Η πολιτική, οι σχέσεις πολιτικών και πολιτών και το εκλογικό αλισβερίσι είναι θέματα με τα οποία καταπιάστηκαν πολλές ταινίες και σεναριογράφοι την δεκαπενταετία 1953-1967. Οι προσεγγίσεις του φαινομένου έγιναν μέσα από την κωμωδία και τη σάτιρα. Υπάρχουν ατάκες, ερμηνείες και κινηματογραφικά συμβάντα που έχουν σημαδέψει κάθε πολιτική συζήτηση. Οι 9 ταινίες που “αποταμιεύουμε” σήμερα είναι ταινίες μεγάλων πρωταγωνιστών και δημιουργών του ελληνικού κινηματογράφου, πασίγνωστων ατακών ενώ αποσπάσματα αυτών μπορούν να αποτελέσουν σκετς ή μέρος κάποιας θεατρικής μεταφοράς στο σχολείο.
Ολόκληρη ταινία δύσκολα θα αρέσει στα παιδιά (μεγάλες σε έκταση, ηθογραφία εποχών τελείως διαφορετικών από τη δική τους) αλλά περιστατικά μέσα σε αυτές θα τους αρέσουν οπωσδήποτε. Ας τις δούμε.
1. Υπάρχει και φιλότιμο (1965)
Σκηνοθεσία-Σενάριο: Αλέκος Σακελάριος, Μουσική: Μίμης Πλέσσας, Διάρκεια: 90 λεπτά, Παραγωγή: Φίνος Φιλμ
Πρωταγωνιστούν: Λάμπρος Κωνσταντάρας, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Νίκη Λινάρδου, Χάρης Παναγιώτου, Χρήστος Δοξαράς, Μίτση Κωνσταντάρα, Νικήτας Πλατής, Μέλπω Ζαρόκωστα κ.α.
Σχόλιο στο έργο: Ο Λάμπρος Λάμπρος Κωνσταντάρας υποδύεται τον ρόλο-όνομα- υπουργό Αγροτικής Ανασυγκροτήσεως Ανδρέα Μαυρογιαλούρο που θα γίνει σημείο αναφοράς των απανταχού Ελλήνων. Ο Μαυρογιαλούρος κοιμάται τον ύπνο του δικαίου, αλλά ένα τυχαίο ατύχημα με το αυτοκίνητο του καθ’ οδόν (και ενώ οδηγεί η κόρη του που υποδύεται η φοβερή Νίκη Λινάαρδου) για εγκαίνια σε χωριό της περιφέρειάς του, θα τον φέρει αντιμέτωπο με τις αυταπάτες και τις πλάνες του και θα καταλάβει ότι αν και υπουργός, οι πολίτες γνωρίζουν περισσότερα για το υπουργείο του απ’ ό,τι αυτός. “Θα σας εξαφανίσομεν”, “Μαύρο στο Μαυρογιαλούρο”, “Και εμείς τι ζητάμε τώρα κύριε Παπαδάκη;” “Κύριε Ντάντι”, “Εμπορευάμενος και χειρευάμενος”, “Φάγανε απ’ τα τσιμέντα, φάγαν’ απ’ τα πλακάκια” και δεκάδες άλλες ατάκες έχουν χαραχτεί για πάντα στη μνήμη των φίλων του ελληνικού κινηματογράφου.
Απίθανη ερμηνεία του Διονύση Παπαγιαννόπουλου ως κομματάρχης Γκρούεζας που δε όταν ερωτάται τι δουλειά κάνει, απαντά με ένα γνωστό χαμόγελο…”μα εγώ είμαι του κόμματος από μικρό παιδάκι”. Το σενάριο της ταινίας προέρχεται από το θεατρικό έργο των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου «Ανώμαλη προσγείωση».
2. Τζένη Τζένη (1966)
Σκηνοθεσία: Ντίνος Δημόπουλος, Σενάριο:Ασημάκης Γιαλαμάς, Κώστας Πρετεντέρης, Μουσική: Κώστας Καπνίσης, Παραγωγή: Φίνος Φιλμ
Πρωταγωνιστούν: Τζένη Καρέζη, Ανδρέας Μπάρκουλης, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Δημήτρης Καλλυβωκάς, Ελένη Ζαφειρίου, Μαίρη Λαλοπούλου, Νανά Σκιαδά, Νόρα Βαλσάμη κ.α.
Εισιτήρια: 587323.
Σχόλιο στο έργο: Δυο ισχυροί και αντίπαλοι κομματάρχες ενός νησιού, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας ως Μίλτος Κασανδρής και ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος ως Κοσμάς Σκούταρης παύουν τη μεταξύ τους διαμάχη παντρεύοντας τον ανιψιό του πρώτου με την κόρη του δεύτερου). Οι συμμαχίες αλλάζουν από το πρωί ως το βράδυ, τα συμφέροντα το ίδιο ενώ η πτώχευση που τον απειλεί τον οδηγεί να στηρίξει τον μέχρι πρότινος πολιτικό του αντίπαλο. Το ρεσιτάλ της πρωταγωνιστικής 4άδας, των δύο κομματαρχών και των δύο νιόπαντρων (Καρέζη-Μπάρκουλης) είναι αμίμητο και οι ατάκες δίνουν και παίρνουν. “Θες ένα αχλάδι, αγάπη μου;”
3. Η κυρία δήμαρχος (1960)
Σκηνοθεσία: Ροβήρου Μανθούλη, Σενάριο: Νέστορας Μάτσας, ΒίωνΠαπαμιχάλης, Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις, Τραγουδούν: Στέλιος Καζαντζίδης, Μαρινέλλα
Πρωταγωνιστούν: Γεωργία Βασιλειάδου, Βασίλης Αυλωνίτης, Αλέκα Στρατηγού, Κούλα Αγαγιώτου, Νίκος Φέρμας, Αθηνά Τζιμούλη, Νίκος Κούρκουλος, Άση Μιχαηλίδου, Μιχάλης Τσίρκας
Σχόλιο στο έργο: Η Ασπασία Ζορμπαλά (Γεωργία Βασιλειάδου) και ο Ανάργυρος Προκόπης (Βασίλης Αυλωνίτης) έχουν δυο αντικριστές ταβέρνες. Οι σχέσεις και τα αισθήματά τους τους είναι στο χείριστο επίπεδο και αποφασίζουν να τις ξεκάνουν όταν διεκδικούν τη δημαρχία ως αντίπαλοι σε μια εκλογική μάχη που οι υποσχέσεις και οι ατάκες δε σταματούν. «Δε θα αφήσουμε τα χελιδόνια να μας κουτσουλάνε όλη μέρα. Θα διορίσουμε τέσσερις να τα διώχνουν με τα καλάμια», υπόσχεται ο Βασίλης Αυλωνίτης και σε βάζει σε δεύτερες σκέψεις.
Όμως για κακή (;) τους τύχη, τα παιδιά τους είναι ερωτευμένα και αναλαμβάνουν να συμφιλιώσουν τους δύο πολιτικούς αντιπάλους. Η ταινία έκοψε 35.917 εισιτήρια το 1960 και ήρθε 22η στις 52 ταινίες της σεζόν.
4. Θανασάκης o Πολιτευόμενος (1953)
Σκηνοθεσία: Αλέκος Σακελλάριος, Σενάριο: Αλέκος Σακελλάριος, Χρήστος Γιαννακόπουλος, Μουσική: Μιχαήλ Σουγιούλ, Παραγωγή: Γκλόρια Φίλμς, Διάρκεια: 86 λεπτά
Πρωταγωνιστούν:Ντίνος Ηλιόπουλος, Αννα Συνοδινού, Βύρων Πάλλης. Τζόλυ Γαρμπή, Δέσπω Διαμαντίδου
Σχόλιο στο έργο: Μεταφορά του θεατρικού έργου του διδύμου Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου όπου ο Μελέτης (Ντ. Ηλιόπουλος) υποδύεται έναν μπακάλη που κάνει ο,τι περνά οικονομικά και όχι μόνο από το χέρι του για να βγάλει τον νεαρό επιστήμονα και γαμπρό του (Βύρων Πάλλης) βουλευτή. Το έργο αποτελεί σταθμό στο χώρο και το πεδίο διαπραγμάτευσης του. Ο γαμπρός δε γίνεται βουλευτής κι ο μπακάλης αφού έχει δώσει ο,τι είχε στην τσέπη και στο ράφι του, κάνει απολογισμό αλλά δεν του βγαίνει επιτυχής η στήριξή του. Οι εκλογές ξανάρχονται και ο υποψήφιος ξαναζητά από τον κουνιάδο του να τον στηρίξει. Αλλά μια από τα ίδια κι εδώ. Οπότε έρχεται η αποστόμωση: “Φέρε κάνα λάχανο στο σπίτι σου και ύστερα αναλαμβάνεις το υπουργείο Γεωργίας”, λέει ο Ηλιόπουλος και καθηλώνει…
5. Η βουλευτίνα (1966)
Σκηνοθεσία: Κώστας Καραγιάννης, Σενάριο: Λάκης Μιχαηλίδης, Γιώργος Κατσαμπής, Μουσική: Γιώργος Μουζάκης, Παραγωγή: Παντελής Φιλιππίδης, Διάρκεια: 91′,
Πρωταγωνιστούν: Ρένα Βλαχοπούλου, Σταύρος Ξενίδης, Νίκος Ρίζος, Αλέκος Τζανετάκος, Νίτσα Μαρούδα, Δημήτρης Νικολαΐδης, Ειρήνη Κουμαριανού, Άγγελος Μαυρόπουλος, Σταύρος Παράβας κ.α.
Σχόλιο στο έργο: Η Ρένα Βλαχοπούλου αναλαμβάνει τις δημόσιες σχέσεις του αρραβωνιαστικού της και υποψήφιου βουλευτή Περικλή Αράπη (Σταύρος Ξενίδης). Αυτός αποτυγχάνει να εκλεγεί και αποσύρεται. Στην πορεία όμως η ίδια γλυκαίνεται από την πολιτική και την εξουσία με αποτέλεσμα την…ανατροπή του πολιτικού σκηνικού!
6. Ζητείται ψεύτης (1961)
Σκηνοθεσία: Γιάννης Δαλιανίδης (πρώτη του σκηνοθετική δουλειά στη Φίνος Φιλμ), Σενάριο: Δημήτρης Ψαθάς και Γιάννης Δαλιανίδης, Μουσική: Γεράσιμος Λαβράνος, Τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Παραγωγή: Φίνος Φιλμ.
Πρωταγωνιστούν: Ντίνος Ηλιόπουλος, Παντελής Ζερβός, Θανάσης Βέγγος, Άννα Κυριακού, Μάρθα Καραγιάννη, Δημήτρης Νικολαΐδης, Περικλής Χριστοφορίδης, Μαργαρίτα Αθανασίου, Πόπη Λάζου, Κάτια Αθανασίου, Άγγελος Μαυρόπουλος, Πάνος Καραβουσάνος, Μαργαρίτα Γεράρδου, Γιάννης Μπέρτος, Δήμητρα Σερεμέτη, Παύλος Καταπόδης, Νίκος Θηβαίος.
Σχόλιο στο έργο: Ο Ντίνος Ηλιόπουλος υποδύεται τον Θεόδωρο Πάρλα (ψευτοθόδωρος), έναν άνθρωπο με απίστευτο ταλέντο στα ψέματα. Η ικανότητά του αυτή συγκινεί το βουλευτή Θεόφιλο Φερέκη (εξαιρετικός ο Παντελής Ζερβός) ο οποίος δε μπορεί να τα βγάλει πέρα με τις αμέτρητες υποσχέσεις που έχει δώσει δεξιά κι αριστερά. Ο ψευτοθόδωρος είναι ο άνθρωπός του, αυτός που θα βολεύει και θα ξεφορτώνεται με “τρόπο” τους ψηφοφόρους που πιέζουν για τα ρουσφέτια τους.Ο επικοινωνιολόγος του 1961 με λίγα λόγια. Ριμέικ της ταινίας έγινε το 2010 με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο και τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη στους αντίστοιχους ρόλους. Η ταινία βασίστηκε στο ομώνυμο θεατρικό του Δημήτρη Ψαθά.
7. Στουρνάρα 288 (Φτώχεια και αριστοκρατία, 1959)
Σκηνοθεσία-Σενάριο: Ντίνος Δημόπουλος, Παραγωγή: Κλέαρχος Κονιτσιώτης, Μουσική: Λέανδρος Κόκορης, Διάρκεια: 80 λεπτά
Πρωταγωνιστούν: Ορέστης Μακρής, Βούλα Χαριλάου, Απόστολος Αβδής, Μαίρη Χρονοπούλου, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Μπεάτα Ασημακοπούλου, Ντίνος Ηλιόπουλος, Σμαρούλα Γιούλη, Γιώργος Γαβριηλίδης, Σοφία Βέμπο κ.α.
Σχόλιο στο έργο: Ο θυρωρός μια πολυκατοικίας “παρακολουθεί” τις ζωές στη χαρά και τη λύπη, στον έρωτα και τον πόνο, των ενοίκων της. Ανάμεσά τους είναι και ο βουλευτής Καλοχαιρέτας, ο πλέον χαρακτηριστικός βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου…στον ελληνικό κινηματογράφο. Τον υποδύεται εξαιρετικά ο Απόστολος Αβδής.
8. Ένας Ήρως με Παντούφλες (1958)
Σκηνοθεσία: Αλέκος Σακελλάριος, Σενάριο: Χρήστος Γιαννακόπουλος, Αλέξος Σακελλάριος, Παραγωγή: ΑΝΖΕΡΒΟΣ, Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρωταγωνιστούν: Βασίλης Λογοθετίδης, Ίλυα Λιβυκού, Ευάγγελος Πρωτόπαππας, Λαυρέντης Διανέλλος, Σόνια Ζωίδου, Νίτσα Τσαγανέα, Γιώργος Γαβριηλίδης, Νίκος Φέρμας. Θάνος Τζενεράλης κ.α.
Σχόλιο στο έργο: Ο απόστρατος στρατηγός Λάμπρος Δεκαβάλλας (Βασίλης Λογοθετίδης) δέχεται την επίσκεψη του ξάδελφού του Απόστολου, ο οποίος του λέει ότι η πατρίδα αποφάσισε να τον τιμήσει ανεγείροντας τον ανδριάντα του στην πλατεία μπροστά στο σπίτι του. Κάποια στιγμή όμως, ο στρατηγός Δεκαβάλλας μαθαίνει τυχαία από έναν γλύπτη της συμφοράς ότι ο ανδριάντας είναι το περιτύλιγμα μιας ακόμα κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος. Η πρώτη απόπειρα των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου να τα βάλουν με το πολιτικό κατεστημένο-κινηματογραφικά ασφαλώς- ασχολούμενοι με τους αυλικούς, όπως και λίγα χρόνια μετά στο “Υπάρχει και φιλότιμο”.
9. Ο Κυρ Γιώργης Εκπαιδεύεται (1977)
Σκηνοθεσία-Διασκευή σεναρίου: Γιάννης Δαλιανίδης, Παραγωγή: Φίνος Φιλμ, Διάρκεια: 86′
Πρωταγωνιστούν: Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Τόνια Καζιάνη, Νίκος Δαδινόπουλος, Λουίζα Ποδηματά, Λευτέρης Βουρνάς, Καίτη Ιμπροχώρη, Κική Διόγου, Γιώργος Μιχαλάκης, Σταύρος Φαρμάκης, Νίκος Κουρλιαύτης κ.α.
Σχόλιο στο έργο: Ένας ταβερνιάρης της παλαιάς σχολής, σε κάποια γειτονιά του Πειραιά, δέχεται κάτω από πιέσεις να υποδυθεί τον βαθύπλουτο για χατήρι του γιου του που έχει παντρευτεί μια κοπέλα από τα ψηλά ράφια της κοσμικής στήλης. Οι “καλοί τρόπο” που καλείται να μάθει θα συγκρουστούν κάποια στιγμή με τους δικούς τους τρόπους με καθόλου…κωμικά αποτελέσματα. Συγκίνηση και υψηλή ερμηνεία από τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο. Πολύ καλοί σε αυτήν την ταινία και οι Δαδινόπουλος, Καζιάνη. Η ταινία έκοψε μόλις 49.000 εισιτήρια αλλά ήρθε 3η στις μόλις 17 ταινίες της χρονιάς, ενδεικτικό της πλήρους απόσυρσης του κόσμου από τις αίθουσες.Ο Φίνος είναι λίγο πριν το θάνατό του (η ταινία βγαίνει λίγο πριν πεθάνει και είναι η τελευταία της φίνος φιλμς). Βασίστηκε στο θεατρικό έργο του Σπύρου Μελά “Ο Μπαμπάς Εκπαιδεύεται”
Δείτε ακόμα:
-Η Βίλα των Οργίων (1964)
-Από πάνε για τη Χαβούζα (1978)
-Ένα γελαστό απόγευμα (1981)
-Ο αχόρταγος (1967)
