Ο Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλασσίων Χελωνών MEDASSET ιδρύθηκε το 1988 από την κυρία Λίλη Βενιζέλου. Πρόκειται για μια διεθνή, μη-κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) που βασικό σκοπό έχει την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους σε όλη την Μεσόγειο. Με ενημερωτικές εκστρατείες, ερευνητικά προγράμματα και ενεργών παρεμβάσεων σε αρμόδιους φορείς, το MEDASSET προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες για το ζήτημα των θαλασσίων χελωνών στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Έχουμε τη χαρά να μάθουμε τα πάντα για το MEDASSET και τις δράσεις του.
Συνέντευξη στη Δώρα Πουρή.
Πώς ξεκίνησε σαν ιδέα το MEDASSET;
Το MEDASSET ξεκίνησε από την αγάπη και αφοσίωση της Λίλης Βενιζέλου για την προστασία του περιβάλλοντος. Η ίδια έχει πει για το πόσο εντυπωσιάστηκε όταν για πρώτη φορά βρέθηκε στη Ζάκυνθο…πριν 40 χρόνια. Το 1980 με απελπισία άρχισε να γίνεται μάρτυρας μιας γρήγορης και άναρχης τουριστικής ανάπτυξης και όταν το 1983 διάβασε ότι αποτελεί τον σημαντικότερο τόπο αναπαραγωγής στη Μεσόγειο της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα Καρέττα, ξεκίνησε τον αγώνα για την προστασίας τους. Ίδρυσε το MEDASSET το 1988, του οποίου και παραμένει Πρόεδρος μέχρι σήμερα.
Ποια η δράση του και πόσο πιστεύετε ότι έχει συμβάλει στην εξερεύνηση του κύκλου ζωής της θαλάσσιας χελώνας;
Δραστηριοποιούμαστε σε όλη τη Μεσόγειο μέσω προγραμμάτων έρευνας, άσκησης πίεσης, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης.
Όσον αφορά στην έρευνα και την προστασία, από το 1988 οι βιολόγοι μας έχουν εξερευνήσει 8.000 χλμ. ακτογραμμής της Μεσογείου. Εντοπίσαμε παραλίες όπου η Καρέττα καρέττα και η πράσινη χελώνα ωοτοκούν και καταγράψαμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα σε κάθε περιοχή που επισκεφθήκαμε. Η πιο πρόσφατη έρευνά μας επικεντρώθηκε στη θάλασσα και αποκάλυψε ότι οι καρέττα, όπως αυτές που «γεννιούνται» στο Ιόνιο, χρησιμοποιούν τον κόλπο Ντρίνι στην Αλβανία για να τραφούν, να αναπτυχθούν και να περάσουν το χειμώνα.
Κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων μας στο εξωτερικό εκπαιδεύουμε τους ντόπιους συνεργάτες μας ώστε να συνεχίσουν την έρευνα. Μεγαλώνουμε έτσι την οικογένεια των «χελωνάδων» και ενδυναμώνουμε τις χώρες που έχουν ανάγκη από δεξιότητες και γνώσεις για να συμβάλουν στην προστασία των θαλάσσιων χελωνών στη Μεσόγειο.
Χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα των μελετών μας έχουμε συμβάλει ενεργά στην προώθηση νόμων και σχεδίων που προστατεύουν τόσο την ίδια τη χελώνα όσο και τους συγκεκριμένους βιοτόπους. Οι απειλές συνήθως σχετίζονται με την άναρχη τουριστική ανάπτυξη των ακτών, τη ρύπανση και την μη επιλεκτική ή παράνομη αλιεία.
Σε Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο, που αποτελούν χώρες με σημαντικότατες παραλίες ωοτοκίας, συνεχίζουμε να καταγράφουμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα και να ασκούμε πίεση στις κυβερνήσεις ώστε να βελτιώσουν την κατάσταση. Αυτή τη στιγμή πιέζουμε ώστε να προστατεύουν επαρκώς ο Νότιος Κυπαρισσιακός Κόλπος στη χώρα μας, η Λίμνη και ο Ακάμας στην Κύπρο, καθώς και τρεις περιοχές στην Τουρκία. Η εκστρατεία που ξεκίνησε η Λίλη Βενιζέλου συνεχίζεται αφού το θαλάσσιο πάρκο της Ζακύνθου και οι παραλίες ωοτοκίας αντιμετωπίζουν ακόμα αρκετές ελλείψεις και προβλήματα.
Το Εκπαιδευτικό Περιβαλλοντικό Πακέτο «Μεσόγειος Θάλασσα, Πηγή Ζωής» έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά, αγγλικά και αραβικά. Πώς λειτουργεί και ποια η ανταπόκριση από εκπαιδευτικούς και μαθητές;
Το Εκπαιδευτικό Περιβαλλοντικό Πακέτο «Μεσόγειος Θάλασσα, Πηγή Ζωής» φιλοδοξεί να ταξιδέψει μικρούς και μεγάλους στη Μεσόγειο θάλασσα. Για την ευόδωση του έργου το MEDASSET συνεργάστηκε με το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ και τις Εκδόσεις ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ. Χορηγός του έργου ήταν το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Οι παιδαγωγικοί στόχοι του είναι να κατανοήσουν τα παιδιά τον κόσμο που τα περιβάλλει, μέσα από το παράδειγμα της Μεσογείου, να αναπτύξουν τις ικανότητές τους για παρατήρηση και έρευνα, να εφοδιαστούν με τρόπους ανεξάρτητης μάθησης, να μάθουν πώς να μαθαίνουν ό,τι τους ενδιαφέρει, να εργαστούν ομαδικά και να χρησιμοποιήσουν όσα εργαλεία διαθέτουν για να συλλέξουν στοιχεία. Οι γνωστικοί/περιβαλλοντικοί στόχοι του πακέτου μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν την έρευνα με σκοπό την κατανόηση της ποικιλίας της χλωρίδας, της πανίδας, των οικοσυστημάτων και των πολιτισμών που χαρακτηρίζουν τη Μεσόγειο, την κατανόηση της επίδρασης των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και τη διαμόρφωση υπεύθυνων στάσεων με επίκεντρο το σεβασμό στο περιβάλλον και τη διαφορετικότητα των ειδών με τα οποία μοιραζόμαστε την ‘δική μας θάλασσα’ (Mare nostrum όπως αποκαλούσαν οι Ρωμαίοι τη Μεσόγειο). Το πακέτο έχουν αγκαλιάσει πολλοί εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα και το εξωτερικό και μας στέλνουν σχέδια εργασιών και τις εντυπώσεις τους χρησιμοποιώντας το φύλλο αξιολόγησης. Όσοι εκπαιδευτικοί επιθυμούν να δουλέψουν το πακέτο, μπορούν να επικοινωνήσουν με το γραφείο μας για περισσότερες λεπτομέρειες.
Φωτο: Kurtuluş Olgun & Emin Bozkurt
Πάρε Μέρος και Καθάρισες”. Μιλήστε μας για το σκοπό της εκστρατείας και τα αποτελέσματά της μέχρι σήμερα;
Φέτος, για 4η χρονιά, υλοποιείται η εκστρατεία «Πάρε Μέρος και Καθάρισες» περιλαμβάνει δράσεις εθελοντικού καθαρισμού ακτών σε όλη την Ελλάδα. Υλοποιείται από το MEDASSET και το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Αποστολή Νερό» του Συστήματος της Coca-Cola στην Ελλάδα (Coca-Cola Τρία Έψιλον και Coca-Cola Ελλάς), υπό την Αιγίδα του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών – UNEP/MAP. Απευθύνεται κυρίως στη σχολική κοινότητα και στόχο έχει να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές και τις τοπικές κοινωνίες για τις καταστροφικές επιπτώσεις των σκουπιδιών στη θαλάσσια χελώνα, το περιβάλλον και τον άνθρωπο μέσα από τη δράση στο πεδίο και να δώσει αφορμή για να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τη ρύπανση των ακτών. Μέχρι σήμερα, πάνω από 12.000 εθελοντές έχουν καθαρίσει 63,7 χλμ ακτογραμμής, καταγράφοντας και απομακρύνοντας σχεδόν 231.000 σκουπίδια από τις ακτές μας, των οποίων το βάρος αντιστοιχεί σε 18,5 τόνους! Στο MEDASSET πιστεύουμε ότι οι υγιείς θάλασσες και ακτές αποτελούν πολύτιμο δικαίωμα όλων. Η διαφύλαξή τους είναι ευθύνη όλων μας! Μπορείτε να δείτε το ενημερωτικό φυλλάδιο της εκστρατείας εδώ
Η πιο αρχαία ταξιδιώτισσα των θαλασσών της Μεσογείου μας μαθαίνει πώς να επιβιώνουμε στις δυσκολίες και αποτελεί έμπνευση για πολλούς ανθρώπους. Ποιοι είναι οι συνοδοιπόροι σας (άνθρωποι, ιδέες, η χελώνα η ίδια;) στο δύσκολο έργο σας;
Από τη στιγμή που το χελωνάκι θα σπάσει το αυγό του θα αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες. Είτε είναι φυσικοί εχθροί όπως οι γλάροι που θα το «τσιμπήσουν» προτού καταφέρει να φτάσει στη θάλασσα, είτε είναι τα σκουπίδια και τα διάφορα εμπόδια που αφήνουμε εμείς οι άνθρωποι στις παραλίες.
Είναι πράγματι σύμβολο επιβίωσης αφού έχει επιζήσει για εκατομμύρια χρόνια σε αντίθεση με πολλά άλλα είδη που εξαφανίστηκαν.
Η χαρισματική και μυστηριώδης φύση της σίγουρα αποτελεί έμπνευση για τους ανθρώπους ανά τους αιώνες και την καθιστά σύμβολο μακροζωίας, στωικότητας, γονιμότητας και καλής τύχης.
Για όλους αυτούς τους λόγους αποτελεί είδος-σημαία της οργάνωσης. Είναι ένα ζώο που εμπνέει το κοινό να αναλάβει δράση. Ας μην ξεχνάμε ότι μέσω της χελώνας προστατεύουμε πολυάριθμες περιοχές αλλά και πολλά, λιγότερο «εντυπωσιακά», είδη.
Συνοδοιπόροι μας στο έργο προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι άλλοι φορείς ανά την υφήλιο, φυσιολάτρες, δάσκαλοι, παιδιά, καλλιτέχνες και οποιοσδήποτε ενστερνίζεται και μοιράζεται την αντίληψη ότι ο πλανήτης ανήκει όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και στα υπόλοιπα είδη που με την παρουσία τους ομορφαίνουν την ύπαρξή μας.
“Η Θαλάσσια Χελώνα: ακόμα ένα είδος που απειλείται στη Μεσόγειο”. Τι θα μάθουμε από αυτό το βιβλίο;
Το βιβλίο «Η Θαλάσσια Χελώνα: ακόμα ένα είδος που απειλείται στη Μεσόγειο» είναι γραμμένο από την κα Λίλη Βενιζέλου, ιδρυτή και Πρόεδρο του MEDASSET. Κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, το 1996, από της εκδόσεις «Άγκυρα» και συμπεριλαμβάνεται στη σειρά «Γνωρίζω και Προστατεύω την Ελληνική Φύση». Οι πρώτες σελίδες του αποτελούν μια κατάθεση ψυχής της συγγραφέα όπου εξηγεί τους λόγους που την οδήγησαν να ιδρύσει το MEDASSET και το όραμά της. Στο βιβλίο αυτό μπορεί κανείς να μάθει την ιστορία, τη βιολογία και τον κύκλο ζωής της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα καρέττα. Το ηλεκτρονικό αντίγραφο του βιβλίου είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του MEDASSET (πατήστε εδώ) επικαιροποιημένο σύμφωνα με τις εξελίξεις της επιστημονικής έρευνας έως σήμερα.
Κλείνοντας θα θέλαμε να μας στείλετε το δικό σας μήνυμα για την ευαισθητοποίηση του κόσμου και την συμβολή του στην προστασία του είδους.
Το μήνυμά που θα ήθελα να στείλω στον κόσμο αυτή τη στιγμή, λίγο πριν ξεχυθούμε στις παραλίες δηλαδή, είναι να φροντίσουν με κάθε τρόπο ώστε τα απορρίμματά τους να μην καταλήξουν στο φυσικό περιβάλλον! Αν οι κάδοι στην παραλία είναι γεμάτοι, πάρτε τα μαζί σας! Ακούγεται αυτονόητο και παρωχημένο αλλά δυστυχώς η θαλάσσια ρύπανση αποτελεί τεράστιο πρόβλημα…άρα κάποιοι δεν το έλαβαν το μήνυμα ακόμα!
