Καλλιτέχνης είναι ο άνθρωπος που με κάποιον δικό του τρόπο φωτίζει στους πολλούς ένα σκοτεινό, δύσβατο συχνά, μέρος και με κάποιον ξανά δικό του τρόπο σε μετακινεί για να το κοιτάξεις από μια διαφορετική οπτική γωνία, δημιουργώντας νέες σκέψεις πάνω σ’ αυτό.
Έμπειρη, με πάνω από διακόσιες εικονογραφήσεις βιβλίων (Τριγωνοψαρούλης, Τρελοδαγκωνίτσες κ.α.) και η πρώτη που εμπνεύστηκε την παραστατική τέχνη των ©Ζωγραφηγήσεων, με εκδόσεις στο εξωτερικό και διακρίσεις στο ενεργητικό της, μας φωτίζει αυτό το καλοκαίρι μαζί με τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος τον ασκητικό κόσμο μιας τσούχτρας και τα μυστικά του είδους της που είναι παραπάνω από γοητευτικά και πολυεπίπεδα. Γιατί Το μυστικό της Τσούχτρας δεν είναι ένα!
Είναι από τις συνεντεύξεις που η καλλιτέχνης αναδεικνύει πραγματικά το σύμπαν της δημιουργίας μέσα στο οποίο κινήθηκε η σκέψη της. Και αξίζει να το διαβάσετε γιατί θα βάλετε τη σκέψη σας σε ωραία μονοπάτια.
#diavazoume /#diavazoume mazi την εικονογράφο και συγγραφέα Λήδα Βαρβαρούση σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που κάνουν την τσούχτρα παρεξηγημένη και φόβητρο κάποιων λουόμενων οικογενειών, αλλά ενέπνευσαν εσένα για να γράψεις «Το μυστικό της τσούχτρας»;
Όταν ήμουν μικρή, είχα τύχει σε επιδρομή τους ενώ κολυμπούσα. Ήταν εκατοντάδες γύρω μου. Πιο πολύ θυμάμαι ότι πανικοβλήθηκα από τις φωνές των ανθρώπων πάρα από τις ίδιες. Είχα λιγάκι τσιμπηθεί στα χέρια αλλά με λίγη αμμωνία όλα πήγαν καλά. Πολλές φορές τα φαινόμενα απατούν επειδή δεν έχουμε γνώση περί των φαινομένων.
Η έμπνευση για την Αουρέλια ήρθε όταν έκανα Ζωγραφηγήσεις στο ενυδρείο του Ηρακλείου της Κρήτης και πρωτοαντίκρυσα αυτό το είδος μέδουσας τσούχτρας. Μαγεύτηκα από την ομορφιά τους και έτσι άρχισα να ερευνώ την ζωή αυτού του παρεξηγημένου είδους.
Η πρώτη ερώτηση λοιπόν, που μπορούμε να κάνουμε είναι: όλες οι τσούχτρες τσιμπούν; ΟΧΙ το ίδιο δυνατά ή επικίνδυνα, κάποιες δεν τσιμπούν καθόλου. Καλό είναι να τις αναγνωρίζουμε και να μάθουμε πώς να αντιμετωπίζουμε το τυχόν τσίμπημά τους. Είναι πολύ χρήσιμες για άλλα είδη της θάλασσας καθώς ανήκουν στην μεγάλη οικογένεια του πλανγκτόν. Το ξέρατε ότι οι τσούχτρες ακολουθούν την ροή των ρευμάτων της θάλασσας χωρίς να κολυμπούν μόνες τους; Ένα άλλο από τα μυστικά της είναι ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το έλαιό της για να ενισχύσουν την μνήμη τους. Μήπως ήρθε λοιπόν ο καιρός να τις εκτιμήσουμε;
Μία βασική έννοια που θέτει υπόγεια η ιστορία σου είναι αυτή της μοναδικότητας. Πού γίνεται το λάθος κι από το να αισθανόμαστε όλοι ξεχωριστοί, μοναδικοί και σπουδαίοι, περνάμε στο να νομίζουμε ότι είμαστε μόνοι μας στον πλανήτη και στο «ξέρεις ποιος είμαι εγώ»;
Ακριβώς αυτό θέλω να στηλιτεύσω. Καθένας μας πολλές φορές πιστεύει ότι είναι μόνος και ότι κάποιος του οφείλει το ευ ζην του, όπως ο Κιτρίνης μέσα στο δωμάτιο του που δεν γνωρίζει πως κάποιοι τον ταΐζουν και πιστεύει ότι τα έχει όλα λυμένα ενώ παράλληλα δεν συνειδητοποιεί ότι είναι κλεισμένος μέσα σε ένα ενυδρείο. Μέχρι που εμφανίζεται κάτι νέο στην ζωή του, η τσούχτρα Αουρέλια, άγνωστη για αυτόν και του ξυπνάει την περιέργεια, την επιθυμία για δράση και έτσι ξεβολεύεται!.
Σε αυτήν την ιστορία θέλω να δείξω ακριβώς το ότι έχουμε διαρκώς τη πεποίθηση ότι μόνο εμείς υπάρχουμε σε αυτόν τον κόσμο ως διαφορετικοί-μοναδικοί, ενώ δεν είναι έτσι. Κάθε ένα από τα πλάσματα αυτού του κόσμου είναι μοναδικό, μέσα από την διαφορετικότητά του, ασχέτως αν μοιάζει με μυριάδες άλλα. Αγνοούμε την ύπαρξη του άλλου ως μοναδική επίσης οντότητα επειδή συνήθως ο καθρέφτης μας κοιτάει μόνο προς εμάς. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούμε μια κοινωνία γεμάτη ναρκισσισμό και απίστευτη μοναξιά.
Το «συνεχίζεται» σημαίνει να περιμένουμε τη συνέχεια μιας ιστορίας με το ψαράκι, την τσούχτρα ή κάτι άλλο από τον κόσμο της θάλασσας; Ή είναι απλά ένας υπαινιγμός να σκεφτούμε οι αναγνώστες τι μπορεί να συνέβη στη συνέχεια;
Σε δημιουργικό επίπεδο, όλα μπορούν να συμβούν. Όλοι συμμετέχουν. Με τις εκδόσεις Κλειδάριθμος στοχεύουμε σε σειρά. Δεν μπορώ να σας αποκαλύψω όμως όλα τα «Μυστικά»…θα με μαλώσει η τσούχτρα!
Διακρίνω τελευταία ότι οι ιστορίες σου αιωρούνται στο πεδίο του σουρεαλισμού. Σου αρέσουν αυτοί οι κόσμοι φαντασίας και απίθανων συμβάντων, έτσι δεν είναι;
Μα η ζωή μας είναι κάπως έτσι! Σκεφτείτε ότι μια κότα γεννάει ένα αβγό που θα δημιουργήσει μια νέα κότα, το θεωρούμε ρεαλισμό αλλά για μένα όλη αυτή η κανονικότητα βρίσκεται στα όρια του υπερρεαλισμού.
Ένας μικρούλης σπόρος που θα γίνει ένα τεράστιο δέντρο! Ότι έχουμε κλείσει το «κύτταρο» του κόσμου σε ένα «μπουκάλι» και περιμένουμε να αναβιώσουμε το Big Bang! Το ότι είμαστε στην εποχή που συμβουλευόμαστε και μιλάμε στα μηχανήματα… ε; Αν κοιτάξουμε καλά μέσα στην κανονικότητα υπάρχει μεγάλη φαντασία!
Γενικότερα ψάχνω πίσω από την εικόνα των πραγμάτων και κάνοντας έρευνα για τις τσούχτρες κατάλαβα ότι ο κόσμος τους έχει πολύ ενδιαφέρον. Κινούνται με τα ρεύματα, όλες μαζί και μοιάζουν στα δικά μου μάτια σαν ασκητές που τους οδηγεί μια βαθιά πίστη. Αυτήν την ομορφιά ανακαλύπτει ο Κιτρίνης στην Αουρέλια και την οικογένειά της και δέχεται να την ακολουθήσει σε αυτήν την ιστορία.
Πιστεύεις ότι ένας λόγος που χάνουμε αναγνώστες είναι ο πολύ προφανής διδακτισμός σε αρκετά βιβλία;
Θεωρώ ότι είναι πιο πολύπλοκο το θέμα. Είμαστε σε μια εποχή μεγάλων ταχυτήτων. Μεγάλων αλλαγών. Δεν προλαβαίνουμε να αφομοιώσουμε. Να σκεφτούμε πολύ τα πράγματα. Τα όρια έχουν αμβλυνθεί. Ιδιαιτέρως τα παιδιά δεν ξέρουν που να στραφούν. Το παλιό σβήνει και το νέο γεννιέται. Πάντοτε, σε τέτοιες εποχές υπάρχουν αναταράξεις. Τι θα χαθεί, τι θα κρατηθεί, η ιστορία θα το δείξει.
Έχεις μεγάλη εμπειρία από τα εργαστήρια που κάνεις με παιδιά. Τι βλέπεις να ζητούν, να έχουν πιο μεγάλη ανάγκη;
Κάνω εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες.
Η ανάγκη για αποδοχή, επαφή, για την ματιά του άλλου πάνω στην δική σου, το μοίρασμα της εμπειρίας, το βίωμα είναι κοινό σε όλους ασχέτως ηλικίας. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η τέχνη σώζει. Επειδή μπορείς να μπεις μέσα σου και να εκφράσεις τον εαυτό σου, να τον εκθέσεις, να μιλήσεις γι’ αυτόν. Μουσική, ζωγραφική, χορός, θέατρο, είναι πανάκεια.
Αυτά όλα τα έχω συνδέσει στην παραστατική τέχνη των ©Ζωγραφηγήσεων όπου συναντώ μικρούς και μεγάλους που συμμετέχουν με χαρά στις ιστορίες μου σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης!
Αλλάζει η εποχή. Σε λίγο ίσως θα έχουμε αυτόματες εικονογραφήσεις από τεχνητή νοημοσύνη. Έχει κάποιο ένστικτο, κάποια άποψη για το τι μας επιφυλάσσει το μέλλον στο πεδίο του βιβλίου;
Η εποχή είναι ήδη εδώ, εκτός Ελλάδος έχει αρχίσει ήδη μεγάλο θέμα με τα πνευματικά δικαιώματα.
Δεν ξέρω τι θα γίνει σε κανένα χώρο, θα ευχηθώ μόνο να μην χάσουμε την ανθρωπιά μας που εξαρτάται πολύ από το να είμαστε κοντά ο ένας στον άλλο, να τον αφουγκραζόμαστε και να τον νοιαζόμαστε.
Λήδα Βαρβαρούση
Το μυστικό της Τσούχτρας
Εκδόσεις Κλειδάριθμος
—–
#diavazoume/#diavazoume_mazi
