Με αφορμή την επιτυχημένη παιδαγωγική θεατρική παράσταση τους Το Περιβόλι της Χαράς και της Λύπης, ο συγγραφέας Θανάσης Σάλτας και η σκηνοθέτης Ιωάννα Μαστοράκη μίλησαν στο ELNIPLEX για τα λογοτεχνικά και θεατρικά τους έργα.
Ο Θανάσης Σάλτας και η Ιωάννα Μαστοράκη ασχολούνται με την λογοτεχνία και το θέατρο και έχουν αποσπάσει τιμητικές διακρίσεις στη λογοτεχνία και τις καλύτερες κριτικές για τις θεατρικές παραστάσεις τους από κριτικό παραστάσεων της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών – Θεατρικά Βραβεία Κάρολος Κουν κι Ευρωπαϊκά Βραβεία Θεάτρου – Χορού.
Σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα περί θεάτρου και συναισθηματικής νοημοσύνης του Θανάση Σάλτα και της Ιωάννας Μαστοράκη διδάσκονται στις ειδικότητες Εργοθεραπείας και Παιδαγωγικών του Ι.Ε.Κ ΑΛΦΑ.
Στη λογοτεχνία έχετε βραβευθεί για έργα σας στο παραμύθι, στο διήγημα, στην ποίηση, στην στιχουργική και στο θέατρο. Ποιο λογοτεχνικό είδος σας εκφράζει περισσότερο;
Αγαπώ όλα τα λογοτεχνικά είδη και τα μελετώ εις βάθος. Για μένα η λογοτεχνία είναι μια αέναη σπουδή της ψυχής μου. Το κάθε λογοτεχνικό είδος έχει τους δικούς του κώδικες γραφής, τα δικά του αισθητικά κριτήρια και το δικό του αναγνωστικό κοινό. Σέβομαι το αναγνωστικό κοινό και επιλέγω το λογοτεχνικό είδος γραφής μου με βάση το μήνυμα που θέλω να μεταδώσω στους αναγνώστες που απευθύνομαι. Γράφω παραμύθια, διηγήματα, ποιήματα, στίχους τραγουδιών και θεατρικά έργα και για μικρούς και για μεγάλους. Θεωρώ όλα τα είδη που γράφω το ίδιο σημαντικά για μένα γιατί εκφράζουν την αλήθεια της ψυχής μου. Όλα τα έργα μου, άλλωστε σύμφωνα με τους κριτικούς της λογοτεχνίας, χαρακτηρίζονται από πλούσιο λεξιλόγιο, συνδυάζουν την ποιητική γραφή με την λυρική ευαισθησία, δημιουργούν ονειρικές εικόνες και γεννούν συνειρμούς, σκέψεις και όμορφα συναισθήματα στους αναγνώστες.
Το Περιβόλι της Χαράς και της Λύπης, είναι παιδαγωγικό λογοτεχνικό παραμύθι για τα συναισθήματα. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την παιδική λογοτεχνία και με ένα τόσο ευαίσθητο θέμα;
Από μικρός αγαπούσα να διαβάζω ιστορίες και παραμύθια. Μέσα από τους ήρωες των παραμυθιών ανακάλυπτα τον κόσμο αλλά και τον ίδιο τον εαυτό μου. Με τα χρόνια συνειδητοποίησα ότι τα παραμύθια κρύβουν μια αληθινή ποίηση, μας φέρνουν σε επαφή με τον βαθύτερο γλωσσικό μας πλούτο, μας βοηθούν να καλλιεργήσουμε την φαντασία μας και να χτίσουμε το συναισθηματικό μας υπόβαθρο. Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα ότι έχω μια έμφυτη τάση να εκφράζομαι μέσα από ποιητικούς συμβολισμούς και ποιητικές ιστορίες. Άρχισα να γράφω ποιητικές ιστορίες που άλλοτε μεταπλάθονταν σε ευαίσθητα ποιήματα και άλλοτε σε αλληγορικά παραμύθια. Με τα χρόνια παρατήρησα ότι όσο περισσότερο ωρίμαζε η λογοτεχνική γραφή μου, τόσο περισσότερο και επέστρεφε στην πρότερη ποιητική αφαίρεση των παραμυθιών που αγαπούσα από μικρός. Συνειδητοποίησα ότι η παιδική λογοτεχνία βάζει τα θεμέλια, φυτεύει τις λογοτεχνικές ρίζες του κάθε συγγραφέα.
Παράλληλα, μελετώντας σε επιστημονικό επίπεδο την έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης ανακάλυψα πόσο σημαντικά είναι τα συναισθήματα στην εξελικτική μας πορεία.
Θεώρησα χρέος μου ως λογοτέχνης να μεταλαμπαδεύσω αυτήν την επιστημονική γνώση για την αξία των συναισθημάτων στα ίδια τα παιδιά μέσα από ένα λογοτεχνικό παραμύθι. Η Χαρά και η Λύπη είναι οι δυο βασικοί συναισθηματικοί πόλοι της ζωής μας. Το περιβόλι είναι η ίδια η ζωή μας, όπου μέσα της συνυπάρχουν ταυτόχρονα και τα δυο συναισθήματα. Μέσα από αυτά τα 2 βασικά συναισθήματα αντιλαμβανόμαστε και βιώνουμε τον κόσμο. Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να έλθουν από νωρίς σε επαφή με τα συναισθήματά τους, να μπορούν να τα αναγνωρίσουν και να τα διαχειριστούν ώστε να χτίσουν ισορροπημένα τον συναισθηματικό τους κόσμο. Το Περιβόλι της Χαράς και της Λύπης, είναι ένα συμβολικό, αλληγορικό, λογοτεχνικό παραμύθι με πολλαπλά επίπεδα αναγνώσεων βασισμένο στη συναισθηματική νοημοσύνη που φέρνει στο φως την αξία των συναισθημάτων στην ζωή μας. Ποια παιδαγωγικά μηνύματα θέλετε να περάσετε στους μικρούς αναγνώστες και στους θεατές με την παράστασή σας;
Το παραμύθι βασίζεται στις βασικές έννοιες της συναισθηματικής νοημοσύνης και λειτουργεί συνειρμικά στο ασυνείδητο των θεατών. Οι μικροί μας θεατές παρακολουθώντας την παράσταση έρχονται σε επαφή με αλληγορικές και συμβολικές ιστορίες που ενεργοποιούν τον πλούσιο συναισθηματικό τους κόσμο.
Μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τις βασικές έννοιες της Χαράς και της Λύπης, και να εκφράζουν τα θετικά και αρνητικά τους συναισθήματα. Τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν ότι είναι φυσικό να υπάρχουν και τα δύο συναισθήματα στη ζωή μας, και ότι η διαχείριση των συναισθημάτων μας είναι πολύ σημαντική γιατί επιφέρει την ισορροπία στη ζωή μας. Παράλληλα διδάσκονται βασικές έννοιες και αξίες όπως η φιλία, η αγάπη, η ζωή και ο χρόνος. Η παράσταση λειτουργεί συγκινησιακά, με λογοτεχνικό κείμενο, ποικίλα χρώματα, εικαστικές εικόνες και μουσικές εναλλαγές κατορθώνει να ενεργοποιήσει βιωματικά τα συναισθήματα μικρών και μεγάλων θεατών.
Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η ματιά του σκηνοθέτη στην μεταφορά ενός λογοτεχνικού παραμυθιού σε ολοκληρωμένο θεατρικό έργο;
Ο σκηνοθέτης οφείλει να μελετήσει διεξοδικά το λογοτεχνικό κείμενο και να αναδείξει θεατρικά επί σκηνής την πλοκή και τα μηνύματα του έργου, μέσα από την δική του ξεχωριστή ματιά. Ειδικά στην περίπτωση των λογοτεχνικών παραμυθιών, η ευθύνη του σκηνοθέτη είναι πολύ μεγαλύτερη διότι απευθύνεται σε ένα πιο ευαίσθητο κοινό όπως τα παιδιά και οι γονείς. Η σκηνοθεσία πρέπει να είναι προσεγμένη και στην παραμικρή της λεπτομέρεια, ώστε να εγείρει την φαντασία των μικρών μας φίλων και παράλληλα να σέβεται τα μηνύματα του έργου και την ευαίσθητη παιδική ηλικία. Το Περιβόλι της Χαράς και της Λύπης είναι ένα παραμύθι ,με υπέροχο ποιητικό λόγο που μας ταξιδεύει στα συναισθήματα. Η ποιητική ματιά στη σκηνοθεσία, ήταν ένα βασικό μέλημα μου, ώστε να μπορέσω μέσα από συμβολικές και αλληγορικές σκηνές να περάσω τα όμορφα μηνύματα του παραμυθιού. Για να ενεργοποιηθεί θετικά η φαντασία και τα συναισθήματα των παιδιών, το έργο στήθηκε σε ένα γεμάτο χρώματα περιβάλλον. Συμβολικά χρώματα χαράς και λύπης. Οι φωτισμοί μας εναλλάσσονται χρωματικά μαζί με τα συναισθήματα. Η εύστοχη μουσική της Χρυσάνθης Οικονομάκη παίζει σημαντικό ρόλο στο έργο, αφού χρωματίζει συγκινησιακά την κάθε ιστορία. Η κινησιολογία των ηθοποιών είναι βαθιά μελετημένη αφού θέλαμε να μοιάζει σαν μια μεγάλη χορογραφία των συναισθημάτων. ενώ για τα κοστούμια και τα σκηνικά χρησιμοποιήθηκαν καθημερινά υλικά, όπως πχ χρωματιστά πανιά, αντικείμενα που μπορεί εύκολα να βρει ένα παιδί σπίτι του ώστε να μπορεί το κάθε παιδί μετά την παράσταση να αναπαράγει το παραμύθι με την φαντασία του, στο δωμάτιο του. Ο αρμονικός συνδυασμός πολλών τεχνών λογοτεχνία, μουσική, χορός, θέατρο ενυπάρχουν με όμορφο τρόπο στο παραμύθι μας.
Στο έργο συνυπάρχετε επί σκηνής μαζί με την Χαρά και την Λύπη. Πόσο δύσκολο είναι και να σκηνοθετείτε και να παίζετε ταυτόχρονα και πώς επηρεάζει ο ρόλος της αφηγήτριας την εξέλιξη της δράσης ενός παραμυθιού;
Στο έργο εκτός από την σκηνοθεσία, έχω αναλάβει τον κύριο ρόλο της Αφηγήτριας η οποία συνυπάρχει επί σκηνής μαζί με την Χαρά και την Λύπη. Είναι δύσκολο να σκηνοθετείς και να παίζεις ταυτόχρονα, αλλά σε ένα συμβολικό έργο όπως το παραμύθι μας, λειτούργησε πολύ όμορφα. Η επιλογή της Αφηγήτριας που ισορροπεί ανάμεσα στις δυο ηρωίδες-συναισθήματα είναι συμβολική καθώς στην ζωή μας, μας συμβαίνει συχνά για την ίδια κατάσταση ή για το ίδιο γεγονός να αισθανόμαστε άλλοτε χαρούμενοι και άλλοτε λυπημένοι. Η αφηγήτρια είναι η μητέρα των δυο ηρωίδων, εκείνη που διηγείται τις ιστορίες των δυο παιδιών τους στο περιβόλι της ζωής τους και βιώνει ταυτόχρονα και την Χαρά τους και την Λύπη τους. Εξιστορεί τις περιπέτειες των συναισθημάτων μέσα στο περιβόλι και ταυτόχρονα τις βιώνει μαζί τους, αφηγείται χορεύει, τραγουδάει μαζί τους και συχνά μεταμορφώνεται σε άλλους ρόλους για να παίξει και να συνομιλήσει μαζί τους. Είναι ένας πολύ όμορφος και διαδραστικός ρόλος που λειτουργεί ως ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της Χαράς της Λύπης και του θεατή. Τα σημαντικότερα στοιχεία του ρόλου της αφηγήτριας είναι η εξιστόρηση του παραμυθιού, ο χρωματισμός της αφήγησης του λογοτεχνικού κειμένου, η εναλλαγή ρόλων και συναισθημάτων, η συνομιλία με τους ήρωες αλλά και η διάδραση με το κοινό με απώτερο σκοπό την ενεργοποίηση των συναισθημάτων μικρών αλλά και μεγάλων θεατών μέσα από το παραμύθι.
Παράλληλα με την σκηνοθεσία ασχολείστε και με την συγγραφή λογοτεχνικών έργων. Ποια τέχνη σας εκφράζει περισσότερο;
Παράλληλα με το θέατρο ασχολούμαι και με τη λογοτεχνία. Άλλωστε η τέχνη του θεάτρου είναι και τέχνη του λόγου, αφού το θεατρικό κείμενο είναι στην ουσία του ένα ποιητικό κείμενο. Έχω γράψει και σκηνοθετήσει θεατρικά έργα ενηλίκων, σενάρια ντοκιμαντέρ και διηγήματα. Τα λογοτεχνικά έργα μου χαρακτηρίζονται από τα διαχρονικά ανθρωποκεντρικά νοήματά τους. Κάθε φορά που γράφω ένα θεατρικό έργο ξεκινάω ένα μεγάλο ταξίδι σε έναν άγνωστο κόσμο οπού καλούμε σιγά-σιγά να ανακαλύψω. Σαν παλιός ερευνητής θαλασσοπόρος ξεχύνομαι με ενθουσιασμό σε ένα μαγευτικό ταξίδι και γίνομαι περιηγητής ενός κόσμου που καλούμαι να χτίσω από την αρχή, να του δώσω πνοή και να τον αναστήσω μέσα από την γραφή μου. Προσπαθώ ολοένα και περισσότερο να δυναμώσω την γνώση μου για τον κόσμο που καλούμαι να γράψω. Χάνομαι σε βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, δημοσιεύματα ψάχνοντας πληροφορίες της εποχής, κι εκεί ανακαλύπτω στοιχεία και αληθινά γεγονότα που φαντάζουν μοναδικά, μελετώ την ιδιαιτερότητα της γλώσσας, και ερευνώ αναλυτικά τους χαρακτήρες και τις συνήθειες της εποχής. Με τον ίδιο παθιασμένο τρόπο λειτουργώ και στην σκηνοθεσία, μελετώ διεξοδικά ένα έργο μέχρι να καταλήξω στην τελική σκηνοθετική ματιά. Θα έλεγα ότι η σκηνοθεσία και η λογοτεχνία είναι δυο πιστοί παράλληλοι δρόμοι που ακολουθώ στη καλλιτεχνική ζωή μου.
Ποια τα κοινά σχέδιά σας για το μέλλον, όσον αφορά τα επόμενα λογοτεχνικά και θεατρικά σας έργα;
Είμαστε σε συνεχή αναζήτηση και δημιουργία πρωτότυπων λογοτεχνικών και θεατρικών έργων. Όσον αφορά τα παιδαγωγικά μας λογοτεχνικά, θεατρικά έργα τη φετινή χρονιά θα συνεχίζουμε να παρουσιάζουμε: Το περιβόλι της Χαράς και της Λύπης τόσο στη θεατρική σκηνή, όσο και σε φεστιβάλ, βιβλιοθήκες και στα σχολεία. Παράλληλα, προετοιμάζουμε 2 θεατρικά έργα ενηλίκων. Ήδη ολοκληρώσαμε το νέο θεατρικό μας έργο Αλαφροΐσκιωτος, μια δεισιδαιμονία της Κρήτης, το οποίο συγγράψαμε μαζί Ιωάννα Μαστοράκη και Θανάσης Σάλτας και αποσπάσματα του παρουσιάσαμε σε Πανελλήνιο Συμπόσιο Ποίησης και Πεζογραφίας με αφορμή το 2019-Έτος Ερωτόκριτου, με την στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και τη συνεργασία του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης και του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης. Παράλληλα, αναμένουμε με το νέο έτος, την έκδοση 2 αστυνομικών διηγημάτων μας από τις Εκδόσεις Πνοές Λόγου και Τέχνης. Ενώ, ήδη έχουμε ξεκινήσει τις πρόβες για ένα νέο θεατρικό έργο με θέμα την Σμύρνη, σε κείμενο/στίχους Θανάση Σάλτα, σκηνοθεσία Ιωάννα Μαστοράκη και πρωτότυπη μουσική από τη συνθέτρια Αρετή Κοκκίνου. Το έργο για την Σμύρνη έχει προγραμματιστεί να παρουσιαστεί σε κεντρική Αθηναϊκή σκηνή από αρχές Μαρτίου 2020.
Τι πιστεύετε ότι κάνει την παράσταση σας ξεχωριστή για πιο λόγο να την επιλέξει το κοινό ανάμεσα σε τόσες άλλες;
Όλες οι θεατρικές μας παραστάσεις χαρακτηρίζονται από την υψηλή καλλιτεχνική αισθητική, την ποιότητα και την αμεσότητα στον θεατή.
Τα παιδικά μας έργα διακρίνονται από την υψηλή λογοτεχνική και συναισθηματική τους αξία, από τον παιδαγωγικό και επιμορφωτικό τους χαρακτήρα και από τα διαχρονικά ανθρωποκεντρικά νοήματά τους.
Το παραμύθι μας τιμήθηκε με Α’ Πανελλήνιο Βραβείο Παραμυθιού (Σικελιανά 2013), βασίζεται στη συναισθηματική νοημοσύνη, περιέχει πλούσιο λεξιλόγιο, παραμυθένια μουσική, σημαντικές έννοιες και διδάγματα για τα παιδιά, που του προσδίδουν μοναδική παιδαγωγική και μορφωτική αξία.
Το παραμύθι έχει διδαχθεί σε όλα τα σχολεία μέσα από τις εγκεκριμένες δράσεις του Βιωματικού Σχολείου από το Υπουργείο Παιδείας και η θεατρική του παράσταση έχει αποσπάσει τις καλύτερες κριτικές από κριτικό παραστάσεων της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών – Θεατρικά Βραβεία Κάρολος Κουν και Ευρωπαϊκά Βραβεία Θεάτρου – Χορού.
Το Περιβόλι της Χαράς και της Λύπης
Ένα παιδαγωγικό παραμύθι για τα συναισθήματα του Θανάση Σάλτα σε σκηνοθεσία Ιωάννας Μαστοράκη και μουσική Χρυσάνθης Οικονομάκη
Ερμηνεύουν: Ιωάννα Μαστοράκη Eύη Βασιλάκου,Τέρρυ Φατσή
Τοποθεσία: Θέατρο της Ημέρας (Χάρτης πρόσβασης)
Διεύθυνση: Νικ.Γεννηματά 20, Αμπελόκηποι (πλησίον Μετρό Πανόρμου )
Ημέρα και Ώρα Παράστασης: Κάθε Σάββατο στις 17:00, από 9 Νοεμβρίου
Διάρκεια Παράστασης: 1 ώρα και 20 λεπτά.
Τιμές εισιτηρίων: 8 € ( Γενική Είσοδος ),
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ
Με 6€ στο viva.gr
ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Παραστάσεις για σχολεία καθημερινά. Προσιτές τιμές από 5€ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
Πληροφορίες & Κρατήσεις: 2104009757/ 6946309618 email thiasosporeia@hotmail.com
Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά από 3 ετών και άνω
https://www.elniplex.com/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%b2%cf%8c%ce%bb%ce%b9-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%87%ce%b1%cf%81%ce%ac%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bb%cf%8d%cf%80%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b8%ce%b1%ce%bd%ce%ac%cf%83%ce%b7-%cf%83%ce%ac%ce%bb%cf%84%ce%b1-%cf%83%ce%b5-%cf%83%ce%ba%ce%b7%ce%bd%ce%bf%ce%b8%ce%b5%cf%83%ce%af%ce%b1-%ce%b9%cf%89%ce%ac%ce%bd%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%ac%ce%ba%ce%b7-%ce%b8%ce%ad%ce%b1%cf%84%cf%81%ce%bf-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b7%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b1%cf%82/