Γεννήθηκε στη Λάρνακα τον Ιούνιο του 1980. Εργάζεται ως δασκάλα αν και ήξερε ότι αυτό που ήθελε να κάνει είναι να γράφει βιβλία για παιδιά και νέους. Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ψυχογιός το πρώτο της βιβλίο. Δύο ανέκδοτα έργα της -το μυθιστόρημα “Εβδομηντάχρονη ετών δέκα” και η ιστορία μυστηρίου “Βοήθεια”-απέσπασαν έπαινο και βραβείο αντίστοιχα από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Το 2017 επιλέχθηκε ως μία εκ των 39 πολλά υποσχόμενων Ευρωπαίων συγγραφέων κάτω των 40 ετών στο πλαίσιο του πρότζεκτ Aarhus39 της Δανίας, ενώ πριν λίγες μέρες κέρδισε το Κυπριακό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για μεγάλα παιδιά και εφήβους με το βιβλίο της “Το καλοκαίρι που μεγάλωσα”!
Το ELNIPLEX έχει τη χαρά να φιλοξενεί την Άντρη Αντωνίου.
Συνέντευξη στη Μαίρη Μπιρμπίλη.
Άντρη, σε καλωσορίζουμε στο elniplex.com . Ζητάμε συγνώμη για τον ενικό αλλά έχοντας διαβάσει όλα τα βιβλία σου νιώθουμε μεγάλη οικειότητα!
Καλώς σας βρήκα! Χαίρομαι ιδιαίτερα και για τον ενικό και για την οικειότητα!
Αν έγραφες ένα βιβλίο με ηρωίδα… την Άντρη ποιος θα ήταν ο τίτλος και ποιο το θέμα;
Αν έγραφα ένα βιβλίο με ηρωίδα… την Άντρη, θα το τιτλοφορούσα: «Πάλι αγχώθηκα!» και θα ήταν ένα βιβλίο που θα περιέγραφε τις περιπέτειες ενός αδέξιου, εσωστρεφούς κοριτσιού που αγχωνόταν με το παραμικρό κι έκανε συνέχεια γκάφες. Πάλι καλά που το κορίτσι αυτό κατάφερνε να αυτοσαρκάζεται για να επιβιώνει!
Γιατί ασχολήθηκες με την παιδική-νεανική λογοτεχνία;
Ήξερα πάντα πως θέλω να γράφω, μου πήρε όμως πολλά χρόνια για να βρω τι θέλω να γράφω. Έγραφα, έσβηνα, δοκίμαζα. Και πάντα κάτι έλειπε. Ώσπου μια νύχτα έγραψα το πρώτο κεφάλαιο του «Μπελαδομαγνήτη». Γράφοντάς το ένιωσα μια πρωτόγνωρη οικειότητα. Αναρωτήθηκα αν τελικά η απάντηση στο τι θέλω να γράφω ήταν αυτή. Παιδικά μυθιστορήματα. Οχτώ χρόνια και εννιά εκδομένα βιβλία μετά, μπορώ πια να πω με σιγουριά πως εκείνη η οικειότητα που ένιωσα το βράδυ που γεννήθηκε ο «Μπελαδομαγνήτης» δεν ήταν τυχαία. Η παιδική λογοτεχνία και συγκεκριμένα το παιδικό μυθιστόρημα είναι το σπίτι μου.
Ενδοοικογενειακή βία, απώλεια, διαζύγιο. Επιλέγεις δύσκολη θεματολογία για τα βιβλία σου. Τι σε ωθεί σε αυτή την επιλογή;
Νομίζω πως τις περισσότερες φορές τα θέματα επιλέγουν εμένα. Κι αυτό γιατί συνήθως ένα βιβλίο το εμπνέομαι από τον πρωταγωνιστή του παρά από το θέμα του. Ένας χαρακτήρας έρχεται κάποια στιγμή στο μυαλό μου και μέσα στο διάστημα που ακολουθεί, με κάποιον ανεξήγητο τρόπο, διαμορφώνονται τα στοιχεία της προσωπικότητάς του, οι συνήθειές του, τα προβλήματά του. Πιστεύω πως η λογοτεχνία μπορεί να ελαφρύνει, έστω και λίγο, το βάρος που σηκώνει η ψυχή μας. Μέσω της ταύτισής μας με τους λογοτεχνικούς ήρωες παίρνουμε δύναμη να αντιμετωπίσουμε τα δικά μας προβλήματα και αισθανόμαστε λιγότερο μόνοι. Έχουμε ανάγκη τα βιβλία με δύσκολα θέματα. Κι ας είναι δύσκολο να τα γράψουμε, κι ας είναι δύσκολο να τα διαβάσουμε.
Είσαι πολύ νέα κι όμως έχεις ήδη στο βιογραφικό σου αρκετές βραβεύσεις! Πίστευες ότι θα είσαι μία εκ των βραβευθέντων στο πρότζεκτ Aarhus39 της Δανίας;
Σε καμία περίπτωση! Ήταν μια τεράστια έκπληξη! Όταν έλαβα το μέιλ που μου ανακοίνωνε την επιλογή μου στους 39, βρισκόμουν σε μια καφετέρια με μια φίλη μου και τρώγαμε παγωτό. Άκουσα τον ήχο του μηνύματος, διάβασα το μέιλ, αλλά δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω τι έλεγε. Όταν επιτέλους κατάλαβα, έπαθα τέτοιο σοκ που άφησα το παγωτό μου να λιώσει! Δεν ξέρω αν άξιζα να επιλεχθώ ανάμεσα στους 39, θα είμαι όμως πάντα ευγνώμων γι’ αυτή την επιλογή και θα βάζω τα δυνατά μου να προοδεύω.
Η Αθήνα είναι Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου. Έχεις κάποιες προσδοκίες σχετικά με το γεγονός;
Χαίρομαι ιδιαίτερα που η Αθήνα είναι η Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου.
Στην Ελλάδα εκδίδονται κάθε χρόνο πολλά αξιόλογα βιβλία και είναι κρίμα που ο αριθμός των τακτικών αναγνωστών-αυτών που δε διαβάζουν μόνο το καλοκαίρι στις παραλίες-δεν είναι μεγάλος. Εύχομαι οι εκδηλώσεις αυτές να γίνουν η αφορμή περισσότερος κόσμος να ξεκολλήσει από τις οθόνες και να δώσει στο βιβλίο μια ευκαιρία.
Από την εμπειρία σου ως δασκάλα πιστεύεις ότι τα παιδιά διαβάζουν λογοτεχνία;
Κάποια ναι, κάποια όχι. Παίζει μεγάλο ρόλο η οικογένεια. Αν ο γονιός διαβάζει, το πιο πιθανόν είναι αυτή την αγάπη του να την περάσει και στο παιδί του. Αν παιδί και γονιός πηγαίνουν μαζί βόλτα στο βιβλιοπωλείο, αν είναι μέλη σε κάποια δημόσια βιβλιοθήκη, αν καληνυχτίζονται με παραμύθια, τότε σιγά σιγά θα διαμορφωθεί ένας καινούριος αναγνώστης. Τα παιδιά που δεν έχουν επαφή με βιβλία στο σπίτι τους έχουν ανάγκη το σχολείο για να τους δώσει βιβλία, να τους δείξει πως το διάβασμα είναι ένας ευχάριστος τρόπος να περνάμε τον ελεύθερό μας χρόνο. Δεν μπορούμε όμως να τους κερδίσουμε όλους. Πρέπει εμείς οι δάσκαλοι να το έχουμε υπόψη αυτό και να μην απογοητευόμαστε. Ήταν κάτι που παλιά με ενοχλούσε, σιγά σιγά όμως έμαθα να σέβομαι τις επιλογές των μαθητών μου.
Ποια πιστεύεις ότι είναι η θέση της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση;
Αν ο δάσκαλος αγαπά το βιβλίο, θα βρει χρόνο να το εντάξει στην ασφυκτική καθημερινότητα του σχολείου. Θεωρώ σημαντικό κάθε τάξη να έχει διαθέσιμο έναν αριθμό λογοτεχνικών βιβλίων για να μπορούν να δανείζονται τα παιδιά και να διαβάζουν στον απογευματινό τους χρόνο. Χωρίς οποιαδήποτε απαίτηση από τον δάσκαλο για εργασίες. Και η μεγαλόφωνη ανάγνωση από τον δάσκαλο είναι σημαντική, διότι βοηθάει να μην αποκλείονται από τη λογοτεχνική απόλαυση τα παιδιά που δυσκολεύονται στην ανάγνωση.
Τι είδους βιβλία επιλέγεις να διαβάζεις στους μαθητές σου;
Πολλά και διάφορα. Βιβλία που μου αρέσουν και βιβλία που δε μου αρέσουν, αλλά αρέσουν σ’ εκείνους. Δε θέλω να επικρίνω τις αναγνωστικές τους επιλογές. Κάνω τις εισηγήσεις μου, αλλά θεωρώ πως η ανάγνωση είναι προσωπικό ταξίδι. Για να την απολαμβάνουμε, πρέπει να διαβάζουμε τα βιβλία που αγαπάμε.
Μίλησέ μας για την καινούρια σου εβδομηντάχρονη ετών 10-ηρωίδα.
Πρόκειται για μια ιδέα με την οποία κεραυνοβολήθηκα ένα βράδυ! Ήταν Νοέμβρης του 2015, Κυριακή, είχα καθίσει στον καναπέ και άνοιξα τον υπολογιστή για να χασομερήσω. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή που άνοιγα τον υπολογιστή, η ιστορία του βιβλίου άναψε σαν λαμπάκι στο μυαλό μου. Όχι απλά η ιδέα, ολόκληρη η ιστορία από την αρχή μέχρι το τέλος! Κάθε κεφάλαιο, κάθε χαρακτήρας, κάθε ανατροπή! Μια εβδομάδα αργότερα, γράφοντας καθημερινά αρκετές ώρες, κατάφερα να ολοκληρώσω το βιβλίο. Είμαι ευγνώμων στη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά που το βράβευσε και στις Εκδόσεις Ψυχογιός που το εξέδωσαν. Με τη Λιάνα Δενεζάκη, την εικονογράφο του βιβλίου, μετρούμε ήδη αρκετές συνεργασίες και νομίζω πως ο τρόπος που εικονογραφεί ταιριάζει στον τρόπο που γράφω.
Ποιο είναι το πιο σημαντικό πράγμα το οποίο πιστεύεις ότι έχεις διδάξει στους μαθητές σου και ποιο το σημαντικότερο πράγμα που σε έχουν διδάξει εκείνοι;
Να είναι έντιμοι, εργατικοί και να πιστεύουν στον εαυτό τους. Όταν διδάσκεις σε παιδιά εξασκείς την υπομονή σου, γίνεσαι ευέλικτος και πολυμήχανος. Στα παιδιά θαυμάζω την ευκολία τους να χαίρονται με τα πιο απλά πράγματα και τη συγχωρητικότητά τους. Τα παιδιά με βοηθούν να διατηρώ μέσα μου ζωντανό το παιδί που υπήρξα κάποτε. Τα παιδιά με εμπνέουν να γράφω!
Άντρη, ευχαριστούμε θερμά!
Εγώ ευχαριστώ αγαπητή Μαίρη και αγαπητό Elniplex για την υπέροχη συνέντευξη!
Info
Δείτε τα βιβλία της Άντρης Αντωνίου στο ELNIPLEX εδώ
