Η σκληρή όταν, μετά από πολλά χρόνια
σκληρής δουλειάς και μεγάλου ταξιδιού,
στέκεσαι στο κέντρο του δωματίου σου,
σπίτι, δυο στρέμματα, τετραγωνικό μίλι, νησί, χώρα,
ξέροντας τελικά πώς έφτασες εδώ,
και λες, το κατέχω αυτό,
είναι η ίδια στιγμή που τα δέντρα χαλαρώνουν
τ΄απαλά τους μπράτσα γύρω σου,
τα πουλιά παίρνουν πίσω τη γλώσσα τους,
οι βράχοι σκίζονται και καταρρέουν,
ο αέρας τραβιέται από σένα σαν κύμα
και δεν μπορείς να αναπνεύσεις.
Όχι δεν ψιθυρίζουν. Δεν κατέχεις τίποτα.
Ήσουν ένας επισκέπτης, ξανά και ξανά
σκαρφαλώνοντας τον λόφο, σηκώνοντας τη σημαία,
ανακοινώνοντας.
Ποτέ δεν ανήκαμε σε σένα,
Ποτέ δε μας βρήκες.
Ήταν πάντα το αντίθετο.
Μάργκαρετ Άτγουντ
Ο Βασίλης, η Άρτεμις και ο Γιάννης είναι φίλοι από παιδιά. Συναντιούνται κάθε καλοκαίρι στο νησί τους, στο νησί των παππούδων τους. Οι αναμνήσεις από τα ατελείωτα παιχνίδια τους, η φιλία, οι συγκρούσεις κάτω από τις ελιές και πλάι στη θάλασσα κατακλύζουν το μυαλό του Βασίλη εκείνο το καλοκαιρινό βράδυ που η πυρκαγιά τα άλλαξε όλα.
Σε μια νύχτα το νησί τους τυλίχτηκε στις φλόγες και οι καπνοί μαύρισαν όχι μόνο τη φύση άλλα και την ψυχή των ανθρώπων. Οι υποσχέσεις που δόθηκαν από τον προηγούμενο Αύγουστο κάηκαν μαζί με τις πρώτες ελιές κι έμοιαζαν πια θαμμένες στη στάχτη. Η Άρτεμις όμως, δεν ξέχασε την υπόσχεση που είχαν δώσει ο ένας στον άλλον. Είχαν ορκιστεί ότι θα δημιουργήσουν μια ιστορία, μαζί και οι τρεις. Ο βασικός ήρωας της ιστορίας ήρθε και τη συνάντησε στον χειρότερο εφιάλτη της. Ήταν ο Άνθρωπος Φωτιά.
Ο Γιάννης και ο Βασίλης αναζητούν απαντήσεις, ο ένας με επιθετικότητα, ο άλλος με αμηχανία. Ο πατέρας του Νικόλα, του άλλοτε κολλητού του Βασίλη, συλλαμβάνεται ως ύποπτος μετά από ένα ανώνυμο τηλεφώνημα. Ο Βασίλης δυσκολεύεται να το πιστέψει. Οι παππούδες τους, αχώριστοι σύντροφοι μια ζωή, φύτεψαν με τα χέρια τους τις ελιές του νησιού.
Ο Νικόλας θα ξεδιαλύνει το μυστήριο κάνοντας αποκαλύψεις που θα αλλάξουν για πάντα τον Βασίλη οδηγώντας τον σε μια πρώιμη ενηλικίωση. Ευτυχώς η Άρτεμις στέκεται δίπλα του με δυναμισμό αλλά και διακριτικότητα. Κι εκεί στην άλλη πλευρά του νησιού, που δεν έφτασαν οι φλόγες ο Βασίλης ζει τρυφερές στιγμές με τον παιδικό του έρωτα ενώ ο Νικόλας αποχαιρετά για πάντα το νησί που γεννήθηκε.
Κι ύστερα “τον λόγο παίρνει” ο πατέρας του Βασίλη ως αφηγητής. Ξετυλίγει τις δικές του σκέψεις, θέτει τις δικές του προτεραιότητες. Αποζητά μια ζωή άνετη για τον ίδιο και την οικογένειά του. Οι επιλογές του όμως, θα τον φέρουν αντιμέτωπο με τον ίδιο του το γιο. Και η ιστορία ολοκληρώνεται αφού ο αναγνώστης “δει” και την οπτική του παππού του Βασίλη μέσα από ένα γράμμα. Το βιβλίο όμως, επιφυλάσσει στον αναγνώστη και μια έκπληξη. Το τέλος της ιστορίας κρύβεται στα καρέ ενός κόμικ!
Ο Άνθρωπος Φωτιά είναι ένα πολύ δυνατό βιβλίο! Και δεν είναι η επιλογή του θέματος που προκαλεί αυτή τη φόρτιση στον αναγνώστη αλλά κυρίως ο συγγραφικός τρόπος που ο Κωνσταντίνος Πατσαρός προσέγγισε το θέμα. Οι περιγραφές είναι γλαφυρές και οι εικόνες γεμάτες ήχους, χρώματα και μυρωδιές. Αν και πρόκειται για το δεύτερο μόλις βιβλίο του Κ. Πατσαρού, η γλώσσα και το ύφος αποκαλύπτουν έναν ώριμο συγγραφέα κι ένα κείμενο μεστό και άμεσο. Το αβίαστο χιούμορ διαδέχεται τις συγκινησιακά έντονες, αφηγηματικές στιγμές προσφέροντας στιγμές αναγνωστικής απόλαυσης όπως για παράδειγμα το ταραγμένο όνειρο του Βασίλη, το περιστατικό με τον άτυχο χαλβαδοπιτά αλλά και το πρώτο, αμήχανο φιλί. Πολλές αφηγηματικές σκηνές, για να μην πούμε ολόκληρο το βιβλίο, περνούν κινηματογραφικά σχεδόν μπροστά από τα μάτια του αναγνώστη.
Οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι ολοκληρωμένοι και άρτιοι. Ο καθένας καταλαμβάνει το χώρο του στο αφήγημα κι αφήνει το δικό του αποτύπωμα, σαν στάση ζωής. Και οι νεότεροι ηλικιακά ήρωες ζουν στο μεταίχμιο της ενηλικίωσης. Συγκρούονται, δημιουργούν σχέσεις, αμφισβητούν, συνθέτουν το δικό τους αξιακό σύστημα, αναζητούν έξοδο από το συγκεχυμένο και το χαοτικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Νικόλας που βιώνει μια δύσκολη εφηβία εξαιτίας της σύγκρουσης με τον πατέρα του. Ακόμα και η φωτιά αποκτά υπόσταση αφού γίνεται ανθρώπινη επιλογή. Η αλλαγή της οπτικής γωνίας του αφηγητή από τον νεαρό Βασίλη, στον πατέρα του και τέλος στον παππού του προσδίδει μια δυναμική στην ιστορία. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση διατηρείται και ο αναγνώστης εισέρχεται στα άδυτα της ψυχής τριών γενιών με κλιμακωτή οικονομία λόγου αντιστρόφως ανάλογη της ηλικίας των ηρώων.
Τελικά ο κόσμος είναι ένα καρό από άχυρα; Όποιος μπορεί αρπάζει τα περισσότερα; Το κάρο με τον σανό (1510-16, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο), ο περίφημος πίνακας του Ιερώνυμου Μπος αξιοποιείται διακειμενικά ως αφορμή για μια εκ βαθέων σχεδόν φιλοσοφική συζήτηση. Το εγκιβωτισμένο κόμικ τέλος, αποτελεί ένα εξαιρετικό εύρημα! Είχαμε ρωτήσει το 2018 τον Κωνσταντίνο Πατσαρό αν ήταν δική του ιδέα: “Δική μου ήταν. Πίστευα ότι θα ταίριαζε ιδανικά με όλα όσα γίνονται στην ιστορία και θα έδινε ένα ιδιαίτερο τέλος στο βιβλίο, το οποίο θα το έφτιαχναν και θα το παρουσίαζαν οι ίδιοι οι ήρωες του. Το βιβλίο τελειώνει, το κείμενο σταματά και ακολουθεί για δεύτερη φορά το εξώφυλλο, αλλά με διαφορετικό όνομα δημιουργού, η ιστορία συνεχίζεται και ολοκληρώνεται εκεί που την είχες αφήσει, όχι μόνο με λόγια αλλά και με εικόνες, με καρέ κόμικ”.
Στην νέα έκδοση που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2021 από τις Εκδόσεις Πατάκη, η Ελένη Τσάμπρα είναι ο άνθρωπος που έδωσε εικόνα στο βιβλίο. “Η Ελένη Τσάμπρα ανέλαβε την εικονογράφηση τόσο του εξωφύλλου όσο και του κόμικ, το οποίο μεγάλωσε σε έκταση, απλώθηκε στο τελευταίο δεκαεξασέλιδο, εξελίσσεται σταδιακά όπως και οι σκέψεις του Ανθρώπου φωτιά που τυπώθηκαν σε μαύρες σελίδες στη μέση περίπου της ιστορίας. Και σε αυτή την έκδοση το κόμικ αποκαλύπτει το φινάλε της ιστορίας. Η τύχη του βασικού ήρωα της ιστορίας, του Βασίλη, αποτυπώνεται στα τελευταία εικονογραφημένα καρέ, οπότε καλό θα είναι να διαβαστούν τελευταία για να την αποφυγή spoiler“, μας είπε το 2022 για τη νέα έκδοση ο συγγραφέας.
Αυτή η σπάνια συνύπαρξη κόμικ μέσα σε ένα εφηβικό μυθιστόρημα, δεν είναι απλώς μια ιδιαίτερη, ανατρεπτική επιλογή και μια ξεχωριστή αισθητική ώθηση της όλης έκδοσης.
Ο Άνθρωπος Φωτιά είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία για νέους που έχουμε διαβάσει και σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα!
Για αναγνώστες από 12 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Διακρίσεις
Με μια ματιά
- Ο Άνθρωπος Φωτιά είναι ένα πολύ δυνατό βιβλίο! Και δεν είναι η επιλογή του θέματος που προκαλεί αυτή τη φόρτιση στον αναγνώστη αλλά κυρίως ο συγγραφικός τρόπος που ο Κωνσταντίνος Πατσαρός προσέγγισε το θέμα. Οι περιγραφές είναι γλαφυρές και οι εικόνες γεμάτες ήχους, χρώματα και μυρωδιές. Αν και πρόκειται για το δεύτερο μόλις βιβλίο του Κ. Πατσαρού, η γλώσσα και το ύφος αποκαλύπτουν έναν ώριμο συγγραφέα κι ένα κείμενο μεστό και άμεσο. Οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι ολοκληρωμένοι και άρτιοι. Ο καθένας καταλαμβάνει το χώρο του στο αφήγημα κι αφήνει το δικό του αποτύπωμα, σαν στάση ζωής. Και οι νεότεροι ηλικιακά ήρωες ζουν στο μεταίχμιο της ενηλικίωσης. Συγκρούονται, δημιουργούν σχέσεις, αμφισβητούν, συνθέτουν το δικό τους αξιακό σύστημα, αναζητούν έξοδο από το συγκεχυμένο και το χαοτικό.
Το Soundtrack του βιβλίου
Πυξ Λαξ & Μ. Πασχαλίδης – Τα μπλουζ της άγριας νιότης
BLIND GUARDIAN – The Bard’s Song
Σωκράτης Μάλαμας – Για την Ελλάδα
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ο άνθρωπος φωτιά |
| Σειρά βιβλίου: | Σύγχρονη λογοτεχνία για Νέους |
| Συγγραφέας: | Κωνσταντίνος Πατσαρός |
| Εικονογράφηση: | Ελένη Τσάμπρα |
| Εκδόσεις: | Πατάκης 2021 (Μεταίχμιο, 2017) |
| Διόρθωση: | Έφη Ταμπακάκη |
| Υπεύθυνη έκδοσης: | Φαίη Κολοκυθά |
| Σελίδες: | 192 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 14 |
| ISBN: | 978-960-16-9586-0 |
