Ένα πλήρες βιωματικό σεμινάριο για τη διαφορετικότητα και τις δεκάδες διακλαδώσεις της προσφέρει στους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης η βραβευμένη συγγραφέας και εκπαιδευτικός Αλεξάνδρα Μητσιάλη σημειώνοντας ότι “όλοι είμαστε ξένοι πριν γνωριστούμε“.
Πρόκειται για ένα δωρεάν βιωματικό δια ζώσης σεμινάριο διάρκειας 3 ωρών, εμπνευσμένο και βασισμένο στα βιβλία της Θέλω να σας πω την αλήθεια,Το υπόσχομαι… και Με λένε Νιλουφέρ που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Πατάκη και αποτελούν την αφετηρία να απευθυνθεί σε εκπαιδευτικούς με υλικό που δεν έχει εφαρμογή μόνο στα παραπάνω βιβλία αλλά σε όλα σχεδόν τα βιβλία που θα διαβάσουν μελλοντικά.
Περιλαμβάνει: δημιουργική γραφή, δραματοποίηση, θέατρο φόρουμ, τεχνικές εκπαιδευτικού δράματος, προφορικές και γραπτές ασκήσεις, παιχνίδια. Ένα σύνολο δραστηριοτήτων που τις έχει επιλέξει και συνδέσει η ίδια η συγγραφέας, έτσι ώστε να αποτελούν έναν ενιαίο κορμό.
Σε ποιους απευθύνεται: απευθύνεται σε δασκάλους και δασκάλες. Σε πρωτοβάθμιες διευθύνσεις ή ομάδες σχολείων που θα προσκαλέσουν τη συγγραφέα. Όμως, τα τρία βιβλία στα οποία βασίζεται το σεμινάριο μπορούν να διαβαστούν άνετα και σε παιδιά νηπιαγωγείου, ως εκ τούτου αφορά και νηπιαγωγούς.
Πού: σε διάφορα μέρη της Ελλάδας
Βεβαιώσεις: θα δίνει ο φορέας που καλεί τη συγγραφέα, π.χ. η πρωτοβάθμια.
Υλικό: η Αλεξάνδρα Μητσιάλη θα δίνει στους/στις εκπαιδευτικούς όλο το υλικό που θα διδάξει στο σεμινάριο και έντυπα.
Τα βιβλία στα οποία βασίζεται το σεμινάριο:
Θέλω να σας πω την αλήθεια (Εκδόσεις Πατάκη, 2009, εικ. Raffaella Ciacci)
Η ιστορία της Δάφνης και του Εμιγκλέ. Ο Εμιγκλέ είναι ένας αλλοδαπός που είναι στην Ελλάδα μαζί με την οικογένειά του. Γίνεται στόχος μιας παρέας και η Δάφνη αναλαμβάνει την κρίσιμη ώρα να υψώσει τη φωνή της και να τον υπερασπιστεί.
Το υπόσχομαι… (Εκδόσεις Πατάκη, 2012, εικ. Raffaella Ciacci)
Ένα παιδί υπόσχεται ότι θα μάθει τη γλώσσα της χώρας στην οποία έχει μεταναστεύσει γιατί πρέπει να γράψει ένα γράμμα σε ένα κορίτσι και να την προσκαλέσει στην πατρίδα του το καλοκαίρι. Υπόσχεται να μάθει τη γλώσσα γιατί θέλει η Άννυ να μην τον περιφρονεί πια σαν ξένο.
Με λένε Νιλουφέρ (Εκδόσεις Πατάκη, 2010, εικ. Raffaella Ciacci)
Μια μικρή Πομάκα αγαπάει τη δασκάλα της, την κυρία Λίνα. Το όνομά της κρύβει ένα μυστικό και θα αποτελέσει το όχημα για να της μιλήσει για το μεγάλο χρυσαφένιο βιβλίο που κάποτε ίσως κάνει όλους τους ανθρώπους να ζουν σαν μια αγαπημένη οικογένεια.
Η Αλεξάνδρα Μητσιάλη μίλησε στο ELNIPLEX για το σεμινάριο αυτό που προσφέρει και για τα τρία βιβλία που αποτελούν τη βάση του: “Δεν ήταν μια τριλογία εξαρχής, καθώς δεν είχα σκοπό αυτά τα τρία βιβλία να αποτελέσουν μια ενότητα. Στην ουσία έγραψα μαζί το Θέλω να σας πω την αλήθεια και το Το υπόσχομαι, άσχετα από το πότε εκδόθηκαν, θέλοντας να παρουσιάσω τη μία και την άλλη πλευρά της μετανάστευσης, να μιλήσω για το πόσο κοινό είναι το αίσθημα της ξενότητας, είτε ο άνθρωπος είναι αλλοδαπός που έρχεται στη χώρα μας, είτε Έλληνας που φεύγει στο εξωτερικό. Μετά έγραψα το Με λένε Νιλουφέρ, καθώς γνώριζα από καιρό ιστορίες από τα Πομακοχώρια, τις μπάρες που έκλειναν στις οκτώ το βράδυ, τους νέους που κατέβαιναν να βρουν δουλειά και έπρεπε να αλλάζουν το όνομά τους για να έχουν πιθανότητα να βρουν κάτι. Να μη λέγονται, ας πούμε, Μπαρίκ, να λέγονται Χρήστος, όπως συνέβη με τους Αλβανούς στην Ελλάδα, όπως έκαναν και οι Έλληνες μια εποχή στη Γερμανία και το Βέλγιο. Είναι κοινές οι εμπειρίες των ανθρώπων“.
Γιατί όμως ξεχνάμε; τη ρώτησα. Γιατί χώρες και κοινωνίες που έχουν βιώσει τον ρατσισμό, τον διωγμό και την προσφυγιά, να πέφτουν σε τέτοιες συμπεριφορές και κρίσεις; “Είναι πολυσύνθετο το φαινόμενο. Ένα ζήτημα είναι ότι πάντα θεωρείς πως εσύ, που σου έτυχε κάτι και αναγκάστηκες να ξενιτευτείς, είσαι κάτι ανώτερο από τους άλλους που αναγκάζονται κι αυτοί να αφήσουν τον τόπο τους και να ξενιτευτούν. Εσένα ήταν μια κακή μοίρα που σε οδήγησε, αλλά σου αξίζει πάντα κάτι καλύτερο. Είναι ένα σύμπλεγμα ανωτερότητας που προσπαθεί να αντισταθμίσει ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας και εμφανίζεται πολύ συχνά. Γιατί ξεχνάμε ότι δεν μόνο ένα το σύμπλεγμα. Και η ανωτερότητα σύμπλεγμα είναι. Η ισορροπία είναι άλλο πράγμα.
Σίγουρα, είναι και η φτώχεια και η κοινωνική αδυναμία που οδηγούν τους ανθρώπους σε απεγνωσμένες κινήσεις. Ψάχνουν να βρουν τι φταίει χωρίς να κοιτάζουν τη ρίζα του κακού. Είναι πολύ πιο εύκολο να στραφεί κάποιος σε πρόσωπα που βλέπει δίπλα του και να τα κατηγορήσει για τη δική του φτώχεια και αδυναμία“.
Κι αυτό συμβαίνει και σε χώρες με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο. Έχει εξήγηση αυτό; “Οι πιο ρατσιστικές απόψεις γεννιούνται στα ανώτερα στρώματα, αλλά αυτά είναι πιο ολιγομελή και κρύβονται στις βιτρίνες τους. Αυτοί θα μηχανευτούν άλλους τρόπους, θα φτιάξουν πολιτική για να το χειριστούν. Ο ρατσισμός είναι δομικό στοιχείο ενός κοινωνικο-οικονομικού συστήματος που στηρίζεται στις σχέσεις κυριαρχίας, θεμελιώνεται πάνω στο διαχωρισμό των ανθρώπων σε καταπιεστές και καταπιεζόμενους, εκπορεύεται, καλλιεργείται και εδραιώνεται από τις κορυφές. Υπάρχει ένα παγόβουνο και η κορυφή του. Εμείς βλέπουμε συνήθως μόνο την κορυφή του παγόβουνου.
Η Αλεξάνδρα Μητσιάλη έφτιαξε ένα σεμινάριο για να μιλήσει στους συναδέλφους εκπαιδευτικούς προτείνοντας ένα σύνολο τρόπων που θα μπορούσαν να καλύψουν ακόμα και ένα ετήσιο πρόγραμμα φιλαναγνωσίας, να δουλέψουν μέσα στην τάξη αυτά τα τρία βιβλία. “Μπήκα στη διαδικασία αυτή γιατί είμαι μάχιμη εκπαιδευτικός“, τόνισε.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα, εξίσου σημαντικό. “Έχω την αγωνία ότι τα λογοτεχνικά κείμενα υφίστανται πολλές φορές μία εργαλειακή αντιμετώπιση στα χέρια κάποιων εκπαιδευτικών, όχι με πρόθεση, από άγνοια ή από βιασύνη. Συχνά εκπορεύεται κι από κύκλους λογοτεχνικούς μια τέτοια εργαλειακή χρήση”.
Στο σεμινάριο θα βρείτε ιδέες και απαντήσεις για πολλά που αρχίζουν από ένα βιβλίο και καταλήγουν στη ζωή. Άλλωστε όπως μου είπε λίγο πριν τη χαιρετήσω “το βιβλίο δεν έχει ημερομηνία λήξης. Ούτε η μετανάστευση, δυστυχώς, έχει ημερομηνία λήξης. Αντίθετα, επικαιροποιείται διαρκώς με έναν τρόπο πολύ βίαιο και τραγικό“.
