Για πρώτη φορά φέτος επιχειρούμε και μία καταγραφή της εκδοτικής και δημιουργικής γεωγραφίας των βιβλίων που εισήλθαν στη Χρυσή Λίστα 2022. Ποιοι είναι οι εκδότες που έστειλαν στα ράφια τα 100+10 βιβλία που ξεχωρίσαμε; Ποιοι δημιουργοί έχουν 2 και 3 και… 5 βιβλία στη λίστα;
Ας δούμε τι κατέγραψε η τριανταμελής στατιστική μας υπηρεσία…
Η εκδοτική γεωγραφία
Οι Εκδόσεις Πατάκη έχουν και μεγάλη παραγωγή και υψηλή ποιότητα στα περισσότερα βιβλία τους. Οι Εκδόσεις Μεταίχμιο είναι ο έτερος μεγάλος εκδοτικός οίκος με μεγάλη παραγωγή και δυνατές εκδόσεις, ειδικά στο 8-11, στο εφηβικό, στο μεταφρασμένο. Οι Εκδόσεις Διόπτρα κάνουν μια πολύ δυναμική επίθεση τα τελευταία χρόνια με πολλά καλά βιβλία. Οι Εκδόσεις Παπαδόπουλος στην τρίτη θέση αριθμητικά μαζί με τις Εκδόσεις Ίκαρος έχουν τις δικές τους πολύ δυναμικές κατηγορίες∙ οι πρώτες εκδίδουν κάποια από τα πιο σπουδαία βιβλία κάθε χρονιάς (3/10 στο Best of the Best της Χρυσής Λίστας έκανε), οι δεύτερες έχουν πολύ δυνατή παραγωγή στο ελληνικό και μεταφρασμένο 4-7, δίχως να υπολείπεται το 0-3, ενώ δεν δραστηριοποιούνται ιδιαίτερο σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Οι Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο ξεχωρίζουν πάντα για την αρτιότητα και ποιότητά τους, με πολύ δυνατές παραγωγές στο ελληνικό βιβλίο, αλλά με χαμηλή παρουσία στο μεταφρασμένο (Έρικ Καρλ και λίγα ακόμα). Οι Εκδόσεις Καστανιώτη επέστρεψαν με πολύ δυνατά βιβλία. Η ποιότητα και καλαισθησία του Καλέντη, ο πάντοτε σπουδαίος Κέδρος, ο Κλειδάριθμος με τη μεγάλη δύναμη στο μεταφρασμένο 4-7, αρχίζει να δραστηριοποιείται και στο ελληνικό, ο Μάρτης με τις πάντα όμορφες και ενίοτε τολμηρές εκδόσεις του και ο σημαντικός Ψυχογιός, είναι οι τέσσερις εκδοτικοί που ακολουθούν.
Δύο βιβλία στη Χρυσή Λίστα έχουν η Ελληνοεκδοτική που δίνει μεγάλο βάρος στους Έλληνες δημιουργούς και υλοποιεί τις ιδέες τους, οι Εκδόσεις Anubis που βρίσκουν βήμα και στο καλό μεταφρασμένο βιβλίο και graphic novel 8+, η Susaeta με τα πολλά μεταφρασμένα βιβλία για μικρά παιδιά αλλά και κάποιες εκπλήξεις σε πιο μεγάλα παιδιά (βλέπε S. Taracson) και οι Εκδόσεις Φουρφούρι με λίγα αλλά συχνά εντυπωσιακά βιβλία.
Τέλος, την είσοδό τους με ένα βιβλίο εξασφάλισαν οι εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη με τη φοβερή Εύη Γεροκώστα, ο Μίνωας με τον Τίμο που έχασε οριακά και ένα δεύτερο βιβλίο στο 8-11, η Άγκυρα με ένα εξαιρετικό βιβλίο 4-7, οι Εκδόσεις Δεσύλλας και Διάπλαση με μια θαυμάσια μεταφρασμένη ιστορία 4-7, το Βιβλιοσκόπιο με μια σπουδαία Αγάπη, η Κάππα Εκδοτική με το βραβευμένο θεατρικό της σπουδαίας Αγγελικής Δαρλάση, οι Εκδόσεις Διάπλους με το Δε μ’ αρέσει η βροχή, οι Εκδόσεις Καπόν με τον υπέροχο Ουρανό, ο Αίολος με τον ασυναγώνιστο Σων Ταν, ο νεοφυής Historical Quest με το ωραιότατο βιβλίο της Ε. Μάργαρη, ο Επόμενος Σταθμός με την τρομερή Μάικο, ο Ποταμός με την θαυμάσια Ντουλάπα και οι εκδόσεις Welldone με την υπερπαραγωγή της Κ. Παπαποστόλου.
Συνολικά, τα 100+10 βιβλία της Χρυσής Λίστας 2022 εκπροσωπούνται από 30 διαφορετικούς εκδότες. Η πολυφωνία είναι σκοπός αλλά όχι αυτοσκοπός.
Τα πρόσωπα της Χρυσής Λίστας
Φίλιππος Μανδηλαράς: Ούτε εμείς καταλάβαμε ότι ο διακεκριμένος δημιουργός συνδέεται με πέντε βιβλία στη λίστα. 3 βιβλία δικά του (Η μαϊμού του βασιλιά, Αρχαίες τραγωδίες για παιδιά (σειρά): Μήδεια, Οι 12 θεοί ντετέκτιβ 3: Ο κόσμος άνω κάτω) + 2 μεταφράσεις του (Εσύ κι εγώ: Σχέδια για το κοινό μας μέλλον, του Όλιβερ Τζέφερς, Τικ και Τέλα: Τα γενέθλια, των Καμίλα Ριντ και Άξελ Σέφλερ) στη Χρυσή Λίστα 2022. Σε τρεις διαφορετικούς εκδότες. Μια από τις αποδείξεις ότι πρώτα κοιτάμε το καλό βιβλίο και μετά τον δημιουργό.
Αργυρώ Πιπίνη: Εδώ κάτι είχαμε καταλάβει, στο περίπου. 1 βιβλίο της (Ζάζα) Best of the Best στην κατηγορία 8-11 ετών, 1 διασκευή/προσαρμογή της σε κλασικό έργο (Μεγάλες προσδοκίες, του Τσαρλς Ντίκενς) και 2 μεταφράσεις της σε ισάριθμες βιβλιάρες (Αν έρθεις σαν τον άνεμο, της Τζάκλιν Γούντσον και Ο Κάφκα και η Κούκλα της Larissa Theule) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Αγγελική Δαρλάση: Σπουδαία! 2 βιβλία της (Από μακριά, Ραϊάν και Νουρ ή… Νουρ και Ραϊάν) εκ των οποίων το δεύτερο Best of the Best στις Άλλες Κατηγορίες (θέατρο, εκπαίδευση, graphic novels, parenting κ.α.) και 1 μετάφρασή της (Παράξενοι κόσμοι- Ταξιδιωτικό πρακτορείο της L. D. Lapinski) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Αντώνης Παπαθεοδούλου: Ο Νώε έσκισε! 1 βιβλίο του (Στην ουρά για την κιβωτό) Best of the Best στην κατηγορία 8-11 ετών και 1 μετάφρασή του (Η μέρα που έγινα κι εγώ «λύκος», της Αμελί Ζαβό) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Πολυχρόνης Κουτσάκης: Ο Άγιος Βασίλης ήταν βασικός! 1 βιβλίο του (Ο αναπληρωματικός Άγιος Βασίλης) και 1 μετάφρασή του (Ήμασταν ψεύτες της Έμιλυ Λόκχαρτ) Best of the Best στην κατηγορία 12-16+ ετών στη Χρυσή Λίστα 2022.
Ντανιέλα Σταματιάδη: Τριπλή και φοβερή! 2 βιβλία της, κείμενο και εικονογράφηση δικά της (Θέλω! και Μια αρχή, ένα τέλος, μια αρχή ξανά) και ένα βιβλίο που εικονογράφησε (Μπιζζζζ, των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Μαρία Παπαγιάννη: Ό,τι πιάνει, χρυσό! 1 βιβλίο της (Χρυσά Κουπιά) και 2 μεταφράσεις της (Ο Έλμερ και οι φάλαινες, του David McKee Κι και Η υπόσχεση της Nicola Davies στη Χρυσή Λίστα 2022.
Μαριάννα Κουμαριανού: Σπουδαία δουλειά σε δυο διαφορετικά είδη! 2 βιβλία της (Δέλτα όπως Διδώ- Μικρασιατικές μνήμες και Η εκδρομή: Ο Σαμόρο μαθαίνει να είναι δίκαιος) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Εύη Γεροκώστα: Πάντα παρούσα! 1 βιβλίο της (Το φιλί του φεγγαριού) και 1 μετάφρασή της (Ο Τίμος σε αποκριάτικο πάρτι) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Μαρία Αγγελίδου: Σπουδαία δημιουργός, έπαιξε και για τις δυο πρωτιές! 1 βιβλίο της (Τα αμέτρητα) και 1 μετάφρασή της (Ο γορίλλας του δολοφόνου, του Jakob Wegelius) στη Χρυσή Λίστα 2022.
Και δύο ξένοι δημιουργοί:
Άξελ Σέφλερ: Ασυναγώνιστος! 1 βιβλίο του σε κείμενο και εικονογράφηση (Άνω Κάτω Ζούγκλα) Best of the Best στην κατηγορία 0-3 ετών και 1 βιβλίο που εικονογράφησε (Τικ και Τέλα: Τα γενέθλια, της Camila Reed στη Χρυσή Λίστα 2022.
Σων Ταν: Παγκόσμιος δημιουργός! 2 βιβλία του (Ιστορίες από μακρινά προάστια και Η Άφιξη) στη Χρυσή Λίστα 2022, εκ των οποίων το δεύτερο έλαβε τη μία από τις δύο Ειδικές Μνείες ως Εκδοτικό Γεγονός του 2022.
Οι εικονογράφοι:
Θέντα Μιμηλάκη (Η φάρμα των ζώων (διασκευή), Οι ντετέκτιβ της βεράντας, εικονογρ. εξωφύλλου Η απόδραση: Όνειρο πρώτο και Η Λούση Λου είναι μία από μας)
Πέτρος Μπουλούμπασης (Ζάζα-Best of the Best, Μια στάλα μέλι).
Βασίλης Κουτσογιάννης (Τα πουλιά, Από μακριά + εξώφυλλο στο Η Μάσκα του Καπιτάνο-Best of the Best).
Σάντρα Ελευθερίου (Αρχαίο Θέατρο- Ήρωες και Ηρωίδες που έγιναν ποίηση–Best of the Best, Έχεις λίγο χρόνο;).
Κώστας Θεοχάρης (Το καταπράσινο σχολείο μου, Παζλάκια για μικρά χεράκια: Σχήματα)
Πέτρος Χριστούλιας (Λοιπόν, ξέρεις κάτι; Φτάνει!, Μασκοφόρος εκδικητής εναντίον Ζοργκ)
Ίρις Σαμαρτζή (Στην ουρά για την κιβωτό, Ένα σχολείο ταρακουνημένο)
Ναταλία Καπατσούλια (Μήδεια, Οι 12 θεοί ντετέκτιβ 3: Ο κόσμος άνω κάτω)
Λέλα Στρούτση (Οι βιβλιοναύτες: Πώς να ταξιδέψεις στο διάστημα χωρίς να βγεις από το σπίτι σου, Χάθηκε η μπάλα… ξανά!)
Φίλιππος Φωτιάδης (Δέλτα όπως Διδώ- Μικρασιατικές μνήμες, Ο Ιωάννης και τα γεώμηλα της Αίγινας)
Βασίλης Σελιμάς (Τα αμέτρητα, εικονογρ. εξωφύλλου Τίγκρε, με τα χέρια γυμνά)
Μυρτώ Δεληβοριά (Στην κρυψώνα του γιγαντιαίου χιμπαντζή, εικονογρ. εξωφύλλου Δυο στόματα).
1 εικονογράφηση σε βιβλίο
Έφη Λαδά, Βασίλης Παπατσαρούχας, Αιμιλία Κονταίου, Γιώτα Κοκκόση, Ζακλίν Πολενάκη, Αλέξης Κυριτσόπουλος, Κατερίνα Σισκοπούλου, Ουρανία Λυμπεροπούλου, Κατερίνα Βερούτσου, Πατρίτσια-Ευγενία Δεληγιάννη, Αλέξης Φραγκούλης, Μάρια Μπαχά, Zafouko Yamamoto
Οι μεταφραστές:
με 3 βιβλία
Ηλιάνα Αγγελή (Η Φύλακας του Ήλιου- Μια ανοιξιάτικη ιστορία, της Μάγια Λούντε, Ζωή στον Άρη {αν και είναι silent book, αναφέρεται ως μεταφράστρια) και Ο μεγάλος αρκούδος, το μικρό αρκουδάκι κι εγώ)
με 2 βιβλία
Πετρούλα Γαβριηλίδου (Προβλήματα με τον Πυθαγόρα, Η Τίλντα προσπαθεί ξανά), Ελένη Δουκάκη ( Σ’ αγαπάω, μαμά-Με την πολύ πεινασμένη κάμπια, του Έρικ Καρλ και Μια κάμπια πολύ πεινασμένη παίζει κρυφτό με τα άγρια ζώα, του Έρικ Καρλ), Μαρία Μαντή ( Το Μαγικό Αρωματοπωλείο 6: Η κληρονομιά της Βίλας Εύα, της Άννας Ρούε και Ημερολόγιο εξερεύνησης 1: Η περιπέτεια ξεκινάει, του Κρίστοφ Ντίτερτ και Μπγερν Μπέρεντς), Λύντη Γαλάτη (Η Ζωή είναι… και Αν ερχόσουν στη γη Γη), Ειρήνη Παϊδούση (Ύποπτη υπόθεση- Το μυστήριο της έπαυλης και Η μάχη των Θυελλοφυλάκων) και Μαριάννα Ψύχαλου (Η Πηνελόπη της θάλασσας και Ησυχία).
με 1 βιβλίο
Δημήτρης Αθηνάκης (Η πυξίδα της μάγισσας), Θάνος Καραγιαννόπουλος (Η Μαγεία της Όρασης), Αντώνης Λαμπρινός (Αγάπη), Αναστασία Δ. Μακρή (Γενναίος σαν ποντίκι), Νοέλα Ελιασά (Πώς θα γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι- Δεξιότητες ζωής), Γιώργος Κασαπίδης (Ένας ποντικός στην Αφρική), Αγγελική Πορτοκάλογλου (Το συναισθηματόμετρο του επιθεωρητή Κροκοντίλο), Καρίνα Λάμψα (Ουρανός), Μαρία Νεφέλη Ταμία (Η Κατ Γουλφ σε επικίνδυνο έδαφος), Πελιώ Παπαδιά (Θέλεις να μιλήσουμε για τη συναίνεση; Επιλογές ως το άπειρο), Ναταλία Σκανδάλη και Αναστασία Χατζηγιαννίδη (Δώσε μου μια μπουκιά- Πεντανόστιμες ιστορίες φαγητού), Ανδρέας Μιχαηλίδης (Μια πραγματικά μικρή ιστορία περί των πάντων (σχεδόν)- Εικονογραφημένη έκδοση για παιδιά), Ελένη Μπακογεώργου (Στάσου, κοίτα. Φέρε ηρεμία στην καθημερινότητά σου με 50 ιστορίες της φύσης), Δέσποινα Κλεομβρότου (Τα φαντάσματα του Ντέμιν), Ευδοξία Μπινοπούλου (Ο πόλεμος που κέρδισα), Δημήτρης Σωτάκης (Μπρούντζος και Ηλιοτρόπιο), Αυγή Δαφερέρα (Ιστορίες από μακρινά προάστια), Διονυσία Στεφανοπούλου (Αλλόκοτο), Σοφία Τάπα (Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος), Μαρίζα Ντεκάστρο (Λευκό πουλί), Μυρτώ Ρασινιέ και Κατερίνα Φράγκου (Ο Γκασπάρ μέσα στη νύχτα), Αλέξανδρος Πανούσης (Πάμε, γιαγιά!), Αλεξάνδρα Λέτσα (Η μάχη των Θυελλοφυλάκων), Μυρσίνη Γκανά (Μια φορά κι έναν καιρό ήταν και θα είναι), Άγγελος Αγγελίδης (Ο γορίλλας του δολοφόνου), Εύη Κουδούνα (Σπιτάκια Pop Up-Παίζουμε στο σπίτι).