Δε ξέρω τι σημαίνει αριστούργημα. Οι επαγγελματίες κριτικοί βιβλίων ίσως την αποδίδουν πολύ δυσκολότερα αυτή τη λέξη. Εγώ πάλι που δεν θα δηλώσω ποτέ τέτοιες ιδιότητες, μπορώ να την πω: ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ η γιαγιά του Μπάκμαν.
Και δυστυχώς όλο επίθετα μου έρχονται για τούτο το διαμάντι.
Εκκωφαντικό. Γιατί δημιουργεί έναν σαγηνευτικό θόρυβο θαυμαστών ανθρώπων καθώς σελίδα τη σελίδα ταξιδεύεις το μεγάλο ταξίδι της γιαγιάς.
Εκθαμβωτικό. Γιατί ακτινοβολεί με ένα φως από εκείνο που φέγγουν οι ωραίοι άνθρωποι που ζουν παντού σε αυτόν τον πλανήτη ο οποίος -τι ανακάλυψη κι ετούτη- δεν κατοικείται από συμφεροντολόγα μισάνθρωπα δίποδα.
Λυρικό και ατμοσφαιρικό. Γιατί η καθηλωτική αφήγηση του 36χρονου Σουηδού μαέστρου Μπάκμαν δοκιμάζει μια γλώσσα που ακροβατεί αρμονικά στο τώρα, στο πριν και το μετά, στο ωραίο και το αυθεντικό.
Ρεαλιστικό. Γιατί μέσα στην γνήσια υπερβολή του και την συνειδητοποίηση ότι η γιαγιά και η Έλσα δεν είναι οι πιο συνηθισμένοι πολίτες του κόσμου, κατεβάζει στην πραγματικότητα γήινες αλήθειες, από εκείνες που ξέρεις πως δεν χρειάζεται να συνωμοτήσει το σύμπαν ούτε να φτερουγίσουν πεταλούδες στην Ασία.
Συγκινητικό. Η ιστορία της γιαγιάς που αποχαιρετά τον κόσμο έχουσα διάγνωση καρκίνου συγκινεί με το απίθανο παρελθόν της.
Αστείο. Είναι αμέτρητες οι στιγμές που γελάς, ήπια ή ξεκαρδιστικά, με το αντισυμβατικό πνεύμα της γιαγιάς και της Έλσας.
Αντισυμβατικό είπα. Ναι! Η γιαγιά διεκδίκησε μια ζωή πέρα από τα τετριμμένα, πέρα από το manual που σου παραδίδει σύσσωμη η κοινωνία. Η γιαγιά ζήτησε και έζησε μια ζωή πέρα από το άθλιο εγχειρίδιο χρήσης της ζωής, επέλεγε κάθε στιγμή εκείνο που η ίδια έκρινε σωστό, τοποθέτησε τον εαυτό της στην πρώτη θέση της κλίμακας την ίδια στιγμή που νοιαζόταν αυθεντικά για τον διπλανό της.
Μεταφρασμένο ήδη σε 42 γλώσσες, πωληθέν ήδη σε μερικά εκατομμύρια ανθρώπων, το Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγγνώμη είναι ένα βιβλίο που αν είσαι σε θέση να αγοράσεις πέντε όλη τη χρονιά, το ένα θα είναι αυτό.
Η οκτώ παρά κάτι ετών Έλσα και η πολυαγαπημένη της, οξυδερκής 77χρονη γιαγιά, ζουν σε μία πολυκατοικία όπου ζουν διάφοροι αξιοπρεπείς κύριοι και κυρίες. Η έγκυος από δεύτερο άντρα μαμά της, μια αλκοολική κυρία, ένας ταξιτζής, ένας τοξικομανής, φοβερός σκύλος μάχης, ένα αγόρι με κάποιο σύνδρομο μαζί με τη μητέρα του, ηλικιωμένα ζευγάρια, πολλοί από τους οποίους έχουν διαφορές με τη γιαγιά. Την ίδια ώρα στην Σχεδόν Ξυπνητή Χώρα μαθαίνουμε πως ζουν ο Άγγελος της Θάλασσας, αρκουδόσκυλοι, συννεφόζωα, ο Λυκόκαρδος, οι χιονάγγελλοι και πολλές ακόμα φανταστικές μορφές.
Η Έλσα πιστεύει ότι η γιαγιά είναι ιδιοφυΐα. Κι η γιαγιά για την Έλσα το ίδιο πιστεύει. Τη διασκεδάζει με ιστορίες από τα έξι φανταστικά βασίλεια της Σχεδόν Ξυπνητής Χώρας, κάνει διάρρηξη σε ζωολογικό κήπο και πετάει κόπρανα σε αστυνομικούς για να μη θυμάται η μικρή μια μέρα με μια κακή ανάμνηση.
Όταν όμως η γιαγιά… αρρωσταίνει, παραδίδει στην Έλσα μια σειρά επιστολών που η γιαγιά θεωρεί ότι πρέπει η εγγονή της να παραδώσει στους επιθυμητούς παραλήπτες, ανθρώπους με τους οποίους η γιαγιά είχε συγκρουστεί κατά το “μυστικό” της παρελθόν. Ένα συναρπαστικό κυνήγι θησαυρού ξεκινά για την Έλσα. «Αύριο σε στέλνω σε ένα κυνήγι θησαυρού», της είπε λίγο πριν κλείσει τα μάτια της. «Και θα είναι ένα υπέροχο παραμύθι και μια μεγαλειώδης περιπέτεια. Και πρέπει να μου υποσχεθείς πως δεν θα με μισήσεις γι’ αυτό»
Μια περιπέτεια που όμοιά της δεν βρίσκεις εύκολα: πόλεμοι, ιατρικές αποστολές, ναρκωτικά, τσουνάμι, θάνατοι, έρωτες και πάθη, μίση και ανταγωνισμοί, μια ζωή τόσο μεγάλη και έντονη, μια ζωή από την οποία φυτρώνουν δυσλειτουργικοί, σχεδόν επικίνδυνοι άνθρωποι. Τι κρύβεται πίσω από τις φανταστικές ιστορίες της γιαγιάς; Τι κρύβει το παρελθόν της και ποιες αλήθειες ζωής δραπετεύουν από αυτό για την Έλσα; Ποιες ιδιότητες έχει στ’ αλήθεια ένας σούπερ ήρωας; Πόσο φανταστικές τελικά είναι οι ιστορίες της Σχεδόν Ξυπνητής Χώρας; Η πραγματικότητα τρύπωσε στην Σχεδόν Ξυπνητή Χώρα ή αυτή μοιάζει τόσο με την πραγματικότητα;
Δεξιοτέχνης αυτός ο Μπάκμαν. Τον Όβε του δεν τον είχα διαβάσει. Είχα δει την ταινία (εξαίρετη) αλλά τι σχέση έχει μια ταινία με το βιβλίο, πολλές φορές ελάχιστη. Χτίζει μαεστρικά τους χαρακτήρες του, ακόμα και τους δευτερεύοντες της πολυκατοικίας. Ο λόγος του είναι τόσο μεστός, τόσο στρατευμένος μ’ αυτόν τον τριτοπρόσωπο πλάγιο λόγο να υπηρετήσει τη λογοτεχνία κι όχι να εντυπωσιάσει. Και την ίδια ώρα χτίζει το ίδιο μαεστρικά και τις μεταξύ τους σχέσεις, τις στήνει εντελώς σκακιστικά διατηρώντας τη λογοτεχνική ποιότητα, την απόλαυση και την πλοκή στα ύψη, την ώρα που η πραγματικότητα και εκείνη η φαντασία της Σχεδόν Ξυπνητής Χώρας συνδιαλέγονται διαρκώς μέσα από τις χαραμάδες που δημιουργεί η απόλυτα προσεγμένη αφήγηση που δεν έχεις σχέση με τα σκανδιναβικά κλισέ που μάθαμε να ακούμε από παλιά.
Συγκίνηση. Ομορφιά. Αλήθειες. Προσφορά. Η ζωή είναι απλή. Διαβάστε το. Διαβάστε το. Διαβάστε το.
Εκδόσεις Κέδρος.
Διακρίσεις
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγγνώμη |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Min mormor hälsar och säger förlåt |
| Συγγραφέας: | Φρέντρικ Μπάκμαν |
| Μετάφραση | Γιώργος Μαθόπουλος |
| Εκδόσεις: | Κέδρος, Ιούλιος 2017 |
| Σελίδες: | 512 |
| Μέγεθος: | 14 X 20,6 |
| ISBN: | 978-960-04-4825-2 |
