Στα παιδιά.
Για να διαλέγουν το φως απ’ το σκοτάδι.
Για να θυμούνται.
«Θυμάμαι, πριν πολλά χρόνια, σ’ ένα μεγάλο καταπράσινο βοσκοτόπι, ζούσαν χαρούμενα κι αρμονικά πρόβατα, κατσίκες, κουνέλια και λαγοί, κότες, κόκορες και ποντικοί.»
Εκεί ζούσε και η οικογένεια Μπε, ο κύριος και η κυρία Μπε και τα επτά μικρά τους προβατάκια. Μια μέρα ο κύριος Μπε πληροφορήθηκε πως άγρια θηρία από τα μακρινά, χιονισμένα βουνά ήθελαν να αιχμαλωτίσουν τα πρόβατα. Ο λόγος ήταν άγνωστος. Στο βοσκοτόπι άρχισε να πλανάται μια παράξενη απειλή. Ο κύριος Μπε μάται αναζητούσε λύσεις για τη σωτηρία της οικογένειάς του.
Ένα βράδυ τα θεριά κατέβηκαν από τα βουνά και παγίδευσαν τα πρόβατα αφού πρώτα τα υποχρέωσαν να φορέσουν όλα κίτρινα καπέλα. Τα πρόβατα ζούσαν πια φυλακισμένα. Δεν μπορούσαν να πάνε στις δουλειές τους, ούτε στο σχολείο, ούτε να βοσκήσουν ή να παίξουν ελεύθερα.
Ο κύριος και η κυρία Μπε αποφάσισαν να δραπετεύσουν. Ο κύριος Μπε κατέστρωσε τολμηρό σχέδιο με τους πιο έμπιστους φίλους του: Τον Κόκορα τον Πρωινό και τον Ποντικό τον Τρομερό. Έστειλε τηλεγράφημα και στον επιστήθιο φίλο του τον Λαγό ο οποίος ήταν πρόεδρος σε ένα νησιωτικό χωριό.
Κι ο Λαγός κατάλαβε ότι ο φίλος του τον είχε ανάγκη κι αψηφώντας τους κινδύνους, έκανε ταξίδι μακρινό για να τον συναντήσει και να τον βοηθήσει. Εντωμεταξύ, ο Ποντικός οδηγούσε την οικογένεια Μπε μέσα από μονοπάτια άγνωστα που μόνο εκείνος γνώριζε, μακριά από το παγιδευμένο βοσκοτόπι. Ο Λαγός ανέλαβε να κρύψει την οικογένεια Μπε σε ένα μικρό καλύβι στο βουνό του νησιού του. Όλοι οι κάτοικοι του νησιού βοήθησαν τα ταλαιπωρημένα πρόβατα προσφέροντας φαγητό και ρούχα.
Και μια μέρα ο φόβος έφυγε. Η οικογένεια Μπε επέστρεψε ελεύθερη στο σπίτι της. Όμως ο τόπος τους δεν ήταν πια ο ίδιος. Αρκετοί από τους φίλους τους δεν κατάφεραν να σωθούν. Τα αισθήματα ήταν ανάμεικτα για αρκετά χρόνια. Υπήρχε λύπη για την απώλεια αλλά και ευγνωμοσύνη για τους φίλους και σωτήρες.
Τα χρόνια πέρασαν και η ζωή ξαναβρήκε τους γνώριμους ρυθμούς της. Όσο για τα άγρια θηρία… υπάρχουν ακόμα πάνω στα βουνά. Αυτούς όμως που χάθηκαν δεν τους ξέχασαν ποτέ.
Τα κίτρινα καπέλα της Κέλλυς Ματαθία Κόβο είναι ένα εξαιρετικό εικονογραφημένο βιβλίο. Αναφέρεται στην σωτηρία μιας οικογένειας από το Ολοκαύτωμα μέσα στον παραλογισμό και την φρίκη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Η αλληγορία των ζώων δημιουργεί ένα οικείο και ασφαλές περιβάλλον για την ενασχόληση με ένα τόσο δύσκολο θέμα. Το κείμενο είναι σύντομο και λιτό χωρίς ασάφειες οι οποίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ανασφάλειες σε μικρούς αναγνώστες αλλά παράλληλα βασισμένο σε ιστορικά γεγονότα. Η λέξη «θυμάμαι» εξάλλου με την αρχίζει την ιστορία η συγγραφέας είναι δηλωτική.
Οι οπτικές δομές του βιβλίου αναδιηγούνται την ιστορία μέσω των ασπρόμαυρων εικόνων με τις μελετημένες χρωματιστές λεπτομέρειες να τονίζουν συγκεκριμένα κάθε φορά σημεία. Στο εξώφυλλο του βιβλίου δίνεται έμφαση στο φως και τα ζώα-σωτήρες τα οποία αψηφώντας τους κινδύνους, ταξιδεύουν με τη βάρκα Μαγδαληνή. Η απουσία των προβάτων με τα κίτρινα καπέλα είναι εκκωφαντική. Χωρίς τον Λαγό, τον Πετεινό και τον Ποντικό η οικογένεια Μπε πιθανότατα δεν θα είχε διασωθεί. Με αυτόν τον έμμεσο τρόπο προβάλλεται η αυτοθυσία, η ανθρωπιά, το θάρρος και η φιλιά.
Οι εικόνες που ακολουθούν κινούνται κυκλικά από την ηρεμία των παστέλ χρωμάτων στην ασπρόμαυρη εναλλαγή της απειλή και του φόβου και τέλος στην επαναφορά της αρχικής γκάμας χρωμάτων όταν η ειρήνη και η δικαιοσύνη επανέρχονται.
Η εικόνα με το αγκαθωτό συρματόπλεγμα και τα πρόβατα με τα κίτρινα καπέλα σε πρώτο πλάνο που κοιτούν κατάματα τον αναγνώστη σαν μια σιωπηλή «απαίτηση» για δικαιοσύνη, παραπέμπει σαφώς στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ενώ η φρίκη του πολέμου ξεδιπλώνεται σε μια εικόνα γκρίζου ουρανού γεμάτου πολεμικά αεροπλάνα και βόμβες.
Η πορεία των προβάτων προς την κατεύθυνση του γαλάζιου ουρανού ο οποίος αχνοφέγγει δειλά στην άκρη της σελίδας είναι άκρως συγκινητική. Η λευκή εικόνα που ακολουθεί απεικονίζει μόνο τα κίτρινα καπέλα αφημένα. Είναι η απαρχή μιας καινούριας ζωής, σε έναν άλλο τόπο. Κι έπειτα η αντίστροφη πορεία προς το βοσκοτόπι ολοκληρώνει την κυκλική πορεία με το αίσιο και λυτρωτικό τέλος.
Τα άγρια θηρία ενώ δεν απεικονίζονται σε καμία από τις σελίδες του βιβλίου είναι πάντα παρόντα. Γι αυτό έχουμε υποχρέωση να μιλάμε στα παιδιά για την ιστορία προκειμένου να αποφύγουμε οδυνηρές επαναλήψεις της. Άλλωστε το οφείλουμε σε αυτούς που χάθηκαν. Η εικονογράφος και συγγραφέας εναποθέτει στην τελευταία σελίδα του βιβλίου μικρές πέτρες ανάμεσα σε κόκκινα τριαντάφυλλα, πέτρες αλήθειας για να μας προστατεύουν από τη λήθη.
Αγαπήσαμε το βιβλίο της Κέλλυς Ματαθία Κόβο γιατί τολμά να μιλήσει για σκληρές αλήθειες με μια ήρεμη δύναμη και σεβασμό στα γεγονότα αλλά και τους αναγνώστες. Ισορροπεί με επιτυχία ανάμεσα στο φόβο, την αδικία και την απειλή από τη μία μεριά και στη ψυχική δύναμη, τη φιλία και την αλληλεγγύη από την άλλη. Ένα και μόνο σημείο, τα κίτρινα καπέλα, σηματοδοτεί το διαχωρισμό και την αγριότητα προς κάθε τι διαφορετικό που τα «θηρία» αποφάσισαν αυθαίρετα ότι πρέπει να αφανιστεί.
Διακρίσεις
Βραβείο Greek Ibby 2018.
[vc_custom_heading text=”THE BOOK SECRET” font_container=”tag:h2|font_size:40|text_align:center|color:%23ffffff” google_fonts=”font_family:Akronim%3Aregular|font_style:400%20regular%3A400%3Anormal” css_animation=”bounceIn” css=”.vc_custom_1517325058360{padding-top: 7px !important;background-color: #0066cc !important;}”]
Συνομιλήσαμε με την Κέλλυ Ματαθία Κόβο η οποία μας αποκάλυψε ένα μικρό μυστικό για το βιβλίο που αξίζει να διαβάσετε:
«Η εμπειρία να εικονογραφώ ένα δικό μου κείμενο ήταν για μένα πρωτόγνωρη και ταυτόχρονα μαγική. Πρέπει να σας αποκαλύψω ότι η δυσκολία ξεκίνησε μετά την συγγραφή. Εκεί που νόμιζα ότι είχα όλες τις εικόνες έτοιμες στο μυαλό μου ενώ έγραφα, και ότι όλα θα ήταν εύκολα, τελικά τίποτα δεν έγινε όπως πίστευα… Ούτε οι εικόνες του μυαλού μου, ούτε οι τεχνικές. Ήταν τόσοι οι προβληματισμοί και τα διλήμματα που έψαχναν απαντήσεις και η κάθε μέρα ανέτρεπε την προηγούμενη.
Χρειάζομαι να δίνω χρόνο για να χωνεύονται τα πράγματα στο κεφάλι μου και να προχωράνε παρακάτω και όλο παραπέρα, σαν ένα σχοινί που το τραβάς, μέχρι τη στιγμή που αισθάνεσαι ότι έφτασες εκεί που το μέσα σου αναζητά.
Στο σημείο που η εικονογράφηση συναντά τον λόγο και τα δυο μαζί την καρδιά σου.»
Στα προτεινόμενα ασφαλώς!
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Τα κίτρινα καπέλα |
| Σειρά βιβλίου: | Λογοτεχνία με Πολύχρωμη Εικονογράφηση |
| Συγγραφέας: | Κέλλυ Ματαθία – Κόβο |
| Εικονογράφηση: | Κέλλυ Ματαθία – Κόβο |
| Σχεδιασμός εξωφύλλου: | Παύλος Βατικιώτης |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Νοέμβριος 2017 |
| Διόρθωση: | Θανάσης Κοκολόγος |
| Φιλμ, μοντάζ: | Κέντρο Γρήγορης Εκτύπωσης |
| Σελίδες: | 48 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 27 |
| ISBN: | 978-960-16-7500-8 |
