχεία της εποχής, όψεις της ζωής, πολεμικές σκηνές από αμφορείς ή μετόπες, φτιάχνοντας μια ποικιλόμορφη οπτική διέξοδο.

Για αναγνώστες από 7-8 περίπου ετών.

Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

Διακρίσεις

Απόσπασμα

TAYTOTHTA
Τίτλος:	Το φάντασμα της βιβλιοθήκης
Συγγραφέας:	Γρηγόρης Χαλιακόπουλος
Εικονογράφος:	Απόστολος Βέττας
Εκδόσεις:	Καλειδοσκόπιο, Δεκέμβριος 2023
Σχεδιασμός έκδοσης:	Εριφύλη Αράπογλου
Επιμέλεια-Διορθώσεις:	Δημήτρης Παπακώστας
Σελίδες:	60
Μέγεθος:	17 Χ 24,5
ISBN:	978-960-471-266-3