Γεννήθηκε στα Χανιά το 1974. Έχει τιμηθεί δύο φορές με Κρατικό Βραβείο Θεατρικού Έργου (2005, 2007) από το Υπουργείο Πολιτισμού καθώς και με το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού βιβλίου 2016, για το «Μια ανάσα μόνο», το 2ο βιβλίο της «Τριλογίας της Κρήτης».
Η σειρά των αστυνομικών μυθιστορημάτων του («Αθηναϊκό Μπλουζ», «Baby Blue») με πρωταγωνιστή τον Στράτο Γαζή εκδίδεται ταυτόχρονα στην Ελλάδα (εκδόσεις Πατάκη), τις ΗΠΑ, την Αγγλία και την Αυστραλία (εκδόσεις Bitter Lemon Press).
Στην Ελλάδα έχουν εκδοθεί 14 μυθιστορήματά του και μία ποιητική συλλογή.
Θεατρικά έργα του έχουν παιχθεί και βραβευθεί στην Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και στην Αγγλία και στην Ελλάδα. Το θεατρικό του έργο «Χωρίς Εσένα» ανέβηκε στο θέατρο Αμόρε στην Αθήνα τον Μάιο του 2008 και από το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης την άνοιξη του 2015.
Για τρία χρόνια έζησε στον Καναδά, όπου ήταν καθηγητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του McMaster University. Από το 2009 έως το 2015 ήταν καθηγητής στην Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης. Από τον Ιανουάριο του 2016 είναι καθηγητής στο Τμήμα Τεχνολογίας της Πληροφορίας (Information Technology) στο πανεπιστήμιο Murdoch, στην πόλη Περθ της Αυστραλίας. Η ιστοσελίδα του είναι www.polkoutsakis.com
Για τη συζήτησή μας ευθύνεται Ο αναπληρωματικός Άγιος Βασίλης, το νέο βιβλίο του που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη και με κέντρο τα Χριστούγεννα και μια αδιαθεσία του Άγιου Βασίλη ξετυλίγει μια πρωτότυπη και τρυφερή ιστορία που ξεχωρίσαμε αμέσως.
Ο Πολυχρόνης Κουτσάκης σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Πολυχρόνη καλώς ήρθες. Έχεις γίνει ποτέ αναπληρωματικός Άγιος Βασίλης για κάποιον;
Καλώς σε βρήκα Απόστολε. Όλοι οι γονείς είμαστε αναπληρωματικοί Άγιοι Βασίληδες για τα παιδιά μας μέχρι να αντιληφθούν την αλήθεια για τον πραγματικό Άγιο Βασίλη. Και μετά που θα την αντιληφθούν, πάλι συνεχίζουμε να είμαστε.
Τι είχε συμβεί στα πιο αγαπημένα Χριστούγεννα της ζωής σου;
Εδώ και έξι χρόνια ζω στην Αυστραλία, και η τελευταία φορά που η γυναίκα μου κι εγώ περάσαμε Χριστούγεννα μαζί με τους γονείς μας ήταν το 2016. Από τότε ερχόμασταν μόνο καλοκαίρια και εδώ και καιρό λόγω COVID δεν μπορούμε καν να έρθουμε, αφού τα σύνορα της Αυστραλίας έμειναν κλειστά για 2 χρόνια περίπου. Οπότε, για μένα τα πιο αγαπημένα μου Χριστούγεννα είναι εκείνα, τα πιο πρόσφατα που περάσαμε μαζί με την οικογένειά μας στα Χανιά.
Σου αρέσουν τα Χριστούγεννα; Ποιο είναι το νόημά τους για σένα όταν, όπως όλοι, γνωρίζεις την εκβιομηχάνισή τους;
Μου αρέσουν πάρα πολύ. Και μόνο το γεγονός ότι εκείνη τη μέρα γιορτάζουν ο πατέρας μου και ο γιος μου αρκεί για να είναι μια από τις πιο ευτυχισμένες μέρες του χρόνου. Καμία εκβιομηχάνιση δεν μπορεί να πειράξει αυτό το συναίσθημα.
Περνάμε καλά τις γιορτές; Γιατί στα social media έτσι δείχνουμε…
Στα σόσιαλ μίντια οι άνθρωποι δείχνουν να περνάνε καλά όλο τον χρόνο, όχι μόνο τις γιορτές. Τα σόσιαλ είναι ένας φαντασιακός χώρος απόλυτης ευτυχίας και επιτυχίας για τον περισσότερο κόσμο. Και ένας χώρος βέβαια για να βγάζει τα απωθημένα της μια μειοψηφία.
Νομίζω πάντως ότι στις γιορτές των Χριστουγέννων ο κόσμος περνάει στ’ αλήθεια καλύτερα διότι πλησιάζει η Πρωτοχρονιά και κάθε Πρωτοχρονιά είναι εξ ορισμού ένα νέο ξεκίνημα. Κουβαλάει την ελπίδα κι αυτό μας αναπτερώνει το ηθικό.
Στην Αυστραλία όπου ζεις τι διαφορετικό συμβαίνει κατά τις γιορτές σε σχέση με την Ελλάδα;
Η μεγάλη διαφορά είναι η διαφορά στην εποχή. Στην Αυστραλία τώρα έχουμε καλοκαίρι, και οι θερμοκρασίες ήδη περνούν τους 30 βαθμούς καθημερινά. Έτσι, τα Χριστούγεννα ο κόσμος τα περνάει στην παραλία, που είναι μια πολύ περίεργη αίσθηση για κάποιον σαν κι εμένα που έχω ζήσει το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μου στην Ελλάδα και ένα κομμάτι στον Καναδά, όπου το white Christmas είναι όσο πιο κυριολεκτικό γίνεται (πολλοί, πολλοί, πολλοί βαθμοί κάτω από το μηδέν. Πολλοί. Δεν ξέρω αν έγινε κατανοητό. Πολλοί). Κατά τα άλλα, δεν βλέπω μεγάλες διαφορές – γίνονται τραπέζια σε σπίτια, ψώνια, δώρα, σχέδια για την νέα χρονιά. Οι άνθρωποι μοιάζουν πολύ μεταξύ τους, σε όλες τις ηπείρους.
Σε απασχολεί που έχει μειωθεί το τοπικό χρώμα σε αυτή τη γιορτή πια; Π.χ. όλες οι χώρες γιορτάζουμε τον ίδιο χαριτωμένο με τα κόκκινα άγιο, στολίζουμε δέντρο, κάνουμε δώρα κτλ ή είναι μια λογική συνεπαγωγή του παγκόσμιου πολιτισμού;
Ναι, πιστεύω πως το τοπικό χρώμα ανά χώρα ή περιοχή έδινε πολύ μεγαλύτερη ομορφιά στην γιορτή και αυτό σιγά-σιγά εκλείπει.
Και επειδή έχουμε πολλές άλλες ευκαιρίες να νιώθουμε πολίτες του κόσμου, ο τρόπος εορτασμού είναι μια ευκαιρία να συνειδητοποιούμε ότι μπορούμε χωρίς να χάνουμε την ταυτότητα του πολίτη του κόσμου να διατηρούμε παράλληλα και την τοπική ταυτότητά μας.
Ας πάμε στο βιβλίο. Τι έχει ο Άγιος Βασίλης; Γιατί ζητείται αναπληρωματικός του; Αν ποτέ συνέβαινε στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο, ποιες πιστεύεις ότι θα ήταν οι αντιδράσεις των παιδιών πρωτίστως;
Ο Άγιος Βασίλης έχει αρρωστήσει, και η Μάρθα, η γραμματέας του, ψάχνει για κάποιον που μπορεί να εμπιστευθεί ώστε να τον αντικαταστήσει. Και αποφασίζει πως ο πιο κατάλληλος άνθρωπος είναι ο ξάδερφός της, ο Μπάμπης, στην Ελλάδα.
Στην πραγματικότητα συμβαίνει κάτι τέτοιο σε πολλά σπίτια όπου κυριαρχεί η ανέχεια, σε όλο τον κόσμο. Και πάρα πολλά παιδιά μαθαίνουν να ζουν με την έλλειψη δώρων τα Χριστούγεννα. Γι’ αυτό οι αναπληρωματικοί Άγιοι Βασίληδες, δηλαδή όσοι άνθρωποι και οργανισμοί κάνουν φιλανθρωπικό έργο έχουν τον απέραντο σεβασμό και την μεγάλη ευγνωμοσύνη μου.
Ξέρω ότι είναι spoiler και αν θέλεις το αποφεύγουμε ή το διαχειριζόμαστε δίχως μαρτυρίες, αλλά είναι και η μισή δύναμη της ιστορίας. Γιατί ο Μπάμπης είναι αυτό που είναι, ως προς την καταγωγή τουλάχιστον;
Δεν με πειράζει το spoiler. Ο Μπάμπης είναι μαύρος, γι’ αυτό, ακόμα κι όταν προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του να βγει από την ηθελημένη μοναξιά του για να βοηθήσει την Μάρθα, σκέφτεται πως είναι αδιανόητο ένας μαύρος να πείσει τα παιδιά σε όλο τον κόσμο πως είναι ο Άγιος Βασίλης.
Ήθελα να λειτουργεί η ιστορία σε δύο επίπεδα, το εσωτερικό – τις αμφιβολίες του Μπάμπη αν μπορεί να τα καταφέρει και αν θέλει να μπει στην περιπέτεια, αμφιβολίες που όλοι οι άνθρωποι έχουν απέναντι σε κάτι καινούργιο – και το εξωτερικό, δηλαδή το αν μπορεί ποτέ να γίνει αποδεκτός.
Ποιοι είναι οι εχθροί του Άγιου Βασίλη; Ο Κρυοπώλης και ποιος άλλος;
Ο Κρυοπώλης είναι ένας φοβερός εχθρός του Άγιου Βασίλη στο βιβλίο, αλλά ένας ακόμα μεγαλύτερος εχθρός είναι η αδιαφορία των ανθρώπων. Αδιαφορία απέναντι στα μικρά (μοίρασμα δώρων) και στα μεγάλα (καταστροφή του πλανήτη).
Γιατί γινόμαστε ρατσιστές; Γιατί τα θέλουμε όλα λευκά; Πώς γίνεται αρκετοί σε λαούς όπως οι Έλληνες να γίνονται ρατσιστές όταν όπως έγραψε κάποιος στα Εξάρχεια «Οι παππούδες μας πρόσφυγες, οι γονείς μας μετανάστες, εμείς ρατσιστές»;
Δύο είναι οι αιτίες του ρατσισμού. Η μία είναι ο φόβος απέναντι σε οτιδήποτε διαφορετικό. Η δεύτερη, που ουσιαστικά γεννάει και την πρώτη, είναι η έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Ένας ολόκληρος άνθρωπος δεν έχει ανάγκη να αισθανθεί ανώτερος από κανέναν, άρα δεν έχει ανάγκη να γίνει ρατσιστής.
Ένας άνθρωπος που αισθάνεται ελλιπής σε οτιδήποτε πρέπει να νιώσει καλύτερος από κάποιον άλλον και η ομαδοποίηση του άλλου, του διαφορετικού, σε κατώτερη ράτσα πολλαπλασιάζει γρήγορα τους «κατώτερους» και έτσι τονώνει το εγώ του ρατσιστή.
Θα ανεχόμασταν λοιπόν έναν Μπάμπη ως Άγιο Βασίλη;
Εγώ πιστεύω πως ο κόσμος πηγαίνει προς το φως. Αν κοιτάξεις πού βρισκόμαστε σήμερα σε επίπεδο αντιλήψεων, ακόμα και μέσα στην μαυρίλα του COVID, σε σχέση με 20, 30, 50 χρόνια πριν, θα δεις πως μιλάμε για συγκλονιστικά βήματα μπροστά.
Το πρόβλημα είναι πως τα βήματα προς το φως γίνονται πολύ-πολύ αργά, πως ακόμα συμβαίνουν τραγικά λάθη από τους ανθρώπους και επειδή η ζωή τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα ακολουθώντας τον ρυθμό της τεχνολογίας, η πορεία προς το φως μοιάζει ακινητοποιημένη. Δεν είναι όμως. Απλώς είναι μια χελωνίτσα που πρέπει να κάνουμε υπομονή μέχρι να φτάσει. Για αυτόν τον λόγο πιστεύω πως ναι, μεγάλο κομμάτι του κόσμου σήμερα θα τον ανεχόταν και θα τον αγκάλιαζε.
Γέλασα πολύ σε αρκετά σημεία της ιστορίας. Τι θέση έχει το χιούμορ στη ζωή, στη δουλειά, στα βιβλία σου;
Το μισώ 🙂
Θα ήθελα μια ανάρτηση του Μπάμπη. Την μία και μοναδική του…
Ο Μπάμπης θέλησε να γράψει κάτι που τον εκφράζει πολύ, τουλάχιστον σε σχέση με το πώς νιώθει στην αρχή της ιστορίας του.
Κάτι τελευταίο. Τι γράφεις αυτόν τον καιρό για το ενήλικο κοινό;
Έχω μόλις ολοκληρώσει ένα μυθιστόρημα τελείως διαφορετικό από τα αστυνομικά μυθιστορήματα που κυρίως γράφω τα τελευταία χρόνια. Το καινούργιο μυθιστόρημα είναι μια φάρσα, που ελπίζω να κάνει τον κόσμο να γελάσει πάρα πολύ σε κάθε σελίδα – το έχουμε όλοι τόση ανάγκη το γέλιο αυτό τον καιρό, νομίζω.
Και, έχοντας τελειώσει αυτό το μυθιστόρημα, έχω ξεκινήσει να γράφω το 3ο μυθιστόρημα με ήρωα τον Στράτο Γαζή – τα δύο πρώτα, το «Αθηναϊκό Μπλουζ» και το «Baby Blue» πήγαν πολύ καλά και στο εξωτερικό (εκδόθηκαν σε ΗΠΑ, Αγγλία, Αυστραλία), αλλά χρειαζόμουν ένα μικρό διάλειμμα από τον Στράτο πριν τον ξαναπιάσω. Δεν είναι εύκολο να έχεις όλη μέρα στο μυαλό σου έναν ηθικό επαγγελματία δολοφόνο.
Πολυχρόνης Κουτσάκης
Ο αναπληρωματικός Άγιος Βασίλης—)
Εκδόσεις Καστανιώτη
AKOMA (ενδεικτικά)
Για εφήβους+
Ακροβάτες του χρόνου–)
Μια ανάσα μόνο (2015)–)
Καιρός για ήρωες (2013)–)
Για ενηλίκους
Show Business (2020) –)
Το ομορφότερο τέλος στον κόσμο (2019) –)
Αθηναϊκό μπλουζ (2017) –)
Δεν είσαι εδώ (2016)–)
Baby Blue (2015) –)
Ο αναπληρωματικός Άγιος Βασίλης, του Πολυχρόνη Κουτσάκη (εικ.: Δέσποινα Γιαννακάκη)
