Με την έναρξη της νέας δεκαετίας, το ELNIPLEX ξεκίνησε έναν ανοιχτό διάλογο με τους Έλληνες εκδότες που δραστηριοποιούνται στον χώρο του παιδικού και νεανικού βιβλίου. Τα ερωτήματα που απευθύνουμε είναι τα ίδια για όλους και αφορούν στις προκλήσεις της νέας δεκαετίας, τις κατευθύνσεις προς τις οποίες θα κινηθούν οι εκδότες και τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται ώστε να ισχυροποιηθεί το βιβλίο ως μέσο και αξία.
Φιλοξενούμε σήμερα τον Εκδότη των αξιόλογων Εκδόσεων Μίνωας, κύριο Γιάννη Κωνστανταρόπουλο, γιο της ιδρύτριας του εκδοτικού οίκου Μαίρης Κωνστανταροπούλου-Δρούγκα, που από το 1990 ηγείται των εκδόσεων με σημαντικές πρωτοβουλίες και εκδόσεις.
Οι συγκροτημένες απαντήσεις του δίνουν το στίγμα των εκδόσεων Μίνωας για τη νέα δεκαετία.
Ο Γιάννης Κωνστανταρόπουλος ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμά μας και είναι στο ELNIPLEX.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για το παιδικό και το εφηβικό βιβλίο τη νέα δεκαετία που διανύουμε (ειδικά με την πρωτοφανή κατάσταση που βιώνουμε από τον Μάρτιο του 2020);
Μια νέα εποχή διαφαίνεται σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Πολύ περισσότερο, όμως, στον χώρο των τεχνών και του βιβλίου, που μέσα στην κρίση που βιώνουμε αποτέλεσαν καταφύγιο για τον περισσότερο κόσμο…
Η στήριξη των βιβλίων στους ανθρώπους που μένουν όλο αυτό τον καιρό στο σπίτι υπήρξε κάτι παραπάνω από υπαρκτή. Υπήρξε ουσιαστική και αναγκαία. Οι αναγνώστες κατέφυγαν σ’ ένα γνώριμο καταφύγιο. Το ίδιο συνέβη και στον κόσμο των παιδιών και των νέων. Μικροί και μεγάλοι ανταπεξέρχονται στις δύσκολες συνθήκες που ζούμε με ένα βιβλίο στο χέρι… Αυτός θα είναι ο στόχος και για μετά. Έχουμε χρέος να τους προσφέρουμε καλά βιβλία για να παραμείνουν αναγνώστες.
Η μεγαλύτερη ωστόσο πρόκληση αφορά το παιδικό βιβλίο. Ο κόσμος του παιδικού –και εφηβικού– βιβλίου αναπτύσσεται ραγδαία. Η ποιότητα όμως είναι αυτό που μας προβληματίζει και αυτό που αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση στην εποχή που ζούμε, με την ανάγνωση να αποτελεί δευτερεύουσα αξία στην καθημερινότητα των παιδιών καθώς η τεχνολογία κερδίζει έδαφος -κυριολεκτικά- μαγνητίζοντάς τα.
Το πώς θα εξελιχθεί η παιδική λογοτεχνία τη νέα δεκαετία που διανύουμε θα ορίσουν πολλοί παράγοντες. Ο δικός μας στόχος είναι να συνεχίσουμε να αναδεικνύουμε καλά κείμενα για παιδιά, νέους συγγραφείς και εικονογράφους, να επιλέγουμε τα καλύτερα ξενόγλωσσα βιβλία που κυκλοφορούν και να τα φέρνουμε στη χώρα μας, να αναβιώνουμε κλασικά βιβλία μέσα από νέες, προσεγμένες εκδόσεις, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην ιστορία του πολιτισμού μας και στην ανατροφή των παιδιών μας.
Ποιες είναι οι γραμμές/κατευθύνσεις κοντά στις οποίες θα βαδίσουν οι εκδόσεις Μίνωας ως προς το παιδικό και εφηβικό βιβλίο;
Για την επόμενη πενταετία οι εκδόσεις Μίνωας προγραμματίζουν ένα πλούσιο εκδοτικό πρόγραμμα όσον αφορά το παιδικό και εφηβικό βιβλίο. Στόχος μας είναι οι αναγνώστες να βρουν στα βιβλιοπωλεία βιβλία που εξάπτουν τη φαντασία των παιδιών και τα διασκεδάζουν, δίχως να τους «κουνάνε» επιδεικτικά το χέρι. Μακριά λοιπόν από διδακτισμούς και στερεότυπα, έχουμε βρει βιβλία που πραγματικά θα απολαύσουν οι μικροί αναγνώστες. Και επειδή πιστεύουμε ότι η ανάγνωση είναι σημαντική από πολύ μικρή ηλικία, τους επόμενους μήνες θα τοποθετηθούν στα βιβλιοπωλεία μοντέρνα βιβλία υψηλής αισθητικής και για μωρά από 6 μηνών. Όσον αφορά το νεανικό βιβλίο, τα τελευταία 2 χρόνια έχουμε επενδύσει σε πολλές επιτυχημένες σειρές μυστηρίου και περιπέτειας. Στόχος μας είναι να επεκτείνουμε αυτές τις σειρές, πάντα με γνώμονα την ποιότητα και με σεβασμό στους αναγνώστες μας.
Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάμβανες άμεσα για τη βελτίωση της θέσης του βιβλίου στην κοινωνία και τη φιλαναγνωσία αν σου δινόταν μια τέτοια αρμοδιότητα από την πολιτεία;
Πρέπει να κατανοήσουν όλοι όσοι αποτελούν αυτό που αποκαλούμε «πολιτεία» τη χρησιμότητα όλων των ειδών βιβλίων στην ανάπτυξη όχι μόνο της γλώσσας και της έκφρασης, αλλά κυρίως στην αύξηση της ευφυΐας. Χωρίς ευφυΐα δεν προάγονται η αριστεία και η πρόοδος, είτε τεχνολογική είτε κοινωνική. Άρα το πρώτο πράγμα, που θα έκανα, θα ήταν να προσπαθήσω να «εκπαιδεύσω» όλους όσοι ασχολούνται με τα κοινά (βουλευτές, τοπική αυτοδιοίκηση, κοκ) ώστε να κατανοήσουν την ανάγκη της ανάγνωσης.
Επίσης, η ανάγνωση είναι μια καλή συνήθεια που αναπτύσσεται σε πολύ μικρές ηλικίες (3-8 έτη). Κι εδώ ο ρόλος της οικογένειας αλλά και η σημαντικότητα του ρόλου του εκπαιδευτικού είναι τεράστιες. Όμως το αναχρονιστικό εκπαιδευτικό σύστημα δένει τα χέρια στον εκπαιδευτικό, καθώς τον περιορίζει με το ένα και μοναδικό κρατικό σχολικό βιβλίο, αμφιβόλου περιεχομένου και σίγουρα κακής αισθητικής, τον περιορίζει όταν δεν του επιτρέπει ελεύθερα να επιλέξει τα βιβλία που θα διδάξει και θα συστήσει στους μαθητές του, τον περιορίζει όταν τον υποχρεώνει να διδάσκει αποσπάσματα (ανθολόγιο) και όχι ολόκληρα βιβλία, περιοριζόμενος στα γραμματικά φαινόμενα και όχι και στο περιεχόμενο.
Άρα στη συνέχεια θα απελευθέρωνα το σχολικό βιβλίο, αφήνοντας τους εκδότες να εκδώσουν βιβλία βασισμένα στο σχολικό πρόγραμμα κάθε βαθμίδας, και θα προέτρεπα τους εκπαιδευτικούς να επιλέξουν τα καλύτερα. Ταυτόχρονα θα ενέτασσα στο σχολικό πρόγραμμα την ανάγνωση τουλάχιστον 12 τίτλων βιβλίων ανά μαθητή κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, καθ’ υπόδειξη του εκπαιδευτικού. Τέλος θα ξεκινούσα καμπάνια ενημέρωσης των γονέων ώστε να μειώσουν την έκθεση των παιδιών έως 13 ετών στους υπολογιστές, τα tablets και τα smart phones, όπως ακριβώς έκανε ο Bill Gates στα παιδιά του. Όπως και να το κάνουμε, ο Bill κάτι γνωρίζει περισσότερο από εμάς, στον τομέα της τεχνολογίας.
