Μια χήρα που ζούσε σ’ ένα καλύβι έξω από τη Βηθλεέμ ήταν η Μπεφάνα. Σταμάτησαν τρεις μάγοι και της ζήτησαν κάτι να πιουν να ξεδιψάσουν γιατί είχαν δρόμο μακρύ να κάμουν. “Που πηγαίνετε;”, τους ρώτησε τυπικά η Μπεφάνα σαν τους φίλεψε λίγο νερό. “Ακολουθούμε το λαμπερό αυτό άστρο μέχρι να μας οδηγήσει στο μεσσία που μόλις γεννήθηκε”, της είπαν αυτοί. “Έλα μαζί μας κι εσύ αν θέλεις”, είπαν στην ηλικιωμένη κυρία.
Η Μπεφάνα όμως μάλλον βαριόταν. “Είμαι πολύ κουρασμένη κι οι δουλειές μου έχουνε μείνει όλες στη μέση”, τους αρνήθηκε όσο πιο ευγενικά μπορούσε εκείνη. Το ίδιο βράδυ, αφού οι μάγοι έφυγαν, είδε ένα όραμα με το θείο βρέφος. Πήρε μερικά δώρα κι έτρεξε να προλάβει τους μάγους. Δεν τα κατάφερε. Μοίρασε τότε τα δώρα της στα παιδιά που βρήκε κοντά της, τα παιδιά που αγαπούσε. Από τότε, λέει ο θρύλος, η Μπεφάνα πηγαίνει στα σπίτι των καλών παιδιών και τους αφήνει δώρα.
Ο θρύλος της Μπεφάνα φαίνεται ότι προϋπάρχει τους χριστιανισμού καθώς η Μπεφάνα φέρεται ως μια κλασική μάγισσα με γαμψή μύτη και σκουπόξυλο που ως γριά μάγισσα συμβολίζει το χειμώνα.
Η Ιταλία όπου και θεωρείται μητέρα του εθίμου καλωσορίζει τη Μπεφάνα με λουκάνικα, μπρόκολα, κρασί και άλλα καλούδια. Τα παιδιά που πιάνουν τη Μπεφάνα να μπαίνει στο δωμάτιό τους για να αφήσει το δώρο τους, της φωνάζουν “Να η Μπεφάνα” (Ecco La Befana) ενώ οι γονείς προσπαθούν ενίοτε να την εμφανίσουν ως αράπη, μαύρο ή γύφτο (ξέρουμε από αυτά στην Ελλάδα), ότι δηλαδή αν δεν καθίσουν καλά, η Μπεφάνα αντί για δώρα θα τους φέρει κάρβουνο. Για να μη συνδεθεί ασφαλώς η Μπεφάνα με κάτι τέτοιο, το μόνο που συμβαίνει είναι ότι στα άτακτα παιδιά φέρνει ένα γλυκό σε σχήμα και χρώμα κάρβουνου.
Τη δεκαετία του 70′ η ιταλική κυβέρνηση προσπάθησε να καταργήσει την αργία των Θεοφανίων, ημέρα που εμφανίζεται η Μπεφάνα, αλλά συνάντησε μάλλον σθεναρή αντίδραση από τους μεγαλύτερους λάτρεις της, τα παιδιά, με αποτέλεσμα να κάνει πίσω.
ΥΓ: Πιθανολογείται ότι η λέξη Μπεφάνα προέρχεται από την ελληνική λέξη “επιφάνεια”. Δε μπορώ να ελέγξω κάτι τέτοιο.
