Ο Κωνσταντίνος Πατσαρός (Ο άνθρωπος φωτιά με βραβείο Public 2018 εφηβικής λογοτεχνίας και Χρυσή Λίστα 2018 ELNIPLEX, Το κουτί με Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2015) γράφει για το νέο του βιβλίο Η μάχη στο ποτάμι-Αχιλλέας εναντίον Σκάμανδρου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη (Μάρτιος 2020):
Καθώς έγραφα τον Άνθρωπο φωτιά, η ραψωδία Φ της Ιλιάδας μού ήρθε πολλές φορές στο μυαλό. Σκέφτηκα να την προσθέσω σε ένα κεφάλαιο αλλά δεν ολοκλήρωσα ποτέ μια τέτοια σκέψη. Η σύγκρουση του Αχιλλέα με τον Σκάμανδρο έχει μια πολυεπίπεδη χροιά, που αφενός θα χανόταν με μια σύντομη αναφορά και αφετέρου δεν θα έδενε όπως θα ήθελα με την εξέλιξη της ιστορίας που αφηγούμουν.
Και στις δύο περιπτώσεις πάντως ο άνθρωπος αναμετράται με τη φύση. Στην Ιλιάδα βέβαια ο Αχιλλέας δεν είναι απλά ένας άνθρωπος, είναι ένας ημίθεος, ο γιος δηλαδή του θνητού Πηλέα και της Νηρηίδας Θέτιδας, η οποία στην ελληνική μυθολογία έχει θεϊκή υπόσταση. Συνεπώς η σύγκρουσή του με τον ποταμό Σκάμανδρο, έχει μεγαλύτερη βαρύτητα. Επίσης είναι ο ξεκάθαρος πρωταγωνιστής της Ιλιάδας, ενός μνημειώδους ποιήματος που απαριθμεί χιλιάδες στίχους. Ήδη από το ξεκίνημα, από τον πρώτο κιόλας στίχο, ο Όμηρος μας ανακοινώνει: «Τον άγριο θυμό, θεά, τραγούδησε του Αχιλλέα, γιου του Πηλέα, ολέθριο θυμό…» Πρόκειται λοιπόν για έναν θυμωμένο Αχιλλέα, ο οποίος στην αρχή τα έχει βάλει με τον Αγαμέμνονα και στη συνέχεια με τον Έκτορα αλλά και με τους υπόλοιπους Τρώες… Η οργή αυτού του τόσο σπουδαίου χαρακτήρα χαρακτηρίζει το σύνολο του έπους. Ο βασιλιάς των Μυρμιδόνων σπάνια ηρεμεί στην ιστορία και όταν το κάνει είναι γιατί έχει προκαλέσει τον θάνατο ή έχει βάλει στο μυαλό του να τον διαπράξει. Ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε σε έναν πόλεμο.
Θα σταματήσει λοιπόν η ορμή του Αχιλλέα όταν του το ζητάει ο Σκάμανδρος; Φυσικά και όχι. Ο Σκάμανδρος είναι ο ποταμός της Τροίας, που τιμάται από τους Τρώες διαχρονικά … Πηγάζει από το βουνό Ίδη, απλώνει την κυρίως ροή του στον κάμπο και διοχετεύει τα νερά του στη θάλασσα. Ο Αχιλλέας όμως διακόπτει αυτή τη φυσική ροή, έχοντας σκοτώσει τόσο πολλούς Τρώες μέσα στο ποτάμι. Ο Σκάμανδρος αδυνατεί να σπρώξει τα νερά του στη θάλασσα, γιατί τα νεκρά σώματα τον εμποδίζουν. Φουσκώνει τον θυμό του και γίνεται χείμαρρος για να πνίξει την αλαζονεία του Αχιλλέα…
Λίγο πριν συγκρουστούν, ο Σκάμανδρος τον προειδοποιεί αλλά ο βασιλιάς των Μυρμιδόνων του απαντά: «ότι θα πραγματοποιηθεί η επιθυμία του, αλλά όχι πριν στριμώξω τους Τρώες…» και συνεχίζει να σκοτώνει επιβαρύνοντας το ποτάμι. Αυτό το «σε καταλαβαίνω, έχεις δίκιο αλλά ξέρεις εγώ δεν πρόκειται να σταματήσω πριν κάνω τη δουλειά μου…» είναι η ίδια απάντηση που δίνουμε ακόμα και τώρα στη φύση όταν εκείνη μας δείχνει ξεκάθαρα ότι έχουμε διαταράξει τη ροή της. Επιλέγουμε να μη δίνουμε σημασία σε ένα οικολογικό πρόβλημα και όταν έρθει η ώρα της φυσικής τιμωρίας, δηλώνουμε απροετοίμαστοι και κλαίμε πάνω από τη δήθεν απροσδόκητη συμφορά. Κάτι παρόμοιο συνέβη με την πλημμύρα στη Μάνδρα Αττικής και είναι βέβαιο ότι θα συμβεί και στο μέλλον.
