Δυο προτάσεις. Δυο μονάχα προτάσεις σε κάθε εικονογραφημένο σαλόνι του βιβλίου, από τα 13 συνολικά, αρκούν στη Μάνια Καπλάνογλου να συνθέσει μια από τις γνησιότερες ωδές στη μητρική αγάπη, τη σχέση μητέρας παιδιού και τις διαφορετικές ματιές τους σε όλα τα μικρά και μεγάλα της ζωής.
Οι δύο αυτές, λιτές, προτάσεις κάθε δισέλιδου ακολουθούν ένα σχήμα αντίθεσης που ωστόσο, καθώς φωτίζει νοηματικά τις διαφορές της μικρής και της μεγάλης αρκούδας, φέρνει εγγύτερα το συναισθηματικό τους σμίξιμο, τόσο το κειμενικό, όσο κι εκείνο που προσλαμβάνει ο αναγνώστης.
Η μεγάλη αρκούδα βλέπει όνειρα στον ύπνο της.
Η μικρή αρκούδα βλέπει όνειρα στον ξύπνιο της.
Αυτές είναι οι πρώτες δύο προτάσεις, η πρώτη αντίθεση. Με την αντικατάσταση μίας και μόνο λέξης και συνεπικουρούμενη από την ρεαλιστική εικονογράφηση του Τ. Φέρρι, η συγγραφέας δημιουργεί ουσιαστικά έναν συμπυκνωμένο φιλοσοφικό στοχασμό, απλά διατυπωμένο, μα απόλυτα ακριβή, για τις αρχετυπικές σταθερές των μικρών και των μεγάλων του κόσμου. Των μικρών που ονειρεύονται και καλπάζουν ολημερίς, φτιάχνοντας κόσμους, στηλώνοντας το βλέμμα στο άπειρο και βλέποντας πράγματα που δεν υπάρχουν παρά στη φαντασία τους. Των μεγάλων που, αποκαμωμένοι από την τρεχάλα της μέρας, παραδίνονται στον ύπνο, τη μόνη στιγμή που πολλές φορές προλαβαίνουν να ονειρευτούν.
Η μεγάλη αρκούδα κοιμάται με την πλάτη στο χιόνι.
Η μικρή αρκούδα κοιμάτα με την πλάτη στη μεγάλη.
Μια λέξη κι εδώ, μονάχα μία αλλάζει. Και μέσα από μια φαινομενική αντίθεση, τα δυο ζώα, όχι μόνο δεν έρχονται αντίκρυ, μα ζυγώνουν όλο και κοντύτερα σωματικά και ψυχικά. Γιατί η μαμά θυσιάζεται πάνω στην παγωνιά για να βρει η μικρή αρκούδα ζεστασιά. Αυτή η αριστουργηματική τεχνική -ναι, αριστουργηματική, κυρία μου- να χτίζεις ενότητα πάνω σε μια αντίθεση και νοηματική πληρότητα, με λογοτεχνική απλότητα, είναι εξόχως γοητευτική για κάθε αναγνώστη.
Για τη μεγάλη αρκούδα το να κρύβεσαι είναι ζήτημα ζωής και θανάτου.
Για τη μικρή αρκούδα το να κρύβεσαι είναι παιχνίδι.
Η μαμά νιώθει τον κίνδυνο και αγκαλιά με το μικρό της τρέχει να σωθούν. Η μικρή αρκούδα βρίσκει αυτό το hide and seek πάντοτε ως ένα παιχνίδι. Ψέματα; Θυμήθηκα εδώ τα ευρηματικά παιχνίδια που έστηνε κόντρα στη ζώσα στιγμή ο μπαμπάς Μπενίνι προς το γιο του για να γλιτώσει το βλέμμα του μικρού από τη φρίκη της πραγματικότητας στο “Η ζωή είναι ωραία”. Γιατί οι μεγάλοι έχουν χάσει την άγνοια κινδύνου: τον αναγνωρίζουν ευκολότερα και τον γιγαντώνουν ακόμα ευκολότερα.
Κάθε σελίδα στάθηκε μια αποκάλυψη για μένα στο βιβλίο της Μάνιας Καπλάνογλου. Ένα στιβαρό χτύπημα στη νωθρή σκέψη, ένα σφυροκόπημα στο συναίσθημα που δεν εκβιάζεται μα, άλλοτε υπονοείται κι άλλοτε φωτογραφίζεται ξεκάθαρα, μια άρνηση στο εύκολο και το χαριτωμένο, μια μεταξωτή εισαγωγή στη φιλοσοφία για παιδιά. Γιατί κάθετί που κινητοποιεί ένα 6χρονο (και γύρω από αυτή την ηλικία) παιδί να σκεφτεί, να διατυπώσει τη σκέψη του, να σχηματοποιήσει μια αντίληψη, να συνδιαλλαγεί, είναι φιλοσοφία.
Το βιβλίο δε σημαδεύει απλά την ξεχωριστή αγάπη που αναπτύσσεται μεταξύ της μητέρας και του παιδιού. Το σημαντικότερο που κάνει είναι ότι καταδεικνύει πώς αυτή η αγάπη γεννιέται, ισχυροποιείται και καλπάζει μέσα από διαφορές, διαφορετικές προτεραιότητες και ανάγκες.
Για τη γιορτή της μητέρας, που είναι κάθε μέρα άμα θες, αυτό το βιβλίο μπαίνει άκοπα στις κορυφαίες προτάσεις. Στο σχολείο και ειδικότερα στο νηπιαγωγείο, το λιτό του κείμενο και οι δύο πρωταγωνιστές, φωνάζουν για μια διαφορετική δραματοποίηση (εσύ πες την και γιορτή της μητέρας). Δεκατρία ζευγάρια παιδιών (με λιγότερα παιδιά εκτελούν δύο φορές αν θέλουμε). Ένα παιδί υποδύεται τη μεγάλη αρκούδα και ένα τη μικρή. Ζωντανεύουν έτσι στη σκηνή μας ένα σαλόνι του βιβλίου (όπως τα παραπάνω) κάθε ζευγάρι. Η ομορφιά, η απλότητα και η συγκίνηση ξεπερνούν κάθε δακρύβρεχτο ποιηματάκι για τη μανούλα.
Το κείμενο θα σας γοητεύσει όσο λίγα (κάθε θέματος). Εκδόσεις Πατάκη.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ | |
---|---|
Τίτλος: |
Η μαμά μου κι εγώ
|
Συγγραφέας: | Μάνια Καπλάνογλου |
Εικονογράφηση: | Τζουλιάνο Φέρρι |
Εκδόσεις: | Πατάκη, Σεπτέμβριος 2016 |
Διόρθωση: | Θανάσης Κοκολόγος |
Σελίδες: | 32 |
Μέγεθος: | 22 Χ 29 |
ISBN: | 978-960-16-7023-2 |