(UPDATE SEPT 2021)
Δεν είναι εύκολο να γράφεις για ένα θέμα όπως οι ηλικιωμένοι άνθρωποι, εκείνη η περίφημη Τρίτη Ηλικία όπως κάπως παράξενα αποκαλούσαμε τους άνω των 65-70 ετών ανθρώπους. Δεν είναι εύκολο γιατί συχνά πρέπει να μιλήσεις για εκείνη την σωματική και ψυχική αλλαγή, να μιλήσεις για απώλεια και πένθος, να μιλήσεις για τη σχέση με τα εγγόνια, να μιλήσεις για τις ιδιαιτερότητες ανθρώπων που δεν χρειάζονται χάϊδεμα ή ξεχωριστές προσεγγίσεις.
Ο παππούς και η γιαγιά δοκιμάστηκαν και στην πένα των συγγραφέων. Από τους ελληνικούς εκδοτικούς οίκους θα βρούμε κάποια διαμάντια, κάποια αξιοπρεπέστατα και ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα βιβλία για παιδιά, ένα αριστούργημα για παιδιά 12+ (Η Γιαγιά μου σας χαιρετά…), ένα διαχρονικά αγαπημένο βιβλίο της ελληνικής νεολαίας (βλέπε Άλκη Ζέη και Ψεύτης Παππούς) και κάποιες συμπαθείς προσπάθειες να αγκαλιάσουμε με σεβασμό, ειλικρίνεια και κατανόηση τους δύο ασπρομάλληδες (τις μισές πια φορές) της ζωής μας. Αλλά και 2-3 βιβλία -ας πούμε- γνώσης που έγιναν με πολύ μεράκι.
Πατώντας στους τίτλους, θα μεταφερθείτε στην πλήρη παρουσίαση κάθε βιβλίου. Ας τα δούμε όλα:
ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΠΤΑΔΑ ΔΙΑΜΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΣΕΙΡΑ
Ώρα να κοιμηθείς γλυκά
Συγγραφέας: Ροξάν Μαρί Γκαλιέ
Εκδόσεις: Νεφέλη, 2018
Η μέρα τελείωνε, το βράδυ πλησίαζε. Η Μιγιούκι είναι ακόμα έξω και παίζει. Ο παππούς της προσπαθεί να την πείσει να αποσυρθεί, είναι ώρα για ύπνο. “Σκέψου πόσα όνειρα σε περιμένουν κι απόψε”, της λέει. Μα η Μιγιούκι του ξεφεύγει. “Όχι ακόμη, παππού. Κοίτα, έχει φως ακόμη. Πρέπει να κάνω ένα σωρό δουλειές”.
Η Γιαγιά Τερματοφύλακας
Συγγραφέα: Σοφία Μαντουβάλου
Εκδόσεις: Πατάκη
Το βιβλίο αφορά κυρίως στα δικαιώματα των κοριτσιών στη γνώση και τη μάθηση. Ωστόσο, η δύναμη και ο ρόλο της γιαγιάς στην ιστορία και η σχέση της με τον εγγονό της βάζει αυτό το πολυβραβευμένο, εξαιρετικό βιβλίο και σε αυτή τη λίστα.
Μεγαλώνω τη γιαγιά μου
Συγγραφέας: Βαγγέλης Ηλιόπουλος
Εκδόσεις: Νομική βιβλιοθήκη, 2016
Βραβείο Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 2017
Ο κύκλος της ζωής ξεδιπλώνεται στις σελίδες του βιβλίου με μια -ας μας επιτραπεί η έκφραση- αισιόδοξη μελαγχολία. Το κείμενο στέκεται με σεβασμό και ειλικρίνεια απέναντι στον αναγνώστη προετοιμάζοντάς τον για τις αλλάγές των αγαπημένων του προσώπων ακόμα και για την απώλεια η οποία δεν αναφέρεται αλλά υπονοείται διακριτικά. Παράλληλα όμως υπάρχει το αγόρι που μεγαλώνει και αναλαμβάνει τη φροντίδα της ηλικιωμένης γιαγιάς του με αγάπη και τρυφερότητα. Είναι μια πορεία ζωής και οι ρόλοι αναπόφευκτα εναλάσσονται.
Το κύμα
Κλαρ Έλεν Γουέλς
Εκδόσεις: Τζιαμπίρης
«Η μνήμη του παππού είναι σαν το κύμα που σκάει στα πόδια μας και είναι γεμάτο ζωή. Ύστερα, όμως, απομακρύνεται μέχρι που χάνεται…»
Το δικό τους ταξίδι
Συγγραφέας: Αργυρώ Πιπίνη
Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο, 2014
Άκρως συγκινητική ιστορία, δοσμένη με γλυκιά νοσταλγία, λυρισμό και αγάπη για τους ανθρώπους που δεν είναι πια μαζί μας. Στο νου μου έρχονται δικές μου αναμνήσεις σαν παιδί από παππού αλλά και γιαγιά, ένα χαμόγελο και ένα χάδι, αμέτρητα παραμύθια, δυο χέρια να σε αγκαλιάζουν σφιχτά με περισσή αγάπη.
Ο Κοσμάς και η Λουκία είναι οι αφηγητές της ιστορίας και σε πρώτο πρόσωπο ζωντανεύουν μνήμες από τον παππού, γιατί αυτοί που χάθηκαν συνεχίζουν να υπάρχουν όσο τους θυμόμαστε, συνεχίζουν να ζουν στην καρδιά και το μυαλό μας.
Ο Γενναίος Ιππότης και η χαμογελαστή βασίλισσα
Συγγραφέας: Μάκης Τσίτας
Εκδόσεις: Καλέντη
Την έχει κάνει τη ζημιά αυτή ξανά ο Μάκης Τσίτας. Με τα «Ο δικός μου ο μπαμπάς», «Ο δικός μου παππούς» αλλά και το «Βρες ποιος είμαι» ο συγγραφέας είχε γρατζουνίσει ευαίσθητες χορδές οικογενειακών στιγμών και προσώπων και είχε καταφέρει να αποτυπώσει έξοχα ασυνήθιστους (όχι σπάνιους) παππού και μπαμπά σε ξεχωριστές στιγμές με τα παιδιά ή τα εγγόνια τους.
Ο παππούκας μου
Συγγραφέας: Μάρτα Αλτές
Εκδόσεις: Key Books, 2015
Περνάει τις 200 λέξεις ετούτη δω η ιστορία; Δε νομίζω. Αλλά είναι πραγματικά μαγικό. Η Καταλανή εικονογράφος και συγγραφέας Μάρτα Αλτές αφηγείται την τρυφερή, ξεχωριστή, μαγική σχέση ενός παππού αρκούδου και του εγγονού του. Χμ… Μόνο που ο παππούς μοιάζει να πάσχει από κάποιου είδους άνοια. Έτσι άλλοτε ξεχνάει κι άλλοτε θυμάται, άλλοτε είναι μεγάλος κι άλλοτε παιδί, άλλοτε νιώθει μόνος κι άλλοτε προσδοκά την παρέα.
Το νησί του παππού
Συγραφέας-Εικονογράφηση: Benji Davies
Εκδόσεις: Ίκαρος
Πώς να μιλήσεις σε ένα μικρό παιδί για το θάνατο, αλήθεια; Είναι ένα πράγμα τόσο δύσκολο και είναι μια θλίψη τόσο απέραντη και πλατειά που σαν κύμα πελώριο έρχεται και σκάει πάνω στην καρδιά σου όταν πραγματικά δεν το περιμένεις. Και όταν ακόμα το περιμένεις, έρχεται και φεύγει ύπουλα πάλι σαν κύμα που θεριεύει και υψώνεται. Πώς να προετοιμάσεις ένα παιδί για το θάνατο, αλήθεια; Για αυτή τη μη αναστρέψιμη κατάσταση, γι’ αυτό το τέλος που όσο και να το παίρνεις απόφαση δεν μπορείς να το χωνέψεις. Όσους ειδικούς και να επισκευτείς, με όσους ψυχολόγους και να μιλήσεις, όταν ο θάνατος βρίσκει την οικογένεια σου, εσύ στο τέλος, ο μεγάλος, πρέπει να βρεις τα λόγια, τα σωστά λόγια που εκφράζουν εσένα ως άνθρωπο και ως ιδιοσυγκρασία για να μιλήσεις για τον θάνατο. Για τον παππού που δυστυχώς έφυγε γιατι δεν ένιωθε καλά ή γιατί απλά ήρθε η ώρα του να φύγει. Και μπορεί εσύ ως μεγάλος να διαλέξεις λόγια όπως το αστεράκι, τον φύλακα άγγελο, το σύννεφο ή απλά να περιγράψεις πως το σώμα μένει και φθείρεται και η ψυχή ταξιδεύει κάπου στον ουρανό ή απλά υπάρχει γύρω μας και ζει μέσα απο τις αναμνήσεις μας.
Το παραμύθι της μάγισσας γιαγιάς
Συγγραφέας: Κική Δημητριάδου
Εκδόσεις: Λιβάνη, 2010
Ένα από τα πλέον υπέροχα κείμενα που διαβάσαμε τα τελευταία χρόνια. Κείμενο καθαρό, ρέον, λιτό, με μικρές περιόδους. Λέξεις όμορφα πιασμένες μεταξύ τους, ξετυλίγουν μια πανέμορφη ιστορία, με εκείνα τα ποιητικά γυρίσματα του λόγου που κερδίζουν την καρδιά. Το μικρό κείμενο αποτελεί και τον ορισμό του εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου. Λίγο κείμενο, μεγάλη εικόνα, πολλές σκέψεις, περισσότεροι συνειρμοί. Αυτό είναι το αξεπέραστο ταξίδι στο βιβλίο.
Όταν πρωταγωνιστεί μια γιαγιά στο παραμύθι, πολλές είναι οι πιθανότητες αυτή να μη ζει μέχρι το τέλος του κειμένου. Μόνο που εδώ δεν είναι το κεντρικό ζητούμενο η απώλεια. Είναι ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της γιαγιάς που περασμένου αιώνα και η αξιοθαύμαστη σχέση που είχε με τα ζωντανά και τα φυτά της, με τον κόσμο που την περιέβαλε και τα αντιμετώπιζε όλα σαν άξιες, ισότιμες μονάδες της ζωής της. Είναι και το άλλο θαυμαστό “ψεγάδι” κάθε αληθινής γιαγιάς, να διαβάζει παραμύθια.
Πού πήγε ο παππούς
Συγγραφέας: Στέλλα Μιχαηλίδου
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος, 2018
Πού είναι ο παππούς; Έγινε λουλούδι; Θάλασσα; Χώμα; Κρύφτηκε στις πέτρες; Στο ουράνιο τόξο; Στον ήλιο; Στο τραγούδι των πουλιών; Στον ήλιο; Ίσως είναι παντού τελικά. Το λέει η γιαγιά. Και το λέει με τέτοιους μεστούς τρόπους, σαν γόνος του Εξυπερύ ή του Γκάτσου, που αγγίζει κάθε φύλλο της καρδιάς, γρατζουνά κάθε «ψίθυρο στο αίμα»* σου, ανακινεί με μοναδικό τρόπο τις δικές σου μνήμες από τον δικό σου παππού, ακόμα κι αν είναι κατά τι διαφορετικές.
Ο Νόι και η γιαγιά
Συγγραφέας: Μπέντζι Ντέιβις
Εκδόσεις: Ίκαρος, 2019
Μπέντζι Ντέιβις. Νόι. Βιβλίο τρίτο. Μετά τη φάλαινα και τη φάλαινα του χειμώνα, το μοναχικό αγόρι, ο Νόι, πηγαίνει να μείνει στο ανεμοδαρμένο νησάκι της απόμακρης γιαγιάς που έχει τις δικές συνήθειες: ροχαλίζει, έχει κουβέρτες γιαγιαδίστικες που γδέρνουν, μαγειρεύει σούπες με φύκια και φυλάει τα δόντια της σε ένα βαζάκι. Επίσης είναι τόσο απασχολημένη με τα δικά της που δεν παίζει ποτέ με τον Νόι. Το αγόρι θα αναζητήσει αλλού το ενδιαφέρον. Ξεμακραίνει από το σπίτι, όμως τον βρίσκει μια δυνατή καταιγίδα και ένα μικρό πουλάκι που τρέμει στα χέρια του. Η γιαγιά ίσως ξέρει τι πρέπει να κάνει. Αλλά η γιαγιά δεν είναι πουθενά.
Άννα Πένσα
Συγγραφέας: Πιπ Τζόουνς
Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο, 2018
Τι σπουδαίο βιβλίο! Πόσο υπέροχα προσφέρει τις λαμπρές αξίες της επιμονής και της προσφορά, της συναίσθησης του “ασθενούς και οδοιπόρου” και όχι της συμπόνοιας και της ελεημοσύνης του “αχ τον καημένο”! Πόσο υπέροχα φανερώνει την αξία της ύπαρξης ενός ωραίου παππού που κρατάει το νεαρό καράβι όταν γέρνει! Πόσο υπέροχα διατρανώνει τη στάση μας όταν κάποιος πάσχει πλάι μας, έστω και ξένος, έστω και απροσδόκητα φερμένος μπρος στα πόδια μας!
Ο παππούς που δε γνώρισα
Συγγραφέας: Κατερίνα Σέρβη
Εκδόσεις: Πατάκη
Ένα κορίτσι αφηγείται την ιστορία του παππού της, ενός παππού που δεν γνώρισε ποτέ δια ζώσης, αλλά μέσα από τις ιστορίες του μπαμπά της, όταν μιλούσε περήφανος για τον μπαμπά του.
Ο δικός μου ο παππούς
Συγγραφέας: Μάκης Τσίτας
Εκδόσεις: Πατάκη,2019
Δεν είναι ένας παππούς που θα πάθει κάτι αυτός. Ούτε αλτσχάιμερ τον βρίσκει, ούτε αλλιώς αρρωσταίνει, ούτε νοσηλεύεται, ούτε σκορπά προβληματισμό και δάκρυ στον αφηγητή εγγονό της ιστορίας. Αυτός είναι ένας παππούς που απολαμβάνει τις στιγμές με τον εγγονό του και δημιουργεί μοναδικές μνήμες μαζί του.
Παραμύθια με καρπούζι
Συγγραφέας: Ιωάννα Μπαμπέτα
Εκδόσεις: Μεταίχμιο, 2018
Ένα κορίτσι αγαπά το καλοκαίρι. Και μαζί του αγαπά τη θάλασσα, το καρπούζι και τα παραμύθια της γιαγιάς. Και την ίδια την γιαγιά ασφαλώς. Μόλις κλείνουν τα σχολεία το καλοκαίρι, βαλίτσα, λιμάνι, καράβι καραβάκι μου και στο νησί της γιαγιάς που πάντα περίμενε στην προβλήτα.
Το δώρο του παππού μου
Συγγραφέας: Φιόνα Λάμπερς
Εκδόσεις: Ποταμός
Η Φιόνα Λάμπερς φτιάχνει μια γλυκιά σχέση παππού εγγονού και πάνω σε αυτήν δομεί ολόκληρη την ιστορία της με τις αξίες να απλώνονται είτε με ευθύτητα είτε με νύξεις. Μετακόμιση, η ζωή στην πόλη, η αναζήτηση της ομορφιάς, η αξία της στιγμής (ενσυνειδητότητα), η ομορφιά κάθε μέρας που φεύγει και δεν επιστρέφει ποτέ.
Η μικρή πολύχρωμη γιαγιά μου
Συγγραφέας: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου
Εκδόσεις: Κόκκινη κλωστή δεμένη, 2017
Η μικρή πολύχρωμη γιαγιά μου είναι μια αφηγηματική ιστορία για μια ιδιαίτερη γιαγιά με μαγικές ικανότητες που μας καλεί να παίξουμε να δημιουργήσουμε και να ξαναγίνουμε για λίγο παιδιά. Είναι μικρή, γιατί είναι μικροκαμωμένη και με παιχνιδιάρικη διάθεση σα μικρό παιδί. Είναι πολύχρωμη, γιατί το όνομα της είναι Ίριδα και έχει κάτι από τα χρώματα του ουράνιου τόξου όταν χαμογελά. Είναι γιαγιά και αυτό σημαίνει ότι η αγάπη της μοιράζεται απλόχερα χωρίς όρια.
Η χύτρα που κελαηδούσε ιστορίες
Συγγραφέας: Μαρία Παπαγιάννη
Εκδόσεις: Πατάκη
Η χύτρα που κελαηδούσε ιστορίες είναι μια σύντομη ιστορία για την οικογένεια, την αγάπη αλλά και την τρίτη ηλικία γραμμένη με τρυφερότητα και χιούμορ από τη Μαρία Παπαγιάννη.
Βροχή-Χιόνι-Ήλιος (τριλογία
Συγγραφέας: Σαμ Άσερ
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Ένας εγγονός. Ένας παππούς. Έξω βρέχει. Ο μικρός ανυπομονεί να βγει, να μαζέψε σταγόνες με το στόμα, να τσαλαβουτήσει σε νερόλακκους, να καθρεφτιστεί στη γυαλάδα του νερού. Όμως ο παππούς του είπε να περιμένουν να σταματήσει η βροχή. Μα η βροχή δεν σταματούσε. Και η φαντασία του μικρού καλπάζει. Θέλει να πάει ένα ταξίδι με τα τέρατα της θάλασσας, θέλει να επισκεφτεί τη φημισμένη πλωτή πόλη, θέλει να ζήσει περιπέτειες. Όμως βρέχει. Τι θα γίνει; Θα σταματήσει ποτέ η βροχή; Κι όταν σταματήσει, τι θα σκαρώσουν οι δυο τους; Δείτε εδώ την παρουσίαση της βροχής και του χιονιού και εδώ του ήλιου.
ΤΡΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΜΕ ΠΟΛΛΗ ΓΝΩΣΗ
ΕΓΩ + ΕΣΥ= Μαζί, Η τέχνη του να είσαι γιαγιά
Συγγραφέας: Χαρά Μαραντίδου
Εκδόσεις: Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο της Χαράς Μαραντίδου όπου θα ξεφυλλίσετε… τη γιαγιά. Εκείνη τη γιαγιά που ξέρει πώς να κάνει μια βαρετή ντοματόσουπα ενδιαφέρουσα, που κάνει… απαγορευμένες “αλητείες” με το εγγόνι της, που διώχνει τους εφιάλτες, που μιλάει στα λουλούδια, φτιάχνει βραχιολάκια για όλους τους μήνες και όχι μόνο για τον Μάρτη, νανουρίζει από το τηλέφωνο και φτιάχνει σημαίες ενός δικού μας κόσμου, πετάει χαρταετό με τις λέξεις του χειμώνα. Σε κάθε γιορτή, χειμώνα, άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο, τα σαββατοκύριακα και τις καθημερινές, η γιαγιά αυτή έχει και κάτι καινούριο να κάνει με το εγγόνι της. Γινόνται μάγειρες, ζαχαροπλάστες, και έχουν κάθε μέρα γενέθλια.
Αν βάλετε πολλές ωραίες εικόνες μαζί, μπόλικες φανταστικές ιδέες, μια γιαγιά που μας αποκαλύπτει τα μυστικά της τέχνης της κι ένα παιδάκι που γράφει στο ημερολόγιό του ό,τι κάνει με τη γιαγιά του, τότε έχετε το πιο όμορφο λεύκωμα του κόσμου. Το λεύκωμα της τέχνης τού να είσαι γιαγιά, ένα βιβλίο για τις μαμάδες που έγιναν γιαγιάδες, για τα παιδιά που θέλουν να περνούν χρόνο με τις γιαγιάδες τους και για κείνα που απέκτησαν δικά τους παιδιά και θυμούνται τις γιαγιάδες τους.
Γιατί η γιαγιά δεν θυμάται το όνομά μου
Συγγραφέας: Όλγα Λυμπεροπούλου
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος, 2009
Κεντρικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Ιάσονας, ένας 8χρονος που μαθαίνει ότι η αγαπημένη του γιαγιά πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ. Η συγγραφέας παρακολουθεί τις αντιδράσεις και τα συναισθήματα ολόκληρης της οικογένειας και κυρίως, του Ιάσονα και της μεγαλύτερης αδερφής του, από τη στιγμή της διάγνωσης μέχρι τη συμφιλίωση και την αποδοχή του προβλήματος.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, τα παιδιά μαθαίνουν βασικές πληροφορίες για τα συμπτώματα και την εξέλιξη της νόσου Αλτσχάιμερ και παίρνουν ειλικρινείς απαντήσεις στις απορίες τους. Επιπλέον, μαθαίνουν ότι τα συναισθήματα λύπης, φόβου ή ακόμα και θυμού που μπορεί να βιώσουν εξαιτίας του προβλήματος είναι απολύτως φυσιολογικά. Και το σημαντικότερο: διαπιστώνουν μέσα από τις εμπειρίες του Ιάσονα ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να κάνουν για να περάσουν καλά με τον παππού ή τη γιαγιά που έχει Αλτσχάιμερ. Το μόνο που χρειάζεται είναι να θυμούνται τα μικρά μυστικά που κάνουν την επικοινωνία με τον ασθενή ευκολότερη.
Κυκλοφορεί, με την υποστήριξη του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ)
Στον λαχανόκηπο με τον παππού και τη γιαγιά
Συγγραφέας-Εικονογράφος: Gerda Muller
Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο, 2014
Πολύ προσεγμένη έκδοση, ο,τι πρέπει για όσους εξορμήσουν στις εξοχές του παππού και της γιαγιάς αλλά και όσους ασχοληθούν, στο σπίτι ή την τάξη, με το κεφαλαιώδες ζήτημα της (υγιεινής) διατροφής, οι εξελίξεις της οποίας τρέχουν, θαρρώ, καταιγιστικά, και όχι πάντοτε προς το συμφέρον της ανθρωπότητας. Μπορεί να μην είναι το κατεξοχήν βιβλίο για τον παππού και τη γιαγιά, αναδεικνύει όμως την παλιά τους γνώση, το ενδιαφέρον τους για τη φύση καθώς και την αρετή να δείχνεις στους μικρότερους τον τρόπο να καλλιεργούν και να σέβονται τη γη.
Πολύ αξιόλογα βιβλία
Μέχρι τον ουρανό και πίσω
Συγγραφέας: Αλεξία Βερνίκου
Εκδόσεις: Ίκαρος, 2017
Μία πολύ δυνατή, μοναδική σχέση αγάπης ανάμεσα στη μικρή Έλλη και τη γιαγιά της. Μαζί, οι δυο τους κάνουν πολλά: κόλπα, αταξίες, παιχνίδια… Λένε η μια στην άλλη τα μυστικά τους. Οι στιγμές που μοιράζονται ειναι τόσο ισχυρές, τόσο απροσδόκητα όμορφες. Σαν ο χρόνος να μην υπάρχει όταν είναι ΜΑΖΙ. Αυτή η αγάπη θα πάψει να τροφοδοτείται, όταν μαζί με την Έλλη θα μεγαλώσει και η γιαγιά και θα έρθει η ώρα που θα εφαρμοστεί εκείνος ο απαράβατος νόμος της φύσης που δεν χωράει εξαιρέσεις· και όπως κάθε ζωντανός οργανισμός που ολοκληρώνει τον κύκλο της ζωής του, έτσι και η γιαγιά θα πεθάνει.
Καράβι στον ουρανό
Συγγραφέας: Λίνα Μουσιώνη
Εκδόσεις: Μουσιώνη
Οι οικογένειες είναι όπως τα δώρα. Ή σε πετυχαίνουν διάνα ή τα βλέπεις και θες να κρυφτείς. Ο Ανδρέας ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Ο μπαμπάς του είναι υπερβολικά αυστηρός και άσχετος με το ποδόσφαιρο. Η μαμά του έχασε τη δουλειά της και μαζί και τα μυαλά της. Άφησε κατά μέρος τα οικονομικά και παριστάνει την αγρότισσα-σεφ. Και το κερασάκι στην τούρτα, η απόλυτη καταστροφή της ησυχίας του Ανδρέα είναι η μικρή του αδερφή. Υπάρχει και μια γιαγιά στην οικογένεια, η γιαγιά ΔΕΝ. Η κατά κόσμον γιαγιά Ειρήνη δ ε ν μαγειρεύει, δ ε ν ασχολείται με τα εγγόνια της, δ ε ν λέει παραμύθια! Αυτή λοιπόν, είναι η οικογένεια Ανδρέου σύμφωνα με την περιγραφή του Ανδρέα Ανδρέου ο οποίος ζηλεύει πολύ την «κανονική» οικογένεια του φίλου του Θάνου.
Τα μαγικά της Κυριακής
Συγγραφέας: Κατερίνα Ζωντανού
Εκδόσεις: Μεταίχμιο, 2018
Τις Κυριακές, στο σπίτι του ήρωα του βιβλίου, στις τρεις η ώρα ακριβώς, συμβαίνει κάτι μαγικό: όλα μεταμορφώνονται, όπως στα παραμύθια. Το σπίτι άλλοτε γίνεται πειρατικό καράβι κι άλλοτε κάστρο απόρθητο ή μυθικό βασίλειο. Αυτό συμβαίνει στις τρεις η ώρα ακριβώς γιατί τότε έρχεται ο παππούς. Ως τις οκτώ το βράδυ το παιχνίδι για τους δυο τους δεν έχει τελειωμό! Πειρατές, νεράιδες, γίγαντες κύκλωπες και βασιλιάδες χάνουν και βρίσκουν θησαυρούς, λύνουν γρίφους και φυλάνε χάρτες σε επτασφράγιστα μπαούλα! Κι είναι πάντα ο παππούς που μεταμορφώνει τα όσπρια σε θησαυρό, τα τραπεζάκια σε πειρατικά καράβια και τα καπάκια από τα κατσαρολικά σε κρόταλα για χάρη του εγγονού. Κι ο εγγονός ξέρει ότι έχει έναν ξεχωριστό παππού που τον λατρεύει.
Ένα δώρο για τον παππού
Ελένη Αναστασοπούλου
Εκδόσεις: Διάπλους, 2018
Ο παππούς μιλούσε με τα πουλιά. Τα τάιζε, τα φώναζε με το όνομά τους. Ήταν οι φίλοι του. Στις 12 ακριβώς, φορούσε το παλιό καπέλο του κλειδούχου και πήγαινε στον πέτρινο σιδηροδρομικό σταθμό. Στις δώδεκα και μισή περνούσε το τρένο, χαιρετιόταν με τον μηχανοδηγό, σπάνια κατέβαινε κάποιος εκεί, και έπαιρνε το δρόμο του γυρισμού. Η Άλμπα, το αγαπημένο του περιστέρι του πρότεινε να πάνε ένα ταξίδι. Ο παππούς της είπε ότι η μνήμη είναι ο δικός του τρόπος να ταξιδεύει και το μυαλό των ανθρώπων έχει τα δικά του φτερά, λίγο διαφορετικά από των πουλιών.
Οι παλιές μηχανές του παππού
Συγγραφέας: Ρόμοντ Γουίλι
Εκδόσεις: Άγκυρα, 2019
Μεγάλη κονταρομαχία αυτό το βιβλίο. Δεν είναι απλά μεταξύ του παππού και του εγγονού, του παλιού και του νέου, δεν είναι απλά το χάσμα γενεών. Είναι μια μάχη όλων των παλιών εποχών έναντι της νέας, της τρέχουσας, αυτής που έχει συγκεντρώσει όλη τη ζωή, όλες τις ανάγκες και όλες τις ώρες απασχόλησής, νέων και λιγότερο νέων, σε 1-2 οθόνες, υπολογιστής, τάμπλετ, κινητό.
Η μυστική συνταγή της Έλλης
Συγγραφέας: Μαρία Παπαγιάννη
Εκδόσεις: Πατάκη, Μάρτιος 2015
Μια πολύ τρυφερή ιστορία αλληλεγγύης και κατανόησης. Οι γιαγιάδες, οι παππούδες, η Τρίτη Ηλικία όπως τη λέμε οι μεγάλοι, η πλέον ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα μετά τα παιδιά, μπαίνουν στην άκρη της γραφίδας της Μαρίας Παπαγιάννη και παρουσιάζονται με ψύχραιμο, γλυκό βλέμμα, δίχως συναισθηματικούς εκβιασμούς και κραυγές, μα ούτε κι ωραιοποιήσεις.
Γιαγιά στο ψυγείο
Συγγραφέας: Βούλα Μάστορη
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Ο Λέανδρος και ο Φαίδων, αφού δοκιμάζουν διάφορους τρόπους για να διατηρήσουν τη γιαγιά φρέσκια, αποφασίζουν να τη βάλουν στο ψυγείο! Μένει τώρα να το αποφασίσει και η γιαγιά…
Μια τρυφερή ιστορία για την οικογένεια, που προσεγγίζει με χιούμορ και διακριτικότητα το θέμα των γηρατειών.
Η γιαγιά μας η καλή έχει ζώαααργκ,
Συγγραφέας: Θοδωρής Τσεκούρας
Εκδόσεις: Key Books
Η γιαγιά μας η καλή
έχει κότες στην αυλή.
Κότες και κοτόπουλα,
χήνες και χηνόπουλα.
Ίσως να το έχουμε τραγουδήσει όλοι. Από τη γιαγιά μας, τη Μαρίζα Κωχ και τα Παιχνιδοτράγουδα του 1978, ή κάποιον άλλο. Από αυτό το κλασικό παιχνιδοτράγουδο εκκινεί ο Θοδωρής Τσεκούρας για να δημιουργήσει μια σύγχρονη κιβωτό του Νώε όπου στη θέση του σοφού γέροντα είναι… η γιαγιά μας η καλή.
Παππού
Συγγραφέας: Κώστας Πούλος
Εκδόσεις: Μεταίχμιο, 2015
Γελάμε μαζί και λέμε αστεία, τους αγαπούμε και μας αγαπούν και τρέχουμε και κρυβόμαστε και παίζουμε κυνηγητό και κρυφτό και κάποτε ψάχνουμε, ψάχνουμε, αλλά δεν μπορούμε να τους βρούμε, γιατί έχουν κρυφτεί καλά στην καλύτερη κρυψώνα: στην καρδιά μας…
Σούπερ βιβλία για παιδιά 7-8+
Ο ελέφαντας
Συγγραφέας: Πίτερ Κάρναβας
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος
Ο Τσώρτσιλ είχε έναν κατάμαυρο σκύλο. Ο μπαμπάς της Όλιβ έχει ένα τεράστιο, γκρίζο ελέφαντα δίπλα του συνεχώς. Είναι πολύ μεγάλος και πολύ βαρύς και η Όλιβ θα ήθελε πολύ να τον διώξει αλλά δεν ξέρει με ποιον τρόπο. Ο αγαπημένος της παππούς που μοιάζει με καλοσυνάτο σκιάχτρο, έχει ένα μωβ σακίδιο. Όταν το φοράει στην πλάτη σηματοδοτεί βόλτες κι ευχάριστες εκπλήξεις. Έχει κι αυτός ένα γκρίζο ζώο πλάι του. Μια γέρικη χελώνα αλλά η Όλιβ δεν την έχει προσέξει ποτέ. Έκανε την εμφάνισή της πλάι στον παππού τη μέρα που η ίδια έπεσε από το δέντρο της αυλής της, τη τζακαράντα όπου έχει τη σκεψοφωλιά της. Όμως η Όλιβ κατάφερε να διώξει τη χελώνα του παππού τραγουδώντας το αγαπημένο τους τραγούδι «Πλάι-Πλάι» στη σχολική γιορτή. Η δασκάλα της είχε ζητήσει να φέρουν ένα παλιό αγαπημένο αντικείμενο στη γιορτή του σχολείου και να μιλήσουν γι αυτό. Η Όλιβ θα ήθελε να πάει το αγαπημένο ποδήλατο της μαμάς της. Ο μπαμπάς της όμως παρόλο που έχει συνεργείο αναβάλει συνεχώς την επισκευή του. Ο καλύτερος φίλος της, ο Άρθουρ λέει ότι ο μπαμπάς της δεν θα φτιάξει το ποδήλατο μέχρι να φτιάξει εκείνη τον μπαμπά της. Έτσι η Όλιβ αφενός παρουσιάζει στη σχολική γιορτή τον παππού της ως το πιο αγαπημένο της παλιό αντικείμενο αφετέρου βάζει ως στόχο να απομακρύνει από τη ζωή τους τον τεράστιο γκρι ελέφαντα. Διαβάστε όλη την παρουσίαση
Ο παππούς, ο σούπερμαν και ένα κερασάκι, της Άννας Κουππάνου
Συγγραφέας: Άννα Κουππάνου
Εκδόσεις: Κέδρος, 2018
Η Άννα Κουπάνου έγραψε μια τρυφερή ιστορία με θέμα τον ερχομό ενός μωρού αλλά από την οπτική του παππού. Μέσα από την καλογραμμένη ιστορία της ξεδιπλώνονται οι σκέψεις, οι αγωνίες και το συναίσθημα της ευθύνης που νιώθει ο παππούς Τιμόθεος για το νέο μέλος της οικογένειας. Η αμεσότητα και το χιούμορ είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της τριτοπρόσωπης αφήγησης. Το στοιχείο το οποίο κατά τη γνώμη μας, κάνει την ιστορία ξεχωριστή είναι η ιδιαίτερη σχέση η οποία αναπτύσσεται ανάμεσα στον κύριο Τιμόθεο και ένα άγνωστο μικρό αγορι. Γιατί είπαμε, ο καλός παππούς είναι παππούς για όλα τα παιδιά!
Φιλαράκια
Συγγραφέας: Μάνος Κοντολέων
Εκδόσεις: Ψυχογιός, 2018
«Κόκκινο καραβάκι, κόκκινο ποδήλατο», «Στο νησί της ροδιάς» και «Ένα συρτάρι γεμάτο όνειρα» συναντιούνται στα καινούρια «Φιλαράκια» των εκδόσεων Ψυχογιός και συνθέτουν μαστόρικα έναν ιστό όπου το παλιό και το νέο, το φεγγάρι και ο ήλιος φωτίζουν και φωτίζονται, συνομιλούν και διαλογίζονται, στροβιλίζονται κι αναλογίζονται, αληθεύουν και επαληθεύουν και, κυρίως, χύνουν σε ένα καλούπι όλους τους άρρητους νόμους κι αλγορίθμους της σχέσης παππού-εγγονού ή διπλοπατέρα-διπλοπαιδιού, αν προτιμάτε.
Εβδομηντάχρονη ετών 10
Συγγραφέας: Άντρη Αντωνίου
Εκδόσεις: Ψυχογιός, 2018
Μια μυστηριώδης γυναίκα με καπαρντίνα και γυαλιά παρακολουθεί πίσω από μια συστάδα δέντρων την παρέα τεσσάρων φίλων που κάνουν ποδηλατάδα. Ο Ντάνιελ, ο Σταύρος, η Μαργαρίτα και η Ειρήνη όμως την πήραν είδηση. “Είμαστε υπό παρακολούθηση”.
Ο χορός του μαύρου πελαργού
Συγγραφέας: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου
Εκδόσεις: Πατάκη 2019
Ο Νικόλαος Αστρινός είναι ο παππούς του δεκατριάχρονου Φάνη. Ήταν ναυτικός μα το όνειρό του ήταν να γίνει συγγραφέας. Η εξαφάνισή του γίνεται αφορμή να ανακαλύψει ο εγγονός του την ιστορία της πολυτάραχης ζωής του την οποία ο καπετάνιος είχε καταγράψει για εκείνον σε ένα τετράδιο καλά φυλαγμένο.
Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΠΑΠΠΟΥΣ… Ο ΨΕΥΤΗΣ…
Ο ψεύτης παππούς
Συγγραφέας: Άλκη Ζέη
Εκδόσεις: Μεταίχμιο 2017
Το Μεταίχμιο επανέκδοσε μόλις τον Ιανούαριο του τρέχοντος έτους ένα από 3 γνωστότερα και πολυαγαπημένα βιβλία της Άλκης Ζεή (μαζί με το Καπλάνι της Βιτρίνας και την Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα). Ο Ψεύτης Παππούς αγαπήθηκε από χιλιάδες παιδιά και νέους για την αμεσότητα και την απλότητα της αφήγησης, την αγωνιώδη μορφή της ιστορίας καθώς και τον απόλυτο ρεαλισμό που τη διακατέχει. Ρατσισμός, οικογένεια, σχέσεις παππού-εγγονού-παιδιού, η δικτατορία, ο Μάης του 68′, οι κοινωνικές ανισότητες αλλά και μια συνολική κοινωνική στάση ζωής κάνουν την εμφάνισή τους στον Ψεύτη Παππού καθιστώντας τον από τις πλέον αληθινές στιγμές της συγγραφέως.
Διαβάζεται ευχάριστα, προβληματίζει, υπαινίσσεται, παραπέμπει διακειμενικά αλλά και ιστορικά σε μορφές και γεγονότα του περασμένου αιώνα. Για τα παιδιά του σήμερα ίσως γεγονότα όπως ο εμφύλιος και η χούντα να μην λένε και πολλά. Αλλά αν μπορείς αρνήσου τον καθοριστικό τους ρόλο στο σήμερα.
ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ
Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγγνώμη
Συγγραφέας: Φρέντρικ Μπάκμαν
Εκδόσεις: Κέδρος, Ιούλιος 2017
Δε ξέρω τι σημαίνει αριστούργημα. Οι επαγγελματίες κριτικοί βιβλίων ίσως την αποδίδουν πολύ δυσκολότερα αυτή τη λέξη. Εγώ πάλι που δεν θα δηλώσω ποτέ τέτοιες ιδιότητες, μπορώ να την πω: ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ η γιαγιά του Μπάκμαν.
Πρόκειται για μια όμορφη, με μαγικά στοιχεία ιστορία, που αντικατοπτρίζει τη σχέση γιαγιάς και εγγονής/εγγονού, μια σχέση μοναδική, μεταμορφωτική θα λέγαμε. Καθώς, κάθε γυναίκα, ακόμα και η πιο αυστηρή, όταν αντικρίζει το εγγόνι της μεταμορφώνεται. Παίζει, τραγουδάει, γελάει, αφηγείται όμορφες ιστορίες, ξεχνάει την κούραση και τα προβλήματά της, απέχει πολύ ίσως από αυτό που ήταν ως μαμά. Και στα μάτια του παιδιού, φαντάζει μαγική, με καπέλο ή χωρίς. Αυτό συμβαίνει. Συνήθως.
Η γιαγιά μου κι ο παππούς μου
Συγγραφέας: Ράνια Μπουμπουρή
Εκδόσεις: Ψυχογιός
H γιαγιά μου… με περιμένει, όταν πάω να τη δω, μ’ ανοιχτή την αγκαλιά της, κι εγώ σφίγγω τα χέρια στον λαιμό της και μυρίζω τα μαλλιά της.
Ο παππούς μου… δε βλέπει λέξη να διαβάσει αν δε φοράει τα γυαλιά του, αλλά αστράφτει, όταν με βλέπει, απ’ τη χαρά του.
Η γιαγιά μου και ο παππούς μου… δεν είναι πλούσιοι, σπουδαίοι, διάσημοι κι αστραφτεροί, μα νιώθω τυχερή γιατί τους έχω κι εκείνοι νιώθουν εξίσου τυχεροί.
Παιχνίδια με τον παππού!
Συγγραφέας: Σοφία Τσιάμη
Εκδόσεις: Ελληνοεκδοτική, Απρίλιος 2017
Ένα βιβλίο με πολύχρωμες εικόνες που προκαλεί εντύπωση με έμμετρο λόγο και έξυπνα λογοπαίγνια. Εύστοχα η συγγραφέας Σοφία Τσιάμη χρησιμοποιεί τη φράση “Αν ήταν ο παππούς εδώ…” για να περιγράψει στιγμιότυπα από μικρές καθημερινές στιγμές παιχνιδιού ανάμεσα στον παππού και τον εγγονό, ώσπου γίνεται η αποκάλυψη ότι ο παππούς δεν ζει πια. Αφήνει τον μικρό αναγνώστη να μαντέψει τι έχει συμβεί και να κάνεις υποθέσεις ανάλογα με τα προσωπικά βιώματα. Σίγουρα ο παππούς αποτελεί αγαπημένο πρόσωπο και συντροφεύει την παιδική μας ηλικία. Τα μικρά παιδιά διαβάζοντας το βιβλίο φέρνουν στο νου τις δικές τους αναμνήσεις από κάποιον παππού που είτε είναι μακριά σε κάποιο χωριό, είτε έχει φύγει από τη ζωή.
