Έχει παρουσιάσει 4 ατομικές εκθέσει κι έχει συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές. Όμως εμείς την έχουμε γνωρίσει -και την έχουμε αγαπήσει- μέσα από τις εικονογραφήσεις της για τις οποίες έχει βραβευτεί ήδη τρεις φορές! Μάλιστα το 2015 τιμήθηκε με Αναγραφή στους τιμητικούς πίνακες της ΙΒΒΥ για την εικονογράφηση του βιβλίου “Το νησί της Ροδιάς” του Μάνου Κοντολέων. Ο λόγος για τη Μυρτώ Δεληβοριά. Χαμηλών τόνων και διακριτική η αγαπημένη δημιουργός, δείχνει να προτιμά να “μιλά” μέσα από τις ζωγραφιές της. Παρόλα αυτά ανταποκρίθηκε άμεσα σε μια πρόσκληση του elniplex κι έτσι έχουμε τη χαρά και σας παρουσιάζουμε ένα μέρος από την κουβέντα που κάναμε σε μια φιλική συνάντηση μαζί της.
Συνέντευξη στη Μαίρη Μπιρμπίλη
Πώς ήταν η Μυρτώ σαν παιδί και πότε ανακάλυψε την αγάπη της για την εικονογράφηση και τη ζωγραφική;
Σαν παιδί ήμουν ντροπαλό και εσωστρεφές. Και υπερκινητικό. Έτρεχα όλη την ώρα ή κρεμιόμουν από δέντρα.
Δεν πολυδιάβαζα βιβλία παρά μόνο αν είχαν εικόνες. Οπότε, τα Μίκυ Μάους, τα κόμικς, Αστερίξ, Λούκυ Λουκ, Τεν-Τέν, τα κλασικά εικονογραφημένα και η Βαβούρα ήταν τα μόνα που μ’ ενδιέφεραν. Με μοναδική εξαίρεση κάποια από τα βιβλία της Άλκης Ζέη. Μόνο αφού τελείωσα το σχολείο, άρχισε να με ενδιαφέρει η λογοτεχνία.
Όσο για τη ζωγραφική, το μόνο που ζωγράφιζα ως παιδάκι ήταν άντρες με μούσια (γέλια). Στο Γυμνάσιο, ο καθηγητής των Καλλιτεχνικών, είδε ότι είχα μια ικανότητα (τότε είχα περάσει στην περίοδο «νέοι χωρίς μούσια») και με ενθάρρυνε να ζωγραφίζω, δίνοντάς μου να αντιγράφω πίνακες γνωστών καλλιτεχνών. Διοργάνωσε και διαγωνισμό ζωγραφικής στο τέλος της χρονιάς.
Κέρδισες;
Κάποια διάκριση είχα, αλλά δεν θυμάμαι πια. Είχα χαρεί πάντως πολύ. Ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα ότι κάνω κάτι αξιοπρόσεκτο. Και μετά, στο Λύκειο, με την ενθάρρυνση του θείου μου, Ηλία Σάλαρη, παρακολούθησα μαθήματα ελεύθερου σχεδίου, με καθηγητή τον ίδιο, στο φροντιστήριο του στον Πειραιά, με στόχο να δώσω στην Καλών Τεχνών. Τελικά δεν πέρασα στην Καλών Τεχνών, ούτε την πρώτη, ούτε και τις 2 επόμενες χρονιές και μετά σταμάτησα να δίνω. Εν τω μεταξύ, κι εφόσον θαύμαζα πολύ τη δουλειά του Αλέξη Κυριτσόπουλου, – τα εξώφυλλα των δίσκων, τα βιβλιαράκια του, όπως το «ένα παραμυθάκι για χειμώνα και καλοκαίρι», το «’Ελα», ήμουν πολύ εξοικειωμένη και με την ιδέα της εικονογράφησης . Οπότε, κάποια στιγμή, έδειξα τη δουλειά μου στην Έλενα Πατάκη, της άρεσε, κι έτσι ξεκίνησα να ασχολούμαι με την εικονογράφηση. Αργότερα έκανα και την πρώτη μου έκθεση. Όλα αυτά τα χρόνια ζωγράφιζα για μένα. Αλλά τελικά, πρώτα ήρθε η εικονογράφηση και μετά η έκθεση.
Αναγνωρίσιμο ύφος και γοητευτική παιδικότητα χαρακτηρίζουν τα έργα σου.
Να σου πω την αλήθεια, το στοιχείο της παιδικότητας, δεν το κάνω συνειδητά και πολλές φορές μου το λένε και για ζωγραφιές που εγώ θεωρώ ότι έχουν έναν πιο ενήλικο χαρακτήρα, οπότε είναι κάτι που μάλλον βγαίνει από μόνο του, χωρίς να το καταλαβαίνω. Το αναγνωρίσιμο ύφος είναι κάτι που κατέκτησα με τα χρόνια, νομίζω, γιατί συνήθως νιώθω να με παρασέρνει το ύφος του κειμένου, σε κάτι που δεν είναι απαραίτητα δικό μου.
Επισκέπτεσαι σχολεία, πως βλέπεις την εκπαίδευση;
Κυρίως πηγαίνω σε Νηπιαγωγεία και Δημοτικά στις μικρές τάξεις. Ενθουσιάζομαι με όλα αυτά που κάνετε στα σχολεία με τα παιδιά! Οι ορίζοντες που τους ανοίγετε, οι τεχνικές που τους μαθαίνετε που εγώ δεν τις έχω διδαχθεί ποτέ και που για κάποιες δεν ήξερα καν ότι υπάρχουν. Πάντα μένω με ένα αίσθημα αμηχανίας. Σκέφτομαι τι ήρθα εγώ να τους δείξω αφού ξέρουν πολύ περισσότερα από μένα. Πραγματικά αυτό που έχω δει με έχει ενθουσιάσει.
Τα παιδιά πως σε αντιμετωπίζουν;
Γενικά, με ενδιαφέρον. Μια φορά, ένα κοριτσάκι είχε έρθει πολύ σοβαρά και μου είχε πει «Κυρία, θέλω οπωσδήποτε να κάνω το επάγγελμα που κάνετε. Ζωγραφίζω πολύ. Παρακαλώ πείτε μου πια είναι τα βήματα. Ποια Σχολή πρέπει να τελειώσω; Τι εξετάσεις έχει;» Κι ήταν παιδί Τρίτης Δημοτικού!
Ας μιλήσουμε λίγο για το εικονογραφημένο βιβλίο στην Ελλάδα.
Το εικονογραφημένο βιβλίο έχει αναπτυχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, παγκοσμίως. Βλέπεις πολλές και αξιόλογες δουλειές. Και στην Ελλάδα έχουμε πολλούς και αξιόλογους εικονογράφους.
Που το αποδίδεις αυτό;
Προφανώς, έχει να κάνει με το πως εξελίσσεται η κοινωνία και πώς αντιμετωπίζει τα παιδιά. Έχουμε καταλάβει ότι όσο περισσότερα ερεθίσματα δώσεις σε ένα παιδί, τόσο περισσότερο θα το βοηθήσεις να ανακαλύψει και να αναπτύξει τις πνευματικές και τις σωματικές του δεξιότητες. Κι αυτό, αν γίνεται εμπνευσμένα και με όρεξη θα υπάρχει και μεγαλύτερος πλούτος στην ανακάλυψη. Και φυσικά, μια ιστορία με εικόνες προσφέρεται για «εμπνευσμένη» επικοινωνία με τα παιδιά. Επίσης, όσον αφορά τους ζωγράφους – εικονογράφους, νομίζω ότι βρίσκουμε στο βιβλίο, ένα παράλληλο πεδίο έκφρασης, με διαφορετική γοητεία από τον «καμβά» κι ένα μέσο επικοινωνίας με περισσότερους ή απλώς, άλλους αποδέκτες.
Αναφέρθηκες πριν σε αξιόλογους εικονογράφους, εσύ είσαι μία από αυτές. Οι βραβεύσεις απλώς το επιβεβαιώνουν…
Σ’ ευχαριστώ πολύ! Σίγουρα, θέλω και προσπαθώ να είναι αξιόλογο αυτό που κάνω και οπωσδήποτε κάθε επιβράβευση, από μικρούς και μεγάλους, είναι σημαντική.
Η πρώτη βράβευση αφορούσε τις Ιστορίες για παιδιά.
Ναι, του Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ, από την Εστία. Βραβείο το οποίο ήταν ανέλπιστο. Δεν το περίμενα καθόλου.
Έχεις νιώσει κάποια φορά ότι κάποιο βιβλίο σου έπρεπε να βραβευτεί και δεν βραβεύτηκε;
Κάθε φορά που τελειώνω ένα βιβλίο που μου αρέσει πολύ, σκέφτομαι ότι είναι ό,τι καλύτερο έχω κάνει και ότι αφού αυτή είναι η καλύτερή μου δουλειά μέχρι τώρα οπωσδήποτε θα βραβευτεί. Αλλά είναι φυσικά απληστία και θα ήταν άδικο.
Πρόσφατα είδαμε και τη συνεργασία σου με τον αδερφό σου, τον Φοίβο Δεληβοριά…
Ναι, για τον Μπάσταρδο γιο, τις καλοκαιρινές συναυλίες 2015. Αλλά έχω κάνει και στο παρελθόν αφίσες για το Φοίβο, όπως κι έχω εικονογραφήσει το τραγούδι «Αδιάκοπα», στον δίσκο του με τίτλο «Έξω», στον οποίο όλα τα τραγούδια συνοδεύονται από μία ζωγραφιά, από διαφορετικό καλλιτέχνη η καθεμία. Από παιδάκι τον θαύμαζα τρομερά τον Φοίβο. Έχουμε ένα χρόνο διαφορά, εγώ είμαι ένα χρόνο μικρότερη. Ο Φοίβος πάντα ήθελε να διηγείται ιστορίες, να παίζει παραστάσεις που έγραφε και σκηνοθετούσε ο ίδιος, οπότε εγώ ήμουν το κοινό του και το απολάμβανα τρομερά. Κι ενώ έχουμε έναν διαφορετικό τρόπο τελικά στο πως προσεγγίζουμε την τέχνη, -δηλαδή εγώ σα να ξεκινάω από κάτι μυθικό για να μπορέσω να συναντήσω την «πραγματική» ζωή, ενώ εκείνος κάνει την αντίθετη πορεία, ξεκινάει από το πραγματικό, το καθημερινό για να το εξυψώσει σε κάτι με μυθικές διαστάσεις-, είναι πολύ ωραίο όταν συναντιόμαστε καλλιτεχνικά.
Η σχέση σου με την τεχνολογία ποια είναι;
Πολύ καλή. Αρχικά ενώ ζωγράφιζα στο χέρι, έβλεπα το αποτέλεσμα στα εκτυπωμένα βιβλία και με έπιανε η ψυχή μου. Πέφτανε τα χρώματα κι επικρατούσε μια μουντάδα. Έτσι σκέφτηκα ότι έπρεπε να μάθω να επεξεργάζομαι το βιβλίο πριν πάει στο τυπογραφείο. Τώρα το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς το κάνω στο υπολογιστή. Βέβαια, επειδή έχω μια αγάπη για μια εικόνα που να μοιάζει λίγο με χαρακτικό, να έχει τη χροιά της ζωγραφικής, πάντα βρίσκω πατέντες ώστε να φέρω το αποτέλεσμα σε ένα τέτοιο επίπεδο.
Κλισέ ερώτηση: Από πού εμπνέεσαι, Μυρτώ;
Συνήθως από τα πράγματα που με συγκινούν. Μπορεί να είναι άλλες δημιουργίες. Κείμενα και έργα τέχνης. Η μυθολογία με εμπνέει πάντα. Επίσης τα ζώα σαν μορφές με εμπνέουν. Όταν μου προτείνουν να εικονογραφήσω ζώα είμαι ευτυχισμένη! Οι αρκούδες ας πούμε, σαν σχήμα; Σαν μορφή; Μου αρέσουν πολύ!
Η πιο πρόσφατη δουλειά σου είναι ο Φύλλος…
Α! Είναι πολύ ωραίος ο Φύλλος! Είναι ένας καινούριος Εκδοτικός, οι Εκδόσεις Θίνες. Κατά σύμπτωση είναι πολύ αγαπημένοι μου άνθρωποι. Τους γνώριζα από παιδί. Εκδίδουν πολύ όμορφα βιβλία και από άποψη κειμένων αλλά και από άποψη αισθητικής. Βρεθήκαμε μετά από πολλά χρόνια με αφορμή αυτό το βιβλίο, το οποίο είναι σαν Ελληνικό Fantasy με θέμα το περιβάλλον, μέσα από την αγάπη της Έλενας Γλωσσιώτη για τη φύση.
“Πιρούνια και Μαχαίρια… στα μαχαίρια”: το πιθανό εξώφυλλο ενός βιβλίου που έρχεται!
Έχεις συνεργαστεί με πολλούς συγγραφείς, την Ιωάννα Μπαμπέτα, τον Αντώνη Παπαθεοδούλου… με τους οποίους έχεις και μια φιλική σχέση. Σε αυτές τις συνεργασίες υπάρχει αλληλεπίδραση στη δημιουργία ενός βιβλίου;
Συνήθως, όχι. Οπωσδήποτε, ασυνείδητα με επηρεάζει η σχέση που έχω με τον κάθε συγγραφέα, αλλά δεν μας είναι και απαραίτητο να μοιραστούμε πώς φανταζόμαστε εκ των προτέρων, από κοινού το αποτέλεσμα. Ειδικά με τον Αντώνη όμως, που συνήθως με παίρνει να μου πει την ιδέα, πριν ακόμα τη γράψει, και έχει φανταστεί από την αρχή όλο το κόνσεπτ, τότε ναι, υπάρχει κάποια αλληλεπίδραση.
Τι εικονογραφείς αυτόν τον καιρό;
Μόλις τελείωσα την εικονογράφηση του βιβλίου του Δημήτρη Τσιλινίκου “Πιρούνια και Μαχαίρια… στα μαχαίρια” και άλλες χιουμοριστικές ιστορίες» που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη καθώς και την εικονογράφηση για το εξώφυλλο του βιβλίου της Αλεξάνδρας Μητσιάλη «Να με αντέχεις» που θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Δύο πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις, η μία, ας πούμε, «κομίστικη» και η άλλη «ποιητική».
Η σχέση σου με το χρόνο ποια είναι. Είδα πολλά ημερολόγια στην εργογραφία σου. ήταν τυχαίο;
(Γέλια) Έτυχε. Τώρα τελευταία μου έχει ξεφύγει τελείως ο χρόνος. Έχω δώσει μεγάλη προτεραιότητα στη δουλειά και λιγότερη στη χαλάρωση, τη διασκέδαση. Τον έχω χάσει λιγάκι τον χρόνο μου.
Τί σου αρέσει να κάνεις όταν έχεις ελεύθερο χρόνο;
Να βλέπω ταινίες, να συναντιόμαστε με φίλους, να παίζω επιτραπέζια. Ειδικά, τώρα το καλοκαίρι που συναντιόμαστε η παρέα από τα παιδικά μας χρόνια, έχουν μανία όλοι με τα επιτραπέζια. Παίζουμε μέχρι το πρωί.
Τι σχεδιάζεις για το μέλλον και τι εύχεσαι να σχεδιάζει το μέλλον για σένα;
Ζωγραφιές πολλές και περισσότερο προσωπικό χρόνο.
Μυρτώ, ευχαριστούμε για την όμορφη κουβέντα!
